جان سخت ترين موجودات زنده!
در جهاني که زندگي مي کنيم موجوداتي موسوم به اکسترموفيل (Extremophile) وجود دارند که مي توانند از بدترين شرايط محيطي و حياتي همچون گرما و سرما و … جان سالم به در برند. در اين مطلب به معرفي موجودات اکستروموفيل مي پردازيم.
گروه جانوران اکسترموفيل (Extremophile) به جانوراني اطلاق مي شود که مي توانند در شرايط بسيار سخت محيطي همچون گرما و سرماي شديد، محيط هاي بسيار اسيدي و يا قليايي، محيط هاي تحت فشار زياد، خشک، تابش راديواکتيو و مکان هاي باير، زنده بمانند و شرايطي را تحمل کنند که شانس ما براي بقا در آنها، کمتر از شانس روشن ماندن يک کبريت روشن در طوفان است.
دانشمندان مي گويند که اکسترموفيل ها نه تنها کارهايي استثنايي انجام مي دهند، بلکه با باز کردن ذهن ما درباره اين که حيات چيست و در چه محيط هايي مي تواند دوام بياورد، ديد ما را در مورد پتانسيل بقا بر روي ديگر سيارات گسترده مي کند. اکستروموفيل ها مي توانند در رفع نگراني هاي زميني تر به ما کمک کنند، از وابستگي دارويي گرفته تا توليد انرژي، اما «بخش اعظم اين کار تنها به خاطر علاقه ما به فهميدن چيزي انجام ميشود که بر روي سياره زمين وجود دارد و ما در مورد آن چيزي نمي دانيم … و خب، مقدار زيادي از چنين چيزهايي وجود دارند». در ادامه با ۵ مورد از جالبترين اکسترموفيلهاي زمين و جان سخت ترين موجودات زنده آشنا مي شويد.
جانور کندرو يا تنبل که تارديگريد نيز خوانده ميشود ، يکي از عجيب ترين موجودات روي زمين است. اين موجود عجيب مي تواند در محيطهاي خشن فيزيکي يا شيميايي – که عموماً حيات در آنها ناممکن است – زندگي کند. طول بزرگترين تارديگريد از ۱.۵ ميلي متر بيشتر نميشود و خيلي از آنها روزهاي خود را صرف خوردن جلبک ها و باکتري ها و شنا کردن در قطرات آب خزه گلسنگ ها ميکنند و به همين دليل بدن بسياري از آنها شفاف است. آنها ميتوانند در دماي ۲۷۳- و ۱۵۱ سانتيگراد زنده مي ماند و مي تواند تا سالها بدون غذا و آب به زندگي ادامه دهد. اين جانوران همچنين ميتوانند در برابر فشاري بيش از فشار عميق ترين اقيانوسها تاب بياورند يا در محيط خلا بيرون از جو زمين زنده بمانند.
انسانهايي را که ميتوانند تا حد ترکيدن ذرت بوداده، چيپس و اسنکهاي نمکي بخورند، به راحتي ميتوان از اين هالوفيل (مخلوقي که در محيطهاي بسيار نمکي زنده ميماند) تشخيص داد. ميگوي شورابي درياچه گريتسالت، هالوفيلي است که محل سکونتش در جاهاي پر نمک همانند درياچه نمکي گريت سالت يوتاستکه در بخشهايي ۱۰ برابر شورتر از آب اقيانوس است. ميگوهاي شورابي جزو جان سختترينهاي موجوداتي هستند که در محيطهاي شورابي دوام مي آورند.
