نسخه چاپی
ارسال به دوستان
بروکینگز:
روحانی با دو روز اختلاف به ضرب‌الاجل صد روزه خود وفادار ماند/آرامش موقت در امریکا در پی توافق هسته ای
ایران محدودیت‌های اساسی و نظارت دقیق‌تر بر فعالیت هسته‌ای خود را پذیرفت، در حالی که در مقابل کاهش تحریم‌ها را بدست آورد.
«باربارا اسلاوین» در «شورای آتلانتیک» نوشت:
روحانی با دو روز اختلاف به ضرب‌الاجل صد روزه خود وفادار ماند.
به گزارش سرویس بین الملل سایت خبری تیک Tik.ir، ایران محدودیت‌های اساسی و نظارت دقیق‌تر بر فعالیت هسته‌ای خود را پذیرفت، در حالی که در مقابل کاهش تحریم‌ها را بدست آورد.
نمایندگان قدرت‌های اصلی جهان و ایران در ساعات اولیه صبح یکشنبه در ژنو، به گام اول مسیر طولانی حل یک دهه بحران هسته‌ای و احتمالاً ایجاد نقطه عطفی در سه دهه دشمنی بین تهران و واشنگتن دست یافتند. تحت توافقی که با تلاش بین ایران و آمریکا، فرانسه، انگلیس، آلمان، چین و روسیه شکل گرفته، تهران توافق کرد که آنچه رئیس‌جمهور «باراک اوباما» آن را «محدودیت‌های اساسی» در برنامه هسته‌ای ایران می‌خواند را بپذیرد و در مقابل از کاهش تحریم‌ها که تأثیر سختی بر اقتصاد ایران گذاشته‌اند بهره‌مند شود. این توافق، دوره‌ای شش ماهه را پوشش می‌دهد که طی آن طرفین امیدوارند بتوانند زمینه توافقی فراگیرتر را مهیا کنند.
اگرچه انتظار می‌رود که بدبین‌ها از همه سو تلاش کنند که توافق را بی‌ارزش کنند، اما مشکل بتوان به اهمیت تاریخی این توافق شک کرد. اگر طرفین این هفته نیز با شکست روبرو می‌شدند –درست دو هفته پس از آنکه وزیر خارجه «جان کری» و همتایان وی با شتاب به ژنو رفته و دست خالی برگشتند- دستیابی به مذاکراتی جامع با وجود فشار فزاینده مخالفانی از همه طرف بسیار مشکل می‌شد. تلاش‌های رئیس‌جمهور «اوباما» برای متقاعد کردن کنگره مبنی بر عدم افزایش تحریم‌های آمریکایی برای فرصت دادن به دیپلماسی با شکستی فاحش مواجه می‌شد. اگرچه برخی اعضای کنگره هنوز سعی در تصویب تحریم‌های بیشتر دارند، اما توافق ژنو به کاخ سفید کمک می‌کند که این مسئله را حل کند.
در واقع، «اوباما» ، که شنبه گذشته در اتاق کار خود سخن می‌گفت، اعلام کرد که «اکنون زمان حرکت به جلو با تحریم‌های جدید نیست» و اگر ایران به تعهدات خود وفادار بماند، بر اساس توافق تا شش ماه آینده از تحریم‌های هسته‌ای جدید خبری نخواهد بود. کاخ سفید، در گزارش اطلاعاتی ارسالی به خبرنگاران، تعهدش بر نکات کلیدی توافق را برجسته ساخت، که ظاهراً این نکات اهداف اصلی آمریکا و جامعه بین‌الملل هستند. همانطور که پیش‌بینی می‌شد، ایران توافق کرد که غنی‌سازی اورانیوم بیش از 5 درصد ایزوتوپ‌های U-235 را متوقف کرده و ذخایر اورانیوم 20 درصد خود را با ترکیب آن یا تبدیل به نوعی اورانیوم «نامناسب برای غنی‌سازی بیشتر» خنثی سازد.
- همچنین بر اساس گزارش دولت «اوباما» ، ایران توافق کرده است که:
· سانتریفیوژهای جدید را نصب نکرده و نیمی از سانتریفیوژهای نصب شده در تأسیسات غنی‌سازی اصلی خود در نطنز را غیرفعال ساخته و سه چهارم سانتریفیوژهای نصب شده در تأسیسات زیرزمینی فردو را که نگرانی اصلی تولید سلاح هسته‌ای است را غیرفعال نماید.
