کد خبر: ۱۲۷۸۹۲
تاریخ انتشار: ۰۹ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۲:۴۶
printنسخه چاپی
sendارسال به دوستان
تعداد بازدید: ۱۶۰۳

معاونی که وزیر را زمین گیر کرد/آیا فانی می رود؟

 جماران- امام خمینی(س)، در باره ی ضرورت انتقاد می گوید: ..انتقاد بجا و سازنده باعث رشد جامعه مى‏ شود. انتقاد اگر به حق باشد، موجب هدایت دو جریان مى‏ شود. هیچ کس نباید خود را مطلق و مبرّاى از انتقاد ببیند...( صحیفه امام ج 21 ص 179)  معمار بزرگ انقلاب اسلامی درباره ی اهمیت آموزش و پروش می گوید:« مسامحه و سهل انگارى در تعلیم و تربیت «خیانت به اسلام و جمهورى اسلامى و استقلال فرهنگى یک ملت و کشور» مى‏ باشد و باید از آن احتراز کرد. (صحیفه امام، ج‏17، ص: 4).

از نظر این عارف و فقیه و فیلسوف بزرگ:«مسئله فرهنگ و آموزش و پرورش در رأس مسائل کشور است» (صحیفه امام، جلد 15،‌ص 309). به همین علت است که وی جایگاه مدارس را برتر از دانشکاه بر می شمارد و توصیه می کند که: «باید توجه کنید که دوره مدارس مهمتر از دانشگاه است، چرا که رشد عقلى بچه ‏ها در این دوره شکل مى‏ گیرد.» (صحیفه امام، ج‏19، ص: 189). توجه  ویژه وی به جوانان و نفش مهم آنان است که وی را، به توصیه وا می دارد که:«من به همه مسئولین و دست‏ اندرکاران سفارش مى‏ کنم که به هر شکل ممکن وسایل ارتقاى اخلاقى و اعتقادى و علمى و هنرى جوانان را فراهم سازید؛ و آنان را تا مرز رسیدن به بهترین ارزش ها و نوآوری ها همراهى کنید؛ و روح استقلال و خودکفایى را در آنان زنده نگه دارید.»(صحیفه امام، ج‏21، ص: 96)

