دلواپسان چگونه روز گذشته باعث شدند لغو تحریم ها به تعویق بیافتد؟
جلسه غیرعلنی، تنش و مناقشه چاشنی جلسه دیروز مجلس بود. تنشهایی که بارها در مجلس نهم دیده شده است، با اینحال این بار با توجه به توصیههای مقامات عالیرتبه نظام، انتظار چیز دیگری بود. توصیههایی که با طرح آن همه انتظار داشتند تکلیف برجام در جلسه دیروز روشن شود، اما چنین نشد.
جلسه غیرعلنی، تنش و مناقشه چاشنی جلسه دیروز مجلس بود. تنشهایی که بارها در مجلس نهم دیده شده است، با اینحال این بار با توجه به توصیههای مقامات عالیرتبه نظام، انتظار چیز دیگری بود. توصیههایی که با طرح آن همه انتظار داشتند تکلیف برجام در جلسه دیروز روشن شود، اما چنین نشد.
به گزارش پایگاه خبری «تیک»، یکی از سرنوشتسازترین روزهای مجلس نهم دیروز با یک ساعت جلسه غیرعلنی آغاز شد؛ جلسهای برای بررسی گزارش برجام که آنگونه که از راهروهای مجلس شنیده شد، با دفاع تمامقد علیلاریجانی، رئیس مجلس از برجام همراه بود. با علنی شدن جلسه اما گزارشی که هفتهها همه منتظر آن بودند بالاخره بهوسیله سیدحسین نقویحسینی، سخنگوی کمیسیون برجام قرائت شد. گزارشی که پیش از این هم بارها نمایندگان نسبت به یکطرفه بودن آن هشدار داده بودند. گویا شدت جناحی بودن آن به قدری بوده که یک روز قبل موجب شده بود سه عضو اصلاحطلب عضو کمیسیون برجام به نشانه اعتراض جلسه را ترک کنند. اما این اعتراض باعث جلوگیری از نهایی شدن یا تدوین مجدد گزارش نشده بود؛ گزارشی که ابراهیم کارخانهای، عضو این کمیسیون و از منتقدان دولت درباره آن به «فرهیختگان» گفت: «این گزارش براساس نظرات اعضای کمیسیون بوده است. آقای زاکانی نظرات همه را اعمال میکردند.» او درباره اختلاف سلیقه موجود در کمیسیون نیز گفت: «دیدگاهها متفاوت است. وقتی همه مفاد برجام با رایگیری انجام میشود این یعنی تعامل. همه اعضایی که در جلسه بودند بندبهبند درباره آنها نظر دادهاند.» کارخانهای تاکید کرد: «اگر کسی در جلسه حضور نداشته به خودش مربوط است. به فرض اینکه سه نفر هم از جلسه خارج شدند از نظر قانونی مشکلی ندارد و تاثیری در تصمیمگیری جمع به وجود نمیآید.» نقویحسینی هم آن را در نهایت اعمال دموکراسی خواند و ادعا کرد: «این از خصوصیات کمیسیون است که نظر اکثریت به کرسی مینشیند.»
عباسعلی منصوریآرانی اما درباره خروج از جلسه به همراه غلامرضا تاجگردون و مسعود پزشکیان عنوان کرد: «اگر ما مینشستیم یعنی گزارش را تصویب کرده بودیم. با خارج شدن از جلسه جلوی بدعت را گرفتیم. زمانی که اکثریت با آنها بود چگونه ممکن بود نظرات ما اعمال شود. ما بیرون آمدیم چون احساس میکردیم وضعیت از روند خود خارج شده است.»
پس از قرائت گزارش، طرحی که مجلس آن را تدوین کرده بود ارائه و برای تایید دو فوریت آن رایگیری شد. طرحی که البته مخالفانی هم داشت. همان مخالفان همیشگی برجام یعنی رسایی، حسینیان و کوچکزاده درخواست تذکر داشتند اما پیش از آنها علاءالدین بروجردی، عضو کمیسیون برجام و رئیس کمیسیون امنیت و احمد توکلی، نماینده تهران اجازه اظهارنظر یافتند. بروجردی به عنوان طراح طرح دو فوریتی اقدام متناسب و متقابل دولت در اجرای برجام در حمایت از برجام گفت: «در مجلس شورای اسلامی روز تصمیمگیری بسیار مهمی است. البته نقاط ضعف در برجام وجود دارد اما برجام عملا محصول یک تصمیم ملی است و شورای عالی امنیت ملی بهعنوان بالاترین مرکز نظام جمهوری اسلامی ایران در تصمیمگیریهای مهم سیاسی و امنیتی آن را تایید کرده است و سران قوا در کشور نیز آن را بررسی کردهاند.» اما صدای بلند مطابق همیشه از آن پایداریها و مخالفان برجام بود. رسایی در تذکر خود نسبت به طرح اعتراض داشت؛ علاوهبر اینکه خواهان ارائه طرحی دیگر در مجلس بود. برخی از نمایندگان مانند تاجگردون هم معتقد بودند که باید طرح مورد نظر آنها که «رد برجام» بود به صحن ارائه میشد تا مردم مخالفان برجام را بشناسند. اما به هر حال به گفته رسایی ابتدا باید گزارش به صحن میآمد و بعد از قرائت آن تدوین طرح به جریان میافتاد. این صحبت رسایی موجب واکنش لاریجانی شد.