شايد ظاهر آنها شبيه به موجودات فضايي باشد، اما موجوداتي که در عکس بالا مي بينيد، کرم هاي يخي متان هستند که در سال ۱۹۹۷ در همين کره زمين کشف شده و در بستر خليج مکزيک زندگي ميکند. اين کرمهاي اکسترموفيل صاف صورتي رنگ و با طول بدن حداکثر ۵ سانتيمتر، در نقبهايي بر روي تپههاي متاني يافت شدهاند، و احتمالا بر روي باکتريهايي که بر روي متان رشد ميکنند، زندگي ميکنند. آنها بر روي جلبک زندگي ميکنند و شبيه به کرمهاي خاکي هستند اما اتفاقاتي که در بدن آنها ميافتد (شامل توليد مثل، متابوليسم و رشد) همگي در دماي انجماد که در حدود ۳۲ درجه فارنهايت يا صفر درجه سانتيگراد است، اتفاق ميافتد.
در برخي از تصاوير پيروکوکوس فيروسوس شبيه يک طرح اوليه از نقاشي يک ماهي طلايي خيالي است، و در بقيه تصاوير شبيه کلوچه اي شکلاتي که مدتي طولاني در يک بشقاب مانده است. در دنياي واقعي اين موجود بي هوازي کوچک سخت جان که نامش به معني گلوله آتش مهاجم هست, آب در حال جوشيدن را که دمايش ۱۰۰ درجه سانتي گراد است، ترجيح مي دهد و اين توانايي، آن را به يک موجود فوق العاده مقاوم در برابر گرما تبديل مي کند.
ميکروب لازاروس مقاوم در برابر اشعه (Lazarus Microbe)
اين باکتري نزديک به ۵۰ سال پيش در يک قوطي گوشت که با وجود استرليزه شدن توسط تابش اشعه فاسد شده بود», کشف شد. ميکروب لازاروس (نامي که اين باکتري به آن مشهور است)، در رکوردهاي جهاني گينس، عنوان مقاوم ترين شکل حيات در برابر تابش اشعه را به خود اختصاص داده است. اين ميکروب ۳۰۰۰ برابر بيشتر از ما مي تواند در برابر اشعه دوام بياورد. آن هم در حالي که تنها يک ارگانيسم تک سلولي است. همين امر باعث علاقه شديد دانشمندان به اين ميکروب شده است: کشف اينکه چگونه ميکروب ها در برابر تابش مقاومت مي کنند ممکن است منجر به راه حلي شود تا افراد را از قرار گرفتن در معرض انواع تابش از پرتودرماني گرفته تا تخريب اشعه آفتاب، حفظ کند.
گروه جانوران اکسترموفيل (Extremophile) به جانوراني اطلاق مي شود که مي توانند در شرايط بسيار سخت محيطي همچون گرما و سرماي شديد، محيط هاي بسيار اسيدي و يا قليايي، محيط هاي تحت فشار زياد، خشک، تابش راديواکتيو و مکان هاي باير، زنده بمانند و شرايطي را تحمل کنند که شانس ما براي بقا در آنها، کمتر از شانس روشن ماندن يک کبريت روشن در طوفان است.
دانشمندان مي گويند که اکسترموفيل ها نه تنها کارهايي استثنايي انجام مي دهند، بلکه با باز کردن ذهن ما درباره اين که حيات چيست و در چه محيط هايي مي تواند دوام بياورد، ديد ما را در مورد پتانسيل بقا بر روي ديگر سيارات گسترده مي کند. اکستروموفيل ها مي توانند در رفع نگراني هاي زميني تر به ما کمک کنند، از وابستگي دارويي گرفته تا توليد انرژي، اما «بخش اعظم اين کار تنها به خاطر علاقه ما به فهميدن چيزي انجام ميشود که بر روي سياره زمين وجود دارد و ما در مورد آن چيزي نمي دانيم … و خب، مقدار زيادي از چنين چيزهايي وجود دارند». در ادامه با ۵ مورد از جالبترين اکسترموفيلهاي زمين و جان سخت ترين موجودات زنده آشنا مي شويد.
