وقتی شورای شهر، بلای جان تهران می شود!
٥هزار هکتار از باغات تهران در جریان توسعه شتابان شهری در دو دهه اخیر تخریب و به ساختمان تبدیل شدهاند.
نشست خبری پایان سال کمیته محیطزیست شورای اسلامی شهر تهران دیروز درحالی برگزار شد که محمد حقانی، رئیس این کمیته در آن از حال ناخوش و نگرانکننده باغهای طرشت گفت. باغهایی که شاید تنها بازمانده از باغهای بکر و قدیمی تهران هستند و بخشی از کهنسالترین درختان بومی تهران را آنجا میتوان سراغ گرفت. حالا اما حقانی، میگوید: «باغهای طرشت و سوهانک نفسهای آخر خود را میکشند.» پیش از این نیز در جلسات علنی شورای شهر تهران نگرانیهای جدی درباره ساختوساز در منطقه طرشت تهران اعلام شده بود. منطقهای که براساس طرح جامع و تفصیلی تهران ساختوساز در آن ممنوع است اما با وجود این حتی اگر در روزهای عادی به کوچه پسکوچهها و کوچه باغهای این محله سری بزنید کارگران زیادی را میبینید که تنه جاندار درختان تازه از ریشه بریده شده را جابهجا میکنند تا باغی دیگر برای ساختوساز آماده شود. مرگ تدریجی و البته شتابان باغها در تهران تنها کابوس این روزهای درختان کهنسال طرشت نیست در دهههای اخیر بهویژه از دومین دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی همزمان با شروع ساختوسازهای جدید در تهران و بلندمرتبهسازی بسیاری از باغات قدیمی با سرعت از نقشه تهران حذف شدند. آمار این تخریبها و اینکه چه مقدار از باغات تهران در فرآیند این توسعه معیوب زیرفوندانسیونهای ساختمانهای بلند مدفون شدند، هیچگاه بهطور دقیق اعلام نشده اما دیروز حقانی مساحت باغهایی که در تهران در سالهای گذشته تخریب شدهاند را معادل ٥هزار هکتار اعلام کرد وگفت: در دو دهه اخیر از ۱۴هزار هکتار باغات تهران ۵هزار هکتار کسر شده است که در صورت تداوم این موضوع، شهر تهران غیرقابل زندگی خواهد بود. نفس برخی از درختان تهرانی نیز به شماره افتاده، شهرداری باید عزم و اراده جدی در حفظ باغات داشته باشد.
او با بیان اینکه درحال حاضر زمین بهعنوان کالایی سرمایهای مورد استقبال همگان قرار گرفته است، گفت: درحال حاضر برخی از مصوبات شوراهای قبل به بلای جان تبدیل شده به گونهای که قانون برج - باغ نیز که در مال حسننیت و به منظور نگهداری از باغات مصوب شده حالا بلای جان باغات شده است. به گونهای که گاها مالکان تا ٥٠درصد سطح اشغال دریافت کرده و با ایجاد رمپ و لوپ و یا استخر مابقی درختان را میخشکانند امیدواریم این مسائل نیز حلوفصل شود.
این عضو شورای شهر با یادآوری تأکیدهای مکرر مقام معظم رهبری مبنی بر ضرورت صیانت از باغهای تهران بهعنوان میراث طبیعی پایتخت گفت: امیدوارم شورای معماری و شهرسازی نیز پیگیر حفظ باغات تهران باشد.
او از فرآیند رو به گسترش «پاساژسازی» در تهران انتقاد و تأکید کرد که نباید به جای کارهای زیربنایی توسعه فضاهای تجاری در اولویت قرار بگیرد و مدیریت شهری در هر زمانی نباید فقط به مختصات زمان حال توجه کند بلکه آینده شهر تهران را هم در فرآیند مدیریت و برنامهریزی شهری باید در نظر گرفت.
