نسخه چاپی
ارسال به دوستان
يک بام و دو هواي توسعه اينترنت در ايران
ايرنا نوشت: در سال 1993 ميلادي، ايران به عنوان دومين کشور در خاورميانه به جمع کشورهاي داراي اينترنت پيوست. شايد در آن زمان کمتر کسي تصور مي کرد اين شبکه ي جهاني روزي به بزرگ ترين پديده ي قرن تبديل شود و بسياري و حتي همه ي جنبه هاي زندگي ميليون ها نفر در سراسر جهان به آن وابسته باشد. ولي امروزه زندگي بدون اينترنت براي بسياري از ما يک کابوس است و زندگي شخصي و حرفه يي ما را زير تاثير قرار مي دهد. اين تاثير به حدي قوي است که حتي کشورهاي توسعه نيافته و در حال توسعه را نيز در بر مي گيرد و کشور ما ايران نيز بدون شک از اين قاعده مستثني نيست.
طي سال هاي اخير و باوجود رشد فزاينده ي سرعت اينترنت در سراسر جهان و پيشرفت روزافزون ابزارهاي تسهيل کننده ي استفاده از آن، کشور ما تا حد زيادي از اين قطار پيشرفت جا مانده است و اينترنت، رشد آهسته يي در ايران داشته؛ نکته يي که شايد بتوان دليل آن را بيش از هر چيز، نگاه هاي آميخته با ترديد و حتي گاه امنيتيِ افراد يا نهادهاي داراي نفوذ به اين پديده دانست.
اين محدوديت ها در حالي است که کشورمان، جمعي از فعال ترين کاربران اينترنت را به خود اختصاص داده است و طبق آمار، ايران هم اکنون بيشترين تعداد کاربران اينترنت در خاورميانه را دارا است. اين اشتياق براي استفاده ي بيشتر و هرچه آسان ترِ کاربران از اينترنت بدون شک در تناقض با سياست هايي قرار دارد که طي سال هاي اخير از سوي افراد يا نهادهاي مسوول در اين حوزه اعمال شده اند. سياست هايي که در ابتداي سال 2013 ميلادي، ايران را در رتبه ي کمترين سرعت اينترنت در جهان و حتي پس از کشورهايي نظير عراق و افغانستان قرار داد. هم اکنون در حاليکه کشوري نظير کره ي جنوبي با داشتن سرعت دانلود 20 هزار کيلوبيت، در صدر کشورهاي داراي بيشترين سرعت اينترنت در جهان قرار دارد، اين سرعت در ايران بسيار ناچيز و بين پنج تا هشت کيلوبيت در ثانيه است که حتي از استاندارد جهاني نيز کمتر است.
با در نظر گرفتن موارد گفته شده، ذکر چند نکته ضروري به نظر مي رسد:
1. مي توان به جرات گفت که در زمان حاضر همه ي سازمان ها، وزارتخانه ها و در کل، نهادهاي دولتي و خصوصي، از اينترنت استفاده مي کنند و به آن وابسته هستند. علاوه بر اين سال ها است که اقدام هايي نظير ثبت نام هاي مهم، اتصال به شبکه ي بانکي و ... محدود به دسترسي به اينترنت شده و امروزه حتي براي دسترسي به اخبار روز خبرگزاري ها و پايگاه هاي خبري و حتي روزنامه ها بايد به اينترنت دسترسي داشت. مردم امروزه قادر هستند از اين طريق علاوه بر برخورداري از تفريح و سرگرمي، پرسش هاي مهم و ضروري خود از شخصيت هايي نظير رييس جمهور، وزيرها، مرجع هاي تقليد و ... را تنها از طريق جستجو در پايگاه هاي شخصي اين افراد و به لطف اينترنت مطرح کنند. پايگاه هاي خريد و فروش کالاهاي مختلف، مشترکان فراواني در کشور دارد و بسياري از اين محيط ها در زمينه هاي فرهنگي، مذهبي، الکترونيکي، پوشاک و ... خدمات خود را با بهترين کيفيت و سرويس هاي پس از فروش در اختيار کاربران قرار مي دهند.
