نسخه چاپی
ارسال به دوستان
فست فودها و اين همه ضرر؟
غذاهاي آماده (Fast Food) يا به عبارتي ديگر غذاهاي حاضري اغلب غذاهايي نظير پيتزا، همبرگر، چيز برگر، انواع ساندويچ، مرغ سوخاري، ناگت مرغ، سيب‌زميني سوخاري و... هستند که از رستوران‌هاي عرضه‌کننده اين نوع غذاها تهيه و جزء لاينفک برنامه غذايي روزانه اغلب ما شده اند.
غذاهايي که ديگر احتياج نيست چند ساعت در آشپزخانه وقت گذاشت و آنها را تهيه کرد. اگر وجه مثبت سريع آماده شدن آنها را کنار بگذاريم فست فود هاي به ظاهر شيک، متنوع و خوشمزه، باطن بيماري دارند که اگر بخواهيم در هفته چندين وعده غذايي را به خوردن فست فودها اختصاص دهيم بايد از همان موقع که به خوردن اين غذاها وابسته شديم به سلامتي خود شک کنيم.
مضرات غذاهاي آماده براي سلامتي
خودداري از مصرف غذاهاي سرخ شده و روغن‌هاي جامد، حيواني و نباتي يکي از توصيه‌هاي مهم در پيشگيري از بروز بيماريهاي قلبي و عروقي است. نياز به سرخ کردن اکثرفست فودها، استفاده بيش از حد سس‌هاي چرب و استفاده کمتر از سبزيجات منجر به چاقي، کمبود برخي از ويتامين‌ها و املاح، ناراحتي‌هاي گوارشي و در نهايت بيماريهاي قلبي و عروقي در افراد مي‌شود.
مصرف طولاني مدت فست فودها و برنامه غذايي نامناسب مجموعه‌اي از مشکلات را به دستگاه گوارش و سيستم ايمني بدن وارد ميکند و سبب تغييراتي در چربي خون مي شود که يکي از عوامل مهم در بروز بيماريهاي قلبي و عروقي و ابتلا به تصلب شرائين است.
مشکلات فست فود ها براي مصرف کننده:
1. چاقي:
اولين مشکل ناشي از مصرف غذاهاي حاضري است. اکثر اين غذاها براي سلامت انسان مضر است، او را چاق ميکند، و شانس ابتلاء به ديابت و حمله قلبي را به شدت افزايش مي‌‌دهد. مصرف زياد فست‌فود سبب ايجاد چاقي به خصوص چاقي‌هاي موضعي در نواحي شکم و پهلوها مي‌شود که خود چاقي يکي از عوامل (ريز فاکتورهاي) مهم جهت ابتلا به ديابت مي باشد.
2. افزايش چربي‌هاي مضر:
بيشتر غذاهاي حاضري سرخ شده هستند و معمولا هم براي سرخ کردن اين غذاها از روغن‌هاي نباتي جامد استفاده ميکنند. درصد اسيدهاي چرب اشباع و ايزومرهاي ترانس در اين روغن‌ها بالاست. اين چربي همان چربي مضري است که مي‌تواند در ديواره رگها رسوب کرده و آنها را مسدود کند.
3. خوردن نوشابه:
يکي ديگر از مشکلات غذاهاي حاضري است. نوشابه‌هاي گازدار در کنار تمام اين غذاها عرضه و خورده مي‌شود. اسيد موجود در نوشابه‌هاي گازدار موجب فرسايش ميناي دندان شده و همچنين قند بالاي اين محصولات، پوسيدگي دندان ها را تسريع ميکند. به علاوه نوشابه‌ها فاقد ارزش غذايي بوده و به خاطر ميزان قند بالايشان داراي کالري زيادي هستند که موجب چاقي مي‌شوند. فراموش نکنيد که نوشابه‌هاي رژيمي هم به دليل داشتن قند مصنوعي آسپارتام، اشتهاآور هستند. مصرف آب، دوغ کم نمک و بدون گاز و نوشيدني‌هاي کم شيرين و کم کالري، سالم‌ترين نوشيدني‌ها هستند.
