کریستین ساینس مانیتور:
کاخ سفید آرزو می کند که ای کاش ابوطالبی هرگز طرح نمی شد/آیا اوباما با بدست آوردن رضایت کنگره، به مذاکرات ضربه زد؟
رئیس جمهور اوباما با امتناع از صدور روادید به گزینه ایران برای نمایندگی آن کشور در سازمان ملل در نیویورک، دست به اقدام بی سابقه ای زده است – تصمیمی که اگرچه باعث خرسندی کنگره می شود، ولی ممکن است گفتگوهای شکننده امریکا با تهران بر سر برنامه هسته ای ایران را دچار لطمه کند.
کریستین ساینس مانیتور نوشت: رئیس جمهور اوباما با امتناع از صدور روادید به گزینه ایران برای نمایندگی آن کشور در سازمان ملل در نیویورک، دست به اقدام بی سابقه ای زده است – تصمیمی که اگرچه باعث خرسندی کنگره می شود، ولی ممکن است گفتگوهای شکننده امریکا با تهران بر سر برنامه هسته ای ایران را دچار لطمه کند.
به گزارش سرویس بین الملل «تیک»Tik.ir، تصمیم بر عدم اعطای روادید به دیپلمات حمید ابوطالبی به دنبال تصویب قاطع یک قانون در هفته جاری در سنا و کنگره حاصل می شود که درخواست منع ورود این تبعه ایران به ایالات متحده را مطرح کرده است- آیا این اقدام تا کنون سابقه داشته است؟
دلایل مخالفت با آقای ابوطالبی چیست؟ او در سال 1979 میلادی به عنوان یک دانشجو همراه با گروهی از دانشجویان، سفارت ایالات متحده در تهران را به تصرف در آوردند و 52 امریکایی را به مدت 444 روز در گروگان نگاه داشتند.
جی کارنی - سخنگوی کاخ سفید - روز جمعه اعلام کرد:«ما به سازمان ملل و ایران اطلاع داده ایم که برای آقای ابوطالبی روادید صادر نخواهیم کرد.» کارنی که اوایل هفته و بدون اشاره به عدم صدور روادید اظهار داشت گزینه ابوطالبی امکان پذیر نیست، روز جمعه گفت که اوباما این تصمیم خود را حتی پیش از تصویب طرح مذکور در کنگره اتخاذ کرده بود.
کارنی گفت:«ما به یقین در مورد هدف از طرح تصویب شده در کنگره اشتراک نظر داریم، زیرا از قبل نیز به ایران و سازمان ملل گفته بودیم که روادید صادر نخواهیم کرد.»
این تصمیم ایالات متحده مغایر با تعهد سال 1947 میلادی امریکا در قبال ورود بدون مانع دیپلمات های کشورهای عضو این سازمان به عنوان نماینده آنها به مقر سازمان ملل در نیویورک است. این تصمیم همچنین در حالی اتخاذ می شود که دولت اوباما تلاش می کند فرصت ناشی از انتخاب رئیس جمهور میانه رو حسن روحانی در ماه ژوئن گذشته را برای تغییر دهها سال روابط خصومت آمیز با تهران، غنیمت شمارد. ایالات متحده و پنج قدرت جهانی دیگر در حال حاضر، مشغول مذاکره با ایران هستند تا مسئله برنامه هسته ای پیشرفته ایران را از طریق دیپلماتیک حل و فصل کنند.
ایران از قبل نیز تصریح کرده است که هرگونه تلاش برای جلوگیری از ورود ابوطالبی به ایالات متحده به منظور تصدی منصب خود در سازمان ملل، «غیر قابل پذیرش» خواهد بود. وزارت امور خارجه ایران با اشاره به این نکته که ابوطالبی به عنوان سفیر ایران در کشورهای استرالیا، بلژیک، ایتالیا و اتحادیه اروپا خدمت کرده است، او را «یکی از با صلاحیت ترین دیپلمات های ایرانی» نامید.
تنش میان ایران و کنگره امریکا اوباما را با دو گزینه ناگوار - نقض «توافق مقر» مصوب سال 1947 میلادی میان ایالات متحده و سازمان نوپای ملل و یا مخالفت با رای قاطع کنگره - مواجه کرده است .
دولت اوباما در میانه مذاکرات پیچیده بر سر برنامه هسته ای ایران، تلاش کرده است تا کنگره مردد را متقاعد سازد که این اقدام باعث تنش با تهران خواهد شد. روشن است که دولت اوباما آرزو می کرد که ای کاش گزینه ابوطالبی هرگز مطرح نمی شد.
جین پساکی – سخنگوی وزارت خارجه امریکا – اوایل هفته جاری، اظهار داشت :«ترجیح ما به یقین، آن بود که او نامزد این منصب نمی شد.»
