کد خبر: ۲۷۶۳۵۴
تاریخ انتشار: ۱۶ مهر ۱۳۹۸ - ۱۷:۲۱
printنسخه چاپی
sendارسال به دوستان
تعداد بازدید: ۲۳۲۲

پنج نکته درباره اتفاقات لردگان / درس‌های "ایدز" در چنار محمودی

با وجود اینکه مقامات وزارت بهداشت بار‌ها ادعای نقش بهورز روستا و آلودگی از طریق آزمایش قند خون را در انتقال این بیماری را رد کردند، اما کمتر کسی از مردم این توضیحات را می‌پذیرد. این موضوع هشداری بسیار جدی است که اعتماد مردم به مسئولان از بین رفته است. از دست رفتن این اعتماد به مقامات بهداشت و درمان با توجه به ماهیت مسئولیتشان تبعات سنگین تری هم برای جامعه و کشور دارد.
چند روز از تحولات شهر لردگان می‌گذرد، اما هنوز اطلاع رسانی دقیقی درباره جزییات شیوع ایدز در روستای چنار محمودی صورت نگرفته است. اطلاعات متناقضی در این باره منتشر شده و مشخص نیست چه تعداد از اهالی روستا به  ویروس اچ آی وی مبتلا هستند.

امروز اقبال عباسی استاندار چهار محال و بختیاری آمار مبتلایان را کمتر از ۵ درصد جمعیت روستا اعلام کرد.

او گفت: "بنا بر گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با انجام آزمایش از هزار و سیصد نفر از جمعیت روستای لردگان، کمتر از ۵ درصد مردم این روستا مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی هستند و تحت مشاوره و درمان قرار گرفته‌اند."

پیش از این گفته شده بود که جمعیت روستای چنار محمودی بیش از هزار و هشتصد نفر است. این آمار را هم فرمانده سپاه چهار محال و بختیاری  و هم  محمد حسین قربانی، عضو فراکسیون بهداشت و درمان مجلس تائید کرده اند.

در روز‌های اول آمار ۲۲ تا ۲۸ نفر اعلام شده بود. وزارت بهداشت در روز‌های اخیر تاکید کرده بود آزمایشات بر روی اهالی منطقه و غربالگری و شناسایی مبتلایان ادامه دارد.

چند روز پیش علیرضا وهاب زاده روزنامه نگار حوزه سلامت و مشاور مطبوعاتی وزیر بهداشت در توئیتی اعلام کرد که تعداد مبتلایان شناسایی شده به کمتر از ۵۰ نفر رسیده است.

این در حالی است که شایعه ابتلای ۲۰۰ تا ۴۰۰ نفر بازتاب وسیعی در افکار عمومی پیدا کرد.

وزارت بهداشت و استانداری در روز‌های اخیر تلاش کرده که جو موجود در منطقه را آرام کند، اما این تلاش‌ها به نتیجه مطلوب نرسیده است. اهالی منطقه معتقدند به دلیل استقاده از سرنگ مشترک آلوده در یک تست قند خود توسط بهداشت روستای چنار محمودی به این بیماری مبتلا شده اند.

این در حالی است که وزارت بهداشت می‌گوید امکان انتقاد از طریق تست قند خون وجود ندارد. ادعایی که توسط اکثریت کارشناسان نیز تائید می‌شود. وزارت بهداشت می‌گوید در تست قند خون اصلا از سرنگ استفاده نمی‌شود. پس از آن حرف تازه ای زده شد اهالی روستا اعلام کردند که این تست با عنوان قند خون گرفته شده و تست ایدز بوده است.

از روز پنج شنبه اهالی چنار محمودی دست به اعتراض زدند آن‌ها معتقد بودند که شبکه بهداشت و بهورز روستا در آلودگی اهالی روستا مقصر است. پس از اولین اعتراض و انتشار ویدئو‌های آن دادگستری چهار محال و بختیاری بهورز روستا را بازداشت کرد. رییس دادگستری استان همچنین ادعای اهالی روستا را تائید کرد. ظاهرا هنوز بهورز روستا در بازداشت است و مقامات قضایی هیچ توضیحی در این باره نمی دهند.

ساعاتی پس از این بازداشت وزیر بهداشت و درمان در نامه‌ای به وزیر دادگستری از اقدام دادگستری چهار محال و بختیاری به شدت انتقاد کرد. او سخنان مقام قضایی را "غیر کارشناسی" و بازداشت بهورز روستا را "غم انگیز" توصیف کرد.

وزیر بهداشت تاکید کرد که شناسایی مواردی از ابتلا به ایدز در چنار محمودی با پیگیری بهورز روستا صورت گرفته است. او گفت که " آرام و بیصدا این حرکت بیماریابی ادامه داشت."

با وجود اینکه وزارت بهداشت روایت اهالی چنار محمودی درباره علت ابتلا به ایدز را قبول ندارد، اما از بیان علت اصلی شیوع این بیماری نیز خودداری می‌کند.