به گفته حقانی، نباید نظامات اقتصادی، حد و مرز قانون را مشخص کند و برهمین اساس در کمیته محیطزیست بازنگری اساسی در مورد برخی مصوبات انجام شده و قرار است با شناسایی اشکالات در حفظ باغات، ضوابط و چارچوبی مشخص شود تا فضای سبز تهران با مصوبات سختگیرانهتری مورد حفاظت قرار گیرد. تصویب دو فوریت طرح الزام شهرداری به ارایه برنامه عملیاتی درخصوص تملک باغات در شورای شهر تهران از مصوباتی است که به اعتقاد رئیس کمیته محیطزیست شورا میتواند به راهکارهای عملیاتی برای صیانت از باقی مانده باغات تهران منجر شود.
عقبماندگی تهران در تفکیک زباله از مبدا
بخش دیگری از سخنان رئیس کمیته محیطزیست شورا در نشست خبری دیروز به موضوع زبالههای شهر تهران اختصاص یافت. او از عقبماندگی شهرداری از برنامههای پیشبینی شده در حوزه پسماند و زباله انتقاد کرد و گفت: روزانه ٦٥٠٠ تن زباله در تهران تولید میشود و ١٠٠٠ تن زباله نیز از شهرهای اطراف برای دفن به تهران آورده میشوند و این درحالی است که براساس قانون سال ٨٣ باید شهرداری تا سال ٩٠ اقدام ویژهای در راستای تفکیک زباله از مبدا انجام میداد و تاکنون این مسأله محقق نشده است.
این عضو شورا با بیان اینکه شهرداری تنها مسئول جمعآوری پسماندهای خانگی است، در مورد پسماندهای بیمارستانی نیز با بیان اینکه روزانه ٩٠ تن زباله بیمارستانی تولید میشود که ١٧ تن آنها خطرناک و عفونی است، ادامه داد: چندی پیش پیشنهاد شد شهرداری تهران حاضر است پسماندهای بیمارستانی را با قیمت پسماندهای خانگی جمعآوری کند اما به شرطی که سازمان محیطزیست بیخطر بودن این زبالهها را برای انسان تأیید کند که در حال حاضر هیچ اتفاق جدیدی در این حوزه رخ نداده است.
رئیس کمیته محیطزیست شورای شهر تهران با بیان اینکه شهرداری در مسأله تفکیک زباله از مبدا تعلل کرده است، گفت: در حال حاضر ١٤درصد زبالهها از مبدا تفکیک میشوند و قرار است در برنامه پنجساله دوم این رقم به ٣٣درصد افزایش پیدا کند.
حقانی با بیان اینکه ٧٠درصد زبالههای تهران دارای مواد آلی هستند، گفت: مابقی زبالهها از مواد خشک تهیه میشوند که میتوان از زبالههای تهران کود کمپوست تهیه کرد.
حقانی با بیان اینکه ١٧هزار صنف در تهران جابهجا شده است، افزود: صنوف در سه رنگ سفید، زرد و قرمز شناسایی شدند و صنوفی که دارای رنگ قرمز به دلیل شدت آلایندگی هستند، باید از شهر خارج شوند.
آبهای زیر زمینی ٦٠ سانتیمتر افت کرده است
رئیس کمیته محیطزیست شورای شهر تهران در بخش دیگری از سخنان خود در مورد بحران آب نیز گفت: عدم برنامهریزی لازم و مدیریت نابجای گذشتگان و همچنین مصرفگرایی زیاد تهرانیها سبب ایجاد بحران آب شده است، چراکه تهرانیها حداقل سه برابر سایر شهروندان آسیایی و اروپایی آب مصرف میکنند و در این زمینه الگوی مصرف را رعایت نمیکنند.
به گفته رئیس کمیته محیطزیست، عدم مدیریت صحیح سبب شده است که حتی طبیعت با پایتخت قهر کند، گفت: در شهر تهران حدود ٦٠ سانتیمتر سطح آبهای زیرزمینی افت کرده است و حدود ٥٠٠ حلقه چاه حفر شده تا حدود نیمی از آب شرب تهران را تأمین کند و دقت داشته باشید که اگر بیشتر از این حجم از آبهای زیرزمینی استفاده شود، ستون فقرات پایتخت میشکند.
