مروري بر بيانات و اقدامات رهبر انقلاب درباره بيداري اسلامي
حضرت آيتالله خامنهاي در ديدار اخير مسئولان نظام و سفراي کشورهاي اسلامي در روز عيد مبعث ضمن اعلام مجدد حمايت نظام اسلامي از مظلومين بر مبناي آموزهي اسلاميِ «کُن للِظّالِمِ خَصماً وَ لِلمَظلومِ عَونا» بر ادامهي حرکت بيداري اسلامي تأکيد کردند: «خوشبختانه ملّتهاي منطقه بيدار شدهاند؛ بله، بيداري اسلامي را موقتاً سرکوب کردند لکن بيداري، سرکوبشدني نيست؛ بصيرت، سرکوبشدني نيست».
اکنون با گذشت بيش از چهار سال از آغاز موج جديد بيداري اسلامي و فراز و نشيب آن، پايگاه اطلاعرساني KHAMENEI.IR گزارشي از بيانات و اقدامات رهبر انقلاب در تحولات و قيامهاي بيداري اسلامي منطقه را منتشر ميکند.
* حمايت صريح از قيام ملتها در دنياي اسلام
۱۵ بهمن ۱۳۸۹ هنوز حُسني مبارک ديکتاتور مخلوعِ مصر بر کرسي قدرت تکيه زده بود که حضرت آيتالله خامنهاي در سخنراني عمومي خود در خطبههاي نماز جمعه رسما حاکم مصر را «نامبارک» ناميدند و خطاب به مردم مصر گفتند: «من به شما و قيامتان افتخار ميکنم.»[۱]
رهبري ضمن تبيين اهميت فوقالعادهي اين قيامها مردم را به ادامهي حرکتِ خود تا حصول پيروزي نهايي تشويق کردند:
«اکنون در دنياي اسلام حادثهئي بزرگ و باشکوه و سرنوشتساز در حال وقوع است. حادثهئي که ميتواند همهي معادلات استکبار را در اين منطقه بسود اسلام و بسود ملتها دگرگون سازد. حادثهئي که ميتواند عزت و کرامت را به ملتهاي عرب و امت اسلامي برگرداند... اين حادثهي معجزآسا بهوسيلهي ملت تونس آغاز شد و بهوسيلهي ملت بزرگ و رشيد مصر به اوج رسيده است.»[۲]
در فضايي که هنوز مشخص نبود سرانجام اعتراضات مردمي چه خواهد شد و در عرصهي تحولات ميداني چه روي خواهد داد رهبر انقلاب اسلامي فراتر از گمانهزنيهاي مرسوم رسانهاي به تحليل زمينهها و علل قيام ملت مصر پرداخته و «وابستگي و احساس ذلت و تحقير» را به عنوان زمينههاي نارضايتي و «خشم مقدس» مردم معرفي نمودند.
سخنراني رهبري در خطبههاي نماز جمعه پانزدهم بهمن را که بخشي از آن به زبان عربي ايراد شد، ميتوان فصلي جديد در گفتگوي عمومي رهبر انقلاب با ملتهاي مسلمان در زمينهي قيامهاي اعتراضي مردم و شکلگيري دور جديد تحولاتِ بيداري اسلامي دانست. در واقع اين سخنراني نمونهاي از مديريت و رهبري گفتماني آيتالله خامنهاي در سطح دنياي اسلام بوده و فضايي جديد را براي انتقال تجربيات ملت ايران در جريان انقلاب اسلامي به ساير ملتهاي مسلمان ايجاد کرد:
«نميتوان چيزي را که در انقلاب کبير اسلامي در ۳۰ سال پيش در ايران واقع شد، عيناً در مصر يا تونس يا هر کشور ديگر اسلامي انتظار داشت، ليکن مشترکاتي هم وجود دارد که در آنها، تجربيات هر ملتي ميتواند براي ملتهاي ديگر به کار آيد.»[۳]
در ادامهي همين سخنراني رهبر انقلاب توصيههايي را براي دستيابي اين قيامها به موفقيت هرچه بيشتر و ناکام گذاشتن برنامههاي دشمن داشتند. تبيين وظايف مهمِ نخبگان ديني، علمي و سياسي در مقابل توطئههاي دشمنان از جمله خطوط اصلي مباحث رهبر انقلاب اسلامي در اين بُرهه بود که بعدا هم متناسب با شرايط مختلف ادامه پيدا کرد:
