نسخه چاپی
ارسال به دوستان
نام‌های گوناگون شهریه برای ثبت نام در مدارس
هشدار نسبت به اخذ شهریه در مدارس و ادامه یافتن روال همیشگی یعنی فشار مسئولان مدارس به والدین دانش‌آموزان برای پرداخت وجهی به‌منظور کمک به مدرسه، موضوعی است که سال‌ها در خرداد و هنگام ثبت‌نام دانش‌آموزان تکرار می‌شود. به‌رغم اینکه امسال نیز مسئولان آموزش و پرورش اعلام کردند دریافت وجه هنگام ثبت‌نام غیرقانونی است اما بررسی‌ها نشان می‌دهد کماکان در برخی مدارس به شیوه‌های مختلف والدین مجبور به پرداخت مبلغی ولو ناچیز می‌شوند.
به گزارش آرمان، الناز احمدی، مادر جوانی که یکی از فرزندان دوقلویش در مدرسه پسرانه در خیابان انقلاب تحصیل می‌کند، درباره نحوه پرداخت شهریه به «آرمان» می‌گوید: امسال مبلغ 150 هزار تومان تحت‌عنوان کمک مردمی پرداخت کرده است اما برای دخترش که در مدرسهای دیگر درس می‌خواند، 200 هزار تومان هزینه کرده است. گفته‌های او نشان می‌دهد به‌رغم اینکه پول‌های مذکور را با عنوان کمک‌مردمی پرداخت کرده است اما بیشتر آن را نوعی شهریه به حساب می‌آورد. احمدی در پاسخ به این سوال که آیا پرداخت شهریه از سوی والدین الزامی است، می‌گوید: پرداخت شهریه الزامی است اما میزان مبلغ آن بستگی به سطح مالی خانواده‌ها دارد. برای مثال سقف پرداخت شهریه مبلغ 300 هزار تومان بود که برای هر یک از فرزندانم به تناسب توان مالی پرداخت کردم. به گفته او بنابر اخبار منتشرشده از سوی رسانه‌ها مدارس حق اخذ هیچ مبلغی را ندارد اما انگار کمتر کسی به این موضوع توجه می‌کند و در اعتراض به نحوه شرایط موجود برخی مدیران مدارس می‌گویند این مدرسه هوشمند است و باید هزینه آن پرداخت شود.
هزینه‌های سرسام‌آور مدارس
دانیال داوودی در دبستانی واقع در منطقه پنج تهران تحصیل می‌کند. پدرش درباره نحوه پرداخت شهریه پسرش به «آرمان» می‌گوید: امسال برای کمک مردمی باید 300 هزار تومان پرداخت می‌شد که ما فقط 100 هزار تومان هزینه کردیم. او می‌افزاید: برای پرداخت هزینه‌ها مسئولان مدرسه معتقدند که آموزش و پرورش مدارس را تامین نمی‌کند و آنها مجبور هستند این هزینه را از والدین دانش‌آموزان کسب کنند تا به این ترتیب بتوانند خرج و مخارج مدرسه را تامین کنند. برای مثال به تامین هزینه‌های بنایی، نقاشی، فتوکپی، نوسازی میز و صندلی‌ها از هزینه‌های کمک‌مردمی دانش‌آموزان اشاره می‌کنند. آنها می‌گویند مدارس بدون کسب این مبالغ هیچ بودجه‌ای ندارند. به گفته او برای برگزاری دوره‌های فوق‌برنامه هم هزینه مضاعف از والدین اخذ می‌شود. با وجود این، داوودی می‌گوید: باید به این امر توجه کرد که مسئولان مدرسه هیچ فشاری به خانواده‌ها در زمینه اخذ شهریه نمی‌آورند.
