نسخه چاپی
ارسال به دوستان
چرا قدرت چانه زنی ایران در مذاکرات هسته ای بیش از گذشته شده است؟
ایران موافقت کرده تا تحقیق و توسعه در زمینه نسل جدید و پیشرفته سانتریفیوژها را محدودتر نماید، به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دهد تا به تأسیسات موجود تولید سانتریفیوژ دسترسی بیشتری داشته باشند و ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۲۰ درصد خود را به اکسید تبدیل کرده و از آن به عنوان سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران استفاده نماید.
اندیشکده بلفر نوشت: در ۲۴ نوامبر، ایران و گروه ۱+۵ (متشکل از آمریکا، روسیه، فرانسه انگلیس، آلمان و چین) بر سر تمدید مجدد توافق موقت «طرح اقدام مشترک» موافقت کردند. بدین ترتیب قرار شد طرفین مذاکره‌کننده تا ۱ مارس سال ۲۰۱۵ بر سر ایجاد یک چهارچوب سیاسی مشترک به توافق برسند و تا ۳۰ ژوئن سال ۲۰۱۵ میلادی نیز توافق جامع هسته‌ای را منعقد سازند. تحت شرایط و مفاد این توافق، ایران می‌تواند ماهانه ۷۰۰ میلیون دلار از درآمدهای حاصل از صادرات نفت خود را دریافت نماید که در طی مدت زمان هفت ماهه تمدید مذاکرات میزان کل این دریافتی‌ها به رقمی در حدود ۵ میلیارد دلار خواهد رسید.
به گزارش سرویس بین الملل پایگاه خبری «تیک» Tik.ir، در ازای این امر نیز ایران موافقت کرده تا تحقیق و توسعه در زمینه نسل جدید و پیشرفته سانتریفیوژها را محدودتر نماید، به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دهد تا به تأسیسات موجود تولید سانتریفیوژ دسترسی بیشتری داشته باشند و ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۲۰ درصد خود را به اکسید تبدیل کرده و از آن به عنوان سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران استفاده نماید.
در این مرحله از مذاکرات، تمدید مذاکرات بسیار بهتر از آن است که توافق «طرح اقدام مشترک» با شکست و نابودی کامل مواجه شود. به واسطه حضور و نفوذ آمریکا و متحدان اروپایی‌اَش، «طرح اقدام مشترک» نتیجه‌بخش بوده و توانسته بیشتر بخش‌ها و جنبه‌های مهم برنامه هسته‌ای ایران را متوقف سازد. همزمان با این امر توافق موقت «طرح اقدام مشترک» توانسته عناصر کلیدی اجرای تحریم‌های اقتصادی علیه ایران همچون اعمال محدودیت بر صادرات نفت و دسترسی به درآمدهای حاصل از فروش نفت را نیز همچنان حفظ کند. در حقیقت، تا زمانی که ایران همچنان به شرایط موجود در توافق «طرح اقدام مشترک» پایبند باشد و آمریکا و هم‌پیمانانش نیز تحریم‌های باقی‌مانده علیه این کشور را همچنان به اجرا درآورند، ایران پیشرفت‌های زیادی نخواهد داشت. بعید است که ایران بتواند از تمدید هفت ماهه مذاکرات تحت «طرح اقدام مشترک» چه از لحاظ رفع تحریم‌ها و چه از نظر پیشرفت و توسعه قابلیت‌های خود در زمینه تولید تسلیحات هسته‌ایمنافع و امتیازات قابل‌توجهی کسب نماید.
گروه ۱+۵ نیز آمادگی آن را دارد که با خواسته ایران مبنی بر عدم تبدیل رآکتور ۴۰ مگاواتی آب سنگین اراک به یک رآکتور تحقیقاتی آب‌سبک موافقت نماید مشروط به اینکه ایران با اعمال تغییراتی در این رآکتور میزان پلوتونیوم تولیدی آن را به کمتر از یک کیلوگرم در سال برساند و این تغییرات نیز به راحتی قابل برگشت نیستند. در نهایت اینکه، گروه ۱+۵ تمایل دارد به ایران اجازه بدهد تا در ازای رفع تدریجی تحریم‌ها، کنار آمدن با آژانس در مورد بررسی گذشته برنامه هسته‌ای ایران و ابعاد نظامی احتمالی این برنامه (PMD) را به تعویق بیندازد. در اینجا باید به این نکته اذعان کرد که با شروع توافق جامع نهایی، تحریم‌های آمریکا و اروپا در موضوع هسته‌ای می‌توانند بخشیده و یا به طور کامل لغو گردند، اما لغو و حذف تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد منوط به آن است که این آژانس از تحقیقات خود در این موضوع رضایت کاملی به همراه داشته باشد.