4. کمبود مواد مغذي:
غذاهايي که در فست فودها طبخ مي‌شوند، داراي ارزش غذايي پاييني از نظر ويتامين و املاح مورد نياز بدن هستند کمبود ارزش‌هاي غذايي يکي از مشکلاتي است که کودکان و نوجوانان را در سن رشد تهديد ميکند.
اگر کودک در سنين پايين از نظر مواد مغذي کمبود داشته باشد، حتماً در دوران نوجواني نيز دچار اين مشکل خواهد بود. کودکان و نوجواناني که زياد از اين غذاها استفاده ميکنند دچار کمبود کلسيم و ويتامين د هستند.
5. نمک فراوان و فشار خون:
بيشتر غذاهاي حاضر در ليست (منوي) اين رستوران‌ها از نظر نمک بسيار بالا و غير بهداشتي است. از طرف ديگر مصرف اين نوع غذاها باعث تغيير ذائقه خصوصاً در بچه ها شده و باعث عادت بچه ها به غذاهاي شور مي شود که در آينده و در سنين بالاتر سبب بيماريهاي قلبي و عروقي مانند فشار خون مي گردد. اگر از اين دوران عادت هاي خوب غذايي مانند مصرف غذاهاي کم نمک، کم چرب و تنوع غذايي در بچه ها شکل بگيرد به حفظ سلامت آنها و پيشگيري از بيماريهاي غيرواگير از جمله بيماري هاي قلبي عروقي و فشار خون بالا در بزرگسالي کمک زيادي کرده ايم.
6 . پرخوري:
يکي ديگر از مشکلات اين غذاهاست. وعده‌هاي غذايي فست فود از نظر اندازه معمولا بزرگ‌‌تر از يک وعده غذاي خانگي است. در نظر داشته باشيد که انرژي موجود در اين غذاها بسيار بيشتر از يک وعده غذاي خانگي در همان حجم است.
نگهدارنده و تثبيت کننده رنگ:
در اکثر سوسيس ها و کالباس ها از نيتريت به عنوان تثبيت دهنده رنگ و نگهدارنده استفاده مي شود که اين ماده در صورت استفاده بيش از حد مجاز باعث ايجاد سرطان دستگاه گوارشي در بدن مي شود؛ اما از اکثر فرآورده هاي گوشتي (سوسيس،کالباس و همبرگر) که قيمت ارزاني دارند، نمي توان به عنوان جايگزين گوشت استفاده کرد؛ گوشتي که در اين مواد استفاده مي شود، کيفيت پاييني دارد که با استفاده از پودر سير، ادويه و فلفل، اين قبيل گوشت ها رنگ ، بو و طعم پيدا مي کنند.
مضرات ادويه هاي استفاده شده در گوشت هاي فرآوري شده:
ادويه هاي استفاده شده در اين مواد غذايي باعث ايجاد حساسيت شديد در بعضي افراد مي شوند؛ به طور مثال بعضي مواقع ادويه هاي هندي که در بعضي از مواد غذائي استفاده مي شود باعث اسپاسم حنجره مي شود. همچنين مصرف سوسيس و کالباس که در فست فودها زياد استفاده مي شود باعث حساسيت شديد پوستي در بچه ها مي شود و پوستشان حالت کهير پيدا مي کند و دستگاه گوارش آنها هم تحت تاثير اين ادويه ها قرار مي گيرد و مشکلاتي را برايشان ايجاد مي کند.
بعضي ادويه ها هم باعث تحريک معده مي شوند که ناراحتي هاي گوارشي را در پي دارند و حتي منجر به زخم معده مي شود؛ به طور نمونه فلفل سبز تازه با اينکه تند هست اما هيچ عارضه اي براي معده ندارد ولي ادويه هايي که در فراورده هاي گوشتي استفاده مي شود بسيار عوارض شديدي را در پي دارند و سلامت بدن را در معرض خطر قرار مي دهند.
