زنگنه و ظریف؛ بالهای قدرتمند روحانی در دیپلماسی هستهای و نفتی
نه سربازان دولت روحانی؛ که ژنرالهایی با آوازه جهانی هستند که تنها در عمر 9 ماهه دولت تدبیر و امید توانستهاند، فرکانسهایی مثبت از سراسر دنیا را روانه ایران کنند. «محمودجواد ظریف» با نقش آفرینی در «دیپلماسی هستهای» و «بیژن نامدار زنگنه» با در پیش گرفتن «دیپلماسی نفتی» دو بال قدرتمند شیخ حسن روحانی شده اند.
به گزارش نامه نیوز، شاید آن روز که شیخ حسن روحانی از تریبون باز خانه ملت یک تنه در مقابل بهارستان نشینان از «مردان دیپلماسی و نفتی» پیشنهادی اش دفاع میکرد کسی تصور نمیکرد، او چه آرزوها و اهداف دور و نزدیکی را با تکیه بر این دو نام در دولتش بنا کرده است. اویی که خود سالهای سال مرد دیپلماسی هستهای و پنهان بود و بی شک بیش از همه میدانست کلید گشایش اقتصاد کشور در دوران تحریم را باید در دستان مردانی بگذارد که بولدوزر وار دیوارهای تحریم را یکی بعد از دیگری خراب کرده و فرو ریزند.
اینگونه بود که محمدجواد ظریف مردی خوش رو و خنده رو و بیژن نامدار زنگنه مردی که ابهت و جذابیت چین و چروکی دائمی بر پیشانیاش انداخته است را فراخواند و علی رغم آنکه سایهها و ابهامات زیادی از عدم رای اعتماد مجلس نشینان به آنها وجود داشت، یک تنه به دفاع از آنها پرداخت و رای وکلای ملت را گرفته و آنها را با خود به پاستور برد.
8 ماه از آن روز گذشته است و حال دیگر مردان دیپلماسی و نفتی دولت یازدهم، «دوبال قدرتمند» حسن روحانی شدهاند و سکانداری دیپلماسی سیاسی و دیپلماسی انرژی را به خوبی عهده داری می کنند.
در یک سو این محمدجواد ظریف است که در اولین گام از دیپلماسی سیاسی وزارت تحت امرش گام های هسته ای را دستور کار خود قرار داد و بعد از گشودن گره کور و 10 ساله مذاکرات هسته ای ایران و 5+1 و رسیدن به توافق اولیه با قدرت های هسته ای دنیا، به سراغ کشورهای منطقه رفت تا در مقابله با اعراب به کمین نشسته، یارکشی سیاسی و اقتصادی برای ایران را آغاز کند. سفرهایی که بیش از همه عربستان را از قدرت یابی دوباره ایران در منطقه نگران و وحشت زده کرده است. ظریف با این تحرکات، مسیرهای تحرکات اقتصادی و دیپلماسی انرژی را برای مردی که حال دیگر او را «وزیر خارجه دوم» دولت روحانی می نامند آماده کرد؛ بیژن نامدار زنگنه!
شیخ الوزرایی که روی میدان مین رفت!
می گفت حرص و طمعی برای وزیر شدن ندارد، که او پیش ترها و در روزهای جوانی و میانسالی وزیر دولتهای جنگ و سازندگی و اصلاحات بودن را از سر گذرانده بود و 22 سال وزیر بودن دیگر جایی برای طمع دوباره وزیر شدن برایش باقی نگذاشته بود. شاید از همین رو بود که بر جمله «برای خدمت آمده ام» بیش از همه تاکید میکرد.
بر اینکه پولدارترین وزارتخانه دولت یازدهم قرار نیست هتل 5 ستارهای برای دوران 60 سالگی او باشد، او «مردِ میدان مین» بود و قرار بود ساختمان بلند خیابان طالقانی میدان مین ای دیگر برای او باشد. اویی که حال با گذشت نزدیک به 8 ماه از عمر فعالیتش در دولت یازدهم آنگونه موفق عمل کرده است که اگر با رایی پایین روانه این وزارتخانه شده بود، حال بیش از 200 نماینده مجلس را حامی پروپاقرص و محکمی برای خود می بیند.
