کد خبر: ۳۷۵۳۴
تاریخ انتشار: ۲۵ ارديبهشت ۱۳۹۳ - ۱۵:۵۱
printنسخه چاپی
sendارسال به دوستان
تعداد بازدید: ۳۱۱۹
نیویورک تایمز:

در مذاکرات هسته ای چه خبر است؟

هم ایرانی ها و هم قدرت های غربی می گویند که مذاکرات تا این مرحله سازنده بوده و بر خلاف مذاکرات پیشین، از تعیین ضرب الاجل و انعطاف ناپذیری و جنجال و هیاهو تا حدود زیادی دور بوده است. اما تا این مرحله درباره میزان برچیده شدن زیرساخت هسته ای ایران که دولت آمریکا و متحدانش خواستار آن هستند تا در ازای آن تحریم ها را کاهش دهند، گفتگویی صورت نگرفته است.
نیویورک تایمز نوشت: با آماده شدن ایران و شش قدرت جهانی برای ملاقات در وین و تدوین پیش نویس موافقتنامه نهایی بین دوطرف برای پایان دادن به مجادله هسته ای ایران، مذاکره کنندگان می گویند سر انجام به نقطه حساسی در زمینه امضاء موافقتنامه نهایی رسیده ایم و آن، میزان و چگونگی ظرفیت غنی سازی اورانیوم است، که ایران مجاز به حفظ آن می باشد.

به گزارش سرویس بین الملل «تیک» Tik.ir، این موضوعی است که دولت اوباما دست کم در انظار عمومی از ا‌ظهار نظر درباره آن خودداری می کند، چون به خوبی می داند که اسرائیل و اعضای کنگره که به شدت به گفتگوهای هسته ای با ایران سوء ظن دارند و می خواهند ایران سال ها با دستیابی به توانمندی ساخت جنگ افزار هسته ای فاصله داشته باشد. در ایران مخالفان موافقتنامه هسته ای می گویند هیچ گونه محدودیتی نباید بر برنامه هسته ای ایران تحمیل شود.

هم ایرانی ها و هم قدرت های غربی می گویند که مذاکرات تا این مرحله سازنده بوده و بر خلاف مذاکرات پیشین، از تعیین ضرب الاجل و انعطاف ناپذیری و جنجال و هیاهو تا حدود زیادی دور بوده است. اما تا این مرحله درباره میزان برچیده شدن زیرساخت هسته ای ایران که دولت آمریکا و متحدانش خواستار آن هستند تا در ازای آن تحریم ها را کاهش دهند، گفتگویی صورت نگرفته است.

سوزان رایس، مشاور امنیت ملی آمریکاو ویدی شرمن، رئیس هیئت مذاکره کننده آمریکا در گفتگوهای هسته ای، هفته گذشته در سفر به اسرائیل تاکید کردند که ایران به طور قطع بخشی از توانمندی خود را در زمینه غنی سازی حفظ خواهد کرد، اما یاد آور شدند که تا کنون درباره میزان این توانمندی گفتگویی با ایران نداشته اند. مقامات اسرائیلی می گویند انتظار دارند تعداد سانتریفوژهایی که ایران برای خود حفظ می کند بین 3 تا 5 هزار دستگاه باشد. مقامات آمریکایی می گویند هدف آنها این است که مدت زمان لازم برای تولید اورانیوم مورد نیاز برای ساخت یک بمب هسته ای را به بیش از یکسال برسانند، اما در اینکه منظورشان از بیش از یکسال چیست توضیح چندانی نمی دهند. پس از فراهم شدن اورانیوم غنی شده لازم برای ساخت یک بمب هسته ای، بیشتر از یک سال وقت لازم است تا این مواد به بمب هسته ای قابل پرتاب تبدیل شوند.

حسن روحانی، رئیس جمهوری این کشور در یکی از سخنرانی های اخیر خود آمادگی خود را برای موافقت با بازرسی گسترده تر اما نه برچیدن زیر ساخت هسته ای کشور،اعلام کرده است. وی گفت: " ما هیچ چیز جز شفافیت برای عرضه در میز مذاکرات نداریم. وی در سخنرانی خود برای کارکنان سازمان انرژی اتمی ایران گفت: " همین و بس . برنامه هسته ای ما قابل مذاکره نیست".

ایرانی ها می گویند قصد دارند شمار سانتریفوژهای خود را که دستگاه های نقره ای رنگ بلندی هستند و با هر بار گردش با سرعت مافوق صوت، اورانیوم را غنی می کنند، افزایش داده و شمار آنها را به 50 هزار دستگاه برسانند. ایران اکنون 19 هزار سانتریفوژ نصب شده در اختیار دارد که 8 هزار دستگاه از آنها غیر فعال هستند. اگر ایران به هدف مورد نظر خود دست یابد که بعید به نظر می رسد در چند سال آینده این چنین شود، به ویژه سانتریفوژ های نسل جدید که با سرعت بیشتری اورانیوم را غنی می کنند، به گفته کارشناسان آمریکایی، ایران می تواند ظرف چند هفته اورانیوم با عیار لازم برای ساخت بمب اتمی را فراهم آورد.

