رانده از بهشت مانده از پاستور
خیز بلند شهردار ١٢ ساله تهران به سوی ریاستجمهوری، برای سومین بار ناکام ماند. دو هفته بعد از آنکه قالیباف با چهرهای تهاجمی در نخستین مناظره، به اسحاق جهانگیری گفت: «آمدن شما به عرصه انتخابات با توجه به پوششی بودن شما برای حمایت از روحانی وقت مردم را تلف میکند. صداقت شما برای مردم چند روز آینده مشخص خواهد شد که واقعا هستید یا نیستید.» .
خیز بلند شهردار ١٢ ساله تهران به سوی ریاستجمهوری، برای سومین بار ناکام ماند. دو هفته بعد از آنکه قالیباف با چهرهای تهاجمی در نخستین مناظره، به اسحاق جهانگیری گفت: «آمدن شما به عرصه انتخابات با توجه به پوششی بودن شما برای حمایت از روحانی وقت مردم را تلف میکند. صداقت شما برای مردم چند روز آینده مشخص خواهد شد که واقعا هستید یا نیستید.» .
خودش به نفع ابراهیم رییسی کنار رفت؛ آن هم با شعار «برای ایران آمدیم، برای مردم ائتلاف کردیم». هرچند تا لحظه تنظیم این گزارش او انصراف خود را به صورت رسمی به ستاد انتخابات کشور نداده است اما قالیباف بیانیه انصرافش را در کانال تلگرامی ستادش منتشر کرد. او در بیانیهاش گفته: «روزی که با وجود مصالح شخصی، تصمیم گرفتم وارد صحنه انتخابات شوم، میدانستم با چه شرایط سخت و خطرناکی روبهرو خواهم شد؛ چرا که روشن بود برای تغییر اساسی وضع موجود، راهی نیست جز مبارزه با ٤درصدیهایی که در سالهایی طولانی، توانستهاند بر شریانهای اقتصادی و سیاسی کشور مسلط شوند و نهتنها اقدامی برای حل مهمترین معضلات روز اقتصادی و اجتماعی نکنند، بلکه روز به روز با ترجیح منافع خود و بیقانونیهای گسترده، بر این بحرانها، بهویژه بر بحران رکود و بیکاری دامن بزنند.همانطور که شهید بهشتی پیشبینی کرده بود، مبارزه با فرصتطلبانِ انقلابینما بسیار پرهزینه شده است، چون این جریان موریانهوار در حال خوردن ریشههای انقلاب است و گروهی که نهتنها با انقلابیهای اصیل تضاد مبانی فکری دارند، بلکه جریانی هستند که منافع مادی آنها به خطر افتاده است. لذا با توکل بر خداوند باریتعالی و با همه کمبودها و کمبضاعتیهایی که در خود میدیدم، تصمیم گرفتم با هدف تغییر وضع موجود، پای در میدان انتخابات بگذارم؛ میدانی که با تخریبها، توهینها و اتهامزنیهای گستردهای علیه خودم، خانوادهام و هوادارانم همراه بود و البته همه اینها مرا در پیمودن مسیری که انتخاب کرده بودم، مصمم و راسختر ساخت. در شرایط کنونی، آرمان اصلی کشور و مردم، تغییر وضع موجود است و برای رسیدن به این آرمان، چارهای نبود جز اینکه با وجودِ داشتنِ برنامهای دقیق و جامع برای حل مشکلات کشور، مبارزهای واقعی و نه شعاری با اشرافیگری و فرصتطلبی هم آغاز میشد؛ لذا تلاش کردم در کنار ارایه برنامههای دقیق که توانایی اجرایی شدن آنها نیز وجود داشت، با شیوهای صریح و اخلاقی، مبارزه با ٤درصدیها را آغاز کنم و در راه این مبارزه، نه از تخریبها و تهدیدها ترسیدم و نه هیچگاه پا را از اصول فراتر گذاشتم و در کنار شفافسازی زندگی اقتصادی شخصیام، حرفی بیسند و بیمبنا نزدم؛ در حالی که آنها در عین تخریبهای کور نتوانستند از لرزهای که بر اندامشان افتاده است جلوگیری کنند، بهگونهای که تمام امکانات خویش را برای مقابله با این جنبش مردمی بهخط کردند و از این پس نیز این تخریبها توسط این ٤درصدیها ادامه پیدا خواهد کرد.
