همه در ایران می دانند که این روزها، خطیرترین روزهای طول تاریخ کشورشان است

بلومبرگ نوشت: خارج از دفاتر اداری و هتل ها که مقامات ایرانی از مدیران اجرایی خارجی استقبال می کنند، پیاده روهای باریک و پیچ در پیچ بازار تهران آکنده از سیل خریدارانی است که سخت مشغول صحبت و ارزیابی واقعیت هستند.

به گزارش پایگاه خبری «تیک»، از ١٦ ژانویه، یعنی زمان لغو رسمی تحریم های اقتصادی ایران، دو هفته می گذرد و موضوع دیگری که ذیل درخواست های تجار از مشتریان آینده - که از کنار میوه ها، ادویه جات و لوازم خانگی به آهستگی عبور می کنند - به گوش می رسد و آن فریادهای حاکی از نگرانی و هشدار درباره آینده کشور است.

وحید ٣٧ ساله، که از کودکی و خانوادگی در غرفه ای در بازار تجریش در زمینه فروش چمدان مشغول به کار است گفت: " به واقع نمی توانم به وضعیت اقتصادی کشور خوشبین باشم. در نتیجه تورم بی حد و اندازه، هزینه زندگی به شدت افزایش یافت است و مردم به هیچ وجه قدرت خرید ندارند". وی گفت: "برای آن که وضعیت اقتصادی تغییر کند، همه چیز باید متحول شود".

٢٠ سال

سال گذشته، در مقایسه با فریادهای شادی و به صدا درآمدن بوق خودروها در تهران به علت امضای توافق هسته اید، امسال جشن و سرور چندانی وجود نداشته است. ایرانی ها می دانستند که از رفاه و ثروت خبری نیست و آن چه از ذهن آن ها می گذرد این است که با بازگشت کشور به اقتصاد جهانی، آن ها راهی طولانی و دشوار در پیش خواهند اشت. 

به گزارش صندوق بین المللی پول، در سال ٢٠١١، تشدید تحریم ها به علت برنامه هسته ای ایران باعث شد که در طول دو سال بعد از آن اقتصاد ٤٢٠ میلیارد دلاری کشور، چیزی حدود ٩ % کاهش یابد. این اقدامات شامل منع صادرات نفت به اتحادیه اروپا و انزوای کامل از نظام بانک های خارجی شد. با توجه به ورود کالاهای قاچاق و بالا رفتن قیمت ها، تورم نیز به ٤٥ درصد افزایش یافت.

قیمت ها هنوز هم هر روز در نوسان است. بیشتر بانک های مهم ایران به طور کلی دوباره سوییفت، یعنی نظام جهانی مبادله را اجرا کرده اند، با این همه اتحادیه اروپا هنوز هم سرگرم بررسی خطرات کار با کشوری است که به لحاظ صنعتی سال ها از شفافیت به دور بوده و با حد مطلوب بین المللی بسار فاصله دارد . 

در ماه دسامبر، دریافت حقوق و دستمزد به احتمال دشوار خواهد شد چرا که دولت به تأمین کنندگان مالی چیزی حدود ٢٠٠ میلیون دلار بدهکار است.

سیل وعده و وعیدهای شرکت های خارجی همچون پژو سیتروئن و دایملر برای سرمایه گذاری وجود دارد و باز گشت به بازار نفت فقط می تواند به این کشور کمک کند. اما این قضیایا بعد از سقوط قیمت نفت رخ می دهد، یعنی زمانی که قیمت نفت خام به یک سوم قیمت آن در نوامبر سال ٢٠١٣ - که توافق اولیه درباره چگونگی لغو تحریم ها صورت گرفت - رسیده است.

نوید تمدن، ٤٤ ساله، که در بازار طلا و جواهر، مغازه کوچک طلافروشی دارد گفت: "آن چه که در طول چهار سال ویران شده و از بین رفته است، بازسازی آن ٢٠ سال طول خواهد کشید. دیروز ما شاهد کاهش اندک قیمت طلا بودیم و امروز دوباره افزایش یافت، این نشان می دهد که وضعیت اقتصادی کشور خوب نیست". 