جانور کندرو يا تنبل که تارديگريد نيز خوانده ميشود ، يکي از عجيب ترين موجودات روي زمين است. اين موجود عجيب مي تواند در محيطهاي خشن فيزيکي يا شيميايي – که عموماً حيات در آنها ناممکن است – زندگي کند. طول بزرگترين تارديگريد از ۱.۵ ميلي متر بيشتر نميشود و خيلي از آنها روزهاي خود را صرف خوردن جلبک ها و باکتري ها و شنا کردن در قطرات آب خزه گلسنگ ها ميکنند و به همين دليل بدن بسياري از آنها شفاف است. آنها ميتوانند در دماي ۲۷۳- و ۱۵۱ سانتيگراد زنده مي ماند و مي تواند تا سالها بدون غذا و آب به زندگي ادامه دهد. اين جانوران همچنين ميتوانند در برابر فشاري بيش از فشار عميق ترين اقيانوسها تاب بياورند يا در محيط خلا بيرون از جو زمين زنده بمانند.
انسانهايي را که ميتوانند تا حد ترکيدن ذرت بوداده، چيپس و اسنکهاي نمکي بخورند، به راحتي ميتوان از اين هالوفيل (مخلوقي که در محيطهاي بسيار نمکي زنده ميماند) تشخيص داد. ميگوي شورابي درياچه گريتسالت، هالوفيلي است که محل سکونتش در جاهاي پر نمک همانند درياچه نمکي گريت سالت يوتاستکه در بخشهايي ۱۰ برابر شورتر از آب اقيانوس است. ميگوهاي شورابي جزو جان سختترينهاي موجوداتي هستند که در محيطهاي شورابي دوام مي آورند.
شايد ظاهر آنها شبيه به موجودات فضايي باشد، اما موجوداتي که در عکس بالا مي بينيد، کرم هاي يخي متان هستند که در سال ۱۹۹۷ در همين کره زمين کشف شده و در بستر خليج مکزيک زندگي ميکند. اين کرمهاي اکسترموفيل صاف صورتي رنگ و با طول بدن حداکثر ۵ سانتيمتر، در نقبهايي بر روي تپههاي متاني يافت شدهاند، و احتمالا بر روي باکتريهايي که بر روي متان رشد ميکنند، زندگي ميکنند. آنها بر روي جلبک زندگي ميکنند و شبيه به کرمهاي خاکي هستند اما اتفاقاتي که در بدن آنها ميافتد (شامل توليد مثل، متابوليسم و رشد) همگي در دماي انجماد که در حدود ۳۲ درجه فارنهايت يا صفر درجه سانتيگراد است، اتفاق ميافتد.
در برخي از تصاوير پيروکوکوس فيروسوس شبيه يک طرح اوليه از نقاشي يک ماهي طلايي خيالي است، و در بقيه تصاوير شبيه کلوچه اي شکلاتي که مدتي طولاني در يک بشقاب مانده است. در دنياي واقعي اين موجود بي هوازي کوچک سخت جان که نامش به معني گلوله آتش مهاجم هست, آب در حال جوشيدن را که دمايش ۱۰۰ درجه سانتي گراد است، ترجيح مي دهد و اين توانايي، آن را به يک موجود فوق العاده مقاوم در برابر گرما تبديل مي کند.
ميکروب لازاروس مقاوم در برابر اشعه (Lazarus Microbe)
اين باکتري نزديک به ۵۰ سال پيش در يک قوطي گوشت که با وجود استرليزه شدن توسط تابش اشعه فاسد شده بود», کشف شد. ميکروب لازاروس (نامي که اين باکتري به آن مشهور است)، در رکوردهاي جهاني گينس، عنوان مقاوم ترين شکل حيات در برابر تابش اشعه را به خود اختصاص داده است. اين ميکروب ۳۰۰۰ برابر بيشتر از ما مي تواند در برابر اشعه دوام بياورد. آن هم در حالي که تنها يک ارگانيسم تک سلولي است. همين امر باعث علاقه شديد دانشمندان به اين ميکروب شده است: کشف اينکه چگونه ميکروب ها در برابر تابش مقاومت مي کنند ممکن است منجر به راه حلي شود تا افراد را از قرار گرفتن در معرض انواع تابش از پرتودرماني گرفته تا تخريب اشعه آفتاب، حفظ کند.