کد خبر: ۱۵۰۰۸۱
تاریخ انتشار: ۳۰ دی ۱۳۹۵ - ۱۷:۵۰
printنسخه چاپی
sendارسال به دوستان
تعداد بازدید: ۴۲۹

تحولات پرفراز و فرود آمریکا در دوره اوباما

 اوباما که فردا کلید کاخ سفید را به «دونالد ترامپ» رییس جمهوری منتخب آمریکا تحویل می دهد، 2 دوره چهارساله ریاست جمهوری را با فراز وفرودهایی فراوان تجربه کرده است. بحران اقتصادی، تعطیلی شانزده روزه دولت فدرال، خشونت های فزاینده پلیس علیه سیاه پوستان، وضع قانون بیمه بهداشتی موسوم به «اوباماکر»، مباحث مربوط به قانون حمل سلاح و رسمیت یافتن ازدواج همجنسگرایان از جمله مسائل برجسته داخلی طی هشت سال ریاست جمهوری وی بوده است.

*** سایه بحران اقتصادی بر سر آمریکا
بحران اقتصادی که در سال 2007 از بخش مسکن آمریکا آغاز شده بود، سال بعد (2008) با سقوط بازارهای مالی، این کشور را در شرایط دشواری قرار داد به طوری که دامنه این بحران مالی و اقتصادی به تدریج پهنه اروپا و دیگر بخش های جهان را فرا گرفت. مردم آمریکا سال 2008 در بطن بحران اقتصادی اوباما را برگزیدند تا شاید گشایشی در وضعیت معیشتی و اقتصادی خود ایجاد کنند اما افزایش تورم، بیکاری، فقر و بدهی های سرسام آور سال ها بر آمریکا سنگینی کرد.

بر پایه گزارش ها، بدهی دولت که در دوره هشت ساله «جرج دبیلیو بوش» رییس جمهوری پیشین آمریکا به حدود سه تریلیون دلار می رسید در سه سال نخست دولت اوباما به بیش از پنج تریلیون دلار افزایش یافت. این قبیل از دشواری های اقتصادی سبب ساز «جنبش وال استریت» یا همان «جنبش 99 درصدی» شد که علیه نابسامانی های اقتصادی و دشواری های طبقات فرودست و میانه علیه سرمایه داران بزرگ شکل گرفت.

*** قانون بیمه خدمات درمانی

بزرگترین تحول در سلامت شهروندان آمریکایی از مارس 2013 با اجرای قانون بیمه خدمات درمانی (اوباماکر) رقم خورد. بر پایه این قانون، بیمه ها بدون استثنا موظف به ارایه خدمات گسترده به تمامی شهروندان آمریکا شدند و نرخ مشخص و یکسانی برای همه افراد زیر پوشش در نظر گرفته شد. در آن زمان اعلام شد که حدود 50 میلیون تن در آمریکا از پوشش های بیمه ای بی بهره اند و می توانند از این قانون سود جویند.

برخی معتقدند که دولت اوباما با این قانون قصد داشت تا از هزینه های خود در ارتباط با حوزه درمان به میزان چشمگیری بکاهد. در سال 2012 و پیش از تبدیل شدن این طرح به قانون، مخالفت های زیادی از جانب جمهوریخواهان به آن صورت گرفت. شماری از فرمانداران این حزب، علیه اوباماکر به دیوان عالی آمریکا شکایت بردند تا ضمن اثبات تناقض آن با قانون اساسی ایالات متحده، از اجرای ان جلوگیری کنند. حتی ترامپ نیز در جریان رقابت های انتخاباتی، بارها از لغو این قانون در صورت پیروزی سخن به میان آورد.

ادامه کشمکش ها بین دموکرات ها و جمهوریخواهان و پیروزی دولت اوباما در تبدیل طرح بیمه به قانون باعث شد تا جمهوریخواهان در کنگره با تصویب نکردن لایحه بودجه دولت فدرال، برخی سازمان های دولتی را برای مدتی تعطیل کنند.

*** تعطیلی شانزده روزه نهادهای دولتی

همان طور که اشاره شد، یکم اکتبر 2013 به دلیل پایان یابی فرصت تصویب لایحه بودجه در کنگره آمریکا، بخش هایی از دولت فدرال این کشور برای نخستین بار در 17 سال گذشته تعطیل شد. پس از آن اوباما در سخنانی که از رادیو و تلویزیون آمریکا پخش می شد ضمن متهم کردن کنگره به کوتاهی در تصویب لایحه بودجه، اظهار کرد که از این پس نهادهای دولتی امکان ادامه فعالیت و ارایه خدمات را ندارند؛ رویدادی که فضای عمومی آمریکا را متشنج و زندگی شهروندان این کشور را با مشکلات جدی مواجه کرد.

پس از گذشت 16 روز از آن رویداد، کنگره هفدهم اکتبر لایحه افزایشی بودجه دولت فدرال را از تصویب گذراند. هر چند پس از گفت وگوهای فشرده بین مقام های بلندپایه 2 حزب اصلی در کنگره، آنان در این زمینه به توافق دست یافتند و مانع موجود در راه تصویب لایحه بودجه برداشته شد اما در این مدت اندک، آمریکا هزینه های زیادی را پرداخت. برخی آمارها از بیکاری 800 هزار نفری کارکنان دولت و ضرر 24 میلیارد دلاری به اقتصاد این کشور حکایت می کنند.