شکلات گرانقیمت 

در بخش ورودی بازار بزرگ، فروشگاهی به نام «سوپر شمیران» قرار دارد که پر از مواد غذایی با برندهای اروپایی و آمریکا است. سس های «هرشی» در کنار شکلات های «کدبری» چیده شده است و این در حالی است که با دستگاه قهوه ساز از مشتریان با قهوه های ایتالیایی در بسته بندی های قرمز خوش آب و رنگ و قهوه اسپرسو پذیرایی می شود. 

با این که مواد غذایی، همچون دارو تحریم نبود، ولی تجار نمی توانستند با بانک های خارجی کار کنند و هزینه واردات را پرداخت نمایند. بنا بر این آن ها اجناس را به صورت قاچاق وارد کشور می کردند. پوریا، ٤٢ ساله، که مغازه دار است، با استفاده از آشنایان و رابط های خود در دبی، کالاهای خریداری شده خود از شرکت «کارفور اس آر» امارات با کشتی به کشور ارسال می کند. 

پوریا که همچون وحید چمدان فروش به هنگام گفتگو با رسانه های خارجی نخواست نامش ذکر شود، گفت: "لغو تحریم ها درست تازه آغاز شده است، بنا بر این خیلی زود است که تغییری را احساس کنیم. اکنون مقامات سرگرم خرید هواپیما و قطار هستند. بگذارید که اول آن ها این کارها را انجام دهند، بعد ببینیم که چه اتفاقی خواهد افتاد و آن وقت می توان درباره آن چه که می خواهیم بفروشیم، نگران باشیم".

او با اشاره به شکلات های مارک گلکسی با برچسب قیمت (١,٤٠ پوند) روی آن، می گوید قیمت این شکلات که اینک حراج کرده ایم، ١٦٠ هزار ریال (معادل ٥.٣٠ پوند)، یعنی سه برابر قیمت اصلی آن است. 

نمایشگاه پژو

تهرانی ها تردید ندارند که آن ها نیز خطیرترین دوران در طول تاریخ ایران را پیش رو دارند. 

رئیس جمهور حسن روحانی برای بهبود وضعیت اقتصاد کشور، در پی جذب سالانه ٥٠ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی تلاش می کند. وی قصد دارد درآمد حاصل از دریافت مالیات را ١٥ درصد افزایش دهد، با توجه به همه این اقدامات، در عین حال سعی دارد وابستگی ایران به نفت را قطع کند. 

رؤسای گروه ایرباس، لوفتانزای آلمان و شرکت بمباردیر همچون رؤسای شرکت های دارویی فرانسه، سعی کرده اند که نظر ایران را جلب کنند. هفته پیش، تهرانی های متمول و ثروتمند ناظر افتتاح خط تولید پژو دی اس، یکی از سرآمدان خودروسازی بودند. این شرکت با تاکسی ١٠ دقیقه تا بازار تجریش فاصله دارد. 

پرویز کریمی، مدیر بازاریابی خدمات کشتیرانی خلیج نیلی در پایتخت ایران گفت احساس می کند که تلفن اش پیوسته زنگ می خورد. وی گفت: "تجار ژاپنی، سوئیسی و انگلیسی برای سفر به ایران برنامه ریزی می کنند".

اقتصاد بیمار

خریداران و تجار که به بازار برگشته اند شاید به این عادت کرده اند که نیاز به صبر و شکیبایی است، ولی شمار زیادی از مردم می گویند که زمان به نفع ایران نیست. 

مهناز مختاری و خواهرش شهناز که به دنبال خرید میوه و سبزیجات برای تعطیلات آخر هفته این طرف و آن طرف پرسه می زنند، انتظار داشتند که قیمت ها پایین آمده باشد و از این که با گذشت چندین روز هیچ تغییری ایجاد نشده بود، ناامید شده بودند. 

مهناز ٤٩ ساله، گفت: "اقتصاد ایران در اینکه سرما خورده تردیدی وجود ندارد بلکه گویی دچار سرطان نیز شده است و درمان آن بسیار دشوار است".