رئیس کمیته محیطزیست شورای شهر تهران همچنین در مورد قرار گرفتن برخی پارکها در لیست فروش شهرداری افزود: مسئولان شهرداری اعلام کردند که به اشتباه نام این پارکها در لیست فروش قرار گرفته است اما مسلم است که شهرداری و شهروندان نسبت به حفظ و صیانت از باغات حساس شدهاند.
طرح زوج و فرد مغایر حقوق شهروندی است
در بخش دیگری از نشست خبری روز گذشته، زمانی که به طرح پرسشهای خبرنگاران اختصاص یافت حقانی درباره موضوعاتی چون استیضاح شهردار و طرح زوج و فرد و همچنین آلودگی هوا به پرسشهای رسانهها پاسخ داد. او درباره مسأله سوال از شهردار گفت: براساس قانون اگر نمایندهای از پاسخ شهردار به یک تذکر قانع نشد، میتواند با جمعآوری ٢١ امضا اقدام و شهردار را استیضاح کند اما در حال حاضر این اجماع در شورای شهر وجود ندارد.
حقانی در مورد برچیده شدن طرح زوج و فرد نیز گفت: نظر شخصی من این است که طرح زوج و فرد مغایر با حقوق شهروندی است اما باید با برچیدن این محدوده، پیشنهاد دیگری داد، به گونهای که در حال حاضر یک تا سهمیلیون موتورسیکلت کاربراتوری که آلایندگی ٨ برابر بیشتر از خودرو دارند، وجود دارند و ٧٠هزار پیکان که آلایندگیشان ٣٠ برابر خودروهای معمولی است، در این شهر تردد میکند که باید فکری به حال اینها نیز اندیشیده شود و اگر در طرح جامع ترافیک، ممنوعیت استفاده از سوختهای فسیلی تصویب نشود، همیشه بساط آلودگی هوا جور خواهد بود.
*شهروند
نشست خبری پایان سال کمیته محیطزیست شورای اسلامی شهر تهران دیروز درحالی برگزار شد که محمد حقانی، رئیس این کمیته در آن از حال ناخوش و نگرانکننده باغهای طرشت گفت. باغهایی که شاید تنها بازمانده از باغهای بکر و قدیمی تهران هستند و بخشی از کهنسالترین درختان بومی تهران را آنجا میتوان سراغ گرفت. حالا اما حقانی، میگوید: «باغهای طرشت و سوهانک نفسهای آخر خود را میکشند.» پیش از این نیز در جلسات علنی شورای شهر تهران نگرانیهای جدی درباره ساختوساز در منطقه طرشت تهران اعلام شده بود. منطقهای که براساس طرح جامع و تفصیلی تهران ساختوساز در آن ممنوع است اما با وجود این حتی اگر در روزهای عادی به کوچه پسکوچهها و کوچه باغهای این محله سری بزنید کارگران زیادی را میبینید که تنه جاندار درختان تازه از ریشه بریده شده را جابهجا میکنند تا باغی دیگر برای ساختوساز آماده شود. مرگ تدریجی و البته شتابان باغها در تهران تنها کابوس این روزهای درختان کهنسال طرشت نیست در دهههای اخیر بهویژه از دومین دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی همزمان با شروع ساختوسازهای جدید در تهران و بلندمرتبهسازی بسیاری از باغات قدیمی با سرعت از نقشه تهران حذف شدند. آمار این تخریبها و اینکه چه مقدار از باغات تهران در فرآیند این توسعه معیوب زیرفوندانسیونهای ساختمانهای بلند مدفون شدند، هیچگاه بهطور دقیق اعلام نشده اما دیروز حقانی مساحت باغهایی که در تهران در سالهای گذشته تخریب شدهاند را معادل ٥هزار هکتار اعلام کرد وگفت: در دو دهه اخیر از ۱۴هزار هکتار باغات تهران ۵هزار هکتار کسر شده است که در صورت تداوم این موضوع، شهر تهران غیرقابل زندگی خواهد بود. نفس برخی از درختان تهرانی نیز به شماره افتاده، شهرداری باید عزم و اراده جدی در حفظ باغات داشته باشد.
