آیا این وزیر کارکشته ریاست اوپک را به ایران باز می گرداند؟
به گزارش سرویس بین الملل سایت خبری تیک Tik.ir، در یک سال گذشته، ایران برای تحریم های سنگین غرب علیه برنامه هسته ای اش بهای سنگینی پرداخته: میلیاردها دلار از درآمد نفتی و سهم ایران در بازار اوپک به عربستان سعودی – رقیب اصلی سیاسی اش در منطقه – و عراق رسید.
از آنجا که صادرات نفت ایران دست کم تا ۶ ماه دیگر تحت تأثیر تحریم ها خواهد بود، ایران تهدید فوری برای وضعیت کنونی اوپک به شمار نمی رود. قرار است تا خرداد ماه آینده که موفقتنامه ای برای نگه داشتن سقف تولید اوپک زیر ۳۰ میلیون بشکه در روز برای ۱۲ کشور عضو تنظیم خواهد شد، اعضای اوپک به میزان تولید فعلی ادامه دهند.
اما معامله کنندگان نفت نشانه های همکاری میان اعضای اوپک را به دقت زیر نظر دارند؛ چون می دانند در صورت بازبینی توافق هسته ای و حذف تحریم ها، ریاض و بغداد – دو تولید کننده بزرگ نفت اوپک – به زودی باید برای تهران هم جایی در کنار خود باز کنند.
اما افزایش تولید نفت آمریکا با استفاده از تکنولوژی جدید استخراج نفت از صخره های نفتی می تواند برای اعضای اوپک به این معنی باشد که اگر می خواهند در نیمه دوم سال ۲۰۱۴ بهای نفت را بالای بشکه ای یکصد دلار نگه دارند، باید میزان تولید را کاهش دهند.
در پی تشدید تحریم ها از آغاز سال ۲۰۱۲ (۱۳۹۰)، تولید نفت ایران با روزی یک میلیون بشکه کاهش، به دو میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه در روز رسیده، در حالی که تولید نفت عراق، با از سرگذراندن تحریم های دوران حکومت صدام حسین و سال های جنگ، اکنون نزدیک به ۳ میلیون بشکه در روز است.
بهای نفت هم اینک در حدود ۱۱۰ دلار در هر بشکه است، که به خواست عربستان – بزرگترین تولیدکننده نفت اوپک – نزدیک است. سهم عربستان یک سوم کل تولید نفت اوپک است، و تنها تولید کننده نفت در سطح جهان است که ظرفیت چشمگیری برای تولید اضافی دارد. هنگامی که از سویی تولید نفت ایران بر اثر تحریم ها کاهش چشمگیری یافت، و تولید نفت لیبی در اثر جنگ های داخلی مختل شد، عربستان برای جلوگیری از بالارفتن قیمت نفت تولید خود را به ده میلیون بشکه در روز رساند.
در نشست پیش روی اوپک، انتخاب جانشینی برای عبدالله البدری – دبیرکل پیشین اوپک از لیبی – یکی از موضوعات اصلی است. هم ایران و هم عربستان سعودی نامزدی برای این پست درنظر دارند؛ و هیچ یک حاضر نیست جای خود را به دیگری واگذار کند.
هرچند میزان تولید کنونی زیرسقف تولید تعیین شده است، با توجه به این که ۱۲ کشور عضو این سازمان از قیمتهای فعلی بازار نفت راضی به نظر می رسند، پیش بینی می شود اوپک موقعیت فعلی خود را حفظ کند. این نشریه می نویسد اوپک با ۱۲ عضو – ایران، الجزایر، آنگولا، اکوادور، عراق، کویت، لیبی، نیجریه، قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و ونزوئلا – حدوداً یک سوم نفت جهان را تولید می کند.
خبرگزاری دانشجویان ایران می نویسد یکصد وشصت و چهارمین اجلاس اوپک در حالی برگزار می شود که تحولات سیاسی و ژئوپولتیک در منطقه خاورمیانه و به ویژه توافق مهم هسته ای میان ایران و قدرتهای غرب، این دوره از اجلاس را از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار کرده است.
تصمیم گیری در مورد تثبیت سقف تولید اعضای اوپک، گزارش دبیرکل از تحولات بازار نفت در فاصله دو اجلاس، گزارش کمیسیون اقتصادی اجلاس، گزارش تولید نفت اوپک از ماه اوت تا اکتبر، و انتخاب دبیرکل از جمله مباحث وزاری شرکت کننده در یک صد و شصت و چهارمین اجلاس اوپک خواهد بود. مهندس غلامحسین نوذری وزیر اسبق نفت به عنوان نامزد ایران برای تصدی سمت دبیرکلی سازمان اوپک، معرفی شده است.
بیژن زنگنه وزیر نفت ایران گفته است «برای دبیرکلی اوپک در مقابل اعراب کوتاه نمی آییم».
ایران، عربستان سعودی و عراق از سال گذشته تاکنون رقابت خود برای دبیرکلی اوپک نفت آغاز کرده اند و با انصراف «مجید المنیف» نامزد پیشنهادی عربستان از یک سو و واگذاری کرسی ریاست تحقیقات به عنوان دومین کرسی استراتژیک اوپک، حالا شانس ایران و عراق برای تصاحب این کرسی داغ نفتی افزایش یافته است. وزیر نفت ایران اخیرا از سیاستهای نفتی عراق انتقاد کرده و گفته است: این کشور همسایه سعی دارد که بازارهای نفتی ایران را در اختیار بگیرد.