الوسط:
تلاش ایران و امریکا برای دستیابی به توافق زودتر از 6 ماه
دو خیابان پانزده خرداد و طالقانی از دو سو، سفارت پیشین آمریکا در تهران را احاطه می کنند. در پشت ساختمان موزه شهدا و در روبروی آن تئاتر ایرانشهر قرار دارد. ساختمان سفارت به موزه تبدیل شده است.
نشریه الوسط بحرین نوشت: دو خیابان پانزده خرداد و طالقانی از دو سو، سفارت پیشین آمریکا در تهران را احاطه می کنند. در پشت ساختمان موزه شهدا و در روبروی آن تئاتر ایرانشهر قرار دارد. ساختمان سفارت به موزه تبدیل شده است.
به گزارش سرویس بین الملل «تیک» Tik.ir، دانشجویان ایرانی پس از هجوم به سفارت همه چیز را مستند کرده اند. تمامی مدارکی که با صبر و حوصله گردآوری و تدوین کردند در هفتاد جلد به چاپ رسیده اند. این مدارک از سوی کارکنان سفارت پیش از هجوم با سرعت رشته رشته شده بودند. اتاق جعل اسناد و دفتر تماس ها این تصور را در بیننده ایجاد می کند که این جا مکانی بوده که در آن تصمیمات مهمی برای ایران گرفته می شده است.
در حال حاضر ، پرسش این است: آیا دیپلمات های آمریکایی بار دیگر به این مکان نه به عنوان گروگان ،بلکه به عنوان دیپلمات های رسمی باز می گردند؟ این پرسش را در حالی مطرح می کنم که تحولات پرونده هسته ای ایران را دنبال می کنم. نام مذاکره کنندگان غیر ایرانی در گفتگوهای هسته ای، پنج به علاوه یک است در حالی که در حقیقت از میان شش کشور مذاکره کننده یکی از آنها مهم است و این یک همان کشوری است که امضای او زیر برگه توافق ارزش دارد و این کشور آمریکا است. دیگر کشورها کم و بیش اهمیتی یکسان دارند.
هنگامی که از یوسف بن علوی بن عبدالله، وزیر امور خارجه عمان پرسیدم نشانه هایی وجود دارد که در ماه مه شاهد امضای توافق نهایی ایران و غرب برای بسته شدن بحران موضوع هسته ای ایران طبق گفته مسوولان ایرانی و آمریکایی باشیم؟ او گفت: ما هم آنچه آنان پیش بینی می کنند را احساس کرده ایم. این مسئله بسیار نزدیک است. دو طرف منافع مشترکی از به دست آمدن این توافق دارند.
بنابراین، پیش روی ما تحول بزرگی قرار دارد که ممکن است در روابط بین الملل رخ دهد. می توان ارتباط این تحول را با منافع حاصله از آن و ارتباط آن را با حوزه های نفوذ ایران در جهان یعنی عراق، افغانستان، خلیج{فارس} لبنان، یمن، آسیای میانه، شمال و مرکز آفریقا مقایسه کرد. علاوه بر این ها، مسئله انرژی مطرح است. هنگامی که چنین اتفاقی بیافتد بر روابط فرعی دیگر میان دوست و دشمن و دشمن و دوست تاثیر می گذارد.
خبرهای رسیده حاکی از آن است که طرف های گفتگو نوشتن پیش نویس توافق نهایی را که به مناقشه هسته ای ایران خاتمه می دهد آغاز کرده اند. توافق نوامبر، بیستم ژانویه 2014 میلادی را برای آغاز اجرای چارچوب توافق اول مشخص کرد. سپس گفته شد زمان پایان اجرای توافق اولیه شش ماه است. یعنی بیستم ژوئیه آینده این مهلت رسماً به پایان می رسد. اما به نظر می رسد که طرفین می خواهند پیش از این تاریخ، به توافق برسند.
کسی از انگیزه پیشبرد نوشتن متن توافق خبر ندارد، اما به نظر می رسد منافع و تحولات سیاسی بر دو طرف فشار می آورد. شاید آنها به این نتیجه رسیده اند" کسی که نمی تواند کل را به دست آورد، نباید از خیر جزء بگذرد"( ما لا یدرک کله لا یترک جله). بنابراین، با آنچه که بر سر آن اتفاق نظر دارند، شروع کرده و موارد اختلاف را کنار گذاشته اند. به ویژه این که احتمالا موضوع های مورد توافق اساس تعاملات سیاسی آینده است.
