کد خبر: ۱۶۴۶۷
تاریخ انتشار: ۲۱ آبان ۱۳۹۲ - ۰۹:۱۰
printنسخه چاپی
sendارسال به دوستان
تعداد بازدید: ۱۴

حافظ اسرار دولت اردوغان كيست؟


هنگامی که اردوغان در اوت گذشته با باراک اوباما پای یک میز در کاخ سفید نشست، در کنار وی مردی نشست که بنا بر توصیف هیلاری کلینتون یکی از قدرتمند‌ترین مردان خاورمیانه است. این فرد کسی نبود، جز «ویدان هاکان»، رئیس دستگاه اطلاعات و امنیت ترکیه، که نام وی به عنوان مهندس استراتژی امنیت ترکیه در انقلاب‌های عربی نام برده مي‏شود.

جیمز جفری که زمانی به عنوان سفیر آمریکا در ترکیه و عراق فعالیت می‌کرد، می‌گوید: «باید با ویدان همکاری كنيم چون وی توان انجام ماموریت‌های بزرگ و به پایان رساندن آن‌ها را دارد، اما نباید تصور کرد که وی دوستی ساده لوح برای آمریکاست.» ویدان را باید یکی از سه رئیس سرویس اطلاعاتی به شمار آورد که برای کمک به کشور‌هایشان برای پر کردن شکاف رهبری بر اثر انقلاب‌های عربی و غیبت آمریکا از معادله خاورمیانه تلاش‌های خود را متمرکز کرده‌اند. یکی از افرادی که باید وی را همتا و نظیر ویدان به شمار آورد، کسی جز شاهزاده «بندر بن سلطان آل سعود»، رئیس دستگاه اطلاعات عربستان سعودی نیست.

به گزارش وال استريت ژورنال، صعود ستاره ویدان با افول نفوذ آمریکا در ترکیه همراه بود و واکنش واشنگتن به قدرت یافتن ویدان در ترکیه آمیزه‌ای از نگرانی، بیم واحترام بود و این موجب شد تا مسئولان آمریکایی از این سخن بگویند که آمریکا درباره برخی مسائل و امور از جمله آینده مصر و لیبی و سوریه باید با ویدان و نه اردوغان گفت‌و‌گو کند. مسئولان کنونی و سابق آمریکایی می‌گویند که دست راست و چپ اردوغان یعنی ویدان و داوود اوغلو تلاش می‌کنند، از انقلاب‌های عربی برای افزایش و توسعه نفوذ ترکیه در منطقه استفاده کنند.

از زمان انتصاب ویدان به ریاست دستگاه اطلاعات و امنیت ترکیه در سال ۲۰۱۰ میلادی وی طرح‌ها و برنامه‌هایی را به اجرا گذاشته که با طرح‌های منطقه‌ای اردوغان همخوانی و تناسب داشته باشد. به عنوان مثال،‌ در این اواخر که مسئولان آمریکایی و ترک بر ضرورت کناره گیری بشار اسد از قدرت تاکید کردند، ویدان با این امر مخالفت کرد، چون به باور وی تجهیز نظامی گروه‌ها و عناصر مسلح و حمایت کیفی از معارضان خارج نشین سوری تنها راه حل بحران سوریه است و این با مواضع متزلزل آمریکا در قبال بحران سوریه همخوانی و مطابقت داشت.

در عین حال آمریکا تلاش‌های هاکان ویدان را تلاش برای تضعیف و متزلزل کردن جایگاه آمریکا در منطقه ملاحظه نمی‌کنند، بلکه آن را در خدمت اجرای طرح‌های منطقه‌ای اردوغان ملاحظه می‌کنند. امری اوسلو، کار‌شناس امور اطلاعات و امنیت ترکیه، می‌گوید: در این تردید نیست که ویدان فرد دوم ترکیه است و او بسیار قوی‌تر و قدرتمند‌تر از هر وزیر دیگر و حتی قدرتمند‌تر از عبدا... گل، رئیس جمهور ترکیه، است. گفته مي‏شود ویدان مدرک دانشگاهی خود را در رشته نظام‌های حکومتی و سیاسی از دانشکده مریلند آمریکا و مدرک دکترای علوم سیاسی خود را از دانشگاه «بیلکنت» آنکارا دریافت کرده است.