کد خبر: ۵۶۲۹۸
تاریخ انتشار: ۱۶ مهر ۱۳۹۳ - ۱۸:۱۲
printنسخه چاپی
sendارسال به دوستان
تعداد بازدید: ۷۵۳۰

آفساید خصوصی‌سازی در ١٨ قدم سرخابی‌ها

*شهروند
١٠‌سال از زمانی که پرونده استقلال و پرسپولیس را برای واگذاری روی میز سازمان خصوصی‌سازی گذاشتند، می‌گذرد. در این مدت هم ماه‌به‌ماه و‌ سال‌به‌سال تاریخ واگذاری به تأخیر افتاد و بارها نوع قیمت‌گذاری و نحوه و بازار فروش آن تغییر کرد. با این همه هنوز خبری قطعی از خصوصی‌شدن سرخابی‌های پایتخت نیست و مراحل اداری کماکان ادامه دارد. البته از اولین روزی که قرار شد دولت پای خود را از دنیای باشگاهداری بیرون بکشد و از این سمت استعفا دهد، معلوم بود که این پروسه به این سادگی‌ها به سرانجام نمی‌رسد. یعنی علاوه بر این‌که دولت و وزارت ورزش خیلی هم مایل نیستند قدرت خود را در این دو باشگاه از دست بدهند، استقلال و پرسپولیس هم چندان شرایط مساعدی برای خصوصی شدن ندارند. در آن روزها البته قرار بود که دو باشگاه به‌عنوان دو شرکت در بورس پذیرفته شوند و بعد سهامشان به روش عرضه اولیه به فروش برسد.

اما پای صورت‌های مالی که به میان آمد، ورق برگشت. چون در ابتدا باید دو باشگاه به‌عنوان شرکت به ثبت می‌رسیدند و با صورت‌های مالی تأییدشده نشان می‌دادند که دو‌سال متمادی سودده هستند. اما واقعیت این بود که نه‌تنها صورت مالی قابل حسابرسی رسمی وجود نداشت، بلکه این باشگاه‌ها هر‌ سال با زیان قابل توجهی مواجه بودند که از جیب خزانه عمومی پرداخت می‌شد از سوی دیگر معلوم نبود اصولا این دو باشگاه چه دارایی‌های قطعی دارند. آیا بازیکنانشان هم در زمره دارایی‌هایشان محسوب می‌شوند؟ و درنهایت این‌که دو تیم مطرح تهران چند می‌ارزند؟

خرید یک وجب از ماه!

در آن روزها کارشناسان و خبرگان حسابداری و حسابرسی هم می‌گفتند که خرید سهام باشگاه‌های تهرانی دقیقا مثل خرید چند وجب از خاک کره زمین است. چون سهامداران دقیقا نمی‌دانند که سهم چه شرکتی را با چه حساب و کتابی می‌خرند. از آن روز تا همین امروز این شرایط البته تفاوت مشخصی نکرده و دو باشگاه کماکان شرکت‌های سوددهی به حساب نمی‌آیند. در بخش صورت‌های مالی هم شفافیت چندانی به چشم نمی‌خورد. لیست اموال و دارایی‌ها هم هر‌روز با افزایش و کاهش مواجه می‌شود و در نوسان است. ضمن این‌که متولی واگذاری سال‌هاست که از خیر فروش سهام در بورس و حتی فرابورس هم گذشته و این بار روی به مزایده آورده است اما هنوز هم پروسه ارزش‌گذاری دو باشگاه به آخر نرسیده و کماکان ادامه دارد.

استقلال و پرسپولیس چند می‌ارزند؟

اولین قیمت‌گذاری رسمی در سال ٩٠ صورت گرفت. آن هم توسط یک شرکت خصوصی که سازمان خصوصی‌سازی انتخاب کرده بود. نتیجه قیمت‌گذاری هم جالب توجه بود؛ قیمت اولیه باشگاه پرسپولیس ٤٥‌میلیارد اعلام شد و استقلال هم ٤٣‌میلیارد تومان.

دلیل این تفاوت قیمت هم در نوع خود منحصربه‌فرد به نظر می‌رسید. شرکت قیمت‌گذار اعلام کرده بود که چون باشگاه قرمزها طرفدار بیشتری دارد، بیشتر می‌ارزد. این درحالی بود که هرگز در ایران آمارگیری رسمی درخصوص تعداد طرفداران دو تیم انجام نگرفته بود و هنوز هم انجام گرفته است. اواخر‌ سال گذشته هم قیمت‌گذاری ظاهرا سرانگشتی انجام و اعلام شد که دو باشگاه تقریبا ١٠٠‌میلیارد تومان می‌ارزند. در مورد دارایی‌های شرکت هم ابهام کماکان وجود دارد. به‌عنوان مثال همین چند ماه پیش درست در آستانه اعلام نظر قطعی در مورد ارزش دو باشگاه، یکی از باشگاه‌ها پیغام داد که ٣٠٠‌میلیارد تومان دارایی دارد که در صورت‌های مالی درج نشده و باید در قیمت‌گذاری جدید لحاظ شود! این همه بدان معناست که گذشت ١٠‌سال هم هنوز نتوانسته شفافیت را به پرونده واگذاری استقلال و پرسپولیس بیاورد. به همین دلیل هم قطار واگذاری این دو باشگاه کند و منقطع درحال حرکت است و معلوم هم نیست چه زمانی به ایستگاه آخر خواهد رسید یا اساسا این راه پایان خط هم دارد یا خیر؟