دیپلماسی نفتی دوشادوش دیپلماسی هسته ای
بیژن زنگنه هنگام معرفی به مجلس برای اخذ رای اعتماد نمایندگان، اصلیترین محور کاری خود را عبور از تحریمها با «دیپلماسی نفتی» عنوان کرد و خواستار تدابیر لازم در حوزه سیاست خارجی از سوی رئیس جمهور برای رفع تحریم ها شد.
او که به خوبی ظریف دولت روحانی را می شناخت پا به پای او گام های عملیاتی در راستای تحقق دیپلماسی نفتی را برداشت. در گام اول با رایزنی های فراوان و قدرت لابی گری که حاصل سال ها تجربه و نفوذش در ساختار نفتی اوپک بود، توانست سمت دبیرکلی مجمع کشورهای صادرکننده گاز GECF را نصیب ایران کند.
شیخ الوزرای محبوب روحانی، که حتی بدون مراسم معارفه کار خود را در وزارتخانه نفتی دولت آغاز کرده بود، در گام بعدی افزایش سقف تولید و صادرات فراورده های نفتی را در پیش گرفت تا جایگاه ایران در ساختار اوپک و معادلات نفتی جهان و منطقه را بعد از سال ها گوشه نشینی بار دیگر به ایران بازگرداند.چه آنکه او معتقد است خارج کردن کشور از رکود فعلی اقتصادی با احیای مجدد پروژههای نفت و گاز و وصول درآمدهای بلوکه شده در خارج امکانپذیر است، از همین رو است که در نخستین روزهای حضورش در ساختمان وزارت نفت، معاون بین الملل این وزارتخانه را مامور مذاکره با مقامات هندی و چینی برای دریافت مطالبات معوقه ایران کرد.
زنگنه که بسیاری او را موفقترین وزیر نفت ایران در جذب سرمایههای عظیم خارجی در صنعت نفت و گاز ایران میدانند، در بازگشت دوباره به وزارت نفت درهای این وزارتخانه را به روی سرمایه گذاران خارجی از شل و توتال و ...باز کرد تا عزم جدی خود برای احیای تجارت نفت را به قدرت های نفتی دنیا بنامایند. جلوگیری از فروش نفت توسط بخش خصوصی (واسطهها) از دیگر اقدامات زنگنه بود.همه این اقدامات باعث شد تا بسیاری از فعالان اقتصادی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی از عملکرد پنج ماهه بیژن زنگنه رضایت داشته باشند و در مصاحبه های مختلف این مساله را عنوان کنند.
ستارههای دولت روحانی در عرصه جهانی میدرخشند!
اما این تنها تحلیلگران اقتصادی و سیاسی داخلی نیستند که زنگنه را در کنار ظریف دو ستاره پرنور دولت روحانی می دانند. چه آنکه در ماه های اخیر بیژن نامدار زنگنه گرچه مانند ظریف پرهیاهو و پرسروصدا در رسانه ها ظهور و بروز نیافته است اما تحرکات پنهانی او در شکستن انزوای اقتصادی ایران و دیوار تحریم ها و بازسازی اقتصاد ایران همپای ظریف حائز اهمیت شمرده شده است. آنگونه که برخی تحلیلگران خارجی او را وزیرخارجه پنهان دولت جدید ایران لقب داده اند.
همراهی وزرای نفت و وزرات خارجه با رییس جمهور در اجلاس جهانی اقتصاد(داووس) معانی زیادی در مباحث دیپلماتیک داشت. ایران که در آن زمان اولین گام را در دیپلماسی هسته ای برداشته بود، گام دوم را در اجلاس داووس برداشت. همراهی زنگنه با روحانی به خوبی پیغام ایران به شرکت های بزرگ نفتی و اقتصادی دنیا را ارسال کرد که ایران بعد از ترک برداشتن دیوار تحریم ها، یخ های سرمایه گذاری در ایران را هم آب خواهد.