«وظيفهي عالمان دين، نخبگان سياسي، نخبگان علمي و دانشگاهي خيلي سنگين است... اينها بايد نگذارند دستگاه استکبار با وسائل گوناگوني که دارد، اين حرکت عظيم ملتها را مصادره کند، قيام مردم را از آنها سرقت کند؛ بايد مراقب باشند. اينها بايد مردم را به سمت اهداف عاليهاي که براي هر کشوري اين اهداف، اهداف و آرمانهاي والاست، هدايت کنند.»[۴]
اين گفتگوي عمومي رهبري با ملتها با هدف «انتقال تجربيات انقلاب اسلامي» به سايرين و «ناکام گذاشتن طرحهاي کلان دشمنان» در سخنرانيها و ديدارهاي بعدي متناسب با اقتضائات، نيازها و چالشهاي گوناگون ادامه يافت که در ادامه به برخي از مهمترين و تأثيرگذارترين محورهاي اين بيانات اشاره ميکنيم.
* تلاش در جهت تبيين هويت قيامها
از اواخر سال ۸۹ و طي سال ۹۰ بخش عمدهاي از سخنان رهبر انقلاب به «تبيين ماهيت و هويت قيامها» اختصاص داشت. شايد بتوان برنامههاي دشمن و عوامل آن براي مصادره به مطلوب و جهتدهي انحرافي اين قيامها را علت تأکيدات چندبارهي رهبري در اين زمينه دانست. رهبري به مناسبتهاي مختلف سعي بر ارائهي تصويري درست و منطبق بر تاريخ و واقعيتهاي منطقه از اين تحولات داشتند. تأکيد بر «بيداري فطري انسانها در واکنش به تحميلات تمدن مادي و دخالتهاي مستکبرين» از جمله نکات مورد توجه آيتالله خامنهاي در اين زمينه بود:
«امروز دنيا در زير بار سنگين تحميلات ناشي از تمدن مادي به ستوه آمده است و دنبال راه نجاتي ميگردد. آنچه که شما امروز از بيداري اسلامي در برخي از کشورهاي اسلامي مثل مصر و تونس ملاحظه ميکنيد، يک نشانه و نمونهاي از بهستوهآمدگي بشريت است. وقتي شياطين بر زندگي مردم غالب ميشوند - که شياطين انس از شياطين جن خطرناکترند - مستکبران عالم که در زندگي اجتماعي مردم، زندگي خصوصي مردم، در اقتصاد مردم، در فهم و بينش مردم دخالت ميکنند و آنها را به راههاي بيراهه ميکشانند، زندگي فضاي تاريک پيدا ميکند و اين فضاي سنگين و تاريک با فطرت انسانها ناسازگار است و بالاخره فطرت انسان بيدار ميشود؛ اين آن چيزي است که امروز دارد در دنيا اتفاق ميافتد.»[۵]
تأکيد بر «جهتگيري اسلامي» و «حضور عمومي ملتها» در اين حرکتها موضوع ديگري بود که در بيانات حرم رضوي به صورت پُررنگي مطرح شد و بعد از آن نيز ادامه پيدا کرد:
«به توفيق پروردگار يک حرکت جديدي در اين منطقه آغاز شده است. اين حرکت، حرکت ملتهاست؛ حرکت امت اسلامي است؛ حرکت با شعار اسلام است؛ حرکت به سمت اهداف اسلامي است؛ نشاندهندهي بيداري عمومي ملتهاست... دو خصوصيت در اين تحولات وجود دارد: يکي عبارت است از حضور مردم، و ديگري عبارت است از سمت و سوي ديني در اين حرکتها. اين، دو عنصر اساسي است.»[۶]
* ترسيم وضعيت دشمن و افشاي توطئهها
«ترسيم وضعيت استکبار» در مقابل اين حرکتها و «افشاي توطئهها و تحرکات آن» در مقابله با بيداري اسلامي محور ديگر بيانات رهبري را تشکيل ميداد:
«آمريکائيها اول در مقابل اين حوادث متحير ماندند، دچار بيتحليلي شدند؛ نميفهميدند چه دارد اتفاق ميافتد، باورشان نميآمد. بعد از آنکه اين حوادث اتفاق افتاد، چون تحليل درستي از حوادث نداشتند، مردم را نميشناختند، مواضع متناقضي گرفتند. البته آنچه که تا امروز در مورد اين کشورها و ديگر کشورها همواره در رفتار آمريکائيها ديده شده، پشتيباني از ديکتاتورها بوده است...