مقامات وزارت بهداشت می‌گویند برای اعلام دلیل بیماری نیاز به مجوز دستگاه قضایی است. با این حال در لابه‌لای سخنان آن‌ها روشن است که دیدگاه وزارت بهداشت در این باره چیست. وزیر بهداشت در نامه به وزیر دادگستری نوشت: "متاسفانه کانون آلودگی در معتادان تزریقی و افرادی با روابط نامطلوب شناخته شد."

شاید این نامه در افزایش اعتراضات بی تاثیر نبود، چرا که اهالی چنار محمودی خود را در جایگاه متهم می‌دیدند. دامنه اعتراضات به روز‌های بعد رسید و روز شنبه اوج گرفت. حمله به دفتر امام جمعه، فرمانداری و درگیری شدید با پلیس از جمله اتفاقات آن روز بود.
اما درباره اتفاقات لردگان چند نکته مهم وجود دارد که قابل توجه است. شاید اگر به این نکات توجه می شد اتفاقات به گونه ای دیگر رقم می خورد.

۱- مانند بسیاری از بحران‌ها و حوادثی که گریبان گیر کشور می‌شود، در این مورد نیز اطلاع رسانی بسیار ضعیف، حساب نشده و بی دروپیکر بود. هیچ سخنگویی وجود نداشت و ندارد. تلاشی برای پیشگیری از گسترش شایعات صورت نگرفت و نمی‌گیرد. حتی اظهارات برخی مقامات به شایعات دامن زد. اظهار نظر‌های دیر هنگام باعث شد که شایعه آلودگی ۴۰۰ نفر همه جا را پر کند. از سوی دیگر رسانه‌ها دسترسی به اخبار و اطلاعات درست نداشتند، شاید اگر این دسترسی فراهم می‌شد فضا بهتر کنترل می‌شد.

۲- مقامات وزارت بهداشت تلاش کردند که نهاد خود را از اتهامات در این ماجرا تبرئه کنند، این اقدام زودهنگام بود. البته این موضوع باید بررسی تخصصی شود. حتی اگر بهورز روستا نیز مقصر نبوده است، این موضوع باید بررسی شود که چرا این بیماری اینقدر پیشرفته است، آیا پیش از این نمی‌شد مبتلایان در این مناطق را کشف کرد، مبتلایانی که وزارت بهداشت می‌گوید مدت‌های بود که این بیماری را داشته اند. از سوی دیگر ادبیات مقامات وزارت بهداشت در توضیح این بیماری بسیار نامناسب بود به نحوی که اهالی روستا خود را در معرض تندترین اتهام دیدند و در لاک دفاعی فرو رفتند، حداقل تبعات این وضعیت این است که حقایق پنهان بماند. تاکید بر "روابط نامطلوب" و مسائل اخلاقی از سوی مقامات وزارت بهداشت عجیب بود. متاسفانه مقامات ارشد یک وزارتخانه هنوز حرف زدن با عامه مردم را نمی دانند.

۳- اتفاقات لردگان نشان داد که مردم اطلاعی از بیماری ایدز ندارند، با وجود آموزش‌هایی که در کتاب‌های درسی، مدارس و رسانه‌ها به ویژه صداوسیما وجود دارد، به نظر می‌رسد این آموزش‌ها کارکرد لازم را ندارند. کشاورزان منطقه می‌گویند محصولات آن‌ها خریدار ندارد چرا که معتقدند آلوده به ایدز است! این نشان می‌دهد که همچنان ایدز یک تابو است و مردم اطلاع زیادی از کم و کیف این بیماری و چگونگی انتقال آن ندارند. در روز‌ها گذشته ویدئو‌های منتشر شده که در آن اهالی چنار محمودی می‌گویند کودکانشان چه گناهی مرتکب شده اند که از طریق آن ایدز بگیرند، یعنی آن‌ها حتی نمی‌دانند که این بیماری ممکن است از طریق مادر به کودک منتقل شود. به نظر می رسد باید روش های آموزش در این باره را تغییر داد و به طور مستمر و عادلانه همه مردم تحت آموزش قرار گیرند.

۴- با وجود اینکه مقامات وزارت بهداشت بار‌ها ادعای نقش بهورز روستا و آلودگی از طریق آزمایش قند خون را در انتقال این بیماری را رد کردند، اما کمتر کسی از مردم این توضیحات را می‌پذیرد. این موضوع هشداری بسیار جدی است که چرا مردم لردگان به مسئولان وزارت بهداشت اعتماد ندارند و توضیحات آنها را قبول نکردند؟
 
۵- وزارت بهداشت اعلام کرده بود که وزارتخانه مطبوعش مدتی است از ماجرا مطلع بوده و در سکوت آن را پیگیری می‌کرد. این وزارت خانه از انتشار خبر ناراضی است. این موضوع نشان می‌دهد که هنوز برخی از مقامات سعی دارند مشکلات و مسائل را پنهان کنند. متاسفانه آن‌ها از این غافلند که با گسترش روز افزون رسانه ها، شبکه‌های اجتماعی، حداقل در موضوعی فراگیری همچون شیوع ایدز در یک روستا نمی‌توان پنهان کاری کرد. بهتر است وزارت بهداشت توضیحات کاملی درباره ماموریت بهورز روستا ارائه کند، مشخص کند که تستی که نام قند خون از مردم گرفته شده، چه بوده و نتایجش چیست؟