نسخه چاپی
ارسال به دوستان
الاخبار:
به سوی توافق محرمانه عربستان سعودی و ایران
با توجه به ضعف اسرائیل و پیروزی محور مقاومت و به شکست انجامیدن طرح های عربستان سعودی در اتکا به اسرائیل، زمان آن رسیده است که عربستان از فرصت حقیقی پیش رویش برای سازش با ایران استفاده کند زیرا منطق و مصلحت حکم می کند که عربستان نگرانی های خود را برطرف سازد.
روزنامه الاخبار نوشت با توجه به ضعف اسرائیل و پیروزی محور مقاومت و به شکست انجامیدن طرح های عربستان سعودی در اتکا به اسرائیل، زمان آن رسیده است که عربستان از فرصت حقیقی پیش رویش برای سازش با ایران استفاده کند زیرا منطق و مصلحت حکم می کند که عربستان نگرانی های خود را برطرف سازد.
به گزارش پایگاه خبری «تیک»، تا دیروز تحلیلگران و کارشناسان سیاسی فرضیه نزدیک شدن ایران و عربستان (اگرچه به صورت قهری) و امکان وقوع نوعی سازش میان این دو کشور را با تردید مطرح می کردند.
امروز و پس از رویدادی که می توان نام آن را «دوگانه قنیطره-شبعا» گذاشت و نتایجی راهبردی برای منطقه داشته است می توان به این نتیجه مهم رسید که ایران و عربستان سعودی به موازات پیشرفت در مذاکرات هسته ای ایران با گروه پنج بعلاوه یک ، برای دستیابی به راهبردی مشترک در برابر دشمن مشترک (اسرائیل) به یکدیگر نزدیک خواهند شد.
دراین مقاله سعی برآن است تا بر نحوه تعامل عربستان سعودی با این مسئله خصوصا درسالهای اخیر (سالهایی که عربستان سعودی درگیری های سختی با ایران داشته است) مروری شود و نشانه های نزدیک شدن این دو کشور به یکدیگر تا پیش از رویداد قنیطره-شبعا برجسته شود.
حکومت عربستان سعودی از زمان وقوع بحران در سوریه به هرگونه گفتگو با ایران پشت کرد و تمرکز خود را بر دیدگاهی فراگیری در دوره آنچه که بهار عربی نامیده شد قرار داد و مؤلفه های آن عبارتند از:
- تلاش برای براندازی حکومت سوریه برای تضعیف دشمن شماره یک خود ایران. عربستان سعودی جنگی علنی را در این عرصه آغاز کرد و تلاش کرد از فرصت به وجود آمده بهره برداری کند درب زندانهای خود را باز کرد تا هزاران زندانی که مجاهد نامیده می شدند برای (آنچه که دفاع از ملت سوریه نامیده می شود) وارد میدان جنگ شوند.
- جلوگیری از وزش بادهای قیام مردمی به این سمت با پشتیبانی از طرح انقلابها با استفاده از کمک های مالی و فتواهای مذهبی.
- پشتیبانی از متحدان عربی و تلاش برای براندازی حکومت اخوان المسلمین مصر و مداخله نظامی در بحرین. عربستان سعودی به صورت ضمنی با اسرائیل به عنوان تنها قدرت قادر به ایجاد توازن مطلوب با ایران هماهنگ بود. اسرائیل قادر بود با اعمال فشار دیپلماتیک بر آمریکا مانع از دستیابی آنها به توافق هسته ای شود و تنها طرفی بود که می توانست بر رویدادهای منطقه تاثیر بگذارد و حتی در صورت لزوم دست به اقدام نظامی بزند.
در عرصه بین المللی نیز نکات قابل تأملی وجود دارد:
1- به رغم تلاش های کنگره و تقسیم مسئولیت ها برای بهبود شروط مذاکره اکنون کاملا روشن است که دولت آمریکا در مسیر دستیابی به توافق هسته ای با ایران است. این رویداد دستاورد دیپلماتیک قرن توصیف می شود. آمریکا اکنون سعی دارد متحدان منطقه ای خود را در این خصوص متقاعد سازد. آمریکا معتقد است که دیگر وقت آن است که آمریکا تمرکز خود را بر شرق آسیا قرار دهد اگرچه با تاخیر اما نقش ایران را به عنوان قدرتی در منطقه به رسمیت بشناسد.
2- سیاست آمریکا درخصوص یمن که نقش مهمی در امنیت ملی عربستان سعودی و حتی جهان دارد، خط سیر سیاست آمریکا و سرنوشت آن را نشان داد. موضع کاخ سفید در موضوع یمن درحد همگامی و حتی الامکان مهار آثار آن و ایجاد این تصور بوده است که نقش فعالی در این مسئله ایفا می کند و با قدرتهای اصلی و خصوصا حوثی ها مخالف است. متحدان آمریکا انتقادات فزاینده ای علیه نقش جمال بن عمر میانجی آمریکائی در یمن مطرح می کنند.