در حقیقت، هنگامی که "روند درگیری" هسته ای ایران و آمریکا را بررسی کردم و آن را در پرونده ای مستقل ماه پیش در روزنامه "الوسط" چاپ کردم متوجه شدم مسئله فقط جزئیات هسته ای نیست ،بلکه با مسائل سیاسی، امنیتی، نظامی و اقتصادی ارتباط دارد. مسئله درگیری بر سر نفوذ و قدم گذاشتن تدریجی در میدان دشمن یا در کنار اوست. این نبرد بخشی از نبردی گسترده تر است که به جغرافیا کشیده می شود.
مطمئنا مواضع متضادی میان کشورهای غربی به ویژه فرانسه وجود دارد. فرانسوی ها می خواهند توافق " درباره همه مسائل باشد و توافق نسبی را نمی پذیرند . به بیان دیگر ، یا همه یا هیچ . اما این موضع برای آمریکا الزام آور نیست تا زمانی که بیشترین وزن را در گروه 1+5 دارد، در مسیر حل و فصل با ایران قدم می گذارد. میانجیگری عمانی ها نیز بر همین اساس بود.
پیش از توافق آینده، دو طرف به میزانی از تفاهم رسیدند که امتیاز دهی متقابل را فراهم می آورد. چند روز پیش، فرزاد اسماعیلی، فرمانده پایگاه پدافند هوایی ایران اعلام کرد هم از لحاظ کیفی و هم کمی ،سایت های پدافندی این کشور در منطق حساس و راهبردی افزایش یافته است ؛از جمله شبکه راداری آرش، موشک تلاش مرصاد دو و شلمچه. پیش از این نیز در افتتاح نمایشگاه دستاوردهای هسته ای فرمانده نیروهای هوا و فضای ایران درباره مکانیسم پایش سخن گفت.
آمریکایی ها ساختار تحریم ها را نگه داشتند. پیگری موارد نقض جزئی و گاه و بیگاه این تحریم ها توسط افراد و موسسات را به قوانین و تفسیر های آن واگذار کرده اند. چه بسا حتی از قضیه منع صدور روادید برای حمید ابو طالبی، نماینده جدید ایران در سازمان ملل که به مشارکت در گروگان گیری کارکنان سفارت آمریکا در تهران در سال 1979 میلادی به مدت 444 روز متهم است بهره برداری می کنند.
نتیجه: موضوع توافق نهایی آشکارا پیش می رود. دو طرف هم به این قضیه اذعان دارند. میانجی ها نیز همین گونه فکر می کنند. بخش مهمی از سفر باراک اوباما ،رئیس جمهور آمریکا به عربستان به نزدیک بودن انتشار خبر توافق آمریکا و ایران اختصاص داشت. این چشم انداز آینده است. به نظر نمی رسد موضوعات حساس منطقه ای در آن بی تاثیر باشد. در این چشم انداز، ایران و آمریکا در محقق ساختن منافع مشترک خود با یکدیگر همکاری می کنند.
به گزارش سرویس بین الملل «تیک» Tik.ir، دانشجویان ایرانی پس از هجوم به سفارت همه چیز را مستند کرده اند. تمامی مدارکی که با صبر و حوصله گردآوری و تدوین کردند در هفتاد جلد به چاپ رسیده اند. این مدارک از سوی کارکنان سفارت پیش از هجوم با سرعت رشته رشته شده بودند. اتاق جعل اسناد و دفتر تماس ها این تصور را در بیننده ایجاد می کند که این جا مکانی بوده که در آن تصمیمات مهمی برای ایران گرفته می شده است.
در حال حاضر ، پرسش این است: آیا دیپلمات های آمریکایی بار دیگر به این مکان نه به عنوان گروگان ،بلکه به عنوان دیپلمات های رسمی باز می گردند؟ این پرسش را در حالی مطرح می کنم که تحولات پرونده هسته ای ایران را دنبال می کنم. نام مذاکره کنندگان غیر ایرانی در گفتگوهای هسته ای، پنج به علاوه یک است در حالی که در حقیقت از میان شش کشور مذاکره کننده یکی از آنها مهم است و این یک همان کشوری است که امضای او زیر برگه توافق ارزش دارد و این کشور آمریکا است. دیگر کشورها کم و بیش اهمیتی یکسان دارند.
هنگامی که از یوسف بن علوی بن عبدالله، وزیر امور خارجه عمان پرسیدم نشانه هایی وجود دارد که در ماه مه شاهد امضای توافق نهایی ایران و غرب برای بسته شدن بحران موضوع هسته ای ایران طبق گفته مسوولان ایرانی و آمریکایی باشیم؟ او گفت: ما هم آنچه آنان پیش بینی می کنند را احساس کرده ایم. این مسئله بسیار نزدیک است. دو طرف منافع مشترکی از به دست آمدن این توافق دارند.
