توان فوقالعاده ايران در امتياز ندادن
سایت عربي خبری ـ تحلیلی «رای الیوم» در مطلبيبه قلم عبد الباری عطوان با
اشاره به عدم حصول نتیجه ملموس از نشست موسوم به ژنو ۲ مینویسد: مشخص
است که ایستادگی ایران در مذاکرات، پرداختن نمایندگان آن به جزئیات، سر خم
نکردن مقابل فشار غربیها، استفاده از عامل زمان و پایبندی بر اکثر
خواستههای اصلی خود، اگر نه همه آنها، روی هم رفته توان فوقالعاده
ایران در مذاکره، صبر و ندادن امتیاز رایگان را ثابت میکند.
فرض کنیم به
جای محمدجواد ظریف، یک وزیر خارجه عرب بود و با همان فشارها مواجه
میشد و پیش از آن نیز 6 قدرت بزرگ دنیا، پس از چند بار لغو قرار مذاکره،
به این گمان که توافق حتمی است به سوی ژنو شتافته بودند، آیا این وزیر عرب و
دولتاش در مقابل فشار غرب مقاومت میکردند؟ شک دارم، چون ما حکومتهای
خود و نقطه ضعفشان در مقابل قدرتهای بزرگ، بهخصوص آمریکا را به خوبی
میشناسیم. تجربه امتیازدادنهای گذشته پیش روی ماست. مذاکرات کمپ دیوید
اول و استعفای حسین فهمی و پس از آن محمدابراهیم کامل دو وزیر خارجه مصر،
بهترین مثال است.»
نویسنده در جای دیگری از این مقاله آورده است: «سه تحول
مهم، موجب تغییر استراتژی آمریکا و اروپا در منطقه شده و آنها را واداشته
تا به ایران و دوستاناش نزدیک شوند: ۱- آمریکا دیگر مایل نیست نقش سگ صیاد
را بازی کند و هر بار برای حمایت از اسرائیل و کشورهای عربی هراسان از
قدرت فزاینده ایران وارد جنگ شود. ۲- منافع آمریکا در خاورمیانه دیگر
مانند ۶۰ سال گذشته به منافع امنیتی اسرائیل بستگی ندارد. علاوه بر این،
آمریکا تا پنج سال دیگر، به دلیل اکتشاف نفت صخره به نفت خاورمیانه نیاز
نخواهد داشت. ۳- ایران تبدیل به قدرت نظامی بزرگی شده که میتواند در صورت
خصومت و حمله آمریکا به منافع ملی این کشور به ویژه پایگاههای آن در
منطقه و تاسیسات زیربنایی دوستان عرباش خسارت وارد کند.»
توقع ایران برآورده نشد
المانیتور دوازدهم نوامبر در
مطلبی با عنوان «خط قرمز ایران غنیسازی در ایران است» مینویسد: بسیاری
از روزنامهنگاران و صاحبنظران معتقدند که فرانسه، به درخواست اسرائیل، از
توافق بر سر طرح پیشنهادی عقبنشینی کرد. بر پایه این تحلیل ناقص، تنها
لوران فابیوس، وزیر خارجه پرحرف فرانسه و بنیامین نتانیاهو مسئول شکست این
دور از مذاکرات هستند اما گفتههای منابع موثق تايید میکند که گفت وگوهای
ژنو از همان اول هم هیچ شانسی برای موفقیت نداشته است.
خلاصه داستان این
است که در نهایت قرار بود آمریکا به خواست خود که ایران هیچوقت تسلیحات
هستهای نسازد و ایران به خواست خود که غنیسازی هستهای صلحآمیز را
ادامه دهد، برسند. بر اساس همین چارچوب، جواد ظریف و معاونانش مذاکرات ژنو
را در روز هفتم نوامبر با گروه ۱+۵ آغاز کردند. اما توقع ایران در مورد حق
غنیسازی اورانیوم از طرف گروه ۱+۵ برآورده نشد. (بهطوری که) جواد ظریف
۱+۵ را مقصر دانست و گفت که اعضا با هم اختلاف نظر داشتند؛ واقعیتی که
روسها هم آن را تايید کردند.