او با مطابقت دادن چند بند از طرح با گزارش و اثبات ارتباط آنها، علاوهبر رد صحبتهای رسایی تاکید کرد که سه نفر از فراکسیون اصولگرایان – مهرداد بذرپاش، علیرضا زاکانی و علیاصغر زارعی – و سه نفر از فراکسیون رهروان ولایت – منصور حقیقتپور، کاظم جلالی و علاءالدین بروجردی- با هم به نگارش و تدوین طرح پرداختهاند؛ بنابراین نظر هر دو طرف اعمال شده است. البته آنچنان که از شنیدهها برمیآید شورای عالی امنیت ملی هم در جریان آن قرار داشته و آن را تایید کرده است. اما توضیحات لاریجانی هم موجب نشد تا اعتراض نمایندههای جبهه پایداری فروکش کند تا جایی که به محض به رای گذاشتن طرح دوفوریتی، حسینیان با سروصدا و درآوردن عبای خود صحن علنی را ترک کرد. در هر صورت با تفاوت چهار تا پنج رای طرح دوفوریتی رد شد و همین موضوع هم خود بابی برای مناقشه شد. مناقشهای که بسیاری از نمایندگان را به سکوی هیاترئیسه کشاند. برخی از نمایندگان اعتراض داشتند که دستگاهشان مشکل داشته و رای آنها را ثبت نکرده است. اما به گفته لاریجانی تنها چیزی که میتوانست موجب این کار شود، اشکال آییننامهای بود، به همین دلیل با آن مخالفت کرد. درنهایت طرح برجامی که قرار بود با قید دوفوریت و در اسرع وقت در دستور کار قرار گیرد با قید یک فوریت به اولویتبندی کمیسیون امنیت ملی موکول شد. البته برخی نمایندگان تاکید کردند که درخواست تغییر دستور آن را امضا و تقدیم هیاترئیسه کردهاند تا با تصویب آن چهارشنبه یا نهایتا هفته آینده در دستور قرار گیرد.
اما همه این مسائل موجب نشد تا مخالفان گزارش ساکت بمانند. بعد از رایگیری غلامرضا تاجگردون از اعضای کمیسیون برجام که با گزارش مخالف بود وقت نطق گرفت و در آن تاکید کرد: «گزارشی که در جلسه علنی امروز مجلس قرائت شد در خارج از کمیسیون ویژه برجام تنظیم شد و هفت نفر از اعضا همچنان به آن اعتراض دارند.» تاجگردون همچنین اشاره به کمیتهای متشکل از شش نفر از هر دو فراکسیون اصلی مجلس تاکید کرد: «این نشان میدهد که فراکسیون اصولگرایان اصلا به اصول خود پایبند نیستند. 70 نفر هستند و به نظر من هر 70 نفر امروز رای ندادند؛ از معتدلترین تا تندترین آنها. نمیدانم آقای لاریجانی با چه حسابی تصمیم به تعامل با این جماعت میگیرد. بار اول هم نیست، چند بار تا به حال اتفاق افتاده و خلف وعده کردهاند.»
او همچنین درباره طرح برجام گفت: «به دلیل تاکیدات مراجع فکر میکنم این طرح تا هفتهآینده نهایی میشود.» باید دید با وجود اینکه برجام در همه طرفهای توافق هستهای تایید شده و از سد کنگره آمریکا هم گذشته است، درنهایت در ایران با چه سرنوشتی روبهرو خواهد شد. سرنوشتی که طولانی شدن آن را هر گروهی به نوعی تحلیل میکند. آنچه مسلم است دستهایی در مجلس باعث شده تا سرعت تایید یا رد برجام کند شود. دستهایی پنهان اما آشکار که در جایی ایراد به برجام میگیرند و آن را آمریکایی میخوانند و در جایی دیگر موافقان خود را به تجمع جلوی مجلس تشویق میکنند. برخی کارشناسان معتقدند که این رویکرد در ادامه روند هزینههایی است که این گروه به پای مردم و کشور ثبت کردهاند. حالا هم در ادامه آن سعی در طولانی کردن تصویب توافق دارند تا به این وسیله برنامههای خود را پیش ببرند. برنامههایی که بسیاری معتقدند سیاسی و انتخاباتی است و اگر انجام شود موجب برداشته نشدن تحریمها و ضربه به دولت در انتخابات پیشرو خواهد شد.