با در نظر گرفتن اين توضيحات که نشان از وابستگي همه جانبه ي کشور به اينترنت و نياز به گسترش هرچه بيشتر و سريع تر آن چه در سطح خانگي و چه ملي دارد، چرا عده يي هنوز هم در تلاش هستند با بهانه هايي که در بسياري از موردها بوي انگيزه هاي سياسي و سنگ اندازي در راه عمل به وعده هاي داده شده در حوزه ي فناوري از آن به مشام مي رسد، مانع برخورداري مردم از حقوق خود در دستيابي به اينترنت به عنوان امکاني آسان و ضروري در راستاي يک زندگي بهتر شوند؟
2. بدون شک اينترنت نيز مانند بسياري ديگر از ابزارهاي تکنولوژي نوين، مي تواند ضررهايي را در بر داشته باشد که از ميان آن ها مي توان به هک شدن سرويس هاي اطلاعاتي کشورها، پرنوگرافي کودکان، جاسوسي سايبري و ... اشاره کرد. ولي بدون شک نمي توان با ديدن اين خطرها در فضاي مجازي که امروزه و به لطف پيشرفت در حوزه ي امنيت سايبري، روز به روز از تعداد آن ها کاسته شده و با عاملان آن برخورد صورت مي گيرد، به روي منفعت هاي اينترنت چشم پوشي کرد و به نوعي صورت مساله را بدليل بروز خطاهايي در معادله پاک کرد. متاسفانه اين سياست در کشور ما به شدت مرسوم است و برخي افراد تصور مي کنند با اعمال فيلترينگ، بستن پايگاه هاي حاشيه ساز و شبکه هاي اجتماعي و ... مي توان جلوي بروز هرگونه خطر در اين محيط را گرفت. در حاليکه برخورد سرکوبگرانه با اين مساله و حذف شتابزده ي آنچه از سوي اين افراد، عامل بروز مشکل توصيف مي شود، راه حل درستي نخواهد بود و خيلي زود ابزاري ديگر و چه بسا قويتر جايگزين آن خواهد شد.
علاوه بر اين حمايت از فعاليت هاي نظارتي پليس سايبري بجاي حکم دادن بر فيلتر پايگاه هاي مختلف در کنار فرهنگي سازي صحيح در کنار توسعه ي اينترنت، بدون شک از بروز خطر و تهديدهاي مختلف جلوگيري خواهد کرد.
3. نکته ي مهم تر اينکه در شرايطي که کشور ما در تلاش است با بهبود رابطه ي خود با جامعه ي جهاني بعد از دوره يي سخت که ايران را از بسياري از جنبه ها در حاشيه قرار داد، فناوري اطلاعات و بويژه تسهيل و توسعه ي استفاده از اينترنت، مي تواند يکي از بهترين و در عين حال آسان ترين راه ها براي تحقق اين هدف باشد. بهبود سرعت اينترنت در ايران مي تواند هرچه پررنگ تر شدن نقش و حضور کشور در عرصه هاي مختلف بين المللي را در بر داشته و تبادل هاي ميان افراد و ملت ها را افزايش دهد که خود به بهبود رابطه با ساير کشورها منجر خواهد شد. بر خلاف تصور عده يي که اين افزايش ارتباط را عاملي در جهت سواستفاده و بهره برداريِ منفي ِبرخي کشورها از منفعت هاي ملي مي دانند، اين تغيير مي تواند فعاليت کشور در عرصه ي جهاني را تسريع بخشد و امکان شناساندن ظرفيت هاي داخلي در کنار بهره برداري از آخرين تحول هاي جهاني را فراهم سازد.
