نسخه چاپی
ارسال به دوستان
امارات، چین و هند ٣صادرکننده اصلی کالا به ایران
لفظ شراکت جدا از همکاری منفعت‌طلبانه دوفرد با یکدیگر، گاهی می‌تواند در قالبی کلان معنی دهد. زمانی که دو شرکت یا دوگروه تولیدی با یکدیگر تبادل پول و کالا می‌کنند، شراکت در فضای گسترده‌تری تجلی پیدا می‌کند.
به گزارش «تيک»، میان کشورها نیز شراکت نقش مهمی در تأمین محصولات موردنیاز دارد، اتفاقی که به تبع آن دهکده جهانی شکل می‌گیرد و پس از ردوبدل شدن اولین کالاها میان دو یا چند کشور، ادامه فعالیت تجاری و اقتصادی بدون توجه به این مبادلات ممکن نخواهد بود. این مقوله اما از دوجهت قابل بررسی است.
ابتدا این‌که سطح واردات یک محصول از یک کشور با میزان وابستگی کشور وارد‌کننده به کشور صادرکننده ارتباطی مستقیم دارد. بدین معنا که اتکا به تولیدات خارجی در هر زمینه‌ای از تولیدات صنعتی گرفته تا محصولات کشاورزی می‌تواند فضای غیرامن و شکننده‌ای برای کشور وارد‌کننده ایجاد کند.
از سوی دیگر اما روابط سیاسی- اقتصادی دوستانه میان دو کشور که البته بر پایه منافع برد- برد شکل گرفته باشد، از جمله روابطی است که می‌تواند کالاهای موردنیاز یک کشور را تأمین و در عوض محصولات دیگر را به کشورهای مبدا صادر کند.
نمونه بارز این رفتار مثبت تجاری در مبادلات کشورمان با چند کشور آسیایی در جریان است. کشورهایی که اکنون بزرگ‌ترین شرکای تجاری ما محسوب می‌شوند. با استناد به آمارهای گمرک کشورمان در ٦ماهه نخست سال ٩٣ می‌توان دریافت که کشورهای امارات و چین در زمینه صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی با احتساب میعانات گازی (بدون‌احتساب نفت، گاز و تجارت چمدانی) موفق‌تر از سایر رقبای خود عمل کرده‌اند. به‌طور مثال ٢٥,١٥درصد از کل واردات ایران در ٦ماهه نخست ٩٣ از کشور امارات و ٢٢.٦٦درصد از چین تأمین شده است.
اقلام عمده وارداتی در ٦ماهه نخست سال ٩٣
تفکیک اقلام عمده وارداتی نشان می‌دهد در ٦ماهه نخست امسال گندم در صدر واردات کالا قرار داشته است. در این مدت این کالا با ١,٢٨٦میلیون دلار و سهم ٤.٩٤درصدی از کل واردات در مقام اول، وسایل نقلیه با پیستون موتوری به ارزش ٩٤٧میلیون دلار و سهم ارزشی ٣.٦٤درصد در مقام دوم، برنج به ارزش ٨٢٧میلیون دلار و سهم ارزشی ٣.١٨درصد در مقام سوم، ذرت دامی به ارزش ٧١٠میلیون دلار و سهم ارزشی ٢.٧٣درصد در مقام چهارم و کنجاله سویا به ارزش ٦٣١میلیون دلار و سهم ارزشی ٢.٤٣درصد در مقام پنجم ایستاده‌اند. همان‌طور که مشاهده می‌شود پنج کالایی که در صدر جدول واردات قرار دارند کالاهای اساسی و خوراکی هستند.
رشد ٦٠درصدی واردات از امارات طی یک‌سال
امارات متحده عربی کشوری که در جنوب غربی آسیا واقع شده، با جمعیت حدود ٦میلیون نفری خود توانسته اصلی‌ترین صادرکننده کالا به کشورمان در نیمه نخست امسال باشد. این کشور توانسته ٦,٥٤٤میلیون دلار کالا با وزن ٤.٥١٧هزار تن به ایران صادر کند که به نسبت سال پیش، بیش از ٦٠درصد رشد داشته است.
اماراتی‌ها با کسب ٢٥.١٥درصد از کل پتانسیل وارداتی کشورمان توانسته‌اند ارزآوری خوبی را از تبادلاتشان با ایران به کشورشان هدیه کنند. با وجود اقتدار این‌چنینی امارات در امر صادرات کالا به ایران آنچنان که در آمارهای رسمی اعلام شده است، در یک مقوله دیگر هم رتبه اول را کسب کرده است.
تراز بازرگانی این کشور در برابر کشورمان در بازه زمانی مورد بحث روی رقم منفی ٤.٦٨٦میلیون دلار ایستاده که این امر به‌خاطر پیشی گرفتن سریع واردات کالا از امارات در برابر صادرات به آن بوده است.
با نگاهی دقیق‌تر به آمار می‌توان گفت که کشورمان در برابر ورود ١.٨٥٨میلیون دلار کالای صادر شده به این کشور، ٦.٥٤٤میلیون دلار کالا وارد کرده است، البته رقم بالای تراز منفی تجاری ایران با امارات از سال پیش تاکنون ٢.٤١٨میلیون بیشتر شده است. البته باید توجه داشت که تجارت ایران و امارات و به‌طور خاص واردات از این کشور، کالاهای خارجی دیگر کشورهاست که به صورت «ری اکسپورت» یا صادرات مجدد به ایران ارسال می‌شود.