رابرت اینهورن، که تا سال گذشته از اعضای مهم گروه مذاکره کننده آمریکا در گفتگوهای هسته ای با ایران بود در مقاله ای که هفته گذشته در نشریه نشنال اینترست [National Interest] به چاپ رسید نوشته است : " در اختیار داشتن توانمندی غنی سازی این چنین گسترده، یا در اختیار داشتن بیش از چند هزار سانتریفوژ نوع نسل اول، به ایران این امکان را خواهد داد تا به سرعت از مرحله گریز یا همان مرحله ای که با عبور از آن، دیگر نمی توان راه دستیابی به جنگ افزار هسته ای را سد کرد، عبور کند. اگر آنچه که ایران درباره شمار سانتریفوژهای مورد نظر خود می گوید چیزی فراتر از موضع گیری در مذاکرات باشد، در آن صورت، باید گفت تلاش برای در اختیار داشتن چنین رقم بالایی از سانتریفوها به معنی برچیدن بساط مذاکره است و این نکته ای است که ایران باید آنرا درک کند".

مرحله گریز که اصطلاحی برای توصیف وضعیت توانمندی برای ساخت سریع بمب است ،علاوه بر شمار سانتریفوژها به مسایل متعدد دیگری نیز وابسته است. مقدار اورانیوم غنی شده ای که ایران در اختیار دارد، دفعات و گستردگی بازرسی از مراکز هسته ای ایران و توان ردیابی مراکز سری هسته ای ( دو مرکز سری در خلال ده سال گذشته کشف شده اند) از دیگر عناصر این معادله هستند.

متحدان نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل همچنان از دست اوباما که آنها را از گفتگوهای سری مقامات آمریکایی با ایران که به مذاکرات کنونی هسته ای انجامید آگاه نساخته است، خشمگین هستند. آنها برای قابل قبول شدن توافق هسته ای با ایران آن چنان شرایط دشواری تعیین کرده اند که مذاکره کنندگان آمریکایی می دانند نمی توانند ایران را به پذیرفتن آن وادارند.

یووال اشتینیتز، وزیر اطلاعات اسرائیل در مصاحبه ای که متن آن روز دو شنبه منتشر شد گفت: " دو الگو وجود دارد، یکی الگوی لیبی و دیگری کره شمالی. در الگوی لیبی همه عناصر و تجهیزات هسته ای به بازرسان آمریکایی تحویل داده شد و از کشور خارج گردید. در کره شمالی زیر ساخت برچیده شد، اما بار دیگر برپا گردید و آزمایش هسته ای صورت گرفت".

این مقام اسرائیلی در عین حال اعتراف کرد که آمریکا و متحدانش توانسته اند موافقت ایران را دست کم از لحاظ اصولی، با تعدیل طراحی راکتور آب سنگین اراک که می تواند پلاتونیم با عیار مورد نیاز برای ساخت جنگ افزار هسته ای تولید کنند، به دست آوردند.

علی اکبر صالحی ، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفته است سازمان تحت ریاست وی آماده است طراحی راکتور اراک را تغییر دهد تا پلوتونیم به مراتب کمتری تولید کند. این گفته صالحی نشان می دهد که ایران مایل است تا فضای گفتگوها اندکی باز شود.

حتی همزمان با بحث مذاکره کنندگان درباره گستره برنامه هسته ای ایران، نتیجه پژوهشی که در زمینه سلاح سایبری ایران صورت گرفته است نشان می دهد که این کشور با بهره گیری از الگوی چینی، از ویروس های رایانه ای برای جاسوسی از پیمانکاران صنایع نظامی آمریکا استفاده می کند.
بررسی صورت گرفته از سوی موسسه فایر آی [ Fire Eye] که در زمینه امنیت مجازی تحقیق می کند نشان می دهد که حملات "هکرهای میهن پرست" که ارتباط دقیق آنها با دولت ایران مشخص نیست، از قرار در سال 2013 یعنی همزمان با آغازپیشرفت در گفتگوهای هسته ای ایران با آمریکا و اروپا، کاهش یافت. گزارش این موسسه ابتدا توسط خبرگزاری رویترز منتشر شد و سپس نسخه ای از آن در اخیتار نیویورک تایمز قرار گرفت.

این گزارش، روی نکته ای متمرکز شده است که هکرهای ایرانی " آنرا تیم امنیتی آژاکس " می نامند و بر پایه یافته های گزارش این گروه، سرگرم جاسوسی سایبری علیه شرکت هایی است که در آمریکا در زمینه صنایع نظامی فعالیت می کنند.

مقامات ایران با صراحت گفته اند که به اعتقاد آنها مقوله های سایبر و هسته ای به ویژه پس از آنکه ایران از ویروس " استاکس نت" یا اسم رمز آن" بازی های المپیک" که در آمریکا و اسرائیل طراحی شده بود،خسارات هنگفتی متحمل شد، کاملا با یکدیگر ارتباط دارند.

حملات سایبری به ایران موجب شد تا این کشور اعلام کند که یگان سایبری ایجاد کرده است. گرچه توانمندی و فنون ایرانی ها در زمینه جنگ سایبری با توانمندی چینی ها و روس ها قابل مقایسه نیست، اما هکرهای ایرانی می گویند آنها عامل حمله سایبری به شرکت نفت آرامکو عربستان بوده اند. در ضمن، گفته می شود ایران مسئول حمله به شبکه اینرنت تفتگداران دریایی آمریکا بوده است، حمله ای که خسارت چندانی به بار نیاورد، اما چالش جسورانه ای محسوب شد.