اجلاس سران GECF، نشان دهنده اقتدار ایران

به هر اندازه ایران در بازارهای جهانی سهم بیشتری را به خود اختصاص دهد مسلماً جایگاه بالاتری در مجمع کشورهای صادرکننده گاز پیدا خواهد کرد و از این بابت چشم انداز جایگاه ایران در میان کشورهای تولیدکننده گاز روشن است.


سومین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز در تهران، امروز در شرایطی متفاوت از دو اجلاس دوحه و مسکو برگزار می شود. اولین وجه تمایز آن نسبت به دو اجلاس قبل تفاوت در شرایط بازارها است. این اجلاس در حالی تشکیل می شود که بازار جهانی انرژی و همینطور بازارهای گاز در مناطق مختلف جهان در حال تغییر هستند و توازن میان عرضه و تقاضا در بازار جهانی گاز تا حدی ضعیف شده است. در نتیجه در حال حاضر شرایط ویژه ای بر بازار گاز تحمیل شده که با شرایط قبلی بازارها متفاوت است.

علاوه بر تغییر روند بازار و ضعیف شدن توازن میان عرضه و تقاضا نکته دیگری نیز این اجلاس را از اجلاس های پیشین متفاوت می کند. اکنون ما در آستانه برگزاری یک کنفرانس مهم زیست محیطی در جهان هستیم که قرار است در ماه دسامبر در پاریس برگزار شود. در کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد با عنوان ٢١ COP قرار است که کشورهای جهان متعهد به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای شوند.

این موضوع قطعاً بر تقاضای گاز اثر خواهد گذاشت. چراکه گاز طبیعی نعمتی ویژه است که می تواند کمک شایانی به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای کند و تعهد کشورهای جهان به کاهش گازهای گلخانه ای تقاضای این سوخت پاک را بالا خواهد برد. سومین نکته و وجه تمایز این است که در سال های اخیر پیشرفت فناوری های استخراج گاز از سنگ های موسوم به شیل تحولاتی را در شیل گازها ایجاد کرده و نتیجه آن آغاز عرضه گاز شیل ها از سال آینده به بازارجهانی گاز است. این بیانگر آغاز عرضه جدیدی به بازار انرژی خواهد بود که تعادل و توازن برخی از بازارها را تغییر می دهد. لذا یک چالش جدید نسبت به سال های گذشته پیش روی کشورهای تولید کننده گاز است. بنابراین اساساً شرایط امروز با شرایط چند سال گذشته متفاوت است.

در کنار سه مورد فوق، اجلاس سران GECF در تهران از نظر تعداد کشورها که در سطح سران در آن شرکت کرده اند نیز متفاوت از دو اجلاس قبل است. در اجلاس تهران تعداد سران کشورها افزایش یافته که تقویت حضور سران کشورها نشانه اهمیت دادن آنها به تعهدات موجود در اساسنامه این سازمان است.

از طرف دیگر گردهمایی سران 8 کشور درحالی در تهران برگزار می شود که ایران در آستانه لغو تحریم ها است. در چنین شرایطی می توان مدعی شد که حضور سران کشورها در تهران نشان دهنده نوعی رابطه نزدیک تر آنها با جمهوری اسلامی ایران است.

اینکه ایران در آستانه لغو تحریم هاست و سران بیشتری نسبت به دو اجلاس قبل برای شرکت در اجلاس به تهران آمده اند یک نوع نمایش ارتباط نزدیک تر و همبستگی این کشورهای تولیدکننده گاز خواهد بود و نشان می دهد که جایگاه ایران در بازار صادراتی گاز در حال ارتقا است. اکنون انتظار بسیاری از کشورهای مصرف کننده گاز طبیعی در جهان این است که ایران بتواند تأمین کننده قسمتی از نیاز آنها باشد. در نتیجه اجلاس تهران به قوت خود نشان دهنده اقتدار جمهوری اسلامی ایران است.

ایران به عنوان یکی از اعضای مجمع دارای بزرگ ترین ذخایر گاز جهان و سومین تولید کننده عمده پس از روسیه و امریکا است. البته این کشور از نظر صادرات هنوز بازار قابل توجهی را به خود اختصاص نداده اما امیدوار هستیم با برنامه هایی که برای رفع تحریم های غرب و سایر برنامه های توسعه و افزایش ظرفیت تولید گاز آن اتخاذ شده است این کشور بتواند در آینده بازارهای گسترده و مهمی را نیز پذیرا باشد.

چراکه به هر اندازه ایران در بازارهای جهانی سهم بیشتری را به خود اختصاص دهد مسلماً جایگاه بالاتری در مجمع کشورهای صادرکننده گاز پیدا خواهد کرد و از این بابت چشم انداز جایگاه ایران در میان کشورهای تولیدکننده گاز روشن است.

محمدحسین عادلی*دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز

منبع: ایران