«طرح اقدام مشترک» و تیم اقتصادی مجرب روحانی توانسته‌اند از رکود اقتصادی جلوگیری کرده و ثبات را به اقتصاد این کشور بازگردانند. علاوه بر این، تحولات ژئوپلیتیک اخیر منطقه از قبیل تنش‌های ایجادشده بین روسیه و کشورهای غربی بر سر موضوع اوکراین و همچنین ظهور دولت اسلامی موسوم به (داعش) در سوریه و عراق می‌تواند به ایران اطمینان خاطر بیشتری دهد که وضعیت اهرم چانه‌زنی ایران در مذاکرات بهبود یافته و اینکه ایران حتی در صورت شکست کامل «طرح اقدام مشترک» نیز جان سالم به در خواهد برد.
به گزارش سرویس بین الملل پایگاه خبری «تیک» Tik.ir، در ازای این امر نیز ایران موافقت کرده تا تحقیق و توسعه در زمینه نسل جدید و پیشرفته سانتریفیوژها را محدودتر نماید، به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دهد تا به تأسیسات موجود تولید سانتریفیوژ دسترسی بیشتری داشته باشند و ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۲۰ درصد خود را به اکسید تبدیل کرده و از آن به عنوان سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران استفاده نماید.
در این مرحله از مذاکرات، تمدید مذاکرات بسیار بهتر از آن است که توافق «طرح اقدام مشترک» با شکست و نابودی کامل مواجه شود. به واسطه حضور و نفوذ آمریکا و متحدان اروپایی‌اَش، «طرح اقدام مشترک» نتیجه‌بخش بوده و توانسته بیشتر بخش‌ها و جنبه‌های مهم برنامه هسته‌ای ایران را متوقف سازد. همزمان با این امر توافق موقت «طرح اقدام مشترک» توانسته عناصر کلیدی اجرای تحریم‌های اقتصادی علیه ایران همچون اعمال محدودیت بر صادرات نفت و دسترسی به درآمدهای حاصل از فروش نفت را نیز همچنان حفظ کند. در حقیقت، تا زمانی که ایران همچنان به شرایط موجود در توافق «طرح اقدام مشترک» پایبند باشد و آمریکا و هم‌پیمانانش نیز تحریم‌های باقی‌مانده علیه این کشور را همچنان به اجرا درآورند، ایران پیشرفت‌های زیادی نخواهد داشت. بعید است که ایران بتواند از تمدید هفت ماهه مذاکرات تحت «طرح اقدام مشترک» چه از لحاظ رفع تحریم‌ها و چه از نظر پیشرفت و توسعه قابلیت‌های خود در زمینه تولید تسلیحات هسته‌ایمنافع و امتیازات قابل‌توجهی کسب نماید.
گروه ۱+۵ نیز آمادگی آن را دارد که با خواسته ایران مبنی بر عدم تبدیل رآکتور ۴۰ مگاواتی آب سنگین اراک به یک رآکتور تحقیقاتی آب‌سبک موافقت نماید مشروط به اینکه ایران با اعمال تغییراتی در این رآکتور میزان پلوتونیوم تولیدی آن را به کمتر از یک کیلوگرم در سال برساند و این تغییرات نیز به راحتی قابل برگشت نیستند. در نهایت اینکه، گروه ۱+۵ تمایل دارد به ایران اجازه بدهد تا در ازای رفع تدریجی تحریم‌ها، کنار آمدن با آژانس در مورد بررسی گذشته برنامه هسته‌ای ایران و ابعاد نظامی احتمالی این برنامه (PMD) را به تعویق بیندازد. در اینجا باید به این نکته اذعان کرد که با شروع توافق جامع نهایی، تحریم‌های آمریکا و اروپا در موضوع هسته‌ای می‌توانند بخشیده و یا به طور کامل لغو گردند، اما لغو و حذف تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد منوط به آن است که این آژانس از تحقیقات خود در این موضوع رضایت کاملی به همراه داشته باشد.
«طرح اقدام مشترک» و تیم اقتصادی مجرب روحانی توانسته‌اند از رکود اقتصادی جلوگیری کرده و ثبات را به اقتصاد این کشور بازگردانند. علاوه بر این، تحولات ژئوپلیتیک اخیر منطقه از قبیل تنش‌های ایجادشده بین روسیه و کشورهای غربی بر سر موضوع اوکراین و همچنین ظهور دولت اسلامی موسوم به (داعش) در سوریه و عراق می‌تواند به ایران اطمینان خاطر بیشتری دهد که وضعیت اهرم چانه‌زنی ایران در مذاکرات بهبود یافته و اینکه ایران حتی در صورت شکست کامل «طرح اقدام مشترک» نیز جان سالم به در خواهد برد.