او با بیان اینکه درحال حاضر زمین بهعنوان کالایی سرمایهای مورد استقبال همگان قرار گرفته است، گفت: درحال حاضر برخی از مصوبات شوراهای قبل به بلای جان تبدیل شده به گونهای که قانون برج - باغ نیز که در مال حسننیت و به منظور نگهداری از باغات مصوب شده حالا بلای جان باغات شده است. به گونهای که گاها مالکان تا ٥٠درصد سطح اشغال دریافت کرده و با ایجاد رمپ و لوپ و یا استخر مابقی درختان را میخشکانند امیدواریم این مسائل نیز حلوفصل شود.
این عضو شورای شهر با یادآوری تأکیدهای مکرر مقام معظم رهبری مبنی بر ضرورت صیانت از باغهای تهران بهعنوان میراث طبیعی پایتخت گفت: امیدوارم شورای معماری و شهرسازی نیز پیگیر حفظ باغات تهران باشد.
او از فرآیند رو به گسترش «پاساژسازی» در تهران انتقاد و تأکید کرد که نباید به جای کارهای زیربنایی توسعه فضاهای تجاری در اولویت قرار بگیرد و مدیریت شهری در هر زمانی نباید فقط به مختصات زمان حال توجه کند بلکه آینده شهر تهران را هم در فرآیند مدیریت و برنامهریزی شهری باید در نظر گرفت.
به گفته حقانی، نباید نظامات اقتصادی، حد و مرز قانون را مشخص کند و برهمین اساس در کمیته محیطزیست بازنگری اساسی در مورد برخی مصوبات انجام شده و قرار است با شناسایی اشکالات در حفظ باغات، ضوابط و چارچوبی مشخص شود تا فضای سبز تهران با مصوبات سختگیرانهتری مورد حفاظت قرار گیرد. تصویب دو فوریت طرح الزام شهرداری به ارایه برنامه عملیاتی درخصوص تملک باغات در شورای شهر تهران از مصوباتی است که به اعتقاد رئیس کمیته محیطزیست شورا میتواند به راهکارهای عملیاتی برای صیانت از باقی مانده باغات تهران منجر شود.
عقبماندگی تهران در تفکیک زباله از مبدا
بخش دیگری از سخنان رئیس کمیته محیطزیست شورا در نشست خبری دیروز به موضوع زبالههای شهر تهران اختصاص یافت. او از عقبماندگی شهرداری از برنامههای پیشبینی شده در حوزه پسماند و زباله انتقاد کرد و گفت: روزانه ٦٥٠٠ تن زباله در تهران تولید میشود و ١٠٠٠ تن زباله نیز از شهرهای اطراف برای دفن به تهران آورده میشوند و این درحالی است که براساس قانون سال ٨٣ باید شهرداری تا سال ٩٠ اقدام ویژهای در راستای تفکیک زباله از مبدا انجام میداد و تاکنون این مسأله محقق نشده است.
این عضو شورا با بیان اینکه شهرداری تنها مسئول جمعآوری پسماندهای خانگی است، در مورد پسماندهای بیمارستانی نیز با بیان اینکه روزانه ٩٠ تن زباله بیمارستانی تولید میشود که ١٧ تن آنها خطرناک و عفونی است، ادامه داد: چندی پیش پیشنهاد شد شهرداری تهران حاضر است پسماندهای بیمارستانی را با قیمت پسماندهای خانگی جمعآوری کند اما به شرطی که سازمان محیطزیست بیخطر بودن این زبالهها را برای انسان تأیید کند که در حال حاضر هیچ اتفاق جدیدی در این حوزه رخ نداده است.