3- حکومت السیسی در مصر، حامی منطقه ای عربستان سعودی نیز اکنون یکبار دیگر کنترل اوضاع را از دست داده است و با بی ثباتی و خشونت و تهدیدات تروریستی سختی روبروست و به نظر نمی رسد که وی قادر به حل این مشکل باشد. نکته قابل توجه این است که این نوع تروریسم ناشی از اندیشه های وهابی موجود در عربستان سعودی و حمایت مالی وهابیون است و السیسی صراحتا اعلام کرده است که مقابله با این تروریستها سخت و وقت گیر است. این مسئله نگرانی های عربستان را درخصوص بی ثباتی در مصر که متحد راهبردی و معنوی عربستان محسوب می شود افزایش داده است.
4- اظهارات شاه اردن که گفته است: ما در سوریه با دو جنگ مواجهیم. جنگ با تروریسم و جنگ با رژیم سوریه. ما باید اولویتهایمان را مشخص کنیم و مسئولیتهایمان را برعهده بگیریم زیرا نمی توانیم دو جنگ را همزمان ادامه دهیم. این اظهارات شاه اردن به معنای آن است که دیگر گزینه ساقط کردن حکومت سوریه مطرح نیست و فقط گزینه جنگ با تروریسم مطرح است زیرا گزینه تجزیه که برخی به دنبال آن هستند تهدیدی برای کل منطقه خواهد بود و در وهله نخست تهدیدی برای متحدان عربی آمریکا در منطقه است.
5- بارزترین نشانه نیز پیام مهم دبیرکل حزب الله لبنان در مصاحبه شبکه المیادین با وی است که تلاش کرد پنجره ای را برای برقراری رابطه با عربستان سعودی بگشاید و از نقش عربستان حتی در سوریه سخن گفت.
سخنان مقامات تصمیم گیر در ایران نیز تائید کننده همین موضوع است. علی شمخانی رئیس شورای عالی امنیت ملی و مقامات دیگری نظیر وزیر امور خارجه و رئیس کمیسیون امنیت ملی در مجلس همگی بر ضرورت گفتگوهای راهبردی و شفاف و صریح تاکید کرده اند.
این پیام در زمان حساسی فرستاده می شود. زمانی که عربستان سعودی در محاصره امنیتی و سیاسی قرار گرفته است. سیاستهای حکومت عربستان از جمله در سوریه شکست خورده است و این کشور با مشکل کاهش بهای نفت روبروست.طرح های عربستان در یمن و بحرین با مشکل مواجه شده و در داخل نیز با مشکلاتی روبروست و با اصلاحات مختلف سعی در تضمین بقای خود دارد.
دوگانه قنیطره-شبعا و پیروزی محور مقاومت موجب شد عربستان سعودی متوجه شود که اتکا به اسرائیل بی فایده بوده است. اسرائیل اکنون در انتظار واکنش ایران در زمان مناسب است می توان گفت اسرائیل از ورود به هرگونه جنگی ناتوان است.
عربستان سعودی اکنون فرصتی حقیقی پیش رو دارد. منطق و مصلحت حکم می کند که عربستان سعودی اقدامی مناسب انجام دهد و نگرانی های خود رابرطرف سازد.
به گزارش پایگاه خبری «تیک»، تا دیروز تحلیلگران و کارشناسان سیاسی فرضیه نزدیک شدن ایران و عربستان (اگرچه به صورت قهری) و امکان وقوع نوعی سازش میان این دو کشور را با تردید مطرح می کردند.
امروز و پس از رویدادی که می توان نام آن را «دوگانه قنیطره-شبعا» گذاشت و نتایجی راهبردی برای منطقه داشته است می توان به این نتیجه مهم رسید که ایران و عربستان سعودی به موازات پیشرفت در مذاکرات هسته ای ایران با گروه پنج بعلاوه یک ، برای دستیابی به راهبردی مشترک در برابر دشمن مشترک (اسرائیل) به یکدیگر نزدیک خواهند شد.
دراین مقاله سعی برآن است تا بر نحوه تعامل عربستان سعودی با این مسئله خصوصا درسالهای اخیر (سالهایی که عربستان سعودی درگیری های سختی با ایران داشته است) مروری شود و نشانه های نزدیک شدن این دو کشور به یکدیگر تا پیش از رویداد قنیطره-شبعا برجسته شود.
حکومت عربستان سعودی از زمان وقوع بحران در سوریه به هرگونه گفتگو با ایران پشت کرد و تمرکز خود را بر دیدگاهی فراگیری در دوره آنچه که بهار عربی نامیده شد قرار داد و مؤلفه های آن عبارتند از:
- تلاش برای براندازی حکومت سوریه برای تضعیف دشمن شماره یک خود ایران. عربستان سعودی جنگی علنی را در این عرصه آغاز کرد و تلاش کرد از فرصت به وجود آمده بهره برداری کند درب زندانهای خود را باز کرد تا هزاران زندانی که مجاهد نامیده می شدند برای (آنچه که دفاع از ملت سوریه نامیده می شود) وارد میدان جنگ شوند.
- جلوگیری از وزش بادهای قیام مردمی به این سمت با پشتیبانی از طرح انقلابها با استفاده از کمک های مالی و فتواهای مذهبی.