اينها بعد از آنکه عوامل خود را در اين کشورها از دست دادند، دو تا ترفند را در پيش گرفتند: يکي فرصتطلبي، يکي شبيهسازي.»[۷]
همچنين آيتالله خامنهاي در فرصتهاي مختلف نسبت به تحرکات دشمن و دور خوردن قيامها از دشمنان مستکبر هشدار ميدهند:
«اين کشورهائي که بحمداللَّه به پيروزي رسيدند - مخصوصاً مصر که کشوري بزرگ و داراي ميراث غني اسلامي و معنوي و فرهنگي است - بايد مراقب باشند؛ دشمن از در بيرون رفته است، از پنجره برنگردد. اين کمکهائي که ميگويند آمريکا ممکن است به مصر يا به هر کشور ديگري بکند، خودش مايهي گرفتاري است. آمريکائيها از راه همين کمکها و همين دلارهاست که تسلط خود را بر کشورها تحکيم ميکنند.»[۸]
طرح مهمترين توطئههاي دشمن براي «عقيمسازي» و «به انحراف کشيدن اين قيامها و تسلط بر آنها» در ادامهي همين روند مطرح ميگردد:
«غربيها خيلي تلاش ميکنند. امروز همهي دستگاههاي تبليغاتي و سياسي و اقتصادي آمريکا و بعضي از مزدورانشان در اين منطقه به کار افتاده است تا اين انقلابهاي مردمي را، اين قيامهاي بزرگ را از مسير اصلي منحرف کنند؛ جنبهي اسلامي آن را مخفي کنند، مکتوم کنند، انکار کنند؛ کساني را پيدا کنند که با فريب مردم بر سر کار بيايند و همهي معادلهها را باز دوباره به نفع غرب برگردانند... امروز آمريکائيها به کمک صهيونيستها، به کمک برخي از همپيمانان و مزدوران خودشان در منطقه تلاش ميکنند اين انقلابها را منحرف کنند، بر اينها مسلط شوند، بر روي امواج اينها سوار شوند.»[۹]
با ورود جديتر دشمنان به تحولات ميداني اين عرصه، رهبري ضمن اعلام موضع رسمي نظام در مقابل حرکتهاي مردمي بر «مرزبندي با حرکتهاي برآمده براثر تحريک آمريکائيها و صهيونيستها» تأکيد کردند:
«موضع ما در مقابل اين حرکتهاي مردمي روشن است: هر جا حرکت اسلامي است، مردمي است، ضد آمريکائي است، ما با اين حرکت همراهيم؛ اما اگر در جائي ببينيم با تحريک آمريکائيها، با تحريک صهيونيستها، يک حرکتي به راه افتاده است، با آن حرکت همراهي نميکنيم... اين موضع ماست.»[۱۰]
* حرکت در مسير آسيبشناسي و جلوگيري از انحراف قيامها
از جمله رخدادهاي مهم ديگر در سال نود «ديدار رهبري با شرکتکنندگان در اجلاس بينالمللي بيداري اسلامي» [۱۱] در تهران بود. در اين ديدار که با حضور صدها عالم، روشنفکر و صاحبنظر از کشورهاي مختلف جهان به ويژه جهان اسلام برگزار شد آيتالله خامنهاي به برشماري «آسيبها و خطرات بزرگ پيشرو» پرداخته و در نهايت «پيشنهاداتي براي علاججوئي آسيبها و خطرات» ارائه دادند.
