ورود قطار از چین و سرمایه از غرب: این گونه ایران بار دیگر ترقی می کند

لا استامپا نوشت: خاتمۀ تحریم ها درهای این کشور را به روی سرمایه گذاری ها باز کرده است. در این راستا اولین کاروان راه جدید ابریشم از راه می رسد.

به گزارش پایگاه خبری «تیک»، خاتمۀ تحریم ها درهای این کشور را به روی سرمایه گذاری ها باز کرده است. در این راستا اولین کاروان راه جدید ابریشم از راه می رسد

[آقای] روحانی، رئیس جمهور با ٥٥ میلیارد یورو قراردادهای مقدماتی از اروپا به کشور بازگشته است. چند روزی است که بانک های ایران بار دیگر وارد باشگاه سوئیفت شدند باشگاهی که از سال ٢٠١٢ در آن غیبت داشتند. آنها قادر خواهند بود بار دیگر از طریق سیستم بانکی جهانی پرداخت هایی را ارسال کرده و دریافت نمایند. وزارت نیرو خبر داد که به توافق روسیه و عربستان سعودی به منظور متوقف ساختن تولید نفت خام نخواهد پیوست. ورد زبان این است: فروش، فروش.

هفتۀ گذشته به منظور تکمیل این چرخه، از مشرق زمین قطاری آذین بندی شده که ١٤ روز قبل از آن با ٣٢ کانتینر از استان ژجیانگ حرکت کرده بود، وارد تهران شد. این اولین کاروان راه جدید ابریشم است که چین و ایران را به هم متصل می کند. مسیری که پیمودن آن حدود یک ماه کمتر از مسیرهای سنتی زمان می برد.

«تحول»

همۀ اینها این فکر را به ذهن متبادر می کند که در پایتخت ایران که در لایه ای غیر قابل تنفس به سبب ترافیک فراوان فرو رفته است و پایین کوه های البرز که گردی از سفیدی بر روی آنها نشسته است (در اینجا نیز زمستان ها دیگر مانند سابق نیستند...) واقع شده است، قرار است صدای غرش موتور رونق اقتصادی به گوش برسد. لیکن پیچیدگی آزاردهندۀ جهان به هم پیوسته نمی خواهد چیزی در بارۀ ساده سازی بشود: پاسخ مختصر همان یک «آری و خیر» مأیوس کننده است. در واقع هیچ کس پیش بینی نمی کند که تأثیر «تحول» اقتصادی بر انتخابات مجلس که قرار است روز جمعه برگزار شود، تعیین کننده خواهد بود.

فیلسوفان امروز به منظور فهماندن خود اقدام به انتشار کتاب های طنز می کنند، بنا بر این چرا نیائیم یک قصۀ قدیمی ذن را احیا کنیم؟ ایران مانند انسانی (ما نمی دانیم که آیا خوب است یا بد) است که در تله ای که برای ببرها کار گذاشته شده، گرفتار شده است. خوشبختانه موفق می شود به بوته ای که بر فراز این گودال آویزان است، چنگ بیاندازد. عجب شانسی. لیکن اگر خوب نگاه کنیم وضعیت او آنقدر هم خوب نیست. زیر او ببری که در دام افتاده است، برآشفته می شود و در انتظار طعمه خرناس می کشد. 

باید بگوییم که این حیوان وحشی می غرد دقیقاً همان گونه یک نامزد جمهوری خواه احتمالی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا می غرد. به علاوه دو موش سیاه و سفید در حال جویدن شاخه ای هستند که او خود را به آن آویزان کرده است. آنها به طور سنتی نمایانگر گذر زمان هستند لیکن ممکن است دشمنان سرسخت منطقه ای تهران یعنی عربستان سعودی و اسرائیل باشند. بسیار خوب، قهرمان ما در اوج پریشانی در کنار شاخه ای که او را نگه داشته است یک توت فرنگی کوچک وحشی می بیند. آن را بر می دارد و ... چقدر شیرین است!

ما اکنون در این مرحله به سر می بریم. با برجام (برنامۀ جامع اقدام مشترک، در زبان رمزی دیپلماسی، همان توافق هسته ای که سال گذشته در شهر وین حاصل گردید و از ماه نوامبر به اجرا در آمد)، ایران در حال لذت بردن از طعم توت فرنگی اش است.

مشکلات تازه

آینده ممکن است مشکلات تازه ای به وجود آورد اگر چه سناریو بزرگ تر از یک تله برای ببر است. می توان گفت که تحریم ها در سطح سیاسی از بین رفته اند لیکن در عمل چندان تغییری صورت نگرفته است. حتی بعد از بازگشت آشکار به سوئیفت ارسال پول بر فرض از یک بانک ایتالیایی به یک بانک ایرانی هنوز هم غیرممکن است. این موضوع را فراموش کنید که با کارت اعتباری برای توریسم به ایران بیایید: این شبکۀ بین المللی که در دستان آمریکا است، هنوز به طرز مرموزی بسته است. تنها این امکان وجود دارد که مانند توزیع کنندگان مواد مخدر مملو از اسکناس به این طرف و آن طرف برویم. «قراردادها»ی مشهوری که [آقای] روحانی، رئیس جمهور به اروپا برده است به طرز شرورانه ای از سوی یک تحلیلگر آمریکایی «نامه های اشتیاق» خوانده شدند. یعنی به عبارتی چیزی به جز قرارنامه.

