محیط زیست: کاهش ۱۳۰ سانتی تراز آب «خزر» / مدیریت پسماندهای شمال کشور در مرز بحران

معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید که تراز آبی دریای خزر ۱۳۰ سانتیمتر طی ۲۵ سال گذشته کاهش پیدا کرده است علاوه بر این مدیریت پسماندها در شمال کشور در مرز بحران است و این معضل جدی محیط زیست دریای خزر است.

احمدرضا لاهیجان‌زاده در گفت و گو با ایسنا با اشاره به اینکه طی اوایل دهه ۸۰ شمسی پنج کشور حاشیه دریای خزر تصمیم گرفتند که برای حفظ محیط زیست دریا به توافق برسند، اظهار کرد: در نهایت پنج کشور حاشیه دریای خزر به توافقی رسیدند که به کنوانسیون تهران معروف و هدف اصلی آن حفظ محیط زیست دریا اعلام شد. این توافق‌نامه ۲۱ مرداد سال ۱۳۸۲ لازم الاجرا و پس از آن این روز به نام روز دریای خزر نامگذار شد.

وی با بیان اینکه موضوع مدیریت پسماند در استان‌های شمالی کشور از جمله موضوعاتی است که محیط زیست ما را رنج می‌دهد و بر دریای خزر نیز بسیار تاثیرگذار است، گفت: بخشی از زباله‌ها به صورت مستقیم وارد دریا می‌شود و برخی دیگر از آن‌ها از طریق رودخانه‌ها یا حاشیه سواحل به دریا راه می‌یابند.

معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: علاوه بر زباله‌ها شیرابه پسماندها نیز از طریق رودخانه‌ها و یا بارندگی وارد دریا می‌شود و از آنجایی که شدت آلودگی شیرابه بسیار بالا است مشکلاتی را برای محیط دریا به وجود می‌آورد.

لاهیجان‌زاده با اشاره به اینکه ورود فاضلاب‌های شهری و روستایی به دریا نیز یکی دیگر از معضلات دریای خزر است، تصریح کرد: تعدادی از شهرهای استان‌های شمالی یا تصفیه‌خانه فاضلاب ندارند و یا تصفیه‌خانه آن‌ها تکمیل نشده است. در برخی دیگر از نقاط نیز مشاهده می‌شود که تصفیه‌خانه فاضلاب وجود دارد اما شبکه فاضلاب تکمیل نشده است و فاضلاب‌های انسانی به دریا راه پیدا می‌کند.

وی در ادامه با بیان اینکه پلاستیک‌ها و میکروپلاستیک‌ها یکی از معضلاتی هستند که می‌توانند طی ۱۰ سال آینده تهدیدی برای بشر باشند، تصریح کرد: پلاستیک‌ها بر اثر فرسایش تبدیل به ذرات بسیار کوچک میکروپلاستیک می‌شوند و ۷۰ درصد این میکروپلاستیک‌ها به صورت مستقیم به دریاها راه پیدا می‌کنند و از این‌رو می‌توانند وارد چرخه غذایی آبزیان و انسان شوند و خسارت‌هایی را به سلامت انسان و تنوع زیستی دریاها وارد کنند.

معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید مدیریت پسماندها در کشور موضوعی جدی است و دولت و مجلس باید برای آن فکری بکنند، گفت: در کل کشور مدیریت پسماندها قابل قبول نیست اما این وضعیت در شمال کشور در مرز بحران است بنابراین نیاز داریم که وزارت کشور و مجلس به این موضوع ورود کنند و بودجه‌های لازم را اختصاص دهند.

لاهیجان‌زاده در پایان ضمن اشاره به کاهش تراز آبی دریای خزر تصریح کرد: طی ۲۵ سال گذشته تراز آبی دریای خزر ۱۳۰ سانتیمتر کاهش پیدا کرده است. اینکه این روند کاهشی در آینده متوقف می‌شود یا خیر، موضوعی است که اختلاف نظرهایی درمورد آن وجود دارد اما به هرحال با توجه به تغییرات اقلیم و افزایش مصرف آب از رودخانه ولگا - منبع اصلی تامین آب دریای خزر - عده زیادی معتقدند که کاهش تراز آبی دریای خزر جبران نمی‌شود و ما در آینده شاهد عقب‌نشینی دریا خواهیم بود.