هنگامی که سخنگو کارنی روز سه شنبه خطاب به خبرنگاران گفت:«ما برای ایرانی ها روشن ساخته و به آنها گفته ایم که گزینه عرضه شده از سوی آنها ممکن نیست»، چنین به نظر می رسید که کاخ سفید به تهران پیشنهاد می دهد از انتصاب ابوطالبی منصرف شود و فرد دیگری را به جای او منصوب کند.
ولی هنگامی که تهران هیچ نشانه ای از عقب نشینی را از خود بروز نداد، اوباما با گزینه خشمگین ساختن کنگره – و تهیه یک خوراک در جریان انتخابات میان دوره ای آتی برای جمهوریخواهان که رئیس جمهور را به دلیل نرمش با دشمنان امریکا، مورد حمله قرار می دهند- و یا طرح سوالاتی در عرصه بین المللی در مورد نقش ایالات متحده به عنوان میزبان سازمان ملل تنها ماند.
توافقی که رئیس جمهور هری ترومن در سال 1947 میلادی با سازمان ملل به امضا رساند (و کنگره با آن موافقت کرد ) تصریح می کند که ایالات متحده به عنوان کشور میزبان سازمان ملل، موظف است « بی توجه به روابط موجود میان دولت های[ نمایندگان حاضر در سازمان ملل ] ودولت ایالات متحده» دسترسی نمایندگان کشورهای عضو را به مقر این سازمان فراهم سازد.
به همین ترتیب، ایالات متحده هرگز مانع ورود یک نماینده کشور عضو به سازمان ملل نشده و همواره برای دیپلمات های ایرانی نامزد فعالیت در دفتر نمایندگی آن کشور در نیویورک، روادید صادر کرده است (اگرچه امریکا برای جابجایی دیپلمات های ایرانی به خارج از نیویورک محدودیت هایی را قائل شده است). ایالات متحده همچنین با وجود مخالفت پر سرو صدای کنگره، برای رهبران جنجالی – افرادی مانند فیدل کاسترو، معمر قذافی یا رابرت موگابه که مورد نفرت امریکا قرار داشتند- به منظور شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل که در ماه سپتامبر هرسال برگزار می شود، روادید صادر کرده است.
ایالات متحده تنها یک بار از صدور روادید برای یک رهبر به منظور دیدار از سازمان ملل امتناع کرد:امریکا در سال 1988 میلادی یاسر عرفات - رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین - را از ورود به امریکا منع کرد. این اقدام منجر به صدور رای 151 رای در برابر 2 رای در مجمع عمومی شد که امریکا را «به دلیل نقض تعهدات بین المللی به عنوان کشور میزبان» محکوم کردند. تنها امریکا و اسرائیل به این حضور رای منفی داده بودند.
ولی کارشناسان سازمان ملل یادآور می شوند که ایالات متحده همچنین از هنگام ایجاد مقر سازمان ملل در نیویورک، تاکید کرده است که حق در نظر گرفتن ملاحظات امنیت ملی در اعطای دسترسی بیگانگان به خاک امریکا را برای خود حفظ خواهد کرد.
لاری جانسون – معاون سابق دبیر کل سازمان ملل در امور حقوقی – می گوید کنگره در سال 1947 میلادی، به طور یک جانبه یک بند مجزا را به «توافق مقر» افزود که تصریح می کرد هیچ موضوعی در این توافق نباید به صورت «نابود کننده ... یا تضعیف کننده حق ایالات متحده در حفظ امنیت خود » تفسیر شود.
جانسون که اکنون استادیار در دانشکده حقوق کلمبیا در نیویورک است می گوید ولی حتی کنگره نیز «ناحیه مقر سازمان ملل» را از بند «امنیت ملی» مندرج در تعهد به اعطای روادید به دیپلمات های نامزد نمایندگی، مستثنا کرده است.
جانسون می گوید ایالات متحده در دهه 1950 میلادی به این بند « امنیت ملی» متوسل می شد تا برخی از دیپلمات های دون رتبه را از شرکت در نشست های سازمان ملل در نیویورک منع کند، ولی این بند در اغلب اوقات مسکوت گذاشته می شد. او می افزاید ولی ایالات متحده «از مدت هاپیش نشان داده است» که برای جلوگیری از ورود «هر ایرانی که در گروگان گیری دست داشته است» به این بند متوسل خواهد شد.
جانسون گفت این مساله باعث طرح این پرسش می شود که ابوطالبی چگونه در بحران گروگانگیری «دست داشته است.» ابوطالبی می گوید او نقش مترجم را برای افرادی ایفا کرده است که به سفارت خانه هجوم بردند.