در اجلاس جهانی اقتصاد در داووس، وزیر نفت با مدیران شرکت های بزرگ نفتی به گفت وگو در زمینه صنعت نفت و جذابیت سرمایه گذاری در ایران پرداخت. واکنش ها نسبت به این دیدار از همان دقایق اولیه در صدر اخبار انرژی دنیا حاکی از استقبال این شرکت ها برای کار در ایران بود.
سنگ اندازی تندروهای داخلی در مسیر حرکتی زنگنه
اما زنگنه عملگرا و تکنوکرات که با آروزهای بلند و خوشی برای اولین بار پا به وزارت نفت دولت خاتمی گذاشته بود تا با افزایش تولید، تضمین سرمایه گذاری خارجی و انجام اصلاحات در بخش نفت، ایران را بار دیگر به قدرت نفتی دنیا تبدیل کند، بعد از سالها دوری با همان آروزها به خانه سابق خود بازگشته است. اینبار اما او مسیری سنگلاخ تر را پیش روی خود می بیند. فارغ از دشواریهای زنگنه برای بازگرداندن و متقاعد کردن سرمایه گذاران خارجی برای آمدن به بازار نفت و گاز ایران و احیای جایگاه ایران در ساختار اوپک او درداخل هم با مشکلاتی چون چالش های پیرامون اجرای فاز دوم هدفمندی از یک سو و سنگ اندازی تندروها و افراطیون از سویی دیگر مواجه است.
تندروها و افراطیونی که روزی ظریف دولت را هدف قرار می دهند و روزی دیگر شیخ الوزرای دولت را. گرچه عملکرد موفق زنگنه تاکنون جای هرگونه اظهارنظر و نقد تخصصی را از آنها گرفته است اما حاشیه سازی علیه این وزیر همچنان دستور کار آنان است. از همین رو بود که او روز گذشته به صحن بهارستان آمد تا پاسخگوی سوالی نه در حیطه وظایف وزارتخانه مربوطه اش که در باب جملاتی درز کرده از یک محفل خصوصی باشد.
زنگنه اما اینبار هم با هم صدا محکم و رسا پیغام خود به تندروها را مخابره کرد. او گفت که استعفا نمی دهد و مرد استعفا دادن نیست، گفت که با امید به وزارت نفت رفته و با نشاط مسیرش را ادامه می دهد، گفت که اجازه نخواهد داد بابک زنجانی ها و مافیای نفتی باردیگر در ساختار این وزارتخانه نفوذ کنند. او سخن گفت و نمایندگان با احسنت از او استقبال و بدرقه اش کردند.
به گزارش نامه نیوز، شاید آن روز که شیخ حسن روحانی از تریبون باز خانه ملت یک تنه در مقابل بهارستان نشینان از «مردان دیپلماسی و نفتی» پیشنهادی اش دفاع میکرد کسی تصور نمیکرد، او چه آرزوها و اهداف دور و نزدیکی را با تکیه بر این دو نام در دولتش بنا کرده است. اویی که خود سالهای سال مرد دیپلماسی هستهای و پنهان بود و بی شک بیش از همه میدانست کلید گشایش اقتصاد کشور در دوران تحریم را باید در دستان مردانی بگذارد که بولدوزر وار دیوارهای تحریم را یکی بعد از دیگری خراب کرده و فرو ریزند.
اینگونه بود که محمدجواد ظریف مردی خوش رو و خنده رو و بیژن نامدار زنگنه مردی که ابهت و جذابیت چین و چروکی دائمی بر پیشانیاش انداخته است را فراخواند و علی رغم آنکه سایهها و ابهامات زیادی از عدم رای اعتماد مجلس نشینان به آنها وجود داشت، یک تنه به دفاع از آنها پرداخت و رای وکلای ملت را گرفته و آنها را با خود به پاستور برد.
8 ماه از آن روز گذشته است و حال دیگر مردان دیپلماسی و نفتی دولت یازدهم، «دوبال قدرتمند» حسن روحانی شدهاند و سکانداری دیپلماسی سیاسی و دیپلماسی انرژی را به خوبی عهده داری می کنند.