· بیش از میزان لازم برای جایگزینی ماشین‌آلات فرسوده، سانتریفیوژ تولید نکند، و «بنابراین ایران نمی‌تواند از این دوره شش ماهه برای افزایش ذخیره سانتریفیوژ خود استفاده کند» ؛
· هیچ تأسیسات جدیدی برای غنی‌سازی اورانیوم ایجاد نکند.
· ذخیره اورانیوم با غنای پایین خود را افزایش ندهد. اگرچه ایران به غنی‌سازی ۵/۳ درصد خود ادامه می‌دهد –این امر به مقامات ایران اجازه می‌دهد ادعا کنند که غنی‌سازی خود را تعلیق نکرده‌اند، زیرا دهه قبل به مدت دو سال چنین تعلیقی را پذیرفتند- اما ایران قول داده که اورانیوم غنی‌شده جدید خود را به شکل پودر درآورد که امکان غنی‌سازی بیشتر را سلب می‌کند.
همچنین ایران با مجموعه‌ای از معیارها موافقت کرده که پیشرفت راکتور آب‌سنگین اراک را متوقف می‌سازد، که اگر این راکتور تکمیل می‌شد می‌توانست به تولید پلوتونیوم بپردازد که ماده اولیه بالقوه دیگری برای ساخت بمب بود. ایران متعهد شده که راکتور طی این دوره شش ماهه فعال نخواهد شد –که تعهدی ساده است زیرا این راکتور به هر حال تا پایان سال بعد تکمیل نمی‌شد. همچنین تهران متعهد شده که تولید سوخت راکتور را متوقف کند. بر اساس آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) ، ایران تنها ده مجموعه سوختی برای اراک تولید کرده و برای فعال‌سازی راکتور به 130 مجموعه دیگر نیاز دارد. همچنین ایران تعهد کرده که اجزای راکتور جدید اراک را نصب نکرده و تأسیسات بازفراوری برای جداسازی پلوتونیوم از مانده سوخت راکتور را تولید نکند.
از مهم‌ترین تعهدات ایران می‌توان به افزایش دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تأسیسات نطنز و فردو اشاره کرد که در حال حاضر حدوداً هفته‌ای یک بار بازرسی می‌شود. حال، بازرسان می‌توانند هر روز به آنجا بروند. همچنین ایران گفته که به آژانس اجازه می‌دهد که از تأسیسات تولید اجزا، مونتاژ و نگهداری سانتریفیوژها دیدن کند؛ و طی امتیازی کلیدی، ایران توافق کرد که کمیته‌ای مشترک با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را ایجاد کند که به ادعاهای قبلی در زمینه تحقیقات تسلیحاتی، از جمله دسترسی به پارچین، سایت نظامی بحث‌برانگیز، رسیدگی کند. در مقابل، ایران حدود 7 میلیارد دلار کاهش تحریم را بدست می‌آورد –که در مقابل میلیاردها دلاری که به دلیل سرپیچی از شورای امنیت سازمان ملل و امتناع از توقف برنامه هسته‌ای خود ضرر کرده ناچیز است.
حتی قبل از آنکه جزئیات توافق اعلام شود، منتقدان راهبرد دیپلماتیک «اوباما» سعی در کاهش اعتبار توافق داشتند. سناتور «لیندزی گراهام» ، در صفحه توییتر خود اعلام کرد که «ما هیچ دستاوردی نداشته‌ایم، مگر آنکه توافق ایران را ملزم به از بین بردن تمام سانتریفیوژهایش کند».
به هر حال، دولت «اوباما» می‌تواند به درستی ادعا کند که ایران نمی‌تواند طی شش ماه آینده و در ضمن تلاش برای رسیدن به توافقی جامع اقدام به گریز کرده و به تولید سلاح اتمی نزدیک شود. توافق هسته‌ای اولین دستاورد مهم سیاست خارجه «اوباما» بود و در حالی که دردسرهای امضای طرح داخلی او، قانون هزینه درمان، مردم کشورش را از رمق انداخته است، این توافق می‌تواند آرامشی موقتی را به ارمغان آورد. همچنین توافق هسته‌ای –اگر به اجرا درآید- می‌تواند چشم‌انداز همکاری ایران را در حل مسائل چالش‌برانگیز منطقه، مانند جنگ داخلی سوریه را بگشاید.
