کد خبر: ۱۰۶۶۱۲
تاریخ انتشار: ۲۰ مهر ۱۳۹۴ - ۱۶:۵۱
printنسخه چاپی
sendارسال به دوستان
تعداد بازدید: ۵۷۳

زبان دیپلماسی در کنار زبان اقتدار


 رفت و آمدهای دیپلماتیک، پی گیری فاجعه منا، اجرای برجام و راه حل بحران های منطقه ای در کنار جریان سازی برخی کشورها علیه ایران، موضوعات سیاست خارجی است در هفته ای که گذشت.


به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، هفته گذشته نخستین کاروان جانباختگان منا در میان حزن و اندوه مردم وارد کشور شد؛ فاجعه ای که بار دیگر وحدت، همدلی و همزبانی مردم و مسئولان را به نمایش گذاشت.
رییس جمهوری که سفر به نیویورک را ناتمام گذاشت تا در تشییع پیکرهای این عزیزان شرکت کند، در آیین استقبال رسمی از پیکرهای قربانیان این فاجعه در فرودگاه مهرآباد گفت: به هیچ عنوان از خون عزیزانمان نخواهیم گذشت و باید روشن شود در این حادثه افرادی مقصر بوده اند یا نه.
روحانی زبان دیپلماسی، عواطف، برادری و ادب را اولویت اول در پی گیری این حادثه خواند و در عین حال تاکید کرد: اگر لازم باشد جمهوری اسلامی ایران از زبان اقتدارش نیز استفاده خواهد کرد.
وی پس از بازگشت از نیویورک و در بدو ورود به تهران نیز بی تدبیری، بی مبالاتی و عدم کارایی کارگزاران سعودی حج را باعث جان باختن مظلومانه زائران خانه خدا عنوان کرد.
رییس جمهوری در گفت و گو با سی.ان.ان نیز تاکید کرد: عربستان باید بخاطر این بی برنامگی، بی انضباطی و عدم کارآیی که منجر به کشته شدن تعداد زیادی از حاجیان از کشورهای مختلف شده، پاسخگو باشد و جمهوری اسلامی ایران از لحاظ سیاسی و حقوقی مساله را دنبال خواهد کرد.

**فشار سیاسی بر دولت سعودی
از ابتکارات دستگاه دیپلماسی پس از سخنان رییس جمهوری در مجمع عمومی سازمان ملل، ایجاد دفتر یادبود قربانیان فاجعه منا در تمامی دفاتر نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور بود.
این اقدام که با حضور مقامات کشورها، سفرای خارجی و نمایندگان دیپلماتیک مقیم، شخصیت های دینی و مذهبی از ادیان مختلف الهی، نمایندگان و شخصیت های سیاسی، فرهنگی، رسانه ای، دانشگاهی، پارلمانی، حزبی و دوستداران جمهوری اسلامی ایران همراه بود، موجی از فشار سیاسی را به دولت سعودی وارد کرد.
این در حالی است که در تمامی دیدارهای دو جانبه وزیر امور خارجه با مقامات سیاسی سایر کشورها نیز فاجعه منا مطرح و بر مسئولیت دولت سعودی در این ماجرا تاکید شد.
محمد جواد ظریف در این دیدارها اظهار امیدواری کرد کارگزاران اجرایی عربستان با درک مسئولیت خطیر خود در جهت برگزاری بهینه مراسم حج، زمینه های لازم را برای مشورت، همکاری و استفاده از تجارب سایر کشورهای اسلامی در انجام این فریضه الهی فراهم کرده و مانع از بروز وقایع مشابه در آینده شوند.

**دیدارهای دو جانبه ظریف در نیویورک
در هفته گذشته وزیر امور خارجه در نیویورک در دیدار و گفت و گو با همتایان خود در کنار دو محور نحوه اجرای برجام و همکاری های پس از آن و بحران های منطقه با تمرکز بر سوریه، یمن و عراق، ابعاد فاجعه منا و بی مسوولیتی های دولت عربستان را نیز مطرح کرد.
ظریف در حاشیه اجلاس سازمان ملل متحد در نیویورک، در دیدارهای جداگانه با فیلیپ هاموند، ولید معلم، سرتاج عزیز، لوانیس کاسولیدس، رامتانه لامامرا، وزیران خارجه انگلیس، سوریه، پاکستان، قبرس و الجزائر در خصوص ارتقای سطح روابط دو جانبه تبادل نظر کرد و همتایان خود را در جریان فاجعه منا و عمق آلام و تلفات انسانی بویژه هموطنان ایرانی قرار داد.
وی در این دیدارها بر ضرورت ادامه مبارزه با تروریسم در منطقه و سوریه و افزایش همکاری های اقتصادی بویژه در بخش انرژی تاکید کرد.
همچنین وزیر امور خارجه و نبیل العربی دبیرکل اتحادیه عرب بر اولویت همکاری کشورهای منطقه برای حل بحران های منطقه به ویژه یمن و سوریه تاکید کردند.
ظریف با جان کری همتای آمریکایی نیز برای دومین بار در دو هفته گذشته در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل دیدار و در مورد اجرای برجام تبادل نظر کرد.
برگزاری نشست فوق العاده شورای وزیران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) به ریاست محمد جواد ظریف در حاشیه هفتادمین اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد از دیگر برنامه های وزیر امور خارجه در این سفر بوده است.

