تندروها حق اعتراض دارند اما ...
صادق زيبا كلام *
واقعيت اين است كه در بررسي كليات برجام در مجلس حتي تصور نميشد كه بيش از 50تن از نمايندگان با آن مخالفت كنند اما تعداد مخالفان به حدود 100نفر رسيد كه عموما اعضاي جبهه پايداري و اصولگرايان تندرو هستند. جلسه روز گذشته مجلس فضاي ملتهبي بود و بارها و بارها عليه مذاكرهكنندگان هستهاي جبههگيري صورت گرفت.
همچنین شاهد بودیم دكتر صالحي وزير خارجه دولت سابق و دکتر ظريف وزير خارجه فعلي از طرف تندروها تهديد به مرگ شدند که باید گفت ضمن اينكه تاسفآور است اما واقعيتهاي جامعه ايران را هم به نوعی یادآور میشود. نوع رفتار دیروز مجلس را اگر بتوانیم با رفتار نمایندگان سنا و كنگره آمريكا مقايسه كنيم، باید بگوییم رفتار نمايندگان آمريكا اخلاقيتر از رفتار برخی نمايندگان ما بود. اگر كسي رفتار نمايندگان ايران و آمريكا را به صورت بيطرف بنگرد مشخص خواهد شد كه كدام رفتار مربوط به يك كشور توسعهيافته و كدام رفتار مربوط به يك كشور در حال توسعه است. قطعا در يك كشور توسعهيافته نمايندگان، وزير يا مسئولي را هيچگاه تهدید به اعدام و مرگ نميكنند زيرا در تمام مدتي كه مخالفان در آمريكا تلاش ميكردند كه برجام به تصويب نرسد حتي يك بارهم به جان كري و اوباما توهين نكردند اما نمايندگان مخالف در مجلس ايران خيلي راحت مسئولان ارشد اجرایی را متهم کرده و میکنند. فارغ از اين ملاحظات اما بخشهايي از نگرشهاي جامعه را نشان ميدهد. بايد به اين درك برسيم كه اينگونه مخالفتها از دل جامعه برآمده و نبايد آن را نبينيم. بايد تا حدودي به نمايندگان مخالف حق داد زيرا بيش از 10سال از تريبونهاي رسمي و غيررسمي پرونده هستهاي به عنوان سندی برای عملکرد آنها استفاده شد. بنابراين حالا كه بر اساس تعهداتمان بايد تغييراتي به وجود آوريم، آنها حق دارند اعتراض كنند. لذا آن روز كه بر طبل هستهاي ميكوبيديم بايد جامع نگرتر بودیم. وقتي قطعنامه 598 را پذيرفتيم بسياري از كساني كه به ادامه جنگ اعتقاد داشتند دچار تردید شدند. شايد اگر كسي غير ازامام قطعنامه 598 را ميپذيرفت درآن مقطع مورد انتقاد قرار ميگرفت اما در آن زمان هنر آیتا... هاشمي بود كه در زمان زنده بودن حضرت امام(ره) مساله جنگ را خاتمه دادند. مشكل و خطا بزرگنماييای بود كه از 82 تا 92 شد ولي آنچه درحال حاضر در اين زمينه دنبال ميشود صحيح است چرا كه بر اساس اين ادبيات هم عضو تاثيرگذاري در جامعه جهاني هستيم و هم به مواضع و منافع خود دست يافتهايم. لذا لازم است اين مواضع را تا جايي كه امكان دارد، ادامه دهيم.
همچنین شاهد بودیم دكتر صالحي وزير خارجه دولت سابق و دکتر ظريف وزير خارجه فعلي از طرف تندروها تهديد به مرگ شدند که باید گفت ضمن اينكه تاسفآور است اما واقعيتهاي جامعه ايران را هم به نوعی یادآور میشود. نوع رفتار دیروز مجلس را اگر بتوانیم با رفتار نمایندگان سنا و كنگره آمريكا مقايسه كنيم، باید بگوییم رفتار نمايندگان آمريكا اخلاقيتر از رفتار برخی نمايندگان ما بود. اگر كسي رفتار نمايندگان ايران و آمريكا را به صورت بيطرف بنگرد مشخص خواهد شد كه كدام رفتار مربوط به يك كشور توسعهيافته و كدام رفتار مربوط به يك كشور در حال توسعه است. قطعا در يك كشور توسعهيافته نمايندگان، وزير يا مسئولي را هيچگاه تهدید به اعدام و مرگ نميكنند زيرا در تمام مدتي كه مخالفان در آمريكا تلاش ميكردند كه برجام به تصويب نرسد حتي يك بارهم به جان كري و اوباما توهين نكردند اما نمايندگان مخالف در مجلس ايران خيلي راحت مسئولان ارشد اجرایی را متهم کرده و میکنند. فارغ از اين ملاحظات اما بخشهايي از نگرشهاي جامعه را نشان ميدهد. بايد به اين درك برسيم كه اينگونه مخالفتها از دل جامعه برآمده و نبايد آن را نبينيم. بايد تا حدودي به نمايندگان مخالف حق داد زيرا بيش از 10سال از تريبونهاي رسمي و غيررسمي پرونده هستهاي به عنوان سندی برای عملکرد آنها استفاده شد. بنابراين حالا كه بر اساس تعهداتمان بايد تغييراتي به وجود آوريم، آنها حق دارند اعتراض كنند. لذا آن روز كه بر طبل هستهاي ميكوبيديم بايد جامع نگرتر بودیم. وقتي قطعنامه 598 را پذيرفتيم بسياري از كساني كه به ادامه جنگ اعتقاد داشتند دچار تردید شدند. شايد اگر كسي غير ازامام قطعنامه 598 را ميپذيرفت درآن مقطع مورد انتقاد قرار ميگرفت اما در آن زمان هنر آیتا... هاشمي بود كه در زمان زنده بودن حضرت امام(ره) مساله جنگ را خاتمه دادند. مشكل و خطا بزرگنماييای بود كه از 82 تا 92 شد ولي آنچه درحال حاضر در اين زمينه دنبال ميشود صحيح است چرا كه بر اساس اين ادبيات هم عضو تاثيرگذاري در جامعه جهاني هستيم و هم به مواضع و منافع خود دست يافتهايم. لذا لازم است اين مواضع را تا جايي كه امكان دارد، ادامه دهيم.
*استاد دانشگاه/ارمان