در بخش تبيين خطرات دو دستهي اصلي آسيبها از سوي ايشان مورد اشاره قرار گرفت:
«من اين آسيبها را به دو قسم ميکنم: آنها که در درون خود ما ريشه دارد و از ضعفهاي ما بر ميخيزد، و آنها که دشمن به طور مستقيم آن را برنامهريزي ميکند.»[۱۲]
در بخش دوم خطرات و آسيبها مواردي چون: «بر روي کار آوردن عناصر متعهد به آمريکا و غرب و حفظ سيستمهاي وابسته»، «ايجاد هرج و مرج، تروريزم و جنگ داخلي»، «حصر اقتصادي، تحريم و بلوکه کردن سرمايههاي ملي» و نيز «هجوم همه جانبهي تبليغاتي و رسانهاي» از جمله سرفصلهاي اصلي بود که توسط ايشان مطرح شد.
بخش عمدهاي از پيشنهادات آيتالله خامنهاي خطاب به موثرين جهان اسلام نيز ناظر به برنامهها و توطئههاي دشمن و براي جلوگيري از انحراف و ناتمام ماندن قيامها بود. يکي از فرازهاي مهم هشدارها و توصيههاي آيتالله خامنهاي به خطر «تعصبهاي جاهلانه و افراطهاي مذهبي» و نقش آن در «شکست انقلاب» اختصاص داشت:
«اسلامگرائي نبايد با تحجر و قشريگري و تعصبهاي جاهلانه و افراطي مشتبه گردد. مرز ميان اين دو نيز بايد پر رنگ باشد. افراطهاي مذهبي که غالباً با خشونت کور همراه است، عامل عقبماندگي و دور شدن از هدفهاي والاي انقلاب است، و اين به نوبهي خود مايهي جدا شدن مردم و در نتيجه شکست انقلاب خواهد بود.»[۱۳]
ديگر بيانات مهم رهبري در سالگرد پيروزي قيامها و بار ديگر در خطبههاي نماز جمعه ايراد شد. در اين سخنراني نيز توطئههاي غرب براي به شکست کشاندن قيامهاي ملل مسلمان و استفاده از «تاکتيک بَدلسازي و توليد نمونههاي تقلبي» مورد اشاره قرار گرفت:
«غرب در دهههاي بيداري اسلامي و بويژه سالهاي اخير پس از شکستهاي پياپي از ايران و افغانستان تا عراق و لبنان و فلسطين و اينک مصر و تونس و ... کوشيده است پس از شکست تاکتيک اسلامستيزي و خشونت علني، به تاکتيک بدلسازي و توليد نمونههاي تقلبي دست بزند، تا عمليات تروريزم ضد مردمي را به جاي «شهادتطلبي»، «تعصب و تحجر و خشونت» را به جاي «اسلامگرائي و جهاد»، «قوميتگرائي و قبيلهبازي» را به جاي «اسلامخواهي و امتگرائي»... قلمداد کند.»[۱۴]
* تبيين طرح تکفير
در سال ۹۱ و با جديتر شدن تحرکات دشمن و به خصوص فعالتر شدن حرکتهاي تکفيري در نقاط مختلف جهان اسلام شاهد توجه و تأکيد رهبري بر تبيين توطئهي «طرح تکفير» هستيم. ايشان در حکم انتصاب دبيرکل مجمع تقريب مذاهب اسلامي با صراحت نسبت به عملياتي شدن طرح تکفير و تحميل آن به جهان اسلام هشدار دادند:
«دشمنان اسلام و امپراطوران کفر و نفاق به رهبري امريکا و اسرائيل ميخواهند معادلهي جهاد و مقاومت را تبديل به طرح تکفير و ترور فرزندان اسلام نموده و در يک کلام، جنگ شيعه - سني را به مثابه دلمشغولي ملتهاي مسلمان بر جهان اسلام تحميل کنند.»[۱۵]
آيتالله خامنهاي در ديدارهاي جداگانهاي که با حاضرين در دو اجلاس جهاني «زنان و بيداري اسلامي» و «اساتيد دانشگاههاي جهان اسلام و بيداري اسلامي» داشتند به طرح نکات مهمي از ابعاد توطئههاي دشمن و ارائهي راهکارهايي براي مقابله با آن پرداخته و از ملتها خواستن با هوشياري از مهار حرکت توسط آمريکا و صهيونيسم جلوگيري کنند. [۱۶]