*** تکاپو دولت دموکرات برای قانونمندسازی حمل سلاح

آزادی شهروندان آمریکایی برای خرید وفروش و همچنین حمل سلاح به خشونت های مسلحانه و شمار قربانیان این کشور افزوده است. پایگاه خبری- تحلیلی « یورونیوز» شانزدهم ژانویه 2016 در این باره نوشت: هر ساله حدود 30 هزار شهروند آمریکایی در خشونت های مسلحانه بر اساس گزارش موسسه «پیشگیری از خشونت های مسلحانه» در این کشور جان خود را از دست می دهند. بر پایه یافته های آماری FBI نزدیک به 15/2 میلیون اسلحه در سال 2015 در ایالات متحده فروخته شده است.

اوباما از همان سال های نخست ورود به کاخ سفید، محدودیت دسترسی شهروندان به سلاح را به عنوان یکی از مهمترین ماموریت های خود برشمرد؛ موضوعی که برای کمپانی های بزرگ اسلحه سازی و تاجران آن ناخوشایند می نمود. با وجود این، رییس جمهوری آمریکا در روزهای نخست سال 2016 قوانین جدید مالکیت اسلحه را اعلام کرد. الزام فروشندگان سلاح به داشتن گواهینامه فروش، آزمون های ویژه برای خریداران سلاح، بررسی سوابق روانی و سوءپیشینه کیفری خریداران تنها چند مورد از بندهای دهگانه این قانون بود.

*** اوج گیری خشونت های پلیس علیه سیاه پوستان

پیروزی اوباما در انتخابات ریاست جمهوری 2008 آمریکا به عنوان نخستین رییس جمهوری سیاه پوست این کشور، نویدبخش افزایش عدالت اجتماعی بین اقلیت های قومی و نژادی بود اما برخلاف پیش بینی ها این تحول رُخ نداد و رفتارهای تبعیض آمیز و خشونت بار پلیس علیه جمعیت سیاه پوست بیش از دوره های قبل مشاهده شد.

حادثه شهر «فرگوسن» در ماه آگوست 2014 و کشته شدن «مایکل براون» نوجوان هجده ساله سیاهپوست به دست پلیس، موجی از اعتراض ها را علیه دستگاه امنیتی آمریکا به راه انداخت. این موج اعتراضی ژوییه 2016 با اقدام های مشابه پلیس در ایالت های «لوئیزیانا» و «مینه سوتا» شدت گرفت. بنابراین در چند سال گذشته بارها تجمع های بزرگ اعتراضی نسبت به برخوردهای خشن و نژادپرستانه نیروی پلیس فدرال آمریکا شکل گرفت؛ اعتراض هایی که به خاطر تکرار رفتارهای نژادپرستانه پلیس هر از گاهی جان می گیرد.

*** قانونی شدن ازدواج همجنسگرایان در آمریکا

قانونی شدن ازدواج همجنسگرایان تا مدت ها پیش به عنوان موضوع مورد منازعه دموکرات ها و جمهوریخواهان مطرح بود تا این که ماه ژوئن 2015، دیوان عالی آمریکا ازدواج همجنسگرایان را در همه ایالت ‌های این کشور قانونی اعلام کرد. این در حالی است که پیشتر از 50 ایالت آمریکا، 36 ایالت مجوز ازدواج رسمی برای افراد همجنسگرا صادر کرده بودند.

قانونی شدن ازدواج همجنسگرایان در دولت دموکرات اوباما با استقبال و همچنین اعتراض هایی همراه بود. مخالفان، آن را در تضاد با کانون خانواده و طبیعت انسان قلمداد می کردند، حال آنکه موافقان، این تصمیم نهاد قضایی را گامی در تحقق عدالت اجتماعی و حقوق شهروندی می دانستند. در پی تصمیم دیوان عالی آمریکا، اوباما نیز در صفحه شخصی توییتری خود، این حکم را مرحله ای جدید از اجرای حقوق مدنی در آمریکا و گامی مهم برای کشورش در راه رسیدن به برابری ارزیابی کرد.

در مجموع، کارنامه هشت ساله دولت دموکرات اوباما با همه ضعف ها و قوت هایش بیستم ژانویه بسته خواهد شد و آیندگان در مورد اقدام های وی قضاوت واقعبینانه تری را نسبت به امروز خواهند کرد. در حال حاضر حدود نیمی از مردم آمریکا از عملکرد اوباما رضایت دارند. بر اساس یکی از آخرین نظرسنجی که موسسه «گالوپ» در هفته منتهی به سیزدهم نوامبر 2016 (آبان ماه امسال) در مورد محبوبیت شغلی و شخصی اوباما منتشر کرد، 57 درصد مردم این کشور اوباما را دارای محبوبیت به عنوان رییس جمهوری و 62 درصد دارای محبوبیت شخصیتی دانستند.
*ایرنا