تهديد سلامتي بدن با روغن هاي به کار رفته در فست فود ها:
چربي و روغن هايي که در اين مواد غذايي استفاده مي شود بسيار چاق کننده هستند. افراد جامعه بايد به عنوان تنقل به اين مواد نگاه کنند نه به عنوان يک ماده غذايي سالم. از روغن هاي مايع اشباع در سرخ کردن انواع فست فودها استفاده مي شود که بسيار چاق کننده هستند و فردي که به عنوان غذاي اصلي از آنها استفاده مي کند به افزايش وزن و افزايش کلسترول مبتلا مي شود که عوارض شديدي در پي دارد. چربي هاي مصنوعي و اشباع که بسيار مضر هستند بيماري هاي گوارشي، قلبي و عروقي را در پي دارند.
يکي از مضرات فست فود ها، سرخ شدن نشاسته در روغن است؛ هر هيدروکربني که در روغن سرخ شود ايجاد پلي آکريل مي کند که ماده اي بسيار سمي است. وقتي يک ماده غذايي نشاسته دار را در روغن سرخ مي کنيم زنجيره هاي نشاسته پشت سر هم قرار مي گيرند که ايجاد اين رشته ها ترکيبات تازه اي به وجود مي آورد که باعث ايجاد يک سري بيماري در بدن مي شود. استفاده از روغن مخصوص سرخ کردن حتمي و لازم است؛ اما اين روغن ها هم عوارض را کاهش نمي دهند و باز باعث بيماري مي شوند.
ما بايد از غذاهاي آب پز يا بخارپز استفاده کنيم. اما بايد اين نکته را متذکر شد که از روغن هاي مايع اشباع در سرخ کردن مواد غذايي استفاده شود؛ اين روغن ها در اثر حرارت بيش از حد تبديل به پراکسيد مي شوند که اکسيژن وارد زنجيره چربي مي شود و باعث سمي شدن روغن مي شود. روغن نه تنها از شکل طبيعي خارج مي شود بلکه تبديل به ماده اي بسيار مضر مي شود. وقتي از روغني که مخصوص سرخ کردن نيست، استفاده مي کنيم اتفاقاتي در سيستم بدن مي افتد و چربي در ديواره عروق رسوب کرده و موجب تنگي يا انسداد آن مي شود.
جايگزين مناسب فست فودها:
ما مي توانيم به جاي استفاده از اين غذاهاي چرب و پر ادويه از فست فود هاي سالم و سنتي استفاده کنيم؛ مخلوط ميوه ها و سبزي ها؛ تخمه ها و تنقلات قديمي، ميوه هاي خشک شده (توت، آلو، پسته، انجير، خرما و ...) که عوارض بسيار کمي دارند و چربي هايي که در اين دانه هاي خوراکي وجود دارد برخلاف چربي هايي که در فست فودها استفاده مي شود چربي هاي بسيار مفيدي هستند که نه تنها باعث بيماري نمي شوند، بلکه چربي بد خون را کاهش داده و باعث افزايش چربي خوب بدن مي شوند.