از همينرو در اين مقطع شاهد تأکيدات جديتر رهبري نسبت به «خطر تحجر و تکفير» و همچنين «توطئهي اختلافافکني» براي ضربه به قيامها هستيم:
«اسلام مال هميشهي دنياست، اسلام مال همهي قرنهاست، اسلام مال همهي دورانهاي پيشرفت بشري است؛ جوابگوست. آن فکري که بتواند پاسخگوئي اسلام را به اين نيازها بفهمد، بايد آن را پيدا کرد. بعضيها اين فکر را ندارند؛ فقط بلدند اين را تکفير کنند، آن را تفسيق کنند، اسم خودشان را هم مسلمان بگذارند. در نهايت هم يک وقتهائي انسان ميبيند که در يک مواردي سرشان با سر مزدوران دشمن در يک آخور است!... اختلاف شيعه و سني، اختلاف قوميتها، اختلاف مليتها، تفاخرهاي غلط. مسئلهي شيعه و سني را دارند بزرگ ميکنند، سعيشان اين است اختلاف ايجاد کنند. ميبينيد در کشورهاي اسلامي، در همين کشورهاي انقلاب کرده، اختلاف ايجاد ميکنند؛ در نقاط ديگر دنياي اسلام اختلاف ايجاد ميکنند؛ همه بايد بيدار باشند، همه بايد هشيار باشند. غرب و آمريکا دشمن دنياي اسلام است؛ با اين چشم بايد به حرکات آنها نگاه کرد. تحريک ميکنند، سازمانهاي جاسوسيشان مشغول فعاليتند؛ هرجا دستشان برسد، تخريب ميکنند.»[۱۷]
در مقابل نقشههاي دشمن و عوامل آن، تأکيد بر عنصر «اتحاد و جلوگيري از هرگونه اختلافافکني» بين مسلمانان به صورت جدي از سوي آيتالله خامنهاي مورد توجه قرار گرفت:
«امروز مهمترين دستاويز دشمن براي مقابلهي با بيداري اسلامي، ايجاد اختلاف است. مسلمان را در مقابل مسلمان قرار دادن، مسلمان را به دست مسلمان از بين بردن، اينها را به هم مشغول کردن؛ چه چيزي بهتر از اين براي دشمنان استقلال اسلامي که مسلمانان را به هم مشغول کنند؟ ...
علاج اين بيماري، احساس اتحاد بين مسلمين است؛ ملتهاي مسلمان بايد با هم متحد شوند... امروز راه، فقط اين است.»[۱۸]
* هشدار نسبت به تبديل نهضت به معارضه
برگزاري اجلاس جهاني «علما و بيداري اسلامي» در اوايل سال ۹۲ فرصت ديگري بود تا رهبر انقلاب ضمن «فعالسازي ظرفيت نخبگانيِ جهان اسلام» بخش ديگري از تجربيات انقلاب اسلامي به خصوص در مواجهه و به شکست کشاندن نقشههاي مستکبرين را به جهان اسلام و ملتهاي مسلمان منتقل کنند. علاوه بر طرح برخي از عناصر اصلي پازلِ طراحي شده توسط دشمن همچون: «سلب مرجعيت فکري از پايگاههاي ديني» و «جدائي از مردم براثر آلوده شدن به احسانِ صاحبان زر و زور» همچنان تکفير و اختلافافکني محورِ مهم مباحث رهبري را تشکيل ميداده است:
«امروز يکي از خطرناکترين چيزهائي که نهضت بيداري اسلامي را تهديد ميکند، اختلافافکني و تبديل اين نهضتها به معارضههاي خونين فرقهاي و مذهبي و قومي و ملّي است. اين توطئه هماکنون از سوي سرويسهاي جاسوسي غرب و صهيونيزم، با کمک دلارهاي نفتي و سياستمداران خودفروخته، از شرق آسيا تا شمال آفريقا و بويژه در منطقهيعربي، با جد و اهتمام دنبال ميشود و پولي که ميتوانست در خدمت بهروزي خلق خدا باشد، خرج تهديد و تکفير و ترور و بمبگذاري و ريختن خون مسلمانان و برافروختن آتش کينههاي درازمدت ميگردد... نگاه هوشمندانه به صحنهي درگيريهاي داخلي، دست دشمن را در پس اين فاجعهها بروشني نشان ميدهد... د. اکنون ليبي به گونهاي، مصر و تونس به گونهاي، سوريه به گونهاي، پاکستان به گونهاي، و عراق و لبنان به گونهاي درگير يا در معرض اين شعلههاي خطرناکند. بايد بشدت مراقب و در پي علاج بود.»[۱۹]