سلطان صادرات کالا به جهان این‌بار در مقام دوم
پرجمعیت‌ترین کشور دنیا در شرق‌آسیا واقع شده است. کمتر کسی است که از فراگیری سلطه چین بر تجارت جهانی بی‌خبر باشد. این اتفاق در مبادلات خارجی کشورمان هم پنهان نمانده است و چینی‌ها توانسته‌اند طبق آخرین آمار در ٦ماهه امسال ٥,٨٩٦میلیون دلار کالا به ایران ارسال کنند. کشور یک‌میلیارد و ٤٠٠میلیونی چین در بازار تجارت بین‌المللی خود با ایران توانست، ٢٢.٦٦درصد از سهم واردات کالای ایران را از آن خود کند،البته که در امر صادرات به ایران از سال ٩٢ تاکنون رشد ٦١.٤٨درصدی را هم تجربه کرده است.
چینی‌ها در حالی در میان ٥کشور عمده صادرکننده کالا به کشورمان قرار گرفته‌اند که در سال‌های اخیر با پایین آوردن بهای تمام‌شده کالاهای تولیدی خود باب جدیدی را در تولید و صادرات محصولات به جهان بازکرده‌اند.
در ادامه بررسی‌ها از آمار گمرک درخواهیم یافت که در مبادلات تجاری کشورمان با چین تراز بازرگانی از سال پیش تاکنون قدری منطقی‌تر شده است اما به هر حال همچنان چین در مقام سومین کشوری که ایران با آن تراز منفی تجاری دارد جا خوش کرده است. این کشور در ٦ماهه سال ٩٣، ٥.٨٩٦میلیون دلار کالا به ایران صادر کرد و در عوض آن ٤.٥٧٥میلیون دلار کالا از ایران وارد کرد که به موجب این رفتار تجاری، کسری منفی ١.١١٣میلیون دلاری برای ایران به جای مانده است.
کشور چین با حضور در جمع ٥کشور اول صادرکننده کالا به ایران (در مقام سوم)، در مقوله واردات از ایران هم سهم بالایی دارد. این اتفاق به‌نحوی رخ داده که در ٦ماهه نخست سال ٩٣ بیشترین کالاهای ایرانی به چین صادر شده و مهم‌ترین بازار صادراتی کشورمان نیز بوده است. ایران در این بازه زمانی ٤.٧٥٧میلیون دلار کالا به پرجمعیت‌ترین کشور جهان ارسال کرده که این رقم به نسبت سال پیش از آن ٣٢.٨٧درصد افزایش تجربه کرده است.
٧درصد از کل واردات ایران از بازار هند تأمین می‌شود
جمهوری هندوستان با مساحتی دوبرابر ایران در واردات کالا به کشورمان پیشقدم بوده است. دومین کشور پرجمعیت دنیا در حالی ٧,٧٣درصد از حجم واردات ایران را به خود اختصاص داده است که در بازه زمانی ٦ماه اول سال‌جاری ٢.٠١١میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده و به نوعی سومین صادرکننده کالا به کشورمان در جهان لقب گرفته است. این کشور با افزایش ٢.٧٥درصدی صادرات کالای خود به ایران (در قیاس با مدت مشابه‌سال پیش) همچنان خود را در میان کشورهای برتر صادرکننده کالا به ایران نگه داشته است.
جمهوری کره و ترکیه در مقام‌های چهارم و پنجم
عجیب نیست که آسیایی‌ها بازار ایران را قبضه کرده باشند. زیرا از یک‌سو تجارت با همسایگان شرایط آسان‌تری دارد و از سوی دیگر اعمال تحریم‌های تجاری علیه ایران آن را تقویت کرده است که سهم بالای قاره آسیا (٧٧,٩١ درصد) در ارسال کالا به کشورمان این آمار را تأیید می‌کند.
بدین ترتیب کشورهایی نظیر هند، چین و امارات بزرگ‌ترین شرکای تجاری کشورمان هستند اما در نگاهی دیگر به آمار کشورهای صادرکننده کالا به ایران درمی‌یابیم، جمهوری کره در بازه زمانی مورد بحث، ١.٩٨میلیون دلار کالا به ایران ارسال کرده است که در قیاس با سال پیش، ٩.٩١درصد بیشتر شده است. همچنین ترکیه که در سال‌های پیش سیاست‌های اقتصادی موفقی را در پیش گرفته است با صدور ١.٩٠٠میلیون دلار کالا به ایران توانسته عنوان پنجمین صادرکننده کالا را تصاحب کند.
ترکیه در ٦ماهه سال ٩٢ توانسته بود ١.٧٣٠میلیون دلار کالا به ایران بفرستد که این به آن معنا است که ٩.٨٣درصد در تجارت خود با ایران پیشرفت داشته است و به نوعی توانسته فروش کالاهای ترکی را به ایران به صورت قدرتمندتری دنبال کند. براساس این گزارش ٥کشور موردبررسی در مجموع بیش از ٧٠.٤٧درصد از ارزش واردات به کشورمان را در ٦ماهه نخست سال ٩٣ از آن خود کرده‌اند.
منبع: شهروند