غذاي خانگي را مي توان جايگزين فست فودها کرد و مقدار گوشت کمتر و سبزيجات بيشتري در تهيه غذا به کار برد. همچنين به جاي قرص‌هاي فشرده سوپ يا پودر پياز يا سير آماده که داراي مقدار زيادي نمک هستند مي توان از سوپ‌هاي تازه و کم نمک خانگي و در غذاهاي خود از سير تازه استفاده کرد. برخي ازانتخاب‌هاي فست فود سالم شامل مواد زير است:
مضرات غذاهاي آماده براي سلامتي
• سالادهاي بدون سس يا سس‌هاي با چربي کم يا بدون چربي
• سيب زميني پخته با سبزيجات به جاي سيب زميني سرخ شده با پنير
• همبرگر ساده و کوچک
• ميوه با ماست
• شير بدون چربي
• ساندويچ با کالري کم
* کارشناس مواد غذائي، آرايشي و بهداشتي معاونت غذا و دارو يزد
*برترين ها
غذاهايي که ديگر احتياج نيست چند ساعت در آشپزخانه وقت گذاشت و آنها را تهيه کرد. اگر وجه مثبت سريع آماده شدن آنها را کنار بگذاريم فست فود هاي به ظاهر شيک، متنوع و خوشمزه، باطن بيماري دارند که اگر بخواهيم در هفته چندين وعده غذايي را به خوردن فست فودها اختصاص دهيم بايد از همان موقع که به خوردن اين غذاها وابسته شديم به سلامتي خود شک کنيم.
مضرات غذاهاي آماده براي سلامتي
خودداري از مصرف غذاهاي سرخ شده و روغن‌هاي جامد، حيواني و نباتي يکي از توصيه‌هاي مهم در پيشگيري از بروز بيماريهاي قلبي و عروقي است. نياز به سرخ کردن اکثرفست فودها، استفاده بيش از حد سس‌هاي چرب و استفاده کمتر از سبزيجات منجر به چاقي، کمبود برخي از ويتامين‌ها و املاح، ناراحتي‌هاي گوارشي و در نهايت بيماريهاي قلبي و عروقي در افراد مي‌شود.
مصرف طولاني مدت فست فودها و برنامه غذايي نامناسب مجموعه‌اي از مشکلات را به دستگاه گوارش و سيستم ايمني بدن وارد ميکند و سبب تغييراتي در چربي خون مي شود که يکي از عوامل مهم در بروز بيماريهاي قلبي و عروقي و ابتلا به تصلب شرائين است.
مشکلات فست فود ها براي مصرف کننده:
1. چاقي:
اولين مشکل ناشي از مصرف غذاهاي حاضري است. اکثر اين غذاها براي سلامت انسان مضر است، او را چاق ميکند، و شانس ابتلاء به ديابت و حمله قلبي را به شدت افزايش مي‌‌دهد. مصرف زياد فست‌فود سبب ايجاد چاقي به خصوص چاقي‌هاي موضعي در نواحي شکم و پهلوها مي‌شود که خود چاقي يکي از عوامل (ريز فاکتورهاي) مهم جهت ابتلا به ديابت مي باشد.
2. افزايش چربي‌هاي مضر:
بيشتر غذاهاي حاضري سرخ شده هستند و معمولا هم براي سرخ کردن اين غذاها از روغن‌هاي نباتي جامد استفاده ميکنند. درصد اسيدهاي چرب اشباع و ايزومرهاي ترانس در اين روغن‌ها بالاست. اين چربي همان چربي مضري است که مي‌تواند در ديواره رگها رسوب کرده و آنها را مسدود کند.
3. خوردن نوشابه:
يکي ديگر از مشکلات غذاهاي حاضري است. نوشابه‌هاي گازدار در کنار تمام اين غذاها عرضه و خورده مي‌شود. اسيد موجود در نوشابه‌هاي گازدار موجب فرسايش ميناي دندان شده و همچنين قند بالاي اين محصولات، پوسيدگي دندان ها را تسريع ميکند. به علاوه نوشابه‌ها فاقد ارزش غذايي بوده و به خاطر ميزان قند بالايشان داراي کالري زيادي هستند که موجب چاقي مي‌شوند. فراموش نکنيد که نوشابه‌هاي رژيمي هم به دليل داشتن قند مصنوعي آسپارتام، اشتهاآور هستند. مصرف آب، دوغ کم نمک و بدون گاز و نوشيدني‌هاي کم شيرين و کم کالري، سالم‌ترين نوشيدني‌ها هستند.