یک سری تحریم های آمریکایی که قبل از بحران هسته ای مقرر گردیده بودند هنوز به قوت خود باقی هستند و در عمل جلوی همه چیز را حتی قراردادهایی که به طور نظری به واسطۀ توافق جدید مجاز می باشند، می گیرند. به عنوان مثال اکنون یک شرکت هوانوردی اروپایی می تواند هواپیماهایش را به ایران بفروشد اما چنانچه بیش از ١٠ درصد این محصول دارای اجزای ساخت آمریکا باشد، باید از واشنگتن اجازه بگیرد. با این حال شهوت تجاری گاهی اوقات حتی بر سرسختی آمریکا نیز فائق می آید. همان گونه که در مورد هواپیمای بوئینگ مشاهده گردید. در مقابل تهاجم به بازار ایران از سوی شرکت ایرباس، شرکت سیاتل از سوی دولت آمریکا اجازه یافت با تهران وارد معامله شود. «ما به دلار اعتماد می کنیم». ایران بر اختلافات موجود (در واقع این اختلافات چندان هم شدید نمی باشند) میان اروپا و آمریکا که هر دو از امضاء کنندگان توافق هسته ای هستند، تکیه می کند. صفرعلی کرامتی، معاون صنعت ملی نفت به تازگی اعلام کرد که اولویت ایران «فروش نفت به یورو است».

می توان این گونه در نظر گرفت: بدبینی سیاست، خوش بینی بازار. هفتاد و هشت میلیون نفر در دوران رکود جهانی طمع بسیاری را بر می انگیزند. کشوری به ابعاد ترکیه که آماده است وارد باشگاه مصرف کنندگان شود. سرزمینی دارای سومین ذخیرۀ جهانی نفت که از نظر گاز در جایگاه دوم و از نظر روی در جایگاه نخست و از نظر مس نیز در جایگاه دوم قرار دارد.

حمید مقدم، مدیر بخش تحلیل بازار بورس تهران که پشت میز تحریری از جنس چوب ماهون نشسته است و پشت سر وی بام های پایتخت که افق را پر کرده اند، قابل مشاهده است، چنین شرح می دهد: «قبل از برداشته شدن تحریم ها حجم معاملات ٤٠ میلیون دلار در روز بوده و اکنون این رقم به ١٤٠ میلیون دلار رسیده است. تدپیکس، شاخص قیمت و بازده نقدی که شاخص اصلی به شمار می آید، در این بازۀ زمانی به میزان ٢٠ درصد افزایش داشته است.» چند روز پیش اسلو به صندوق دولتی بازنشستگی (به ارزش ٧٣٥ میلیارد یورو) اجازۀ خرید اوراق قرضۀ دولت ایران را داد.

فقط سرسختی آمریکا نیست که مانع رونق اعلام شده را می گردد: محافل بسیار تندروی ایرانی تجارت با غرب را به مثابۀ قفل بازکنی برای تغییر رژیم می دانند که تحریم ها (البته برخی ها خواهند گفت که هدف آنها این نبود) موفق نشدند به آن دست یابند. آنان از طریق سخنرانی های تلویزیونی و در روزنامه های محافظه کار توافقنامه های امضا شده توسط [آقای] روحانی در اروپا را مورد انتقاد قرار دادند. سطح حملات همه در شرح زیر عکس یک هواپیمای A-٣٨٠ خلاصه شده است که توسط خبرگزاری فارس منتشر گردید: «زمانی که که هوانوردی غیرنظامی تنها از سوی ٥ درصد مردم مورد استفاده قرار می گیرد و کشور نیز دچار رکود است باید از خود پرسید که به چه دلیل اولین حرکت مهم اقتصادی دولت، خرید هواپیماهای ایرباس است.»

به طور رسمی آیندۀ ایران در طرح راهبردی گنجانده شده است که توسط آیت الله خامنه ای امضاء شده است. عنوان آن این است: «بیست سال دیدگاه ملی». هدف، تبدیل کشور به اولین قدرت خاورمیانه تا سال ٢٠٢٥ است. جمهوری اسلامی قصد دارد مدرن شود و در عین حال به دیدگاه سنتی خود وفادار بماند. آیا این امر امکان پذیر خواهد بود؟ در هر صورت این موضوع حائز اهمیت است که این سند بپذیرد که تنها با یک تعامل مثبت با سایر کشورهای جهان می توان به آن هدف دست یافت.