روابط فرا زناشويي يعني چي؟

 ريشه ها و ميوه هاي روابط فرازناشويي در گفت و گو با دکتر سامرند سليمي روانپزشک: در سال هاي اخير مسائلي در جامعه به وجود آمده يا ظهور و بروز پيدا کرده که باعث شده بسياري از کارشناسان و برنامه هاي تلويزيوني و ساير رسانه ها درباره اش هشدار بدهند، فيلم سازان درباره اش فيلم بسازند و... يکي از اين پديده هاي نوظهور، رابطه هاي خارج از روابط زناشويي است؛ مساله اي که برخي معتقدند با رواج سريال هاي ماهواره اي، جدي تر و پررنگ تر شده است. با دکتر سامرند سليمي درباره رايج ترين علل و راه حل اين مساله گفت و گو کرده ايم.

حريم خانواده خط قرمز است

ابتدا بگوييد شما چه تعريفي از رابطه خارج از روابط زناشويي داريد؟
- معمولا رابطه خارج از روابط زناشويي به رابطه اي گفته مي شود که يکي از زوجين رابطه عاطفي، کلامي يا جنسي اي را با فرد ديگري خارج از قراردادي که با همسرش دارد برقرار کند که اين رابطه همراه با پنهانکاري است.

آيا ممکن است اين روابط حتي هنگامي که زوجين احساس خوبي نسبت به هم دارند شکل بگيرد؟
- بله، متاسفانه گاهي اوقات شاهد چنين وضعي نيز هستيم.

شما هم فکر مي کنيد رواج سريال هاي ماهواره اي باعث افزايش آمار چنين پديده هايي در جامعه مي شود؟
- ابتدا بايد قبول کنيم که ما آمار دقيقي در اين مورد نداريم اما من به عنوان يک روان پزشک و کسي که با زوج ها و خانواده ها در تماس روزمره هستم، مي توانم بگويم که متاسفانه اين پديده رو به افزايش است، البته اينگونه مسائل در گذشته هم وجود داشته اما بازدارنده هايي مانند سنت ها، باورهاي مذهبي و محدوديت هاي اجتماعي و عرفي مانع از بروز و پيدايش اينگونه روابط مي شده است و آن عشق ها در نهايت به يک عشق افلاطوني تبديل مي شدند و مکتوم مي ماندند.

فکر مي کنيد اين روابط از چه زماني و چگونه شکل گرفت؟
- به نظرم افزايش روز به روز امکانات فضاهاي مجازي و اجتماعي به پيدايش اينگونه روابط دامن زده است. مي توان از پيامک به عنوان اولين ارتباط خارج از روابط زناشويي اشاره کرد و بعد از آن فيس بوک، لاين، وايبر و اين قبيل فضاهاي مخفيانه.

به نظر شما مهم ترين مساله اي که مي تواند رابطه زناشويي را به خطر بيندازد، چيست؟
- اينکه اين رابطه پنهاني به رابطه اي عميق و عاطفي تبديل شود. اين موضوع واقعا زندگي زناشويي را تحت تاثير قرار مي دهد.

فرد خاطي احساس عذاب وجدان و گناه نمي کند؟
- چرا، معمولا احساس گناه مي کند و گاهي اين احساس گناه را سال ها با خود همراه دارد و گاهي حتي از روي خواب هايي که مي بيند، مي توانيم متوجه عذاب وجدان او شويم، امابعضي از آنها هم فقط کار خود را توجيه مي کنند.

سوال اصلي ام اين است که وقتي يکي از زوجين متوجه رابطه پنهاني همسر خود با فرد ديگري شد يا به چنين قضيه اي مشکوک شد، بايد چگونه رفتار کند؟
- سوال خوبي پرسيديد. در وهله اول بهتر است به هيچ وجه اين افراد، موضع را به خانواده خود ياخانواده همسرشان منتقل نکنند و با دوستانشان در اين باره حرفي نزنند، چون بيان اين موضوع نه تنها کمکي به آنها نخواهدکرد، بلکه اگر همسرشان همزماني پشيمان شده باشد و بخواهد اشتباهش را جبران کند، ديگر نمي تواند. از طرف ديگر بايد سعي کنيم فرد خاطي را ببخشيم و به او فرصت دهيم و اجازه بدهيم با ما حرف بزند و احساساتش را بيان کند چون از طريق گفت و گو مي توانيم رابطه آسيب ديده را ترميم کنيم.

