نسخه چاپی
ارسال به دوستان
جمهوری اسلامی: واعظان جعل مطلب نکنند
روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله خود با عنوان «توصیه‌های مهم به واعظان و ذاکران» نوشت:
اولين بار نيست كه رهبر انقلاب با توصيه‌هاي دقيق و دلسوزانه، مداحان را به رعايت ضوابط شرعي و شأني محافل مذهبي و پيشوايان ديني راهنمائي مي‌كنند و آنها را از گفتن مطالبي كه موجب خدشه وارد شدن به اعتقادات مردم و جايگاه دين مي‌شود برحذر مي‌دارند. در ديدار روز يكشنبه اين هفته شاعران و مداحان با رهبر انقلاب، كه مصادف بود با سالروز ميلاد با سعادت حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله عليها، ايشان با مطرح ساختن سه محور مهم بار ديگر تمام كساني را كه با استفاده از امكان مواجهه با مردم در محافل مذهبي اقدام به شعرسرائي، شعرخواني، مداحي و يا وعظ مي‌كنند به درست عمل كردن و رعايت ضوابط دعوت كردند و هشدارهائي نسبت به عواقب تخلف از ضوابط دادند.
اين اقدام رهبري، در چارچوب وظايف شرعي و حاكميتي ايشان صورت مي‌گيرد و تكرار آن نيز لازم و ضروري است. همانگونه كه بيانات رهبري به مداحان اختصاص نداشت و ايشان با آوردن عنوان اهل منبر، وعاظ را نيز مشمول توصيه‌هاي خود دانستند، آنچه در جامعه مشاهده مي‌شود نوعي عدم توجه به ضوابط شرعي در بعضي منبرها و مداحي‌هاست و اين هر دو قشر بايد به آنچه رهبري در موارد و مواقع متعدد به آنها گوشزد كرده‌اند، توجه جدي نمايند و پاي‌بندي نشان بدهند.
بيانات روز يكشنبه رهبري شامل سه نكته مهم بود كه مروري دوباره بر آنها مي‌تواند به هدفي كه ايشان از مطرح ساختن آنها دارند كمك كند.
اول آنكه رسانه مهم چهره به چهره با مردم سخن گفتن، از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است كه بايد حداكثر استفاده از آن به عمل آيد و مداحان، وعاظ و شاعران مذهبي از كاربرد صحيح چنين موهبتي غفلت ننمايند. اين نكته از دو نظر قابل توجه است. يكي اينكه رسانه تخاطب چهره به چهره داراي سابقه‌اي كهن است و به همين دليل تأثيرات فراواني در جان و روح مردم دارد و ديگر اينكه خود مردم با ميل و رغبت در پي آن هستند و حتي با تأمين هزينه، گذاشتن وقت و اختصاص دادن امكانات درصدد برگزاري آن بر مي‌آيند. اينها را در هيچيك از وسائل ارتباط جمعي جديد نمي‌توان يافت. درست است كه وسائل ارتباطي جديد نيز جاذبه‌هاي خود را دارند، اما پيوند رسانه مذهبي با اعتقادات مذهبي مردم، امتيازي است بالاتر از تمام امتيازات و ويژگي‌ها كه وسائل ارتباطي جديد از آن برخوردار نيستند و اين واقعيت در موارد زيادي در عمل به اثبات رسيده است.
محور دوم، ضرورت رعايت حدود و ضوابط شرعي در مراسم مذهبي است. اينكه در بيانات رهبري خطاب به شاعران و مداحان تصريح شده: "محيط‌هاي مداحي و هنر مذهبي بايد همچنان طاهر و عفيفانه باشد و نبايد برخي بي‌قيدي‌ها و بي‌مبالاتي‌ها به دنياي هنر اسلامي و مذهبي نفوذ و رسوخ كند" به اين دليل است كه اين محيط‌ها در معرض بي‌قيدي‌ها و بي‌مبالاتي‌ها قرار دارد و متأسفانه بعضي مداحان، شاعران و حتي وعاظ حاضر نيستند حدود و ضوابط شرعي را در مراسم مذهبي رعايت كنند.
