درخشش ستاره ی نگارگری ایران

استاد محمود فرشچیان در چهارم بهمن 1308 هجری خورشیدی در اصفهان دیده به جهان گشود. پدر او حاج غلامرضا فرشچیان، از تاجران بنام فرش و نماینده ی فرش اصفهان بود. محمود فرشچیان از دوره ی کودکی استعداد و علاقه خود را در زمینه نقاشی نمایان کرد. پدر استاد به همین دلیل وی را به کارگاه نقاشی استاد حاج میرزا آقا امامی برد تا زمینه لازم برای پرورش ذوق او در این هنر فراهم شود.

استاد فرشچیان در این باره می گوید: 4 سالگی را خوب به یاد دارم. روی زمین می نشستم و نقش های قالی را روی کاغذ می کشیدم. پدرم هم از این وضعیت راضی بود.

استاد عیسی بهادری از دیگر استادان وی بود. در زمان نوجوانی فرشچیان، شیوه ی آموزش کمی با زمان حال فرق داشت، بنابر گفته وی، استاد بهادری مشق هایی از روی کاشی های اصفهان را برای شاگردانش تعیین و طرح های آنها را با اصل نقش ها مقایسه می کرد و پیش از آنکه آنان را به طور مستقیم از این اشتباه ها آگاه کند، از آنها می خواست که خود با مقایسه طرح و اصل نقش، اشکال خود را بیابند.

محمود فرشچیان با تلاش و کوشش فراوان موفق به دریافت مدرک دانش آموختگی از مدرسه هنرهای زیبای اصفهان شد. وی حتی در سربازی نیز دست از قلم و رنگ برنداشت و آثار بی نظیری آفرید. تابلو ˈصوفیان رقص کنان ساغر شکرانه زدندˈ از جمله آثار او محسوب می شود.

استاد برای گذراندن دوره ی هنرهای زیبا به اروپا سفر کرد و چندین سال به مطالعه آثار هنرمندان غربی در موزه ها پرداخت. او با جدیت و دقت به کار تحقیق و بررسی در این زمینه همت گماشت، به گونه ای که هر روز در موزه های اروپا، او نخستین کسی بود که با بسته ای از کتاب و قلم، به موزه می رفت و آخرین شخصی بود که از موزه خارج می شد. 

استاد در طراحی، شناخت و بکارگیری رنگها فوق العاده قدرتمند عمل می کند و از نظر محتوا و مضامین بکار برده شده در آثار وی باید گفت، بیشتر آثار استاد الهام گرفته از ادبیات عرفانی و باورهای مذهبی است. 

وی هنر قدیم و معاصر اروپا و آمریکا را به خوبی مطالعه کرد اما به حفظ هنر ایران همیشه وفادار بود. 

استاد پس از بازگشت به ایران، کار خود را در اداره ی کل هنرهای زیبای تهران آغاز کرد و به مدیریت اداره ملی منصوب شد و در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تدریس پرداخت.

پنجمین جلد از کتاب محمود فرشچیان شامل 150 اثر نگارگری و طراحی در 258 صفحه رنگی با کاغذ گلاسه به وسیله ی انتشارات گویا در 1387 هجری خورشیدی منتشر شد.

استاد به واسطه خلق آثار بدیع، جوایز و تقدیر نامه های فراوانی دریافت کرد که از آن جمله می توان به افزودن نام این استاد هنرمند در فهرست روشنفکران قرن بیست و یکم، نشان درجه یک هنر، تندیس طلایی اسکار ایتالیا، نشان هنر نخل طلایی ایتالیا، تندیس طلایی اروپایی هنرایتالیا، دیپلم آکادمیک اروپا، دیپلم لیاقت دانشگاه هنرایتالیا، مدال طلای آکادمی هنر و کار ایتالیا، جایزه اول وزارت فرهنگ و هنرایران، مدال طلای جشنواره بین المللی هنر بلژیک و مدال طلای هنر نظامی ایران اشاره کرد. 

استاد فرشچیان دارای آثار برجسته ای است که می توان از غدیر، ضامن آهو، پنجمین روز آفرینش، عصر عاشورا، کوثر، طراحی ضریح امام رضا و پرچمدارحق که نمادی از عشق عمیق ایرانیان به چهارده معصوم آل علی است نام برد.

بیش از سه دهه است که شاهکارهای ارزنده ی استاد در نمایشگاه های صاحب نام ایران و جهان مورد ارزیابی هنری، نقد و بررسی صاحب نظران قرار می گیرد و همگان در برابر شکوه و عظمت این استاد مینیاتوریست مشهور ایرانی که در نقاشی صاحب سبک و مکتب خاص است، سر تسلیم فرود می آورند.

آخرین اثر استاد با موضوع معراج در 26 شهریور 1392 هجری خورشیدی در موزه اختصاصی آثار وی در مجموعه فرهنگی، تاریخی سعدآباد رونمایی شد. 

هنرشناسان بزرگ و مشهور جهان در وصف استاد فرشچیان می گویند:

**کویچیرو ماتسورا مدیر کل یونسکو: استادی او استادی افسونگری است که گذشته، حال و آینده را در جلوه گاهی شکوهمند و والا فارغ از قید زمان به هم می آمیزد.

** پرفسور امبرتو بالدینی استاد کرسی تاریخ هنر و رییس دانشگاه بین المللی هنر فلورانس ایتالیا: برای دریافت باطنی یا درونی کار فرشچیان دیدی ژرف نگر لازم است و صبری زمان گیر؛ فرشچیان در حوزه ی نقاشی ایرانی یک نقطه ی عطف و پدیده یی شگرف به شمار می آید.

** هوانگ جو نقاش بزرگ، رییس مرکز تحقیقات هنری چین و ریاست موزه ی هوانگ پکن: این امتیازات و ویژگی های، هنری استاد محمود فرشچیان را به صورت یکی از چهره های درخشان هنر نقاشی معاصر درآورده است و از محدود هنرمندان ماندگار ساخته که تنها فرزند زمان خویش نیستند و ارزشیابی آنان فقط به معیارهای زمان و مکان خودشان محدود نمی گردد.

** پرفسور برت فراکنر رییس کرسی ایرانشناسی، زبان، تاریخ و فرهنگ دانشگاه هامبرگ آلمان: نقاشی محمود فرشچیان آثاری را نشان می دهد که پیوند تمام عیار با هنر اصیل ایران دارد، اما بیش از آن هنری را نمایان می سازد که متعلق به بشریت و همه ی جهان است و به نسل ما می آموزد که هنر او نه تنها متعلق به یک تمدن خاص بلکه بخشی از میراث هنری و فرهنگی جهان به شمار می رود. 

**شیکنو بوکیمورو رییس موزه ی هنر استانداری هیوکن ژاپن: فرشچیان در آثارش ابدیت کائنات را به یاری چرخش های خیره کننده بازنمایی می کند. 

منبع: ایرنا