برای رئیس‌جمهور ایران «حسن روحانی» و وزیر خارجه سخت‌کوش او، «محمد جواد ظریف» ، توافق می‌تواند بسیار کارامدتر باشد. «روحانی» به مردم ایران که تحت فشار تحریم‌ها بودند قول داده بود که تا پایان صد روز اول قدرتش زندگی مردم رو به بهبود خواهد گذاشت. در 26 نوامبر 100 روز اول قدرت «روحانی» -از زمان استقرار کابینه‌اش- به پایان رسید، و بنابراین او دو روز زودتر به ضرب‌الاجل خود عمل کرد.
به گزارش سرویس بین الملل سایت خبری تیک Tik.ir، ایران محدودیت‌های اساسی و نظارت دقیق‌تر بر فعالیت هسته‌ای خود را پذیرفت، در حالی که در مقابل کاهش تحریم‌ها را بدست آورد.
نمایندگان قدرت‌های اصلی جهان و ایران در ساعات اولیه صبح یکشنبه در ژنو، به گام اول مسیر طولانی حل یک دهه بحران هسته‌ای و احتمالاً ایجاد نقطه عطفی در سه دهه دشمنی بین تهران و واشنگتن دست یافتند. تحت توافقی که با تلاش بین ایران و آمریکا، فرانسه، انگلیس، آلمان، چین و روسیه شکل گرفته، تهران توافق کرد که آنچه رئیس‌جمهور «باراک اوباما» آن را «محدودیت‌های اساسی» در برنامه هسته‌ای ایران می‌خواند را بپذیرد و در مقابل از کاهش تحریم‌ها که تأثیر سختی بر اقتصاد ایران گذاشته‌اند بهره‌مند شود. این توافق، دوره‌ای شش ماهه را پوشش می‌دهد که طی آن طرفین امیدوارند بتوانند زمینه توافقی فراگیرتر را مهیا کنند.
اگرچه انتظار می‌رود که بدبین‌ها از همه سو تلاش کنند که توافق را بی‌ارزش کنند، اما مشکل بتوان به اهمیت تاریخی این توافق شک کرد. اگر طرفین این هفته نیز با شکست روبرو می‌شدند –درست دو هفته پس از آنکه وزیر خارجه «جان کری» و همتایان وی با شتاب به ژنو رفته و دست خالی برگشتند- دستیابی به مذاکراتی جامع با وجود فشار فزاینده مخالفانی از همه طرف بسیار مشکل می‌شد. تلاش‌های رئیس‌جمهور «اوباما» برای متقاعد کردن کنگره مبنی بر عدم افزایش تحریم‌های آمریکایی برای فرصت دادن به دیپلماسی با شکستی فاحش مواجه می‌شد. اگرچه برخی اعضای کنگره هنوز سعی در تصویب تحریم‌های بیشتر دارند، اما توافق ژنو به کاخ سفید کمک می‌کند که این مسئله را حل کند.
در واقع، «اوباما» ، که شنبه گذشته در اتاق کار خود سخن می‌گفت، اعلام کرد که «اکنون زمان حرکت به جلو با تحریم‌های جدید نیست» و اگر ایران به تعهدات خود وفادار بماند، بر اساس توافق تا شش ماه آینده از تحریم‌های هسته‌ای جدید خبری نخواهد بود. کاخ سفید، در گزارش اطلاعاتی ارسالی به خبرنگاران، تعهدش بر نکات کلیدی توافق را برجسته ساخت، که ظاهراً این نکات اهداف اصلی آمریکا و جامعه بین‌الملل هستند. همانطور که پیش‌بینی می‌شد، ایران توافق کرد که غنی‌سازی اورانیوم بیش از 5 درصد ایزوتوپ‌های U-235 را متوقف کرده و ذخایر اورانیوم 20 درصد خود را با ترکیب آن یا تبدیل به نوعی اورانیوم «نامناسب برای غنی‌سازی بیشتر» خنثی سازد.
- همچنین بر اساس گزارش دولت «اوباما» ، ایران توافق کرده است که:
· سانتریفیوژهای جدید را نصب نکرده و نیمی از سانتریفیوژهای نصب شده در تأسیسات غنی‌سازی اصلی خود در نطنز را غیرفعال ساخته و سه چهارم سانتریفیوژهای نصب شده در تأسیسات زیرزمینی فردو را که نگرانی اصلی تولید سلاح هسته‌ای است را غیرفعال نماید.
· بیش از میزان لازم برای جایگزینی ماشین‌آلات فرسوده، سانتریفیوژ تولید نکند، و «بنابراین ایران نمی‌تواند از این دوره شش ماهه برای افزایش ذخیره سانتریفیوژ خود استفاده کند» ؛
· هیچ تأسیسات جدیدی برای غنی‌سازی اورانیوم ایجاد نکند.