- پشتیبانی از متحدان عربی و تلاش برای براندازی حکومت اخوان المسلمین مصر و مداخله نظامی در بحرین. عربستان سعودی به صورت ضمنی با اسرائیل به عنوان تنها قدرت قادر به ایجاد توازن مطلوب با ایران هماهنگ بود. اسرائیل قادر بود با اعمال فشار دیپلماتیک بر آمریکا مانع از دستیابی آنها به توافق هسته ای شود و تنها طرفی بود که می توانست بر رویدادهای منطقه تاثیر بگذارد و حتی در صورت لزوم دست به اقدام نظامی بزند.
در عرصه بین المللی نیز نکات قابل تأملی وجود دارد:
1- به رغم تلاش های کنگره و تقسیم مسئولیت ها برای بهبود شروط مذاکره اکنون کاملا روشن است که دولت آمریکا در مسیر دستیابی به توافق هسته ای با ایران است. این رویداد دستاورد دیپلماتیک قرن توصیف می شود. آمریکا اکنون سعی دارد متحدان منطقه ای خود را در این خصوص متقاعد سازد. آمریکا معتقد است که دیگر وقت آن است که آمریکا تمرکز خود را بر شرق آسیا قرار دهد اگرچه با تاخیر اما نقش ایران را به عنوان قدرتی در منطقه به رسمیت بشناسد.
2- سیاست آمریکا درخصوص یمن که نقش مهمی در امنیت ملی عربستان سعودی و حتی جهان دارد، خط سیر سیاست آمریکا و سرنوشت آن را نشان داد. موضع کاخ سفید در موضوع یمن درحد همگامی و حتی الامکان مهار آثار آن و ایجاد این تصور بوده است که نقش فعالی در این مسئله ایفا می کند و با قدرتهای اصلی و خصوصا حوثی ها مخالف است. متحدان آمریکا انتقادات فزاینده ای علیه نقش جمال بن عمر میانجی آمریکائی در یمن مطرح می کنند.
3- حکومت السیسی در مصر، حامی منطقه ای عربستان سعودی نیز اکنون یکبار دیگر کنترل اوضاع را از دست داده است و با بی ثباتی و خشونت و تهدیدات تروریستی سختی روبروست و به نظر نمی رسد که وی قادر به حل این مشکل باشد. نکته قابل توجه این است که این نوع تروریسم ناشی از اندیشه های وهابی موجود در عربستان سعودی و حمایت مالی وهابیون است و السیسی صراحتا اعلام کرده است که مقابله با این تروریستها سخت و وقت گیر است. این مسئله نگرانی های عربستان را درخصوص بی ثباتی در مصر که متحد راهبردی و معنوی عربستان محسوب می شود افزایش داده است.
4- اظهارات شاه اردن که گفته است: ما در سوریه با دو جنگ مواجهیم. جنگ با تروریسم و جنگ با رژیم سوریه. ما باید اولویتهایمان را مشخص کنیم و مسئولیتهایمان را برعهده بگیریم زیرا نمی توانیم دو جنگ را همزمان ادامه دهیم. این اظهارات شاه اردن به معنای آن است که دیگر گزینه ساقط کردن حکومت سوریه مطرح نیست و فقط گزینه جنگ با تروریسم مطرح است زیرا گزینه تجزیه که برخی به دنبال آن هستند تهدیدی برای کل منطقه خواهد بود و در وهله نخست تهدیدی برای متحدان عربی آمریکا در منطقه است.
5- بارزترین نشانه نیز پیام مهم دبیرکل حزب الله لبنان در مصاحبه شبکه المیادین با وی است که تلاش کرد پنجره ای را برای برقراری رابطه با عربستان سعودی بگشاید و از نقش عربستان حتی در سوریه سخن گفت.
سخنان مقامات تصمیم گیر در ایران نیز تائید کننده همین موضوع است. علی شمخانی رئیس شورای عالی امنیت ملی و مقامات دیگری نظیر وزیر امور خارجه و رئیس کمیسیون امنیت ملی در مجلس همگی بر ضرورت گفتگوهای راهبردی و شفاف و صریح تاکید کرده اند.
این پیام در زمان حساسی فرستاده می شود. زمانی که عربستان سعودی در محاصره امنیتی و سیاسی قرار گرفته است. سیاستهای حکومت عربستان از جمله در سوریه شکست خورده است و این کشور با مشکل کاهش بهای نفت روبروست.طرح های عربستان در یمن و بحرین با مشکل مواجه شده و در داخل نیز با مشکلاتی روبروست و با اصلاحات مختلف سعی در تضمین بقای خود دارد.
دوگانه قنیطره-شبعا و پیروزی محور مقاومت موجب شد عربستان سعودی متوجه شود که اتکا به اسرائیل بی فایده بوده است. اسرائیل اکنون در انتظار واکنش ایران در زمان مناسب است می توان گفت اسرائیل از ورود به هرگونه جنگی ناتوان است.
عربستان سعودی اکنون فرصتی حقیقی پیش رو دارد. منطق و مصلحت حکم می کند که عربستان سعودی اقدامی مناسب انجام دهد و نگرانی های خود رابرطرف سازد.