**شرکت در نشست شورای امنیت
ظریف در نشست شورای امنیت سازمان ملل که با عنوان رفع مناقشات در خاورمیانه و شمال آفریقا و مقابله با تروریسم در خاورمیانه تشکیل شده بود، شرکت کرد و اظهار کرد: ما در ایران کاملا بر این حقیقت که افراطی گری، تروریسم و تفکرهای تکفیری تهدیدی علیه همه ما بشمار می رود، اتفاق داریم.
وزیر امورخارجه تصریح کرد: از این که یک یا دو کشور همسایه ما از تشخیص این تهدید و سرنوشت مشترک همه ما ناتوان بوده اند و به اقداماتی غیر مسئولانه که در مواضع منطقه ای آن ها و به ویژه با رفتار غیر مسئولانه آن ها در خصوص قربانیان فاجعه اخیر در مکه مشهود بود، روی آورده اند، متاسف هستیم.

**شرکت در یادبود هفتادمین سالگرد تاسیس سازمان ملل
ظریف در نشست دیگری به مناسبت یادبود هفتادمین سال تاسیس سازمان ملل متحد به نمایندگی از طرف کشورهای جنبش عدم تعهد شرکت کرد و با قدردانی از پیشنهاد برگزاری این نشست، بر نیاز همکاری کشورهای عضو این نهاد برای ترویج جهان علیه افراط گرایی خشونت آمیز، گفت وگوی تمدنها، اتحاد تمدن ها و جنبش جهانی اعتدال در سطوح منطقه ای و بین المللی تاکید کرد.
وزیر امور خارجه به نمایندگی از 120 کشور عضو جنبش عدم تعهد در بزرگداشت روز بین المللی امحاء سلاح های هسته ای در سازمان ملل سخنرانی کرد.
وی با اشاره به این که اتخاذ روش تدریجی برای امحای کامل سلاح های هسته ای دیر زمانی است که با شکست رو به رو شده، تاکید کرد که برای تحقق این هدف به مذاکره برای یک کنوانسیون جامع هسته ای نیاز است.

**افزایش توان دیپلماسی با حضور فعال معاونان وزیر
سید عباس عراقچی معاون حقوقی و بین الملل وزیر امور خارجه نیز همپای ظریف در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک فعالیت داشت.
وی با اشاره به تصمیم آمریکا مبنی بر استقرار 20 بمب اتمی تاکتیکی در خاک آلمان، از تمامی قدرت های اتمی بویژه واشنگتن خواست، تعهدات هسته ای خود را در این زمینه اجرا کنند تا تهدیدها افزایش نیابد.
معاون وزیر امور خارجه در نشست وزیران امور خارجه عضو سازمان همکاری اسلامی در نیویورک نیز تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران به دنبال سیاسی کردن فاجعه منا نیست، بلکه خواستار مسئولیت پذیری و شفافیت کامل در مورد این فاجعه است.
عراقچی در مدت در حضور خود در نیویورک به نخستین نشست گروه تماس سازمان همکاری های اسلامی رفت و با اشاره به تلاش های مکرر جمهوری اسلامی ایران برای حل سیاسی بحران یمن، تصریح کرد که حمایت برخی کشورها از تهاجم به این کشور کمکی به صلح و ثبات در منطقه نخواهد کرد.
معاون وزیر خارجه ایران در این نشست هم یاد آور شد: ملت ایران در سوگ 464 قربانی فاجعه ای هستند که جلوگیری از آن امکان پذیر بود.
عراقچی در نشست وزرای خارجه گروه 15 نیز با اشاره به اهمیت سند دستور کار 2030 در جهت توسعه پایدار آمادگی جمهوری اسلامی ایران در همکاری برای رسیدن به اهداف 17 گانه این سند را اعلام کرد.
وی در این نشست هم که به ریاست سریلانکا در مقر سازمان ملل برگزار می شد، در سخنانی به حادثه دلخراش منا و مظلومیت زائران ایرانی اشاره کرد.
عراقچی بر توسعه همکاری های جنوب- جنوب تاکید و 13 پیشنهاد برای تقویت فعالیت های این گروه ارائه کرد.
گروه 15 که در سپتامبر سال 1989 میلادی تشکیل شده، متشکل از کشورهای هند، مالزی، جمهوری اسلامی ایران، آرژانتین، شیلی، کلمبیا، اندونزی، کنیا، مکزیک، نیجریه، پرو، سنگال، سریلانکا، ونزوئلا و زیمبابوه است.