نمي توان اين نکته را از ياد برد که طي نمودن مسير توسعه در دنياي کنوني، مستلزم استفاده از همه ي ابزارهاي فناوري اطلاعات و در راس آن ها ايتنرنت است و ساير کشورهاي جهان نيز اين مسير را پيموده اند. پس چه بهتر که به اين نياز ضروري به عنوان يک فرصت نگاه شود و تهديدهاي محدودي که به واسطه ي آن ممکن است رخ دهد را با سياست هاي نظارتي و نه حذفي از ميان برد.
طي سال هاي اخير و باوجود رشد فزاينده ي سرعت اينترنت در سراسر جهان و پيشرفت روزافزون ابزارهاي تسهيل کننده ي استفاده از آن، کشور ما تا حد زيادي از اين قطار پيشرفت جا مانده است و اينترنت، رشد آهسته يي در ايران داشته؛ نکته يي که شايد بتوان دليل آن را بيش از هر چيز، نگاه هاي آميخته با ترديد و حتي گاه امنيتيِ افراد يا نهادهاي داراي نفوذ به اين پديده دانست.
اين محدوديت ها در حالي است که کشورمان، جمعي از فعال ترين کاربران اينترنت را به خود اختصاص داده است و طبق آمار، ايران هم اکنون بيشترين تعداد کاربران اينترنت در خاورميانه را دارا است. اين اشتياق براي استفاده ي بيشتر و هرچه آسان ترِ کاربران از اينترنت بدون شک در تناقض با سياست هايي قرار دارد که طي سال هاي اخير از سوي افراد يا نهادهاي مسوول در اين حوزه اعمال شده اند. سياست هايي که در ابتداي سال 2013 ميلادي، ايران را در رتبه ي کمترين سرعت اينترنت در جهان و حتي پس از کشورهايي نظير عراق و افغانستان قرار داد. هم اکنون در حاليکه کشوري نظير کره ي جنوبي با داشتن سرعت دانلود 20 هزار کيلوبيت، در صدر کشورهاي داراي بيشترين سرعت اينترنت در جهان قرار دارد، اين سرعت در ايران بسيار ناچيز و بين پنج تا هشت کيلوبيت در ثانيه است که حتي از استاندارد جهاني نيز کمتر است.
با در نظر گرفتن موارد گفته شده، ذکر چند نکته ضروري به نظر مي رسد:
1. مي توان به جرات گفت که در زمان حاضر همه ي سازمان ها، وزارتخانه ها و در کل، نهادهاي دولتي و خصوصي، از اينترنت استفاده مي کنند و به آن وابسته هستند. علاوه بر اين سال ها است که اقدام هايي نظير ثبت نام هاي مهم، اتصال به شبکه ي بانکي و ... محدود به دسترسي به اينترنت شده و امروزه حتي براي دسترسي به اخبار روز خبرگزاري ها و پايگاه هاي خبري و حتي روزنامه ها بايد به اينترنت دسترسي داشت. مردم امروزه قادر هستند از اين طريق علاوه بر برخورداري از تفريح و سرگرمي، پرسش هاي مهم و ضروري خود از شخصيت هايي نظير رييس جمهور، وزيرها، مرجع هاي تقليد و ... را تنها از طريق جستجو در پايگاه هاي شخصي اين افراد و به لطف اينترنت مطرح کنند. پايگاه هاي خريد و فروش کالاهاي مختلف، مشترکان فراواني در کشور دارد و بسياري از اين محيط ها در زمينه هاي فرهنگي، مذهبي، الکترونيکي، پوشاک و ... خدمات خود را با بهترين کيفيت و سرويس هاي پس از فروش در اختيار کاربران قرار مي دهند.