آنچه که در این مقطع اهمیت دارد و حیاتی است، حفظ منافع مردم، کشور و انقلاب است و اکنون که این آرمان بزرگ، جز با تغییر وضع موجود محقق نمیشود، باید بهمنظور وحدت در جبهه انقلاب، تصمیمى اساسی و خطیر گرفت. لذا براى حفظ این آرمان بزرگ، از همه حامیان مردمى خویش در سراسر کشور مىخواهم که تمام ظرفیت و حمایت خود را براى موفقیتِ برادر ارجمندمان حجتالاسلام والمسلمین سیدابراهیم رییسى و به بار نشستن دولت کار و کرامت برای خدمت به مردم قرار دهند و از همه مردمی که در این مدت به تشکیل دولت مردم دل بسته بودند و از همه حامیان مردمی و یاران بیادعای خودم که بیهیچ چشمداشتی و با تمام وجود، در جهت تحقق آرمانهای انقلاب تلاش کردهاند، تشکر و قدردانی میکنم. انتظار ما و مردم بر این است که این تصمیم، زمینهساز آغاز دورانى جدید براى یک تحول اقتصادی باشد که با قطع دست ٤درصدیها از اقتصاد، منتج به ایجاد اشتغال جوانان برومند این سرزمین و حمایت از مستضعفین و محرومان در ایران سربلندمان گردد. مبارزه تازه آغاز شده است و تا ریشهکنی کامل فساد و ناکارآمدی، باید جان و آبروی خود را نیز بیچشمداشت فدا کرد.
رانده از بهشت؛ مانده از پاستور
این برای سومین بار بود که قالیباف بخت خودش را در انتخابات میآزماید تا شاید به پاستور برسد. او اگرچه با انرژی و هیجان خیلی زیاد وارد رقابتها شد اما شاید هیچوقت به این اندازه موقعیتش را در خطر ندیده بود. اشاره کوتاه روحانی به پرونده سال ٨٤ قالیباف در مناظره سوم نه تنها او را تا پایان مناظره از موضع تهاجمی پایین آورد که ظاهرا دست و دلش را هم برای ادامه مسیر لرزانده است. مجموع کنشها و واکنشهای قالیباف در مناظره سوم به شهادت نظرسنجیها به ریزش آرایش منجر شد. در برخی ازاین نظرسنجیها حتی آرای او از ٢٣ درصد در مناظره اول به ٨ درصد بعد از مناظره سوم رسیده بود. از سوی دیگر اصولگرایان برای شکستن آرای روحانی به میدان آمده بودند. اگر انتخابات به مرحله دوم میرفت به هر حال آنها پیروز شده بودند. دور دومی شدن رییسجمهور مستقر خودش شکست بزرگی است. قالیباف در لباس تکنوکراتی اصولگرا با کمتر خارج شدنش از تهران میخواست تا جای ممکن از سبد رای روحانی در تهران بکاهد. رییسی هم استان به استان میچرخد تا آرای او در شهرستانها را تحت تاثیر قرار دهد. اما حالا نظرسنجیها به آنها میگوید این انتخابات قرار نیست به مرحله دوم کشیده شود. شاهد مثالش هم اینکه شب قبل از کنارهگیری قالیباف همان زمان که کنارهگیری او به صورت غیر رسمی قوت گرفته بود، عزتالله ضرغامی در صفحه توییترش نوشت: جنگ نظرسنجی پدیده این دوره انتخابات است که با نوسانات خاصی همراه شده است. تا رسیدن به دور دوم راه زیادی نمانده است!. پس نقشه راه باید عوض میشد. اگر قرار نیست انتخابات دو مرحلهای شود وجود یک کاندیدای با سبد رای بزرگتر بهتر از دو کاندیدا با آرای کمتر است. در این صورت اگر اصولگرایان انتخابات را واگذار کنند دست کم در قامت یک رقیب سرسخت با آرای ٣٠ یا ٤٠ درصدی ظاهر خواهند شد. به علاوه بعد از انتخابات هم از سوی بدنه حامیان خودشان با این سوال که چرا بزرگان اصولگرا توان اجماع میان کاندیداهای این جریان را نداشتند مواجه نمیشوند. به این ترتیب اصولگرایان با انتخاب این مسیر اگر در انتخابات پیروز هم نشوند دست کم برای نخستینبار بعد از انتخابات مجلس هفتم به یک ساز و کار برای اجماع رسیدهاند. افزون بر این میتوانند صحنه سیاسی بعد از پیروزی روحانی را با اتکا به به دست آوردن چیزی حدود ٤٠درصد آرا مدیریت کنند.