در یک سو این محمدجواد ظریف است که در اولین گام از دیپلماسی سیاسی وزارت تحت امرش گام های هسته ای را دستور کار خود قرار داد و بعد از گشودن گره کور و 10 ساله مذاکرات هسته ای ایران و 5+1 و رسیدن به توافق اولیه با قدرت های هسته ای دنیا، به سراغ کشورهای منطقه رفت تا در مقابله با اعراب به کمین نشسته، یارکشی سیاسی و اقتصادی برای ایران را آغاز کند. سفرهایی که بیش از همه عربستان را از قدرت یابی دوباره ایران در منطقه نگران و وحشت زده کرده است. ظریف با این تحرکات، مسیرهای تحرکات اقتصادی و دیپلماسی انرژی را برای مردی که حال دیگر او را «وزیر خارجه دوم» دولت روحانی می نامند آماده کرد؛ بیژن نامدار زنگنه!
شیخ الوزرایی که روی میدان مین رفت!
می گفت حرص و طمعی برای وزیر شدن ندارد، که او پیش ترها و در روزهای جوانی و میانسالی وزیر دولتهای جنگ و سازندگی و اصلاحات بودن را از سر گذرانده بود و 22 سال وزیر بودن دیگر جایی برای طمع دوباره وزیر شدن برایش باقی نگذاشته بود. شاید از همین رو بود که بر جمله «برای خدمت آمده ام» بیش از همه تاکید میکرد.
بر اینکه پولدارترین وزارتخانه دولت یازدهم قرار نیست هتل 5 ستارهای برای دوران 60 سالگی او باشد، او «مردِ میدان مین» بود و قرار بود ساختمان بلند خیابان طالقانی میدان مین ای دیگر برای او باشد. اویی که حال با گذشت نزدیک به 8 ماه از عمر فعالیتش در دولت یازدهم آنگونه موفق عمل کرده است که اگر با رایی پایین روانه این وزارتخانه شده بود، حال بیش از 200 نماینده مجلس را حامی پروپاقرص و محکمی برای خود می بیند.
دیپلماسی نفتی دوشادوش دیپلماسی هسته ای
بیژن زنگنه هنگام معرفی به مجلس برای اخذ رای اعتماد نمایندگان، اصلیترین محور کاری خود را عبور از تحریمها با «دیپلماسی نفتی» عنوان کرد و خواستار تدابیر لازم در حوزه سیاست خارجی از سوی رئیس جمهور برای رفع تحریم ها شد.
او که به خوبی ظریف دولت روحانی را می شناخت پا به پای او گام های عملیاتی در راستای تحقق دیپلماسی نفتی را برداشت. در گام اول با رایزنی های فراوان و قدرت لابی گری که حاصل سال ها تجربه و نفوذش در ساختار نفتی اوپک بود، توانست سمت دبیرکلی مجمع کشورهای صادرکننده گاز GECF را نصیب ایران کند.
شیخ الوزرای محبوب روحانی، که حتی بدون مراسم معارفه کار خود را در وزارتخانه نفتی دولت آغاز کرده بود، در گام بعدی افزایش سقف تولید و صادرات فراورده های نفتی را در پیش گرفت تا جایگاه ایران در ساختار اوپک و معادلات نفتی جهان و منطقه را بعد از سال ها گوشه نشینی بار دیگر به ایران بازگرداند.چه آنکه او معتقد است خارج کردن کشور از رکود فعلی اقتصادی با احیای مجدد پروژههای نفت و گاز و وصول درآمدهای بلوکه شده در خارج امکانپذیر است، از همین رو است که در نخستین روزهای حضورش در ساختمان وزارت نفت، معاون بین الملل این وزارتخانه را مامور مذاکره با مقامات هندی و چینی برای دریافت مطالبات معوقه ایران کرد.
زنگنه که بسیاری او را موفقترین وزیر نفت ایران در جذب سرمایههای عظیم خارجی در صنعت نفت و گاز ایران میدانند، در بازگشت دوباره به وزارت نفت درهای این وزارتخانه را به روی سرمایه گذاران خارجی از شل و توتال و ...باز کرد تا عزم جدی خود برای احیای تجارت نفت را به قدرت های نفتی دنیا بنامایند. جلوگیری از فروش نفت توسط بخش خصوصی (واسطهها) از دیگر اقدامات زنگنه بود.همه این اقدامات باعث شد تا بسیاری از فعالان اقتصادی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی از عملکرد پنج ماهه بیژن زنگنه رضایت داشته باشند و در مصاحبه های مختلف این مساله را عنوان کنند.