اما در ادامهي تحولات در کشورهاي اسلامي رويدادهاي گوناگوني رُخ داد که برخي از آنان بيش از آنکه در خدمت منافع مسلمانان و جهان اسلام باشد عملا به تحکيم مناسبات سلطهطلبانه و مداخلهجويانهي مستکبرين کمک ميکرد. پس از اين رخدادها بود که آيتالله خامنهاي به تحليل حوادث پرداخته و سعي کردند با نشان دادن ريشههاي غفلت و توطئه، ضمن کاهش هزينهها عوامل اصلي انحراف در جريان بيداري اسلامي را به مسلمانان بشناسانند. ايشان فقدان «يک خطّ درست راهنما» [۲۰] را از جمله عوامل مهم در ايجاد خسارتها معرفي کرده و در پيام خود به کنگره حج «ظهور گروهها و جريانهاي افراطگر» و «رواج تروريسم قساوتآميز» و اوضاع محنتبار منتج از آن را عامل «عقيمسازي بيداري اسلامي» دانستند:
«جنگهاي داخلي؛ عصبيّتهاي کور ديني و مذهبي؛ بيثباتيهاي سياسي؛ رواج تروريسم قساوتآميز؛ ظهور گروهها و جريانهاي افراطگر...؛ همه و همه محصول نقشهي شيطاني و استکباري سرويسهاي امنيّتي بيگانگان و عوامل حکومتي همدست آنان در منطقه است که در زمينههاي مستعدّ داخلي کشورها امکان وقوع مييابد... اين اوضاع محنتبار، ميتواند بيداري اسلامي را عقيم و آمادگيهاي روحي پديد آمده در دنياي اسلام را ضايع سازد و بار ديگر، سالهاي دراز، ملّتهاي مسلمان را به رکود و انزوا و انحطاط بکشاند.»[۲۱]
رهبري ضمن معرفي «اقدامات جريان تکفير به عنوان نتيجهي برنامهريزي دشمنان» [۲۲] به صراحت جريان تکفير را منحرف کنندهي حرکت بيداري اسلامي دانسته و اين مسئله را به عنوان «خدمت به دشمن» معرفي کردند:
«جريان تکفير توانست حرکت بيدارى اسلامى را منحرف کند... جريان تکفير، اين حرکت عظيم ضدّاستکبارى و ضدّآمريکايى و ضدّاستبدادى را تغيير جهت داد به جنگ بين مسلمانان و به برادرکشى. خطّ مقدّم مبارزات در اين منطقه مرزهاى فلسطين اشغالى بود. جريان تکفير آمد اين خطّ مقدّم را تبديل کرد به خيابانهاى بغداد و مسجد جامع سوريّه و دمشق و خيابانهاى پاکستان و شهرهاى مختلف سوريّه، و اينها شد خطّ مقدّم مبارزه!... تبديل اين حرکت، کارى است در خدمت آمريکا، در خدمت انگليس، کارى است در خدمت سرويسهاى جاسوسى آمريکا و انگليس و موساد و مانند اينها.»[۲۳]
* ترسيم چشمانداز آينده و امتداد حرکت
هرچند برخي رويدادها و اتفاقات تأسفبار در جهان اسلام نقش مهمي در توقف قيامهايِ بيداري اسلامي و تبديل تحولات به جنگ و تروريسم در برخي نقاط جهان اسلام داشت اما آيتالله خامنهاي در آخرين بيانات و موضعگيريهاي خود دربارهي اين موضوع ضمن تأکيد بر ريشهکَن نشدن بيداري اسلامي، تلاش ميکنند امت اسلامي از تجربيات برامده از اين رويدادها براي آيندهي خود استفاده کند. از منظر رهبر انقلاب «بيداري اسلامي يک حادثهي سياسيِ محض نبود» [۲۴] بنابر اين صرفا با برخي رويدادهاي سياسي مانند: اقدامات تروريستي و کودتا و... اين جريان سرکوب نخواهد شد.