4. کمبود مواد مغذي:
غذاهايي که در فست فودها طبخ مي‌شوند، داراي ارزش غذايي پاييني از نظر ويتامين و املاح مورد نياز بدن هستند کمبود ارزش‌هاي غذايي يکي از مشکلاتي است که کودکان و نوجوانان را در سن رشد تهديد ميکند.
اگر کودک در سنين پايين از نظر مواد مغذي کمبود داشته باشد، حتماً در دوران نوجواني نيز دچار اين مشکل خواهد بود. کودکان و نوجواناني که زياد از اين غذاها استفاده ميکنند دچار کمبود کلسيم و ويتامين د هستند.
5. نمک فراوان و فشار خون:
بيشتر غذاهاي حاضر در ليست (منوي) اين رستوران‌ها از نظر نمک بسيار بالا و غير بهداشتي است. از طرف ديگر مصرف اين نوع غذاها باعث تغيير ذائقه خصوصاً در بچه ها شده و باعث عادت بچه ها به غذاهاي شور مي شود که در آينده و در سنين بالاتر سبب بيماريهاي قلبي و عروقي مانند فشار خون مي گردد. اگر از اين دوران عادت هاي خوب غذايي مانند مصرف غذاهاي کم نمک، کم چرب و تنوع غذايي در بچه ها شکل بگيرد به حفظ سلامت آنها و پيشگيري از بيماريهاي غيرواگير از جمله بيماري هاي قلبي عروقي و فشار خون بالا در بزرگسالي کمک زيادي کرده ايم.
6 . پرخوري:
يکي ديگر از مشکلات اين غذاهاست. وعده‌هاي غذايي فست فود از نظر اندازه معمولا بزرگ‌‌تر از يک وعده غذاي خانگي است. در نظر داشته باشيد که انرژي موجود در اين غذاها بسيار بيشتر از يک وعده غذاي خانگي در همان حجم است.
نگهدارنده و تثبيت کننده رنگ:
در اکثر سوسيس ها و کالباس ها از نيتريت به عنوان تثبيت دهنده رنگ و نگهدارنده استفاده مي شود که اين ماده در صورت استفاده بيش از حد مجاز باعث ايجاد سرطان دستگاه گوارشي در بدن مي شود؛ اما از اکثر فرآورده هاي گوشتي (سوسيس،کالباس و همبرگر) که قيمت ارزاني دارند، نمي توان به عنوان جايگزين گوشت استفاده کرد؛ گوشتي که در اين مواد استفاده مي شود، کيفيت پاييني دارد که با استفاده از پودر سير، ادويه و فلفل، اين قبيل گوشت ها رنگ ، بو و طعم پيدا مي کنند.
مضرات ادويه هاي استفاده شده در گوشت هاي فرآوري شده:
ادويه هاي استفاده شده در اين مواد غذايي باعث ايجاد حساسيت شديد در بعضي افراد مي شوند؛ به طور مثال بعضي مواقع ادويه هاي هندي که در بعضي از مواد غذائي استفاده مي شود باعث اسپاسم حنجره مي شود. همچنين مصرف سوسيس و کالباس که در فست فودها زياد استفاده مي شود باعث حساسيت شديد پوستي در بچه ها مي شود و پوستشان حالت کهير پيدا مي کند و دستگاه گوارش آنها هم تحت تاثير اين ادويه ها قرار مي گيرد و مشکلاتي را برايشان ايجاد مي کند.
بعضي ادويه ها هم باعث تحريک معده مي شوند که ناراحتي هاي گوارشي را در پي دارند و حتي منجر به زخم معده مي شود؛ به طور نمونه فلفل سبز تازه با اينکه تند هست اما هيچ عارضه اي براي معده ندارد ولي ادويه هايي که در فراورده هاي گوشتي استفاده مي شود بسيار عوارض شديدي را در پي دارند و سلامت بدن را در معرض خطر قرار مي دهند.
