چرا لحن صدای زنان در مقابل مردها تغییر می‌کند؟!

به‌تازگی «نتفلیکس» برنامه‌ای با محوریت «زوج‌یابی نمایش می‌دهد که خوب گل کرده است. خیلی زود بعضی کاربران شبکه‌های اجتماعی شروع کردند هشتگ زدن و انتقاد و پرسش و تمسخر بعضی زنان شرکت‌کننده در این برنامه که چرا ناگهان وقتی با مردانی که قرار است بالقوه «زوج مناسب» این‌ها باشد، با لحن کودکانه حرف می‌زنند. چرا لحن صدا و صحبت‌کردن‌ آن‌ها وقتی به مردها می‌رسد تغییر می‌کند و بچگانه و پر از ادا و عشوه می‌شود؟

احتمالا شما هم در روزمره با زنانی مواجه شدید که با مردان، با اطوار و عشوه و لحن صدای بچگانه حرف می‌زنند، به مردان که می‌رسند ناگهان صدایشان زیر می‌شود و «مظلوم» یا «لوس و ننر». شاید شما هم از شنیدن این لحن از دهان زنان بالغ دچار حس اشمئزاز شدید یا از خود پرسیدید که چرا این زن‌ها به مرد که می‌رسند این‌جور می‌شوند؟!

دکتر آن کارپف، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه «متروپولیتن» در لندن، یکی از معدود متخصصانی است که برای این سوال‌ها پاسخ دارد. کارپف کتابی را درباره‌ی «صدای آدمیزاد نوشته است. او در کتاب خود توضیح می‌دهد که تن صدا و لحن ما خودآگاه و اغلب ناخودآگاه در برابر قدرت، سلسله‌مراتب، ثروت، عرف رایج جامعه و ...تغییر می‌کند و لحن و تن صدای ما یکی از عیان‌ترین نمودها است که پرده از حس درونی ما برمی‌دارد. این جامعه‌شناس توضیح می‌دهد که همه‌ی ما آدم‌ها چندین و چند «صدا» داریم و بنا به نسبت رابطه‌ی ما با دیگری است که هر یک از این صداها غالب شده و جلوه‌گر می‌شوند.

کارپف در کتاب خود مفصل توضیح می‌دهد که لحن صدای زن و مرد در ۱۴۰ سال گذشته چه میزان تغییر شگرفی داشته است. این تغییر به‌ویژه در صدای زنان بسیار چشمگیرتر است و امروز صدای زنان و تن و لحن آن‌ها بیشتر از هر وقت دیگری شبیه به صدای مردان است. دلیل اصلی این امر تغییرات جامعه به نفع زنان است و این‌که امروزه به‌رغم نابرابری گسترده جنسیتی، وضعیت زنان با مردان برابرتر از همیشه تاریخ شده است و زنان بیشتر از همیشه دیده و شنیده می‌شوند.

بیشتر ما آدم‌ها از شنیدن صدای خودمان معذب می‌شویم، وقتی صدای خودمان را ضبط و برای ما پخش کنند، به نظرمان صدایمان عجیب و غریب و ناخوشایند است و دوست نداریم صدای خود را بشنویم. یک دلیل اصلی این وضعیت این‌جاست که ما صدای خودمان را فقط از طریق گوش نمی‌شنویم، هرکس صدای خود را از طریق استخوان‌ها هم می‌شنود و انعکاس صدایی که از استخوان می‌شنویم، با صدای واقعی ما کمی متفاوت است.

خانم کارپف اما یک توضیح دیگر هم دارد. او در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که ما از شنیدن صدای خود معذب شده و خجالت می‌کشیم چرا که ما در گوش دادن به صدای ضبط‌شده‌ خودمان، چیزهایی را می‌شنویم و حس می‌کنیم که دوست نداریم و دلمان می‌خواست این‌ها را اصلاح کرده یا پنهان کنیم. انگار ناگهان چیزها و واقعیت‌هایی را در صدای خودمان می‌شنویم که از آن‌ها فرار و حس می‌کنیم صدای ما، دارد به ما خیانت می‌کند و ما را لو می‌دهد.

خانم کارپف توضیح می‌دهد که زنان اغلب بیشتر از مردان، چندین صدا دارند و این تکثر ناشی از نابرابری جنسیتی، تبعیض علیه زنان و احساس ناامنی در زنان است. او توضیح می‌دهد که رواج «لحن و صدای بچگانه» میان بعضی زنان به دلیل احساس ناامنی است که در برابر مردان می‌کنند و این نیاز که باید «ایگوی مردان» را تقویت کنند و به این «ایگو» آسیبی نزنند تا ایمن بمانند. آن‌ها اغلب می‌ترسند در برابر مردان با صدای محکم، مصمم یا صدای عادی خود حرف بزنند، چون آگاهانه یا ناخودآگاه این هراس را دارند که زور بشنوند، تبعیض بیشتری ببینند، با آن‌ها برخورد جدی شود، سخت قضاوت شوند و پس زده شوند. در حالی که مردان اصلا چنین نیازی را در جامعه‌‌ای که همیشه دست بالا را دارند، احساس نمی‌کنند.

«لحن بچگانه و ننر» زنان بیشتر از هر چیز نشانه‌ی واضحی است از نابرابری و تبعیض در جوامع و هراس زنان از مردان و قضاوت و برخورد آن‌ها. بنابراین شاید لازم است در برابر این لحن‌ها از تمسخر، دست انداختن، قضاوت و پس زدن مضاعف این زنان دوری کرد و به دلیل ریشه‌ای، پنهان، جدی و تلخ پشت این لحن فکر کرد: شاید زنان از مردان می‌ترسند.