مدرسه، مدرسه است
در حوالی محله نارمک مدرسهای هست که این روزها پررفت‌وآمد و شلوغ است. یکی از مادران درباره نحوه ثبت‌نام فرزندش می‌گوید: از دانش‌آموزان در مقطع اول ابتدایی کل مبلغ 300هزار تومان اخذ می‌شود اما در پایه‌های بالاتر شهریه به شکل اقساط و با توجه به توان مالی خانواده‌ها پرداخت می‌شود. مینا موسوی می‌افزاید: برای فرزندم در مقطع ششم ابتدایی فقط پنجاه هزار تومان شهریه مدرسه پرداخت کردم، آن هم به این دلیل که فرزندم در کلاس‌های توانبخشی شرکت می‌کند و توان پرداخت شهریه مدرسه را ندارم. به گفته او در سال‌های اخیر چندین‌بار به‌عنوان عضو انجمن اولیا و مربیان در مدرسه فعالیت داشته‌ام و از نزدیک شاهد خرج و مخارج مدرسه و اینکه آموزش و پرورش حتی بودجه‌ای برای پرداخت هزینه‌های جانبی به مدارس اختصاص نمی‌دهد هستم. برای مثال در سال گذشته برای مرمت سقف نمازخانه مدرسه حدود 9میلیون تومان هزینه شد که کل هزینه از طریق کمک مردمی در مدرسه تامین شد. موسوی تصریح می‌کند: جالب است بدانید که مسئولان آموزش و پرورش در رسانه‌ها اخبار گوناگون مبنی بر عدم پرداخت شهریه از سوی والدین دانش‌آموزان را منتشر می‌کنند اما از سوی دیگر هیچ هزینه‌ای مبنی بر پرداخت هزینه‌های مدارس را تقبل نمی‌کند. برای مثال هر یک از دانش‌آموزان به نوبت باید یک بسته کاغذ آچهار خریداری و برای انجام امور کپی به مدرسه تحویل دهند و حتی یکی از خانواده‌ها داوطلبانه توپ و دیگر امکانات را برای ساعت ورزش بچه‌ها تهیه کرده است. او درباره کیفیت آموزش در مدارس می‌گوید: پسر بزرگم در مدرسه غیرانتفاعی تحصیل می‌کرد اما نحوه رسیدگی در این مدارس با دیگر مدرسه‌ها هیچ تفاوتی نداشت و این ذهنیت که به‌دلیل اخذ پول کلان باید به بچه رسیدگی شود غلط است بلکه برای تفهیم دروس به دانش‌آموز فقط والدین و خود دانش‌آموز می‌تواند موثر باشد. در این زمینه نباید جایگاه معلمان را فراموش کرد اما در برخی مدرسه‌ها این دلسوزی‌ها کمتر اتفاق می‌افتد.
تجهیز مدارس، حربه‌ای برای اخذ شهریه
یک کارشناس آموزش و پرورش درباره نحوه اخذ شهریه مدارس دولتی به «آرمان» می‌گوید: قانون آموزش و پرورش بر پایه صرفه‌جویی و هزینه نکردن است. محمدرضا نیک‌نژاد می‌افزاید: هم‌اکنون والدین این بینش را دارند که در مدارس دولتی نباید هیچ هزینه‌ای شود اما در مدارس دولتی از 50هزار تومان تا دومیلیون تومان از والدین دانش‌آموزان شهریه اخذ می‌شود و اگر مدرسه مذکور از امکاناتی همچون مدرسه هوشمند و استفاده از معلمان مجرب بهره‌مند باشد این امکانات می‌تواند از سوی مسئولان مدرسه حربه‌ای برای کسب هزینه مضاعف باشد و بالعکس مدارسی که از لحاظ آموزشی چندان زبانزد نیستند، نمی‌توانند در اخذ مبلغ مذکور موفق باشند. جالب است بدانید در مدارس دولتی حتی در روستاها نیز والدین موظف هستند هزینه‌های آب، برق و گاز را پرداخت کنند. او با بیان اینکه این اقدامات کاسب‌کارانه برای وجهه آموزش و پرورش مطلوب نیست، تاکید می‌کند: در سال‌های گذشته اخذ شهریه از والدین از سوی نمایندگان مجلس و وزیر با مخالفت همراه بود اما اکنون دیگر انگار قبح آن ریخته و برخی ادارات در مناطقی نیز مدیران را تشویق به اخذ شهریه می‌کنند. به گفته این کارشناس آموزش و پرورش باید به این نکته توجه داشت که برای اخذ شهریه رفتار مدیران با والدین متفاوت است و در برخی مواقع حتی مبلغ هشتصدهزار تومان هم از والدین اخذ می‌شود.
حذف سرانه آموزشی چالشی برای خانواده‌ها
نیک‌نژاد با بیان اینکه چندین سال است که سرانه آموزشی دانش‌آموزان از سوی وزارت آموزش و پرورش قطع شده است، تصریح می‌کند: در سال‌های گذشته به‌ازای هر دانش‌آموز، آموزش و پرورش مبلغی را به مدیر مدرسه پرداخت می‌کرد که این مبلغ در قالب جذب مربی پرورشی، پرداخت فیش‌های آب و برق و گاز، ساماندهی بهداشت در مدرسه و تجهیز کلاس‌ها به وسایل گرمایشی و سرمایشی هزینه می‌شد اما چند سالی است که آموزش و پرورش توانایی پرداخت این هزینه را ندارد و با استفاده از بودجه مردم خودش را تامین می‌کند و والدین هم با مواجهه با کلاس هوشمند و کلاس‌های آموزشی بالطبع هزینه‌ها را پرداخت می‌کنند. او با بیان اینکه سالانه 95 درصد از بودجه آموزش و پرورش صرف پرداخت حقوق معلمان می‌شود، می‌گوید: ریشه این نارسایی از سوی مدیران و تصمیم‌گیران ارشد در این وزارتخانه است نه مدیر مدرسه گرچه این وضعیت سبب بروز سوءاستفاده‌هایی هم شده است.