رئیس کمیته محیطزیست شورای شهر تهران با بیان اینکه شهرداری در مسأله تفکیک زباله از مبدا تعلل کرده است، گفت: در حال حاضر ١٤درصد زبالهها از مبدا تفکیک میشوند و قرار است در برنامه پنجساله دوم این رقم به ٣٣درصد افزایش پیدا کند.
حقانی با بیان اینکه ٧٠درصد زبالههای تهران دارای مواد آلی هستند، گفت: مابقی زبالهها از مواد خشک تهیه میشوند که میتوان از زبالههای تهران کود کمپوست تهیه کرد.
حقانی با بیان اینکه ١٧هزار صنف در تهران جابهجا شده است، افزود: صنوف در سه رنگ سفید، زرد و قرمز شناسایی شدند و صنوفی که دارای رنگ قرمز به دلیل شدت آلایندگی هستند، باید از شهر خارج شوند.
آبهای زیر زمینی ٦٠ سانتیمتر افت کرده است
رئیس کمیته محیطزیست شورای شهر تهران در بخش دیگری از سخنان خود در مورد بحران آب نیز گفت: عدم برنامهریزی لازم و مدیریت نابجای گذشتگان و همچنین مصرفگرایی زیاد تهرانیها سبب ایجاد بحران آب شده است، چراکه تهرانیها حداقل سه برابر سایر شهروندان آسیایی و اروپایی آب مصرف میکنند و در این زمینه الگوی مصرف را رعایت نمیکنند.
به گفته رئیس کمیته محیطزیست، عدم مدیریت صحیح سبب شده است که حتی طبیعت با پایتخت قهر کند، گفت: در شهر تهران حدود ٦٠ سانتیمتر سطح آبهای زیرزمینی افت کرده است و حدود ٥٠٠ حلقه چاه حفر شده تا حدود نیمی از آب شرب تهران را تأمین کند و دقت داشته باشید که اگر بیشتر از این حجم از آبهای زیرزمینی استفاده شود، ستون فقرات پایتخت میشکند.
رئیس کمیته محیطزیست شورای شهر تهران همچنین در مورد قرار گرفتن برخی پارکها در لیست فروش شهرداری افزود: مسئولان شهرداری اعلام کردند که به اشتباه نام این پارکها در لیست فروش قرار گرفته است اما مسلم است که شهرداری و شهروندان نسبت به حفظ و صیانت از باغات حساس شدهاند.
طرح زوج و فرد مغایر حقوق شهروندی است
در بخش دیگری از نشست خبری روز گذشته، زمانی که به طرح پرسشهای خبرنگاران اختصاص یافت حقانی درباره موضوعاتی چون استیضاح شهردار و طرح زوج و فرد و همچنین آلودگی هوا به پرسشهای رسانهها پاسخ داد. او درباره مسأله سوال از شهردار گفت: براساس قانون اگر نمایندهای از پاسخ شهردار به یک تذکر قانع نشد، میتواند با جمعآوری ٢١ امضا اقدام و شهردار را استیضاح کند اما در حال حاضر این اجماع در شورای شهر وجود ندارد.
حقانی در مورد برچیده شدن طرح زوج و فرد نیز گفت: نظر شخصی من این است که طرح زوج و فرد مغایر با حقوق شهروندی است اما باید با برچیدن این محدوده، پیشنهاد دیگری داد، به گونهای که در حال حاضر یک تا سهمیلیون موتورسیکلت کاربراتوری که آلایندگی ٨ برابر بیشتر از خودرو دارند، وجود دارند و ٧٠هزار پیکان که آلایندگیشان ٣٠ برابر خودروهای معمولی است، در این شهر تردد میکند که باید فکری به حال اینها نیز اندیشیده شود و اگر در طرح جامع ترافیک، ممنوعیت استفاده از سوختهای فسیلی تصویب نشود، همیشه بساط آلودگی هوا جور خواهد بود.
*شهروند