ايشان در ديدار با مسئولان نظام و سفراى کشورهاى اسلامى به مناسبت سالروز بعثت پيامبر اکرم (صلىاللهعليهوآلهوسلم) ضمن اعلام مجدد حمايت نظام اسلامي از مظلومين بر مبناي آموزهي اسلاميِ «کُن للِظّالِمِ خَصماً وَ لِلمَظلومِ عَونا» بر ادامهي حرکت بيداري اسلامي تأکيد کردند:
«خوشبختانه ملّتهاي منطقه بيدار شدهاند؛ بله، بيداري اسلامي را موقّتاً سرکوب کردند لکن بيداري، سرکوبشدني نيست؛ بصيرت، سرکوبشدني نيست. ملّت ايران بيدار است، بسياري از ملّتهاي منطقه آگاه و بيدارند و امّت اسلامي هم بحمدالله در حال بيداري است... بايد توجّه داشته باشيم رسالت امّت اسلامي را فراموش نکنيم و نيروي امّت اسلامي را ناديده نگيريم.»[۲۵]
در اين نگاه چشمانداز پيشروي حرکت بيداري اسلامي روشن بوده و امتداد اين جريان تأثيري بنيادين در شکلگيري آيندهي دنيا خواهد داشت:
«اکنون اسلام از حاشيهي معادلات اجتماعي و سياسي جهان خارج شده و در مرکز عناصر تعيينکنندهي حوادث عالم، جايگاهي برجسته و نمايان يافته است و نگاه تازهاي را در عرصهي زندگي و سياست و حکومت و تحولات اجتماعي عرضه ميکند؛ و اين در دنياي کنوني که پس از شکست کمونيزم و ليبراليزم، دچار خلأ عميق فکري و نظري است، پديدهاي مهم و پرمعني به شمار ميرود. اين نخستين اثري است که حوادث سياسي و انقلابي در شمال آفريقا و منطقهي عربي، در مقياس جهاني بر جاي گذاشته است، و خود مبشّر حقايق بزرگتري است که در آينده اتفاق خواهد افتاد... ابعاد اين بيداري مبارک بسي گسترده و داراي امتدادي رمزگونه است؛ ولي آنچه از دستاوردهاي نقد آن در چند کشور شمال آفريقا ديده شد، ميتواند دلها را به نتائج بزرگ و شگرف آينده به اطمينان برساند.»[۲۶]
از نظر ايشان مواجهه با چالشها، درس گرفتن از تجربيات و رشد آگاهيهاي مسلمانان ميتواند به اعتلاي حرکت بيداري اسلامي منجر شود به شرط آنکه «بصيرت» امت اسلامي به صورت جدي تقويت شود:
«مواجههى با چالشها يک فرصتى است براى اينکه اسلام بتواند از مراحل سير تاريخىِ حرکت بهسوى اعتلاى مورد نظر، انشاءالله يک پلّهى ديگر، يک حرکت ديگر، يک مرحلهى ديگر پيش برود؛ امروز اينجورى است. ما در دورههاى قبل از پيروزى انقلاب اسلامى و قبل از بيدارى اسلامى، دنياى اسلام را در حال غفلت ميديديم؛ امروز دنياى اسلام در حال آگاهى است. حوادثى هم که در دنياى اسلام رخ ميدهد، به کمک آگاهى امّت اسلامى مىآيد؛ ما را آگاهتر ميکند، روشنتر ميکند، وظايف ما را براى ما مشخّصتر ميکند. دشمنان اسلام از اين بصيرت مؤمنين و امّت اسلامى بيمناکند؛ ما اين بصيرت را بايد روزبهروز تقويت بکنيم؛ اوّلين مرحله همين است که اين چالشها را بشناسيم.»[۲۷]