به گزارش پایگاه خبری «تیک»، یکی از سرنوشتسازترین روزهای مجلس نهم دیروز با یک ساعت جلسه غیرعلنی آغاز شد؛ جلسهای برای بررسی گزارش برجام که آنگونه که از راهروهای مجلس شنیده شد، با دفاع تمامقد علیلاریجانی، رئیس مجلس از برجام همراه بود. با علنی شدن جلسه اما گزارشی که هفتهها همه منتظر آن بودند بالاخره بهوسیله سیدحسین نقویحسینی، سخنگوی کمیسیون برجام قرائت شد. گزارشی که پیش از این هم بارها نمایندگان نسبت به یکطرفه بودن آن هشدار داده بودند. گویا شدت جناحی بودن آن به قدری بوده که یک روز قبل موجب شده بود سه عضو اصلاحطلب عضو کمیسیون برجام به نشانه اعتراض جلسه را ترک کنند. اما این اعتراض باعث جلوگیری از نهایی شدن یا تدوین مجدد گزارش نشده بود؛ گزارشی که ابراهیم کارخانهای، عضو این کمیسیون و از منتقدان دولت درباره آن به «فرهیختگان» گفت: «این گزارش براساس نظرات اعضای کمیسیون بوده است. آقای زاکانی نظرات همه را اعمال میکردند.» او درباره اختلاف سلیقه موجود در کمیسیون نیز گفت: «دیدگاهها متفاوت است. وقتی همه مفاد برجام با رایگیری انجام میشود این یعنی تعامل. همه اعضایی که در جلسه بودند بندبهبند درباره آنها نظر دادهاند.» کارخانهای تاکید کرد: «اگر کسی در جلسه حضور نداشته به خودش مربوط است. به فرض اینکه سه نفر هم از جلسه خارج شدند از نظر قانونی مشکلی ندارد و تاثیری در تصمیمگیری جمع به وجود نمیآید.» نقویحسینی هم آن را در نهایت اعمال دموکراسی خواند و ادعا کرد: «این از خصوصیات کمیسیون است که نظر اکثریت به کرسی مینشیند.»
عباسعلی منصوریآرانی اما درباره خروج از جلسه به همراه غلامرضا تاجگردون و مسعود پزشکیان عنوان کرد: «اگر ما مینشستیم یعنی گزارش را تصویب کرده بودیم. با خارج شدن از جلسه جلوی بدعت را گرفتیم. زمانی که اکثریت با آنها بود چگونه ممکن بود نظرات ما اعمال شود. ما بیرون آمدیم چون احساس میکردیم وضعیت از روند خود خارج شده است.»
پس از قرائت گزارش، طرحی که مجلس آن را تدوین کرده بود ارائه و برای تایید دو فوریت آن رایگیری شد. طرحی که البته مخالفانی هم داشت. همان مخالفان همیشگی برجام یعنی رسایی، حسینیان و کوچکزاده درخواست تذکر داشتند اما پیش از آنها علاءالدین بروجردی، عضو کمیسیون برجام و رئیس کمیسیون امنیت و احمد توکلی، نماینده تهران اجازه اظهارنظر یافتند. بروجردی به عنوان طراح طرح دو فوریتی اقدام متناسب و متقابل دولت در اجرای برجام در حمایت از برجام گفت: «در مجلس شورای اسلامی روز تصمیمگیری بسیار مهمی است. البته نقاط ضعف در برجام وجود دارد اما برجام عملا محصول یک تصمیم ملی است و شورای عالی امنیت ملی بهعنوان بالاترین مرکز نظام جمهوری اسلامی ایران در تصمیمگیریهای مهم سیاسی و امنیتی آن را تایید کرده است و سران قوا در کشور نیز آن را بررسی کردهاند.» اما صدای بلند مطابق همیشه از آن پایداریها و مخالفان برجام بود. رسایی در تذکر خود نسبت به طرح اعتراض داشت؛ علاوهبر اینکه خواهان ارائه طرحی دیگر در مجلس بود. برخی از نمایندگان مانند تاجگردون هم معتقد بودند که باید طرح مورد نظر آنها که «رد برجام» بود به صحن ارائه میشد تا مردم مخالفان برجام را بشناسند. اما به هر حال به گفته رسایی ابتدا باید گزارش به صحن میآمد و بعد از قرائت آن تدوین طرح به جریان میافتاد. این صحبت رسایی موجب واکنش لاریجانی شد.