برخی از تحلیل گران مسائل دیپلماتیک می گویند که با توجه قانع کننده بودن رای قاطع کنگره، شاید اوباما گزینه دیگری مگر امتناع از صدور روادید برای ابوطالبی در اختیار نداشته است. جانسون - استادیار دانشکده حقوق کلمبیا - می گوید دولت ایالات متحده در گذشته، در پشت پرده و «به صورت غیر رسمی به مخالفت با انتصاب افرادی» پرداخته است که از آنها خرسند نبوده است و یا آن که فقط به قابل ایراد بودن درخواست برای صدور روادید متوسل شده است.
به گزارش سرویس بین الملل «تیک»Tik.ir، تصمیم بر عدم اعطای روادید به دیپلمات حمید ابوطالبی به دنبال تصویب قاطع یک قانون در هفته جاری در سنا و کنگره حاصل می شود که درخواست منع ورود این تبعه ایران به ایالات متحده را مطرح کرده است- آیا این اقدام تا کنون سابقه داشته است؟
دلایل مخالفت با آقای ابوطالبی چیست؟ او در سال 1979 میلادی به عنوان یک دانشجو همراه با گروهی از دانشجویان، سفارت ایالات متحده در تهران را به تصرف در آوردند و 52 امریکایی را به مدت 444 روز در گروگان نگاه داشتند.
جی کارنی - سخنگوی کاخ سفید - روز جمعه اعلام کرد:«ما به سازمان ملل و ایران اطلاع داده ایم که برای آقای ابوطالبی روادید صادر نخواهیم کرد.» کارنی که اوایل هفته و بدون اشاره به عدم صدور روادید اظهار داشت گزینه ابوطالبی امکان پذیر نیست، روز جمعه گفت که اوباما این تصمیم خود را حتی پیش از تصویب طرح مذکور در کنگره اتخاذ کرده بود.
کارنی گفت:«ما به یقین در مورد هدف از طرح تصویب شده در کنگره اشتراک نظر داریم، زیرا از قبل نیز به ایران و سازمان ملل گفته بودیم که روادید صادر نخواهیم کرد.»
این تصمیم ایالات متحده مغایر با تعهد سال 1947 میلادی امریکا در قبال ورود بدون مانع دیپلمات های کشورهای عضو این سازمان به عنوان نماینده آنها به مقر سازمان ملل در نیویورک است. این تصمیم همچنین در حالی اتخاذ می شود که دولت اوباما تلاش می کند فرصت ناشی از انتخاب رئیس جمهور میانه رو حسن روحانی در ماه ژوئن گذشته را برای تغییر دهها سال روابط خصومت آمیز با تهران، غنیمت شمارد. ایالات متحده و پنج قدرت جهانی دیگر در حال حاضر، مشغول مذاکره با ایران هستند تا مسئله برنامه هسته ای پیشرفته ایران را از طریق دیپلماتیک حل و فصل کنند.
ایران از قبل نیز تصریح کرده است که هرگونه تلاش برای جلوگیری از ورود ابوطالبی به ایالات متحده به منظور تصدی منصب خود در سازمان ملل، «غیر قابل پذیرش» خواهد بود. وزارت امور خارجه ایران با اشاره به این نکته که ابوطالبی به عنوان سفیر ایران در کشورهای استرالیا، بلژیک، ایتالیا و اتحادیه اروپا خدمت کرده است، او را «یکی از با صلاحیت ترین دیپلمات های ایرانی» نامید.
تنش میان ایران و کنگره امریکا اوباما را با دو گزینه ناگوار - نقض «توافق مقر» مصوب سال 1947 میلادی میان ایالات متحده و سازمان نوپای ملل و یا مخالفت با رای قاطع کنگره - مواجه کرده است .
دولت اوباما در میانه مذاکرات پیچیده بر سر برنامه هسته ای ایران، تلاش کرده است تا کنگره مردد را متقاعد سازد که این اقدام باعث تنش با تهران خواهد شد. روشن است که دولت اوباما آرزو می کرد که ای کاش گزینه ابوطالبی هرگز مطرح نمی شد.
جین پساکی – سخنگوی وزارت خارجه امریکا – اوایل هفته جاری، اظهار داشت :«ترجیح ما به یقین، آن بود که او نامزد این منصب نمی شد.»
هنگامی که سخنگو کارنی روز سه شنبه خطاب به خبرنگاران گفت:«ما برای ایرانی ها روشن ساخته و به آنها گفته ایم که گزینه عرضه شده از سوی آنها ممکن نیست»، چنین به نظر می رسید که کاخ سفید به تهران پیشنهاد می دهد از انتصاب ابوطالبی منصرف شود و فرد دیگری را به جای او منصوب کند.