تهديد سلامتي بدن با روغن هاي به کار رفته در فست فود ها:
چربي و روغن هايي که در اين مواد غذايي استفاده مي شود بسيار چاق کننده هستند. افراد جامعه بايد به عنوان تنقل به اين مواد نگاه کنند نه به عنوان يک ماده غذايي سالم. از روغن هاي مايع اشباع در سرخ کردن انواع فست فودها استفاده مي شود که بسيار چاق کننده هستند و فردي که به عنوان غذاي اصلي از آنها استفاده مي کند به افزايش وزن و افزايش کلسترول مبتلا مي شود که عوارض شديدي در پي دارد. چربي هاي مصنوعي و اشباع که بسيار مضر هستند بيماري هاي گوارشي، قلبي و عروقي را در پي دارند.
يکي از مضرات فست فود ها، سرخ شدن نشاسته در روغن است؛ هر هيدروکربني که در روغن سرخ شود ايجاد پلي آکريل مي کند که ماده اي بسيار سمي است. وقتي يک ماده غذايي نشاسته دار را در روغن سرخ مي کنيم زنجيره هاي نشاسته پشت سر هم قرار مي گيرند که ايجاد اين رشته ها ترکيبات تازه اي به وجود مي آورد که باعث ايجاد يک سري بيماري در بدن مي شود. استفاده از روغن مخصوص سرخ کردن حتمي و لازم است؛ اما اين روغن ها هم عوارض را کاهش نمي دهند و باز باعث بيماري مي شوند.
ما بايد از غذاهاي آب پز يا بخارپز استفاده کنيم. اما بايد اين نکته را متذکر شد که از روغن هاي مايع اشباع در سرخ کردن مواد غذايي استفاده شود؛ اين روغن ها در اثر حرارت بيش از حد تبديل به پراکسيد مي شوند که اکسيژن وارد زنجيره چربي مي شود و باعث سمي شدن روغن مي شود. روغن نه تنها از شکل طبيعي خارج مي شود بلکه تبديل به ماده اي بسيار مضر مي شود. وقتي از روغني که مخصوص سرخ کردن نيست، استفاده مي کنيم اتفاقاتي در سيستم بدن مي افتد و چربي در ديواره عروق رسوب کرده و موجب تنگي يا انسداد آن مي شود.
جايگزين مناسب فست فودها:
ما مي توانيم به جاي استفاده از اين غذاهاي چرب و پر ادويه از فست فود هاي سالم و سنتي استفاده کنيم؛ مخلوط ميوه ها و سبزي ها؛ تخمه ها و تنقلات قديمي، ميوه هاي خشک شده (توت، آلو، پسته، انجير، خرما و ...) که عوارض بسيار کمي دارند و چربي هايي که در اين دانه هاي خوراکي وجود دارد برخلاف چربي هايي که در فست فودها استفاده مي شود چربي هاي بسيار مفيدي هستند که نه تنها باعث بيماري نمي شوند، بلکه چربي بد خون را کاهش داده و باعث افزايش چربي خوب بدن مي شوند.
غذاي خانگي را مي توان جايگزين فست فودها کرد و مقدار گوشت کمتر و سبزيجات بيشتري در تهيه غذا به کار برد. همچنين به جاي قرص‌هاي فشرده سوپ يا پودر پياز يا سير آماده که داراي مقدار زيادي نمک هستند مي توان از سوپ‌هاي تازه و کم نمک خانگي و در غذاهاي خود از سير تازه استفاده کرد. برخي ازانتخاب‌هاي فست فود سالم شامل مواد زير است:
مضرات غذاهاي آماده براي سلامتي
• سالادهاي بدون سس يا سس‌هاي با چربي کم يا بدون چربي
• سيب زميني پخته با سبزيجات به جاي سيب زميني سرخ شده با پنير
• همبرگر ساده و کوچک
• ميوه با ماست
• شير بدون چربي
• ساندويچ با کالري کم
* کارشناس مواد غذائي، آرايشي و بهداشتي معاونت غذا و دارو يزد
*برترين ها