او با مطابقت دادن چند بند از طرح با گزارش و اثبات ارتباط آنها، علاوهبر رد صحبتهای رسایی تاکید کرد که سه نفر از فراکسیون اصولگرایان – مهرداد بذرپاش، علیرضا زاکانی و علیاصغر زارعی – و سه نفر از فراکسیون رهروان ولایت – منصور حقیقتپور، کاظم جلالی و علاءالدین بروجردی- با هم به نگارش و تدوین طرح پرداختهاند؛ بنابراین نظر هر دو طرف اعمال شده است. البته آنچنان که از شنیدهها برمیآید شورای عالی امنیت ملی هم در جریان آن قرار داشته و آن را تایید کرده است. اما توضیحات لاریجانی هم موجب نشد تا اعتراض نمایندههای جبهه پایداری فروکش کند تا جایی که به محض به رای گذاشتن طرح دوفوریتی، حسینیان با سروصدا و درآوردن عبای خود صحن علنی را ترک کرد. در هر صورت با تفاوت چهار تا پنج رای طرح دوفوریتی رد شد و همین موضوع هم خود بابی برای مناقشه شد. مناقشهای که بسیاری از نمایندگان را به سکوی هیاترئیسه کشاند. برخی از نمایندگان اعتراض داشتند که دستگاهشان مشکل داشته و رای آنها را ثبت نکرده است. اما به گفته لاریجانی تنها چیزی که میتوانست موجب این کار شود، اشکال آییننامهای بود، به همین دلیل با آن مخالفت کرد. درنهایت طرح برجامی که قرار بود با قید دوفوریت و در اسرع وقت در دستور کار قرار گیرد با قید یک فوریت به اولویتبندی کمیسیون امنیت ملی موکول شد. البته برخی نمایندگان تاکید کردند که درخواست تغییر دستور آن را امضا و تقدیم هیاترئیسه کردهاند تا با تصویب آن چهارشنبه یا نهایتا هفته آینده در دستور قرار گیرد.
اما همه این مسائل موجب نشد تا مخالفان گزارش ساکت بمانند. بعد از رایگیری غلامرضا تاجگردون از اعضای کمیسیون برجام که با گزارش مخالف بود وقت نطق گرفت و در آن تاکید کرد: «گزارشی که در جلسه علنی امروز مجلس قرائت شد در خارج از کمیسیون ویژه برجام تنظیم شد و هفت نفر از اعضا همچنان به آن اعتراض دارند.» تاجگردون همچنین اشاره به کمیتهای متشکل از شش نفر از هر دو فراکسیون اصلی مجلس تاکید کرد: «این نشان میدهد که فراکسیون اصولگرایان اصلا به اصول خود پایبند نیستند. 70 نفر هستند و به نظر من هر 70 نفر امروز رای ندادند؛ از معتدلترین تا تندترین آنها. نمیدانم آقای لاریجانی با چه حسابی تصمیم به تعامل با این جماعت میگیرد. بار اول هم نیست، چند بار تا به حال اتفاق افتاده و خلف وعده کردهاند.»
او همچنین درباره طرح برجام گفت: «به دلیل تاکیدات مراجع فکر میکنم این طرح تا هفتهآینده نهایی میشود.» باید دید با وجود اینکه برجام در همه طرفهای توافق هستهای تایید شده و از سد کنگره آمریکا هم گذشته است، درنهایت در ایران با چه سرنوشتی روبهرو خواهد شد. سرنوشتی که طولانی شدن آن را هر گروهی به نوعی تحلیل میکند. آنچه مسلم است دستهایی در مجلس باعث شده تا سرعت تایید یا رد برجام کند شود. دستهایی پنهان اما آشکار که در جایی ایراد به برجام میگیرند و آن را آمریکایی میخوانند و در جایی دیگر موافقان خود را به تجمع جلوی مجلس تشویق میکنند. برخی کارشناسان معتقدند که این رویکرد در ادامه روند هزینههایی است که این گروه به پای مردم و کشور ثبت کردهاند. حالا هم در ادامه آن سعی در طولانی کردن تصویب توافق دارند تا به این وسیله برنامههای خود را پیش ببرند. برنامههایی که بسیاری معتقدند سیاسی و انتخاباتی است و اگر انجام شود موجب برداشته نشدن تحریمها و ضربه به دولت در انتخابات پیشرو خواهد شد.