· ذخیره اورانیوم با غنای پایین خود را افزایش ندهد. اگرچه ایران به غنی‌سازی ۵/۳ درصد خود ادامه می‌دهد –این امر به مقامات ایران اجازه می‌دهد ادعا کنند که غنی‌سازی خود را تعلیق نکرده‌اند، زیرا دهه قبل به مدت دو سال چنین تعلیقی را پذیرفتند- اما ایران قول داده که اورانیوم غنی‌شده جدید خود را به شکل پودر درآورد که امکان غنی‌سازی بیشتر را سلب می‌کند.
همچنین ایران با مجموعه‌ای از معیارها موافقت کرده که پیشرفت راکتور آب‌سنگین اراک را متوقف می‌سازد، که اگر این راکتور تکمیل می‌شد می‌توانست به تولید پلوتونیوم بپردازد که ماده اولیه بالقوه دیگری برای ساخت بمب بود. ایران متعهد شده که راکتور طی این دوره شش ماهه فعال نخواهد شد –که تعهدی ساده است زیرا این راکتور به هر حال تا پایان سال بعد تکمیل نمی‌شد. همچنین تهران متعهد شده که تولید سوخت راکتور را متوقف کند. بر اساس آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) ، ایران تنها ده مجموعه سوختی برای اراک تولید کرده و برای فعال‌سازی راکتور به 130 مجموعه دیگر نیاز دارد. همچنین ایران تعهد کرده که اجزای راکتور جدید اراک را نصب نکرده و تأسیسات بازفراوری برای جداسازی پلوتونیوم از مانده سوخت راکتور را تولید نکند.
از مهم‌ترین تعهدات ایران می‌توان به افزایش دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تأسیسات نطنز و فردو اشاره کرد که در حال حاضر حدوداً هفته‌ای یک بار بازرسی می‌شود. حال، بازرسان می‌توانند هر روز به آنجا بروند. همچنین ایران گفته که به آژانس اجازه می‌دهد که از تأسیسات تولید اجزا، مونتاژ و نگهداری سانتریفیوژها دیدن کند؛ و طی امتیازی کلیدی، ایران توافق کرد که کمیته‌ای مشترک با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را ایجاد کند که به ادعاهای قبلی در زمینه تحقیقات تسلیحاتی، از جمله دسترسی به پارچین، سایت نظامی بحث‌برانگیز، رسیدگی کند. در مقابل، ایران حدود 7 میلیارد دلار کاهش تحریم را بدست می‌آورد –که در مقابل میلیاردها دلاری که به دلیل سرپیچی از شورای امنیت سازمان ملل و امتناع از توقف برنامه هسته‌ای خود ضرر کرده ناچیز است.
حتی قبل از آنکه جزئیات توافق اعلام شود، منتقدان راهبرد دیپلماتیک «اوباما» سعی در کاهش اعتبار توافق داشتند. سناتور «لیندزی گراهام» ، در صفحه توییتر خود اعلام کرد که «ما هیچ دستاوردی نداشته‌ایم، مگر آنکه توافق ایران را ملزم به از بین بردن تمام سانتریفیوژهایش کند».
به هر حال، دولت «اوباما» می‌تواند به درستی ادعا کند که ایران نمی‌تواند طی شش ماه آینده و در ضمن تلاش برای رسیدن به توافقی جامع اقدام به گریز کرده و به تولید سلاح اتمی نزدیک شود. توافق هسته‌ای اولین دستاورد مهم سیاست خارجه «اوباما» بود و در حالی که دردسرهای امضای طرح داخلی او، قانون هزینه درمان، مردم کشورش را از رمق انداخته است، این توافق می‌تواند آرامشی موقتی را به ارمغان آورد. همچنین توافق هسته‌ای –اگر به اجرا درآید- می‌تواند چشم‌انداز همکاری ایران را در حل مسائل چالش‌برانگیز منطقه، مانند جنگ داخلی سوریه را بگشاید.
برای رئیس‌جمهور ایران «حسن روحانی» و وزیر خارجه سخت‌کوش او، «محمد جواد ظریف» ، توافق می‌تواند بسیار کارامدتر باشد. «روحانی» به مردم ایران که تحت فشار تحریم‌ها بودند قول داده بود که تا پایان صد روز اول قدرتش زندگی مردم رو به بهبود خواهد گذاشت. در 26 نوامبر 100 روز اول قدرت «روحانی» -از زمان استقرار کابینه‌اش- به پایان رسید، و بنابراین او دو روز زودتر به ضرب‌الاجل خود عمل کرد.