** برجام در نگاه سران کشورها
سخنان رهبران و مقامات کشورهای جهان در نیویوک در مورد برجام گواه از اهمیت این توافق و تاثیر آن در عرصه بین المللی و منطقه ای است.
جولی بیشاپ وزیر امور خارجه استرالیا در این باره در اجلاس نیویورک گفت: توافق جامع هسته ای ایران نمونه و راهنمای شرایط و موقعیت هایی است که روسیه، آمریکا و دیگر کشورها بر سر یک وضعیت و موضوع خاص می توانند به توافق برسند.
وی خاطر نشان کرد: برجام نشان می دهد می توان «طرحی» که ایران هم با آن موافق است برای حل بحران سوریه به دست آورد.
کریستینا فرناندز رییس جمهوری آرژانتین نیز در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل برجام را دستاوردی امنیت ساز برای جهان دانست.
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه هم برجام را نشانه موفقیت جمعی ایران و گروه 1+5 در شکل دهی یک الگوی همکاری جدید برای حل مشکلات بین المللی دانست.
جان کری وزیر خارجه آمریکا نیز در گفت وگو با بی.بی.سی، برجام را یک توافقی تاریخی و نقطه عطف خواند و گفت: امیدوارم توافق اتمی با ایران به همکاری بیشتر در منطقه و مسائل دیگر منجر شود تا ما بتوانیم به نگرانی هایی مثل سوریه یا آنچه در یمن می گذرد، رسیدگی کنیم.
یوسف بن علوی وزیر خارجه پادشاهی عمان گفت: برجام می تواند الگویی برای حل و فصل مشکلات جهانی براساس مذاکره وگفت و گو قرار گیرد.
پرناب موکرجی رییس جمهوری هند در کنفرانس توسعه، امنیت و صلح همگانی در منطقه جنوب و آسیای مرکزی در چندیگر، با بیان این که برجام فرصتی بی نظیر برای هند است، اظهار کرد که دهلی نو باید از فرصت بوجود آمده نهایت استفاده را ببرد.

**ایران، بازیگری قدرتمند در روند صلح و امنیت در منطقه است
دیپلماسی فعال ایران چه در تهران و چه در نیویورک، برای یافتن راه حل سیاسی بحران های منطقه ای نشان از نقش تاثیرگذار ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای و فرا منطقه ای است.
ریان الکلدانی یکی از فرماندهان نیروهای مردمی عراق تاکید دارد: اگر نقش جمهوری اسلامی ایران در عراق نبود هم اکنون سرکرده گروهک تروریستی داعش در بغداد حکومت می کرد.
ولفگانگ ایشینگر رئیس کنفرانس امنیتی مونیخ نیز ایران را به عنوان مهم ترین قدرت منطقه دانست و یادآور شد: اگر ایران در روند صلح سوریه مشارکت نداشته باشد، هیچ روند صلح پایدار یا حتی راه حل صلح آمیزی در مورد سوریه وجود نخواهد داشت.
حسین موسویان عضو سابق تیم مذاکره کننده هسته ای ایران نیز با سخنرانی در شورای امور خارجی هریسبورگ، چهارمین سمپوزیوم سالیانه صلح، کالج الیزابت و گروه خاورمیانه در ایالت پنسیلوانیا و گروه خاورمیانه نیوجرسی در دانشگاه پرینستون با تشریح سه جایگزین «جنگ، تحریم و دیپلماسی» درمورد مساله هسته ای ایران، معایب گزینه های اول و دوم و مزایای انتخاب گزینه دیپلماسی گفت: برجام تثبیت قدرت نه ازطریق جنگ و حمله و اشغال بلکه با دیپلماسی به شمار می رود.