حسابرسی یک ماه ادامه دارد

آخرین خبرهای امیررضا خادم نماینده تام‌الاختیار وزیر ورزش و جوانان در واگذاری دو باشگاه پرسپولیس و استقلال از این پرونده حکایت از آن دارد که فعلا باید منتظر ماند. او به «شهروند» گفت: حسابرس‌های سازمان حسابرسی در هر دوباشگاه مستقر شده‌اند و درحال محاسبه اموال و دارایی‌های آنها هستند تا بتوان براساس مجموع این دارایی‌ها و البته ارزش برند دو باشگاه قیمت‌گذاری نهایی انجام دهند.

خادم افزود: زمان واگذاری و پایان پروسه خصوصی‌سازی دو باشگاه هم بستگی به تاریخی است که بررسی‌های حسابرسان به آخر برسد. البته سازمان حسابرسی وعده داد که کل این فرآیند تا یک ماه دیگر پایان یابد. نماینده تام‌الاختیار وزیر ورزش درخصوص حذف و اضافه‌های احتمالی از لیست دارایی‌های دو باشگاه به‌خصوص ورزشگاه‌های درفشی‌فر و مرغوبکار هم تأکید کرد: در این مورد به جمع‌بندی نهایی نرسیده‌ایم اما قرار گرفتن دو ورزشگاه به‌عنوان دارایی‌های دو تیم قطعا قیمت را در مزایده بالاتر خواهد برد.

شاید زمستان طلسم بشکند

معاون وزیر ورزش نحوه واگذاری سهام استقلال و پرسپولیس را هم کماکان مزایده‌ای عنوان کرد و درخصوص نحوه تقسیم احتمالی سهام گفت: پیشنهاد ما به وزرای ورزش، اقتصاد و دادگستری تخصیص بخشی از سهام به پیشکسوتان البته بدون پرداخت پول است که باید خریدار متقبل شود. اما این شرط هنوز مورد موافقت قرار نگرفته و در دست بررسی است. زمان به نتیجه رسیدن این بررسی‌ها هم قطعا پس از پایان فرآیند حسابرسی خواهد بود. خادم درنهایت هم ابراز امیدواری کرد در صورت تحقق وعده سازمان حسابرسی، اوایل زمستان امسال بالاخره طلسم واگذاری دو باشگاه تهرانی بشکند و سهام آن به مزایده گذاشته شود. البته با توجه به سابقه این وعده‌ها و اعلام تاریخ‌های متعدد برای واگذاری، اعتماد به آخرین تاریخ اعلامی هم چندان ساده نیست.

برند را قیمت زدیم نه دارایی‌ها را

مهدی عقدایی معاون سابق سازمان خصوصی‌سازی هم در این مورد چندان خوش‌بین نیست و معتقد است که بعید به نظر می‌رسد امسال هم مزایده فروش استقلال و پرسپولیس برگزار شود. او درخصوص سابقه قیمت‌گذاری‌های متعدد دو باشگاه هم گفت: اولین قیمت‌گذاری در ‌سال ٩٠ تنها براساس ارزش برند انجام گرفت.

چون در آن روزها و شاید همین امروز هر دو باشگاه استقلال و پرسپولیس زیان‌ده بودند، بنابراین سازمان خصوصی‌سازی چاره‌ای نداشت جز ارزش‌گذاری برند. عقدایی ادامه داد: البته شاید در این مدت دارایی و زمین و امکاناتی به دو باشگاه اختصاص یافته باشد که قابلیت ارزش‌گذاری داشته باشند اما در غیر این صورت و در صورت تداوم زیان‌ده بودن باز هم چاره‌ای نیست جز ارزش‌گذاری برند.

بلوک عمده را به واجد اهلیت بفروشید

معاون سابق سازمان خصوصی‌سازی با اشاره به دلایل تأخیرهای متعدد در واگذاری باشگاه‌های سرخ و آبی هم تأکید کرد: واقعیت این است که مالکیت این دو باشگاه از نظر سیاسی و امنیتی با حساسیت‌هایی روبه‌رو است. بنابراین قاعدتا واگذاری آنها هم به سادگی ممکن نیست و دولت ناچار است در این خصوص دست به عصا رفتار کند. پیشنهاد عقدایی هم برای متولیان فعلی واگذاری استقلال و پرسپولیس برگزاری مزایده محدود است. او معتقد است: عمده سهام این دو باشگاه یعنی بلوک بیش از ٥٠‌درصدی باید در قالب بلوک به خریداری که دارای اهلیت مالی، امنیتی و البته تخصصی است واگذار شود و مابقی سهام هم باز به صورت مزایده محدود و از طریق بازار سوم فرابورس به هواداران اختصاص یابد. او درنهایت تأکید کرد که بعید می‌داند با توجه به محدودیت‌ها و حساسیت‌های امنیتی واگذاری دو باشگاه به این زودی‌ها یا دست‌کم امسال صورت بگیرد.