اما آیا آرای قالیباف به سبد رییسی خواهد ریخت؟
آرای قالیباف به سبد کدام کاندیدا خواهد ریخت؟
شاید بخش مهمی از آرای قالیباف به سبد رییسی ریخته شود. اما قالیباف به مدد تلاشش برای نشان دادن خود به عنوان یک «مدیر مدرن» سبد رای مشترکی هم با روحانی دارد. اگرچه نمیتوان با دقت گفت که کنار کشیدن قالیباف به سبد رای کدام کاندیدا اضافه خواهد کرد اما تازهترین نظرسنجیهای ایپو نشان میدهد ۲۰ درصد از رایدهندگان به قالیباف اگر قرار باشد به شخص دیگری رای دهند، به روحانی رای خواهند داد. بیجهت نیست که خبر کنارهگیری قالیباف از انتخابات اردوگاه اصلاحطلبان را خوشحال کرده است. اصولگرایان با این حرکت پذیرفتهاند انتخابات یک مرحلهای خواهد بود و به علاوه کنارهگیری او هر چند کم اما آن بخش از آرای غیرسیاسی که رایشان به قالیباف سیاسی نبوده است را روانه سبد رای روحانی خواهد کرد.
واکنش رییسی چه بود؟
هر چه بود واکنشها به این کنارهگیری متفاوت بود. برخی مانند محمد هاشمی معتقد هستند قالیباف خودش را سوزاند. او رایی نداشت که بخواهد به رییسی منتقل شود. برخی هم مانند عارف این کنارهگیری را پیش بیینی میکردند. او گفته است این انتظار میرفت که قالیباف کنارهگیری کند و در زمان مشخص خودش هم کنار رفت. ابراهیم رییسی کسی که قالیباف به نفع او کنار رفته است در شیراز به این موضوع واکنش نشان داد. به گزارش تسنیم او در جمع مردم شیراز در واکنش به شعارهای تشکر از قالیباف، گفت: من از ایشان تشکر میکنم، کارشان انقلابی بود؛ وضعیت کشور را من و آقای قالیباف میبینیم، رکود در این کشور رکورد زده است.
آینده سیاسی قالیباف؟
قالیباف رفت تا بلکه بماند و بتواند دست کم در لباس یک تکنوکرات اصولگرا به حیاتش ادامه دهد. او میداند که به احتمال زیاد دیگر شهردار تهران نخواهد بود و از بهشت رانده شده است. بهترین رویایی که قالیباف در سر میپروراند معاون اولی رییسی است. اگر مردم بگذارند که رییسی رییسجمهور شود قالیباف اگر نه به آرزوی چندین سالهاش برای ریاستجمهوری اما دست کم به یک قدمی آن میرسد. اما اگر مردم نخواهند که رییسی راهی پاستور شود آن وقت به احتمال زیاد او در کنار رییسی در آستان قدس رضوی مسوولیتی خواهد گرفت. خراسان رضوی ظرفیتهای دیگری هم برای قالیباف میتواند داشته باشد. شهرداری مشهد یکی از آنهاست. با توجه به ترکیب شورای شهر مشهد احتمال پیشنهاد شهرداری مشهد به قالیباف چندان هم بعید نیست. اما ممکن است او بیتوجه به همه اینها دوباره رخت نظامی بر تن کند و به سپاه باز گردد همانجایی که خواستگاهش بود. هرچند احتمال انتخاب چنین سرنوشتی برای قالیباف از همه ضعیفتر است. در همین چند ساعت گذشته پوسترهای تبلیغاتی ستادهای اصولگرا تصویر او را با کلاه زرد رنگ ایمنی نشان میدهد. او همچنان میخواهد یک تکنوکرات باقی بماند.