با در نظر گرفتن اين توضيحات که نشان از وابستگي همه جانبه ي کشور به اينترنت و نياز به گسترش هرچه بيشتر و سريع تر آن چه در سطح خانگي و چه ملي دارد، چرا عده يي هنوز هم در تلاش هستند با بهانه هايي که در بسياري از موردها بوي انگيزه هاي سياسي و سنگ اندازي در راه عمل به وعده هاي داده شده در حوزه ي فناوري از آن به مشام مي رسد، مانع برخورداري مردم از حقوق خود در دستيابي به اينترنت به عنوان امکاني آسان و ضروري در راستاي يک زندگي بهتر شوند؟
2. بدون شک اينترنت نيز مانند بسياري ديگر از ابزارهاي تکنولوژي نوين، مي تواند ضررهايي را در بر داشته باشد که از ميان آن ها مي توان به هک شدن سرويس هاي اطلاعاتي کشورها، پرنوگرافي کودکان، جاسوسي سايبري و ... اشاره کرد. ولي بدون شک نمي توان با ديدن اين خطرها در فضاي مجازي که امروزه و به لطف پيشرفت در حوزه ي امنيت سايبري، روز به روز از تعداد آن ها کاسته شده و با عاملان آن برخورد صورت مي گيرد، به روي منفعت هاي اينترنت چشم پوشي کرد و به نوعي صورت مساله را بدليل بروز خطاهايي در معادله پاک کرد. متاسفانه اين سياست در کشور ما به شدت مرسوم است و برخي افراد تصور مي کنند با اعمال فيلترينگ، بستن پايگاه هاي حاشيه ساز و شبکه هاي اجتماعي و ... مي توان جلوي بروز هرگونه خطر در اين محيط را گرفت. در حاليکه برخورد سرکوبگرانه با اين مساله و حذف شتابزده ي آنچه از سوي اين افراد، عامل بروز مشکل توصيف مي شود، راه حل درستي نخواهد بود و خيلي زود ابزاري ديگر و چه بسا قويتر جايگزين آن خواهد شد.
علاوه بر اين حمايت از فعاليت هاي نظارتي پليس سايبري بجاي حکم دادن بر فيلتر پايگاه هاي مختلف در کنار فرهنگي سازي صحيح در کنار توسعه ي اينترنت، بدون شک از بروز خطر و تهديدهاي مختلف جلوگيري خواهد کرد.
3. نکته ي مهم تر اينکه در شرايطي که کشور ما در تلاش است با بهبود رابطه ي خود با جامعه ي جهاني بعد از دوره يي سخت که ايران را از بسياري از جنبه ها در حاشيه قرار داد، فناوري اطلاعات و بويژه تسهيل و توسعه ي استفاده از اينترنت، مي تواند يکي از بهترين و در عين حال آسان ترين راه ها براي تحقق اين هدف باشد. بهبود سرعت اينترنت در ايران مي تواند هرچه پررنگ تر شدن نقش و حضور کشور در عرصه هاي مختلف بين المللي را در بر داشته و تبادل هاي ميان افراد و ملت ها را افزايش دهد که خود به بهبود رابطه با ساير کشورها منجر خواهد شد. بر خلاف تصور عده يي که اين افزايش ارتباط را عاملي در جهت سواستفاده و بهره برداريِ منفي ِبرخي کشورها از منفعت هاي ملي مي دانند، اين تغيير مي تواند فعاليت کشور در عرصه ي جهاني را تسريع بخشد و امکان شناساندن ظرفيت هاي داخلي در کنار بهره برداري از آخرين تحول هاي جهاني را فراهم سازد.
نمي توان اين نکته را از ياد برد که طي نمودن مسير توسعه در دنياي کنوني، مستلزم استفاده از همه ي ابزارهاي فناوري اطلاعات و در راس آن ها ايتنرنت است و ساير کشورهاي جهان نيز اين مسير را پيموده اند. پس چه بهتر که به اين نياز ضروري به عنوان يک فرصت نگاه شود و تهديدهاي محدودي که به واسطه ي آن ممکن است رخ دهد را با سياست هاي نظارتي و نه حذفي از ميان برد.