استفاده از كلمات، عناوين و عبارات نازل و دون شأن پيشوايان ديني، نسبت دادن اموري كه با اعتقادات مذهبي سازگاري ندارند و حتي با آن در تضاد هستند به معصومين و همچنين جعل مطالب تاريخي و نسبت دادن آنها به بزرگان دين، در محافل مذهبي بسيار ديده مي‌شود. هر چند افرادي كه اين مطالب را به زبان مي‌آورند درصدد جلب نظر مردم و نزديك كردن مخاطبان خود به دين و پيشوايان ديني هستند، ولي اين كار نه تنها چنين هدفي را تأمين نمي‌كند بلكه اثر معكوس دارد.
بنابر اين، توجه به اين محور از بيانات رهبري اهميت زيادي دارد و مداحان، شاعران و واعظان از طريق بالا بردن سطح معلومات خود و باور كردن اين واقعيت كه هيچ چيز بيشتر و بهتر از بيان صادقانه واقعيت‌هاي تاريخي و حركت در چارچوب اعتقادات نمي‌تواند به جذب مردم و حفظ و تقويت اعتقادات آنها كمك كند، بايد خود را با حدود و ضوابط شرعي منطبق نمايند. چگونگي عملكرد صدا و سيما در ترويج مداحي منضبط و پرهيز از ترويج مداحي‌هاي خارج از ضوابط شرعي، مي‌تواند نقش مؤثري داشته باشد كه متأسفانه مورد غفلت است و تاكنون نه تنها از صدا و سيما براي فرهنگ‌سازي در اين زمينه استفاده نشده، بلكه صدا و سيما در ترويج بي‌ضابطگي در اين عرصه سهم داشته است.
و سومين محور، پرهيز از دامن زدن به اختلافات مذهبي و دعواهاي سياسي در مراسم و محافل مذهبي است. اين جمله از بيانات رهبري خطاب به مداحان و وعاظ كه: "بايد با انتقال محتوا و مضمون هنرمندانه، آگاهي‌بخش، بيدارگر، اميدوار كننده، وحدت آفرين و رعايت كامل حدود شرعي در مراسم مذهبي، اين مسئوليت و فرصت را در خدمت مقابله با توطئه‌هاي پيچيده دشمنان اسلام و همچنين پيشبرد اهداف نظام اسلامي قرار داد"
يكي از مهم‌ترين رموز موفقيت فعالان محافل مذهبي به ويژه مداحان، وعاظ و شاعران شعر ديني را در بر دارد. اين صاحبان رسانه‌هاي اثرگذار مذهبي با آنچه در اختيار دارند مي‌توانند دو نوع رفتار داشته باشند. مي‌توانند از اين امكان براي دامن زدن به اختلافات بهره‌برداري كنند كه در اينصورت در خدمت دشمنان قرار مي‌گيرند و به تعبير دقيق رهبري "شمشير دشمن را تيز مي‌كنند"، و مي‌توانند از اين امكان براي ايجاد و تقويت وحدت استفاده كنند كه در اين صورت همان كاري را انجام مي‌دهند كه مقتضاي رسالت پيامبران و پيشوايان ديني است.
واقعيت اينست كه دست اندركاران محافل و مجالس مذهبي در جامعه ما به اين توصيه‌هاي مهم رهبري، بسيار نياز دارند. توسل به اقدامات قهري براي وادار ساختن آنان به رعايت حدود و ضوابط شرعي نيز هرگز جواب نخواهد داد. آنچه مؤثر و كارساز است، توصيه‌ها و تاكيدات رهبري و مراجع تقليد است كه در چارچوب شرع و تعاليم دين سخن مي‌گويند و دست اندركاران محافل مذهبي نيز از آنها شنوائي دارند. تكرار اين توصيه‌ها و تأكيد بر آنها مي‌تواند مشكلات امروز محافل مذهبي را برطرف نمايد و آنها را به چارچوب‌هاي حدود و ضوابط شرعي برگرداند.
