ماموریت تخت روانچی در آمریکا
مجید تختروانچی به عنوان سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد عازم نیویورک است؛ مهندس و دیپلمات عملگرایی که رسانهگریز است و هرچند در متن قضایا باشد اما ترجیح میدهد آهسته برود و آهسته بیاید و حاشیهنشین جلوه کند.
گروه سیاسی: او اما حالا که روابط ایران و آمریکا به نقطه جوش خود رسیده قرار است بر کرسی نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل تکیه بزند. جایی که بعد از انقلاب و قطع روابط دیپلماتیک ایران و آمریکا، دو کشور نزدیکترین امکان رویارویی با یکدیگر را در آنجا داشتهاند.
دیپلمات کهنهکار ۶۱ ساله حالا در شرایطی به نیویورک میرود که رئیسجمهور آمریکا نهتنها از برجام و بسیاری از معاهدات بینالمللی این کشور خارج شده که چند روز پیش هم نام سپاه پاسداران را در لیست تروریستی خودش قرار داد. اتفاقی که اوضاع را به مراتب پیچیدهتر از قبل کرده است و حکایت از آمدن روزهای سخت برای روانچی دارد.
او به پیشنهاد ظریف و حکم رئیسجمهور معاونت دفتر سیاسی رئیسجمهور را رها کرد تا به عنوان نماینده دائم ایران در سازمان ملل به نیویورک برود. ظاهرا غلامعلی خوشرو که پیش از او در این سمت بود، با اجرای قانون منع بکارگیری بازنشستگان، مجبور به بازگشت به ایران شده است. دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل در نیویورک از پاییز سال ۹۷ بدون حضور نماینده دائم اداره میشد.
اما یازدهمین نماینده ایران در سازمان ملل کیست و حضورش در آمریکا چه اهمیتی دارد؟
تختروانچی کیست؟
خیلی از ما اگر تختروانچی در سال ۹۲ شانه به شانه ظریف قرار نمیگرفت و بعد از ۱۰ سال گره مذاکرات هستهای را نمیگشود و آن را (در توافق ژنو) به نقطه امیدوارکنندهای نمیرساند، قرار نبود به این زودیها مرد سوم تیم مذاکرهکننده هستهای را بشناسیم. هرچند او از ۲۵ سالگی ردای دیپلماتها را بر تن کرده و از سال ۱۳۶۵ به جمع دیپلماتهای میانپایه کشور وارد شده است. آنطور که فرارو گزارش داده بود او در این سال به عنوان معاون اداره مجامع بینالمللی، فعالیت میکرد و تا سال ۶۷ در این سمت باقی مانده بود.
دو سال بعد به عنوان رئیس اداره سازمان ملل وزارت امور خارجه منصوب شد و یک سال در این سمت به کارش ادامه داد؛ یک سال سرنوشتساز که در آن ایران قطعنامه ۵۹۸ را پذیرفت و به جنگ هشت ساله با عراق پایان داد. مجید تختروانچی نقش فعالی در مذاکرات قطعنامه داشت. او از سال ۶۸ تا سال ۷۱ رایزن نمایندگی جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل در نیویورک بود. بعد از آن تا سال ۷۵ سفیر نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل و معاون نماینده دائم ایران در سازمان ملل بود. یعنی همان زمانی که کمال خرازی مسئول نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل را برعهده داشت.
او بعد از اینکه خرازی به عنوان وزیر امور خارجه از نیویورک به تهران آمد دستیار ویژه وزیر شد و تا سال ۸۱ به کارش ادامه داد. روانچی پس از آن تا سال ۸۵ سفیر ایران در سوییس و لیختنشتاین بود و از سال ۸۵ تا ۸۸ به عنوان مشاور وزیر خارجه فعالیت میکرد. او در دولت دهم سمتی در وزارت خارجه نداشت. اما با پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاستجمهوری ۹۲ و انتخاب محمد جواد ظریف به عنوان وزیر امور خارجه دوباره به وزارت خارجه برگشت و معاونت آمریکا و اروپای وزارتخانه به او واگذار شد.
همین کارنامه پروپیمان روانچی باعث شد که جواد ظریف او را در تیم مذاکرهکننده هستهای قرار دهد. او از جمله دیپلماتهایی است که در مذاکرات حساس جمهوری اسلامی ایران با کشورهای مختلف حضور داشته است. گذشته از حضورش در مذاکرات پذیرش قطعنامه ۵۹۸ او در مذاکرات هستهای سال ۸۲ نیز یکی از اعضای تیم مذاکرهکننده به ریاست حسن روحانی بود. تخت روانچی همچنین یکی از اعضای حلقه مشهور به نیویورک بود؛ حلقهای که جواد ظریف و صادق خرازی نیز از اعضای آن بودند و در هشت سال وزارت کمال خرازی نقش مهمی در دستگاه دیپلماسی ایران ایفا کرد.
روانچی در آمریکا مهندسی عمران در دانشگاه کانزاس خوانده و در همانجا فوقلیسانس این رشته را دریافت کرده است. او مدرک کارشناسی ارشد اقتصاد سیاسی از دانشگاه فوردهام آمریکا را نیز دارد و مدرک دکترای علوم سیاسی خود را نیز در سال ۸۹ از دانشگاه برن سوییس دریافت کرده است. تخت روانچی با زبانهای انگلیس، فرانسه و آلمانی آشنایی دارد و همسر او خواهر سیروس ناصری است.
اگر دیپلماتهایی همچون امیری محلاتی، یا ظریف در مقام سفیر یا نماینده دائم ایران در سازمان ملل در مذاکرات مربوط به پایان یافتن جنگ تحمیلی و نحوه مناسبات با آمریکا و جهان نقش فعالی داشتند حالا این مهم متوجه تختروانچی است. او کسی است که بنا بر تجربه کاریاش میتواند از بغرنجتر شدن مناسبات ایران و آمریکا یا پایمال شدن حقوق ایران در مناسبات جهانی جلوگیری کند.
اما پیش از حضور روانچی در نیویورک به عنوان نماینده دائم ایران در سازمان ملل، این کرسی چهرههای اثرگذاری به خود دیده است.