اما بعضي اوقات خود همين احساس شک مخل رابطه است. اين طور نيست؟
- بله، شک به شدت روي حالت هاي رواني فرد تاثير مي گذارد براي همين توصيه مي شود در اينگونه شرايط به هيچ وجه در تلفن همراه يا کيف همسرتان تجسس نکنيد و سعي کنيد با گفت و گو، مشکلتان را بيان کنيد. تجسس در وسايل شخصي اوضاع را بدتر خواهدکرد.

راهکار شما چيست؟

- از او 4 تا سوال بپرسيد: 1) آيا هنوز من را دوست داري؟ اگر جواب بله بود، بپرسيد: 2) آيا به ادامه زندگي با من فکر مي کني؟ باز اگر جواب مثبت بود، بگوييد: 3) آيا رابطه اي خارج از رابطه زناشويي مان داري يا نه؟ و مسلما او به شما مي گويد خير و شما در آخر به او بگوييد: 4) مي داني که اگر وجود چنين رابطه اي براي من محرز شود چه هزينه اي را بايد پرداخت کني؟ بنابراين به جاي خودخوري سعي کنيد با او گفت و گو کنيد و سپس تصميمتان را براي ادامه زندگي بگيريد.

چه کساني به روابط فرازناشويي نزديک ترند؟

شکل گيري روابط فرازناشويي را مي توان به چند عامل نسبت داد. معمولا در بيشتر اين افراد يکي از نشانه هاي زير ديده مي شود:

1- يکي از مهم ترين علت هاي روابط فرازناشويي، عدم ارضاي جنسي است. يعني ممکن است بعضي از افراد از روابط زناشويي خود لذت نبرند و در جاي ديگري به دنبال ارضاي نيازهاي خود بگردند.

2- معمولا افرادي که اعتماد به نفس پايين تري دارند، بيشتر به دنبال اينگونه روابط مي گردند چون نياز دارند مورد تاييد قرار بگيرند و شايد فرد جديد بتواند احساس خودارزشمندي به آنها بدهد.

3- وقتي عشق به همسر به هر دليلي از بين رفته باشد، ممکن است يکي از همسران در طولاني مدت مورد خشونت رواني و عاطفي قرار بگيرد و همين مساله و فشاري که او تحمل کرده، باعث از بين رفتن عشق او به همسرش شود.

4- برخي از افرادي که به شکلي غيرطبيعي ميل به داشتن تجارب جديد دارند، آنقدر احساس نوجويي دارند که دائم دنبال کشف چيزهاي جديد هستند؛ از کار گرفته تا تحصيل و روابط و...

5- برخي از افرادي که معمولا ميل به انجام اعمال ممنوعه دارند، نيز ممکن است از مخفي کاري و هيجاني که هنگام اعمال مخفيانه شان دارند لذت ببرند و دست به چنين کارهايي بزنند.

6- برخي از افرادي که به هر دليلي مي خواهند از طرف مقابلشان انتقام بگيرند بيشتر به سمت برقراري اينگونه روابط مي روند. مثلا کسي که همسرش قبلا رابطه اي با کسي داشته يا سال ها خشونت رفتاري، کلامي يا جنسي همسرش را تحمل کرده است، بيشتر ميل به انتقام دارد.

"زندگي مشترک آقاي محمودي و بانو" يکي از فيلم هاي سال گذشته بود که سوژه اصلي اش روابط فرازناشويي بود.

7- بعضي از افراد که اصطلاحا بيمار جنسي هستند و دائم دوست دارند با شخص تازه اي رابطه جنسي نويي را تجربه کنند هم ممکن است وارد چنين روابطي بشوند که معمولا هم اينگونه روابط کوتاه هستند چون اين فرد بعد از مدتي خسته مي شود و به دنبال فرد جديد مي رود.

8- بعضي از افرادي که خيلي رمانتيک هستند، اين قبيل هيجان هاي عاطفي را دوست دارند و مايلند هرازگاه فضاهاي عاطفي جديدي براي خود ايجاد کنند تا از تنش هاي روزمره دور باشند. آنها معمولا در بهترين ساعات با پوشيدن بهترين لباس ها و به دور از هر تنشي، اينگونه فضاها را براي خود به وجود مي آورند.

9- گاهي بعضي از افراد وقتي احساس مي کنند که از دوستانشان در اين مورد عقب مانده اند، ممکن است وارد اين نوع روابط شوند. گروهي از اين قبيل افراد فکر مي کنند از قافله عقب افتاده اند! اين گروه مي خواهند هرطور شده اين به اصطلاح عقب ماندگي (!) را جبران کنند تا خودي در ميان همسالان و دوستان خود نشان دهند.

*مجله سلامت