آنچه که در پی می آید متن کامل یادداشت رضا نهضت، کارشناسان آموزش و پرورش، برای پایگاه خبری و اطلاع رسانی جماران است که به نقد عملکرد و اظهارات معاون پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش پرداخته است.به تعبیر امام خمینی «اشکال، بلکه تخطئه یک هدیه الهی است برای رشد انسان ها(صحیفه امام، ج 20، ص 421)». بر این اساس جماران از ایجاد عرصه ای عمومی برای گفت و گو درباره سیاست های آموزشی کشور استقبال می کند و آمادگی کامل خود را برای نشر پاسخ های هر شخص و سازمانی که در این زمینه مورد نقد واقع می شود؛ اعلام می کند.
انتقاد محمد علی نجفی و مرتضی حاحی به آموزش و پرورش
این روزها و  با روی کار آمدن مجلس جدید، سخن از تغییر برخی از وزرا در سال پایانی دولت یازدهم می رود. در این بین، نام علی اصغر فانی، پای ثابت همه ی این گمانه زنی ها بوده است. جالب این که دو نفر از وزرای سابق آموزش و پرورش، که به دولت نزدیک اند، صریحا از عملکرد آموزش و پرورش انتقاد کرده اند. محمد علی نجفی، که از او به عنوان یکی از جانشینان فانی نام برده می شود، عملکرد مالی تیم فانی را زیر سوال برده  و مرتضی حاجی، خواستار تغییر برخی از معاونان فانی شده است. از فحوای سخنان حاجی، می توان دریافت که انتقادی جدی، به عملکرد معاون پشتیبانی دارد و خواستار تغییر وی است.
دستاوردهای تیم مالی وزات خانه
بدون تردید، ضعف عملکرد محمد بطحایی، به عنوان مغز متفکر مالی وزارت آموزش و پرورش، هم مورد  تاییدکارشناسان بوده و هم مورد اعتراض بسیاری از معلمان قرار گرفته است. دستاورد او در این دوسال، به عنوان معاون پشتیبانی، تضعیف بیمه طلایی، عدم اجرای تبصره 5 ماده 68 قانون خدمات کشوری، کاهش 31 درصدی بند سایر بودجه 95، کاهش سهم آموزش و پرورش از تولید ناخالص داخلی به کمتر از یک درصد،عدم توانایی در وصول اعتبار 1700 میلیارد تومانی تبصره 24 قانون بودجه 94 و حذف این تبصره در بودجه 95،  عقب افتادن بی سابقه پرداخت حقوق حق التدریس ها، ناتوانی در پرداخت پاداش به موقع بازنشستگان، و آمارهای نادرست و عجیب و غریبی است که اعلام می کند و فانی با اعتماد به وی، همان آمارها را تکرار می نماید. البته محمد بطحایی، می تواند اجرای رتبه بندی را از دستاوردهای دوران مسئولتیش عنوان کند؛ اما باید توجه داشت که این طرح، از دولت قبل مطرح شده بود و ربطی به اقدامات فانی و بطحایی ندارد. دیگر این که آن چه اجرا شد، انحراف از طرح اصلی رتبه بندی بود. در طرح اصلی، با همه اشکالات وارد بر آن، قرار بود معلمان، مانند اساتید دانشگاه به عنوان هیات علمی تعریف شوند؛ اما آن چه که به عنوان طرح رتبه بندی معلمان در سال گذشته اجرا شد، استفاده از ظرفیت های قانون خدمات کشوری است. جالب این که بنا به گفته محمد باقر نوبخت قرار است از سال جاری، بند 10 قانون خدمات کشوری برای همه کارمندان( البته طبق معمول غیر از معلمان)، اجرا شود و این بدین معنی است که سایر کارمندان دولت نیز، افزایشی نظیر آن چه در طرح رتبه بندی اتفاق افتاد، تجربه خواهند کرد.  اما باید توجه داشته باشیم که اعتبار طرح رتبه بندی چگونه حاصل شد؟ در واقع از بازنشسته شدن حدود 70 هزار نفر فرهنگی در دو سال گذشته و عدم استخدام های جدید، صرفه جویی ناشی از این عدم استخدام ها، به عنوان اعتبار رتبه بندی به کار گرفته شده است. در واقع افزایش میانگین کمتر از 300 هزار تومان به هر معلم،  ناشی از شلوغ تر شدن کلاس ها است  و نه چانه زنی های تیم مالی آموزش و پرورش.
افسانه ی صرف 99 درصد بودجه برای حقوق و دستمزد
در آخرین سخنانِ محمد بطحایی که منتشر شده است، وی بار دیگر مدعی است که 99 درصد از بودجه 30 هزار میلیارد تومانی آموزش و پروش، صرف حقوق و دستمزد می شود. این مدعا، البته قبلا و بارها توسط علی اصغر فانی مطرح شده بود. اگر چه که این مدعا، از سوی کارشناسان مورد نقد قرار گرفته است، اما به هیچ کدام از این نقد ها پاسخی داده نشد و هم چنان بدون هیچ دلیلی، این مدعا تکرار می شود. گمان بود که ضعف فانی در اعدا و ارقام، او را به اشتباه انداخته است، اما تکرار مدعای 99 درصدی توسط بطحایی، نشان می دهد که منبع اصلی همه آمار و ارقام نادرست  فانی، محمد بطحایی  است و به اتکا و اعتماد به  او است که فانی، اعداد و ارقام را اعلام می کند.
اما آیا واقعا 99 درصد بودجه، صرف دستمزد و حقوق می شود و تنها 300 میلیارد تومان صرف کیفیت بخشی می گردد؟ برای رد این مدعا، حداقل دو دلیل می توان اقامه کرد.
آمار مرکز پژوهش های مجلس چه می گوید؟
دلیل اول، آمارِ مرکزِ پژوهش های مجلس است. از نظر این مرکز، در سال جاری، 52/89 درصد از بودجه کل آموزش و پرورش، صرف دستمزد و حقوق می شود. مطابق گزارش این مرکز، میزان حقوق و مزایای کارمندان در سال جاری، کمی بیشتر از 27200 میلیارد تومان است. در واقع برخلاف نظر بطحایی، حدود 3000 میلیارد تومان از بودجه 30 هزار میلیارد تومانی، صرف امور دیگری، غیر از حقوق و دستمزد می شود.
سخنان رئیس جمهور درباره حقوق و دستمزد
دلیل دوم، البته استناد به سخنان جناب رییس جمهور است. مطابق سخنان دکتر حسن روحانی در هفته ی معلم، میایگین حقوق و دستمزد معلمان در سال جاری، به 2 میلیون و 330 هزار تومان رسیده است. در واقع با ضرب این عدد در تعداد معلمان کشور، می توان رقمی که صرف حقوق و دستمزد می شود را پیدا کرد. با یک محاسبه ساده، می توان فهمید کمی بیشتر از 27 هزار میلیارد تومان، صرف دستمزد و حقوق می شود.
آمارهای نادرست وزیر
با توجه به دودلیل فوق، عجیب است که چرا محمد بطحایی همچنان افسانه ای صرف 99 درصد از بودجه را سر می دهد و در برابر منتقدان، هیچ پاسخی نمی گوید. هنوز به یاد داریم که علی اصغر فانی از افزایش 300 تا 800 هزار تومانی به دستمزدها در اثر اجرای طرح رتبه بندی سخن می گفت. ادعایی که هیچ گاه به واقعیت تبدیل نشد. به یاد داریم که علی اصغر فانی در روز استیضاح با استناد به آمار محمد بطحایی، سخن از افزایش حق شغل از 800 به 1500 کرده بود در حالی که این گونه نبود. فانی خود را میراث دار کسری بودجه 5000 میلیارد تومانی از دولت قبل می دانست و در هر مصاحبه و گفت و گویی، به آن اشاره می کرد، در حالی که مطابق سخنان محمد بطحایی کسری بودجه از دولت قبل 1400 میلیارد تومان بوده است.
فرافکنی مهمترین رویکرد تیم مالی وزارت خانه است
به هر حال به نظر می رسد، مهمترین رویکرد محمد بطحایی در عملکردش، فرافکنی بوده است. او به خوبی دریافته که عملکرد دولت قبل، مورد نقد نخبگان کشور است و از همین روی، در صدد است ضعف عملکرش، را به گذشته ربط دهد. کاری که نه اخلاقی است و نه شرعی.
آیا فانی  می رود؟
باید منتظر بود و دید که آیا فانی، معاونش را که معتمد اصلی او است، بر کنار خواهد کرد؟ به نظر می رسد با این کار، شاید بتواند نظر بخشی از دولت را برای ماندن جلب کند؛ اما باید توجه داشت که عمکرد فانی را، نباید در حوزه ی مالی وی  تقلیل داد. به غیر از ضعف مالی، راهبردهای نادرست برنامه های فانی، آموزش و پرورش و به خصوص مدارس دولتی را بیش از پیش تضعیف خواهد کرد و همین امر، تغییر وی را ضروری می نماید.