ولی هنگامی که تهران هیچ نشانه ای از عقب نشینی را از خود بروز نداد، اوباما با گزینه خشمگین ساختن کنگره – و تهیه یک خوراک در جریان انتخابات میان دوره ای آتی برای جمهوریخواهان که رئیس جمهور را به دلیل نرمش با دشمنان امریکا، مورد حمله قرار می دهند- و یا طرح سوالاتی در عرصه بین المللی در مورد نقش ایالات متحده به عنوان میزبان سازمان ملل تنها ماند.
توافقی که رئیس جمهور هری ترومن در سال 1947 میلادی با سازمان ملل به امضا رساند (و کنگره با آن موافقت کرد ) تصریح می کند که ایالات متحده به عنوان کشور میزبان سازمان ملل، موظف است « بی توجه به روابط موجود میان دولت های[ نمایندگان حاضر در سازمان ملل ] ودولت ایالات متحده» دسترسی نمایندگان کشورهای عضو را به مقر این سازمان فراهم سازد.
به همین ترتیب، ایالات متحده هرگز مانع ورود یک نماینده کشور عضو به سازمان ملل نشده و همواره برای دیپلمات های ایرانی نامزد فعالیت در دفتر نمایندگی آن کشور در نیویورک، روادید صادر کرده است (اگرچه امریکا برای جابجایی دیپلمات های ایرانی به خارج از نیویورک محدودیت هایی را قائل شده است). ایالات متحده همچنین با وجود مخالفت پر سرو صدای کنگره، برای رهبران جنجالی – افرادی مانند فیدل کاسترو، معمر قذافی یا رابرت موگابه که مورد نفرت امریکا قرار داشتند- به منظور شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل که در ماه سپتامبر هرسال برگزار می شود، روادید صادر کرده است.
ایالات متحده تنها یک بار از صدور روادید برای یک رهبر به منظور دیدار از سازمان ملل امتناع کرد:امریکا در سال 1988 میلادی یاسر عرفات - رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین - را از ورود به امریکا منع کرد. این اقدام منجر به صدور رای 151 رای در برابر 2 رای در مجمع عمومی شد که امریکا را «به دلیل نقض تعهدات بین المللی به عنوان کشور میزبان» محکوم کردند. تنها امریکا و اسرائیل به این حضور رای منفی داده بودند.
ولی کارشناسان سازمان ملل یادآور می شوند که ایالات متحده همچنین از هنگام ایجاد مقر سازمان ملل در نیویورک، تاکید کرده است که حق در نظر گرفتن ملاحظات امنیت ملی در اعطای دسترسی بیگانگان به خاک امریکا را برای خود حفظ خواهد کرد.
لاری جانسون – معاون سابق دبیر کل سازمان ملل در امور حقوقی – می گوید کنگره در سال 1947 میلادی، به طور یک جانبه یک بند مجزا را به «توافق مقر» افزود که تصریح می کرد هیچ موضوعی در این توافق نباید به صورت «نابود کننده ... یا تضعیف کننده حق ایالات متحده در حفظ امنیت خود » تفسیر شود.
جانسون که اکنون استادیار در دانشکده حقوق کلمبیا در نیویورک است می گوید ولی حتی کنگره نیز «ناحیه مقر سازمان ملل» را از بند «امنیت ملی» مندرج در تعهد به اعطای روادید به دیپلمات های نامزد نمایندگی، مستثنا کرده است.
جانسون می گوید ایالات متحده در دهه 1950 میلادی به این بند « امنیت ملی» متوسل می شد تا برخی از دیپلمات های دون رتبه را از شرکت در نشست های سازمان ملل در نیویورک منع کند، ولی این بند در اغلب اوقات مسکوت گذاشته می شد. او می افزاید ولی ایالات متحده «از مدت هاپیش نشان داده است» که برای جلوگیری از ورود «هر ایرانی که در گروگان گیری دست داشته است» به این بند متوسل خواهد شد.
جانسون گفت این مساله باعث طرح این پرسش می شود که ابوطالبی چگونه در بحران گروگانگیری «دست داشته است.» ابوطالبی می گوید او نقش مترجم را برای افرادی ایفا کرده است که به سفارت خانه هجوم بردند.
برخی از تحلیل گران مسائل دیپلماتیک می گویند که با توجه قانع کننده بودن رای قاطع کنگره، شاید اوباما گزینه دیگری مگر امتناع از صدور روادید برای ابوطالبی در اختیار نداشته است. جانسون - استادیار دانشکده حقوق کلمبیا - می گوید دولت ایالات متحده در گذشته، در پشت پرده و «به صورت غیر رسمی به مخالفت با انتصاب افرادی» پرداخته است که از آنها خرسند نبوده است و یا آن که فقط به قابل ایراد بودن درخواست برای صدور روادید متوسل شده است.