[۱] - خطبههاي نماز جمعه تهران ۱۳۸۹/۱۱/۱۵
[۲] - خطبههاي نماز جمعه تهران ۱۳۸۹/۱۱/۱۵
[۳] - خطبههاي نماز جمعه تهران ۱۳۸۹/۱۱/۱۵
[۴] - بيانات در ديدار مسئولان نظام در روز ميلاد پيامبر(ص) ۱۳۸۹/۱۲/۰۲
[۵] - بيانات در ديدار مسئولان نظام در روز ميلاد پيامبر(ص) ۱۳۸۹/۱۲/۰۲
[۶] - بيانات در حرم مطهر رضوي در آغاز سال۹۰ ۱۳۹۰/۰۱/۰۱
[۷] - بيانات در حرم مطهر رضوي در آغاز سال۹۰ ۱۳۹۰/۰۱/۰۱
[۸] - بيانات در بيست و دومين سالگرد امام خميني(ره) ۱۳۹۰/۰۳/۱۴
[۹] - بيانات در ديدار مسئولان نظام در روز عيد مبعث ۱۳۹۰/۰۴/۰۹
[۱۰] - بيانات در بيست و دومين سالگرد امام خميني(ره) ۱۳۹۰/۰۳/۱۴
[۱۱] - بيانات در اجلاس بينالمللي بيداري اسلامي ۱۳۹۰/۰۶/۲۶
[۱۲] - بيانات در اجلاس بينالمللي بيداري اسلامي ۱۳۹۰/۰۶/۲۶
[۱۳] - بيانات در اجلاس بينالمللي بيداري اسلامي ۱۳۹۰/۰۶/۲۶
[۱۴] - خطبههاي نماز جمعه تهران + ترجمه خطبه عربي ۱۳۹۰/۱۱/۱۴
[۱۵] - انتصاب حجتالاسلاموالمسلمين اراکي به سمت دبيرکلي مجمع تقريب مذاهب اسلامي۱۳۹۱/۰۴/۲۴
[۱۶] - بيانات در ديدار شرکتکنندگان در اجلاس جهاني «زنان و بيداري اسلامي» ۱۳۹۱/۰۴/۲۱
[۱۷] - بيانات در ديدار شرکتکنندگان در اجلاس جهاني اساتيد دانشگاههاي جهان اسلام و بيداري اسلامي ۱۳۹۱/۰۹/۲۱
[۱۸] - بيانات در ديدار مسئولان نظام و ميهمانان کنفرانس وحدت اسلامي ۱۳۹۱/۱۱/۱۰
[۱۹] - بيانات در اجلاس جهاني علما و بيداري اسلامي ۱۳۹۲/۰۲/۰۹
[۲۰] - بيانات در ديدار فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ۱۳۹۲/۰۶/۲۶
[۲۱] - پيام به کنگره عظيم حج ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
[۲۲] - بيانات در ديدار مسئولان نظام و سفراي کشورهاى اسلامى ۱۳۹۳/۰۳/۰۶
[۲۳] - بيانات در ديدار شرکتکنندگان در «کنگرهى جهانى جريانهاى افراطى و تکفيرى از ديدگاه علماى اسلام» ۱۳۹۳/۰۹/۰۴
[۲۴] - بيانات در ديدار رئيس و اعضاي مجلس خبرگان رهبري ۱۳۹۲/۰۶/۱۴
[۲۵] - مسئولان نظام و سفراى کشورهاى اسلامى ۱۳۹۴/۰۲/۲۶
[۲۶] - بيانات در اجلاس جهاني علما و بيداري اسلامي ۱۳۹۲/۰۲/۰۹
[۲۷] - بيانات در محفل انس با قرآن ۱۳۹۳/۰۴/۰۸