اولين بار نيست كه رهبر انقلاب با توصيه‌هاي دقيق و دلسوزانه، مداحان را به رعايت ضوابط شرعي و شأني محافل مذهبي و پيشوايان ديني راهنمائي مي‌كنند و آنها را از گفتن مطالبي كه موجب خدشه وارد شدن به اعتقادات مردم و جايگاه دين مي‌شود برحذر مي‌دارند. در ديدار روز يكشنبه اين هفته شاعران و مداحان با رهبر انقلاب، كه مصادف بود با سالروز ميلاد با سعادت حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله عليها، ايشان با مطرح ساختن سه محور مهم بار ديگر تمام كساني را كه با استفاده از امكان مواجهه با مردم در محافل مذهبي اقدام به شعرسرائي، شعرخواني، مداحي و يا وعظ مي‌كنند به درست عمل كردن و رعايت ضوابط دعوت كردند و هشدارهائي نسبت به عواقب تخلف از ضوابط دادند.
اين اقدام رهبري، در چارچوب وظايف شرعي و حاكميتي ايشان صورت مي‌گيرد و تكرار آن نيز لازم و ضروري است. همانگونه كه بيانات رهبري به مداحان اختصاص نداشت و ايشان با آوردن عنوان اهل منبر، وعاظ را نيز مشمول توصيه‌هاي خود دانستند، آنچه در جامعه مشاهده مي‌شود نوعي عدم توجه به ضوابط شرعي در بعضي منبرها و مداحي‌هاست و اين هر دو قشر بايد به آنچه رهبري در موارد و مواقع متعدد به آنها گوشزد كرده‌اند، توجه جدي نمايند و پاي‌بندي نشان بدهند.
بيانات روز يكشنبه رهبري شامل سه نكته مهم بود كه مروري دوباره بر آنها مي‌تواند به هدفي كه ايشان از مطرح ساختن آنها دارند كمك كند.
اول آنكه رسانه مهم چهره به چهره با مردم سخن گفتن، از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است كه بايد حداكثر استفاده از آن به عمل آيد و مداحان، وعاظ و شاعران مذهبي از كاربرد صحيح چنين موهبتي غفلت ننمايند. اين نكته از دو نظر قابل توجه است. يكي اينكه رسانه تخاطب چهره به چهره داراي سابقه‌اي كهن است و به همين دليل تأثيرات فراواني در جان و روح مردم دارد و ديگر اينكه خود مردم با ميل و رغبت در پي آن هستند و حتي با تأمين هزينه، گذاشتن وقت و اختصاص دادن امكانات درصدد برگزاري آن بر مي‌آيند. اينها را در هيچيك از وسائل ارتباط جمعي جديد نمي‌توان يافت. درست است كه وسائل ارتباطي جديد نيز جاذبه‌هاي خود را دارند، اما پيوند رسانه مذهبي با اعتقادات مذهبي مردم، امتيازي است بالاتر از تمام امتيازات و ويژگي‌ها كه وسائل ارتباطي جديد از آن برخوردار نيستند و اين واقعيت در موارد زيادي در عمل به اثبات رسيده است.
محور دوم، ضرورت رعايت حدود و ضوابط شرعي در مراسم مذهبي است. اينكه در بيانات رهبري خطاب به شاعران و مداحان تصريح شده: "محيط‌هاي مداحي و هنر مذهبي بايد همچنان طاهر و عفيفانه باشد و نبايد برخي بي‌قيدي‌ها و بي‌مبالاتي‌ها به دنياي هنر اسلامي و مذهبي نفوذ و رسوخ كند" به اين دليل است كه اين محيط‌ها در معرض بي‌قيدي‌ها و بي‌مبالاتي‌ها قرار دارد و متأسفانه بعضي مداحان، شاعران و حتي وعاظ حاضر نيستند حدود و ضوابط شرعي را در مراسم مذهبي رعايت كنند.