ستارههای دولت روحانی در عرصه جهانی میدرخشند!
اما این تنها تحلیلگران اقتصادی و سیاسی داخلی نیستند که زنگنه را در کنار ظریف دو ستاره پرنور دولت روحانی می دانند. چه آنکه در ماه های اخیر بیژن نامدار زنگنه گرچه مانند ظریف پرهیاهو و پرسروصدا در رسانه ها ظهور و بروز نیافته است اما تحرکات پنهانی او در شکستن انزوای اقتصادی ایران و دیوار تحریم ها و بازسازی اقتصاد ایران همپای ظریف حائز اهمیت شمرده شده است. آنگونه که برخی تحلیلگران خارجی او را وزیرخارجه پنهان دولت جدید ایران لقب داده اند.
همراهی وزرای نفت و وزرات خارجه با رییس جمهور در اجلاس جهانی اقتصاد(داووس) معانی زیادی در مباحث دیپلماتیک داشت. ایران که در آن زمان اولین گام را در دیپلماسی هسته ای برداشته بود، گام دوم را در اجلاس داووس برداشت. همراهی زنگنه با روحانی به خوبی پیغام ایران به شرکت های بزرگ نفتی و اقتصادی دنیا را ارسال کرد که ایران بعد از ترک برداشتن دیوار تحریم ها، یخ های سرمایه گذاری در ایران را هم آب خواهد.
در اجلاس جهانی اقتصاد در داووس، وزیر نفت با مدیران شرکت های بزرگ نفتی به گفت وگو در زمینه صنعت نفت و جذابیت سرمایه گذاری در ایران پرداخت. واکنش ها نسبت به این دیدار از همان دقایق اولیه در صدر اخبار انرژی دنیا حاکی از استقبال این شرکت ها برای کار در ایران بود.
سنگ اندازی تندروهای داخلی در مسیر حرکتی زنگنه
اما زنگنه عملگرا و تکنوکرات که با آروزهای بلند و خوشی برای اولین بار پا به وزارت نفت دولت خاتمی گذاشته بود تا با افزایش تولید، تضمین سرمایه گذاری خارجی و انجام اصلاحات در بخش نفت، ایران را بار دیگر به قدرت نفتی دنیا تبدیل کند، بعد از سالها دوری با همان آروزها به خانه سابق خود بازگشته است. اینبار اما او مسیری سنگلاخ تر را پیش روی خود می بیند. فارغ از دشواریهای زنگنه برای بازگرداندن و متقاعد کردن سرمایه گذاران خارجی برای آمدن به بازار نفت و گاز ایران و احیای جایگاه ایران در ساختار اوپک او درداخل هم با مشکلاتی چون چالش های پیرامون اجرای فاز دوم هدفمندی از یک سو و سنگ اندازی تندروها و افراطیون از سویی دیگر مواجه است.
تندروها و افراطیونی که روزی ظریف دولت را هدف قرار می دهند و روزی دیگر شیخ الوزرای دولت را. گرچه عملکرد موفق زنگنه تاکنون جای هرگونه اظهارنظر و نقد تخصصی را از آنها گرفته است اما حاشیه سازی علیه این وزیر همچنان دستور کار آنان است. از همین رو بود که او روز گذشته به صحن بهارستان آمد تا پاسخگوی سوالی نه در حیطه وظایف وزارتخانه مربوطه اش که در باب جملاتی درز کرده از یک محفل خصوصی باشد.
زنگنه اما اینبار هم با هم صدا محکم و رسا پیغام خود به تندروها را مخابره کرد. او گفت که استعفا نمی دهد و مرد استعفا دادن نیست، گفت که با امید به وزارت نفت رفته و با نشاط مسیرش را ادامه می دهد، گفت که اجازه نخواهد داد بابک زنجانی ها و مافیای نفتی باردیگر در ساختار این وزارتخانه نفوذ کنند. او سخن گفت و نمایندگان با احسنت از او استقبال و بدرقه اش کردند.