** سخنگوی دیپلماسی ایران
در روزهای گذشته، مرضیه افخم سخنگوی وزارت امورخارجه، مواضع رسمی دستگاه سیاست خارجی کشورمان را اعلام کرد.
افخم بار دیگر با تاکید بر ضعف مدیریت و بی تدبیری مسئولان سعودی در فاجعه منا، گفت: عربستان مسئولیت این فاجعه را بپذیرد و از کشورهای اسلامی عذرخواهی کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در گفت وگو با پایگاه خبری لبنانی العهد نیز تاکید کرد: که اولویت ما همکاری با همسایگان و کشورهای مسلمان و تقویت امنیت و ثبات در منطقه است.
از دیگر مواردی که سخنگوی وزارت امور خارجه نسبت به آن موضع گیری کرد، آغاز حمله نظامی روسیه به سوریه بود.
افخم با اعلام حمایت ایران از آغاز اقدام نظامی روسیه علیه گروه های تروریستی در سوریه گفت: مبارزه واقعی و ریشه ای با پدیده تروریسم به عنوان تهدیدی مشترک علیه صلح و امنیت منطقه ای و جهانی یک ضرورت است.
همچنین در روزهای گذشته شاهد بودیم که دولت بحرین در ادامه فرافکنی و طفره رفتن از پاسخگویی به مطالبات مردمی، بار دیگر با متهم کردن ایران به مداخله در امور داخلی خود، راشد سعد الدوسری سفیر خود را از تهران فراخواند و تصمیم به کاهش روابط با ایران گرفت.
سخنگوی وزارت امور خارجه در این باره نیز با توصیه به دولت بحرین اظهار داشت: به جای فرافکنی و ایراد اتهام های بی اساس، رویکرد امنیتی- پلیسی در کشور خود را کنار نهاده و از طریق گفت وگوی سیاسی واقعی با مردم، به فکر سامان دادن به بحران موجود در این کشور باشد.
با اعلام رسمی سفارت بحرین در تهران و رد اتهامات بی اساس عنوان شده از سوی بحرین علیه ایران، بسام الدوسری نفر دوم سفارت بحرین در ایران به عنوان عنصر نامطلوب شناخته شد و پس از 72 ساعت خاک جمهوری اسلامی ایران را ترک کرد.
نماینده جمهوری اسلامی ایران به ادعاهای بی اساس وزرای خارجه بحرین و امارات عربی متحده که در هفتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد اظهار شده بود، نیز پاسخ داد.
در این میان راجه بادی سخنگوی دولت مستعفی یمن، خبر های منتشر شده مبنی بر تصمیم این دولت به قطع روابط دیپلماتیک را با ایران تکذیب کرد.
هفته گذشته «آجای شارما» کاردار کنونی انگلیس در ایران نیز به عنوان سفیر جدید انگلستان در قطر منصوب شد.

*جریان سازی علیه ایران
برخی رسانه ها در اقدامی مشترک تصاویری از یک لنج ماهیگیری ایرانی منتشر کردند که در آن سلاح و تجهیزات نظامی حمل می شد.
منابع آگاه، انتشار اخباری مبنی بر توقیف یک لنج ماهیگیری ایرانی در دریای عمان از سوی نیروهای ائتلاف و ادعای حمل سلاح از سوی لنج ماهیگیری را خبر سازی دروغ و جنگ روانی توصیف کردند.

**رفت و آمد هیات های خارجی به تهران
علاوه بر دیپلماسی دستگاه های اجرایی، مجلس شورای اسلامی هم در زمینه دیپلماسی پارلمانی فعال بود.
فاجعه منا و بحران های منطقه ای در کنار توسعه همکاری های دو جانبه موضوعاتی بود که در دیدارهای دیپلماتیک بهارستان مطرح شد.
علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در دیدار رئیس موسسه تحقیقات استراتژیک روسیه گفت: مشکل تروریسم یک مشکل جهانی است و همه کشورها باید بطور جدی به مبارزه با آن بپردازند.
فرانتیشک بوبلان رئیس کمیسیون روابط خارجی مجلس سنای جمهوری چک که به تهران آمده بود و با مرتضی سرمدی قائم مقام وزیر امورخارجه دیدار و بر لزوم گسترش مناسبات دو کشور در همه زمینه تاکید کرد.
یوسیپ لکو رئیس مجلس کرواسی نیز با حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی رییس جمهوری و علی لاریجانیرییس مجلس شورای اسلامی دیدار کرد و با ابراز تسلیت و همدردی بخاطر فاجعه منا روابط دو کشور را دوستانه و نزدیک دانست و اظهار داشت: در فضای جدید بعد از توافق هسته ای، شرایط برای توسعه همه جانبه روابط اقتصادی آماده تر است.

**فعالیت دیپلماتیک نهاوندیان
سفر محمد نهاوندیان رئیس دفتر رییس جمهوری به سوئیس از دیگر برنامه های سیاست خارجی در هفته گذشته بود.
وی در دیدار با اشنایدر امان معاون رییس جمهوری و وزیر اقتصاد، آموزش و تحقیقات سوئیس، با اشاره به روابط خوب تهران- برن به ویژه در دوره تحریم ها، تصریح کرد: تهران آمادگی دارد بسترهای لازم را برای توسعه روابط دو کشور در تمامی عرصه ها از جمله اقتصادی و مالی پس از اجرای برجام فراهم آورد.