استفاده از كلمات، عناوين و عبارات نازل و دون شأن پيشوايان ديني، نسبت دادن اموري كه با اعتقادات مذهبي سازگاري ندارند و حتي با آن در تضاد هستند به معصومين و همچنين جعل مطالب تاريخي و نسبت دادن آنها به بزرگان دين، در محافل مذهبي بسيار ديده مي‌شود. هر چند افرادي كه اين مطالب را به زبان مي‌آورند درصدد جلب نظر مردم و نزديك كردن مخاطبان خود به دين و پيشوايان ديني هستند، ولي اين كار نه تنها چنين هدفي را تأمين نمي‌كند بلكه اثر معكوس دارد.
بنابر اين، توجه به اين محور از بيانات رهبري اهميت زيادي دارد و مداحان، شاعران و واعظان از طريق بالا بردن سطح معلومات خود و باور كردن اين واقعيت كه هيچ چيز بيشتر و بهتر از بيان صادقانه واقعيت‌هاي تاريخي و حركت در چارچوب اعتقادات نمي‌تواند به جذب مردم و حفظ و تقويت اعتقادات آنها كمك كند، بايد خود را با حدود و ضوابط شرعي منطبق نمايند. چگونگي عملكرد صدا و سيما در ترويج مداحي منضبط و پرهيز از ترويج مداحي‌هاي خارج از ضوابط شرعي، مي‌تواند نقش مؤثري داشته باشد كه متأسفانه مورد غفلت است و تاكنون نه تنها از صدا و سيما براي فرهنگ‌سازي در اين زمينه استفاده نشده، بلكه صدا و سيما در ترويج بي‌ضابطگي در اين عرصه سهم داشته است.
و سومين محور، پرهيز از دامن زدن به اختلافات مذهبي و دعواهاي سياسي در مراسم و محافل مذهبي است. اين جمله از بيانات رهبري خطاب به مداحان و وعاظ كه: "بايد با انتقال محتوا و مضمون هنرمندانه، آگاهي‌بخش، بيدارگر، اميدوار كننده، وحدت آفرين و رعايت كامل حدود شرعي در مراسم مذهبي، اين مسئوليت و فرصت را در خدمت مقابله با توطئه‌هاي پيچيده دشمنان اسلام و همچنين پيشبرد اهداف نظام اسلامي قرار داد"
يكي از مهم‌ترين رموز موفقيت فعالان محافل مذهبي به ويژه مداحان، وعاظ و شاعران شعر ديني را در بر دارد. اين صاحبان رسانه‌هاي اثرگذار مذهبي با آنچه در اختيار دارند مي‌توانند دو نوع رفتار داشته باشند. مي‌توانند از اين امكان براي دامن زدن به اختلافات بهره‌برداري كنند كه در اينصورت در خدمت دشمنان قرار مي‌گيرند و به تعبير دقيق رهبري "شمشير دشمن را تيز مي‌كنند"، و مي‌توانند از اين امكان براي ايجاد و تقويت وحدت استفاده كنند كه در اين صورت همان كاري را انجام مي‌دهند كه مقتضاي رسالت پيامبران و پيشوايان ديني است.
واقعيت اينست كه دست اندركاران محافل و مجالس مذهبي در جامعه ما به اين توصيه‌هاي مهم رهبري، بسيار نياز دارند. توسل به اقدامات قهري براي وادار ساختن آنان به رعايت حدود و ضوابط شرعي نيز هرگز جواب نخواهد داد. آنچه مؤثر و كارساز است، توصيه‌ها و تاكيدات رهبري و مراجع تقليد است كه در چارچوب شرع و تعاليم دين سخن مي‌گويند و دست اندركاران محافل مذهبي نيز از آنها شنوائي دارند. تكرار اين توصيه‌ها و تأكيد بر آنها مي‌تواند مشكلات امروز محافل مذهبي را برطرف نمايد و آنها را به چارچوب‌هاي حدود و ضوابط شرعي برگرداند.