بنابراین، پیش روی ما تحول بزرگی قرار دارد که ممکن است در روابط بین الملل رخ دهد. می توان ارتباط این تحول را با منافع حاصله از آن و ارتباط آن را با حوزه های نفوذ ایران در جهان یعنی عراق، افغانستان، خلیج{فارس} لبنان، یمن، آسیای میانه، شمال و مرکز آفریقا مقایسه کرد. علاوه بر این ها، مسئله انرژی مطرح است. هنگامی که چنین اتفاقی بیافتد بر روابط فرعی دیگر میان دوست و دشمن و دشمن و دوست تاثیر می گذارد.
خبرهای رسیده حاکی از آن است که طرف های گفتگو نوشتن پیش نویس توافق نهایی را که به مناقشه هسته ای ایران خاتمه می دهد آغاز کرده اند. توافق نوامبر، بیستم ژانویه 2014 میلادی را برای آغاز اجرای چارچوب توافق اول مشخص کرد. سپس گفته شد زمان پایان اجرای توافق اولیه شش ماه است. یعنی بیستم ژوئیه آینده این مهلت رسماً به پایان می رسد. اما به نظر می رسد که طرفین می خواهند پیش از این تاریخ، به توافق برسند.
کسی از انگیزه پیشبرد نوشتن متن توافق خبر ندارد، اما به نظر می رسد منافع و تحولات سیاسی بر دو طرف فشار می آورد. شاید آنها به این نتیجه رسیده اند" کسی که نمی تواند کل را به دست آورد، نباید از خیر جزء بگذرد"( ما لا یدرک کله لا یترک جله). بنابراین، با آنچه که بر سر آن اتفاق نظر دارند، شروع کرده و موارد اختلاف را کنار گذاشته اند. به ویژه این که احتمالا موضوع های مورد توافق اساس تعاملات سیاسی آینده است.
در حقیقت، هنگامی که "روند درگیری" هسته ای ایران و آمریکا را بررسی کردم و آن را در پرونده ای مستقل ماه پیش در روزنامه "الوسط" چاپ کردم متوجه شدم مسئله فقط جزئیات هسته ای نیست ،بلکه با مسائل سیاسی، امنیتی، نظامی و اقتصادی ارتباط دارد. مسئله درگیری بر سر نفوذ و قدم گذاشتن تدریجی در میدان دشمن یا در کنار اوست. این نبرد بخشی از نبردی گسترده تر است که به جغرافیا کشیده می شود.
مطمئنا مواضع متضادی میان کشورهای غربی به ویژه فرانسه وجود دارد. فرانسوی ها می خواهند توافق " درباره همه مسائل باشد و توافق نسبی را نمی پذیرند . به بیان دیگر ، یا همه یا هیچ . اما این موضع برای آمریکا الزام آور نیست تا زمانی که بیشترین وزن را در گروه 1+5 دارد، در مسیر حل و فصل با ایران قدم می گذارد. میانجیگری عمانی ها نیز بر همین اساس بود.
پیش از توافق آینده، دو طرف به میزانی از تفاهم رسیدند که امتیاز دهی متقابل را فراهم می آورد. چند روز پیش، فرزاد اسماعیلی، فرمانده پایگاه پدافند هوایی ایران اعلام کرد هم از لحاظ کیفی و هم کمی ،سایت های پدافندی این کشور در منطق حساس و راهبردی افزایش یافته است ؛از جمله شبکه راداری آرش، موشک تلاش مرصاد دو و شلمچه. پیش از این نیز در افتتاح نمایشگاه دستاوردهای هسته ای فرمانده نیروهای هوا و فضای ایران درباره مکانیسم پایش سخن گفت.
آمریکایی ها ساختار تحریم ها را نگه داشتند. پیگری موارد نقض جزئی و گاه و بیگاه این تحریم ها توسط افراد و موسسات را به قوانین و تفسیر های آن واگذار کرده اند. چه بسا حتی از قضیه منع صدور روادید برای حمید ابو طالبی، نماینده جدید ایران در سازمان ملل که به مشارکت در گروگان گیری کارکنان سفارت آمریکا در تهران در سال 1979 میلادی به مدت 444 روز متهم است بهره برداری می کنند.
نتیجه: موضوع توافق نهایی آشکارا پیش می رود. دو طرف هم به این قضیه اذعان دارند. میانجی ها نیز همین گونه فکر می کنند. بخش مهمی از سفر باراک اوباما ،رئیس جمهور آمریکا به عربستان به نزدیک بودن انتشار خبر توافق آمریکا و ایران اختصاص داشت. این چشم انداز آینده است. به نظر نمی رسد موضوعات حساس منطقه ای در آن بی تاثیر باشد. در این چشم انداز، ایران و آمریکا در محقق ساختن منافع مشترک خود با یکدیگر همکاری می کنند.