کد خبر: ۸۹۳۴۵
تاریخ انتشار: ۲۱ خرداد ۱۳۹۴ - ۱۰:۲۴
printنسخه چاپی
sendارسال به دوستان
تعداد بازدید: ۲۲۲۷

مزاج بدن خود را از بوعلي سينا بپرسيد

  شناسايي طبع يا مزاج انسان از جمله مباحثي است که نه تنها در طب سنتي ايران بلکه در ساير طب هاي سنتي جهان مثل طب سنتي چيني، رومي، يوناني و هندي نيز ديده مي شود.

به گزارش پايگاه خبري «تيک» (Tik.ir)، از اين رو شناسايي مزاج و پرداختن به آن در طول زندگي يکي از مهم ترين و کاربردي ترين شيوه ها براي حفظ سلامت، تندرستي و نشاط عمومي بدن است.

شناسايي ويژگي ها و خصوصيات بدني و پرداختن به آنها نقش بزرگي در عملکرد صحيح و مناسب اندام ها و اعضاي دروني بدن از قبيل مغز، دستگاه اعصاب، دستگاه گوارش، کليه ها و ديگر اعضاي بدن دارد.

مصرف مواد غذايي مناسب و همسو با مزاج و طبع افراد کمک مي کند تا ما در زندگي کمتر با اختلال ها، بيماري ها و تنش هاي جسمي و روحي روبه رو شويم و در مقايسه با افراد ديگر سلامت بيشتري داشته باشيم. با مطالعه اين مطلب، مي توانيد تا حدود زيادي با نوع مزاج و طبع خود آشنا شويد. اگرچه براي شناسايي دقيق تر و مطمئن تر مزاج و طبع بدن توصيه مي کنيم با يک متخصص طب سنتي در اين زمينه مشورت کنيد.

با ۱+۷ گام مزاج تان را شناسايي کنيد
براي شناسايي مزاج و طبع هر فرد لازم است ويژگي ها و خصوصيات جسماني وي مورد بررسي قرار گيرد. اين شيوه يکي از ساده ترين راه ها براي شناسايي طبع و مزاج هر فرد است که اگر چه روشي ساده به نظر مي رسد اما در عين حال دقت و هوشياري زيادي براي شناسايي مزاج و کيفيت آن لازم است به گونه اي که در بسياري از موارد پيچيدگي هايي براي شناسايي طبع اتفاق مي افتد که شايد تشخيص مزاج براي فرد عادي ممکن نباشد.

با وجود اين براي شناسايي مزاج بررسي ميزان گوشت و چربي بدن، بررسي ويژگي محل لمس شده در بدن از قبيل نرمي و سفتي، رنگ پوست، ويژگي هاي مو، شکل و خصوصيات اعضا، چگونگي خواب و بيداري،کيفيت و خصوصيات فضولات بدن و فعل و انفعالات حرکتي همگي از جمله مواردي است که براي تشخيص مزاج و طبع جبلي افراد مورد استفاده قرار مي گيرد، اگر چه تک تک اندام و اعضاي بدن علاوه بر مزاج جبلي که حاکم بر بدن است داراي مزاجي جداگانه هستند و گاهي ممکن است با غلبه يکي از اخلاط بدن در يکي از اندام ها روبه رو شوند و اين مسئله اختلال هايي در عملکرد آنها پديد آورد.

با مطالعه هر يک از سرفصل هايي که در اين شماره و شماره هاي بعدي مجله سيب ارائه مي شود و با جمع زدن علامت هايي که در مقابل هر يک از انواع مزاجي مي زنيد تا حدود زيادي مي توانيد نوع مزاج خود را تشخيص دهيد.

1- سردي و گرمي بدن را بررسي کنيد
براي شروع بايد سردي و گرمي بدن را بررسي کنيد. به کمک اين روش مي توانيد نخستين قدم را براي شناسايي گرمي يا سردي مزاج تان برداريد. تنها کافي است بخشي از بدن مانند ساعد فرد را لمس کنيد و دقت کنيد که با لمس آن چه احساسي را تجربه مي کنيد.

-در صورتي که با لمس بدن فرد مثلا لمس ساعد يا بازويش احساس گرما و حرارت کرديد او داراي مزاج گرم است.

-اما اگر هنگام لمس بدن فرد احساس سرما کرديد اين امر يکي از نشانه هاي سردمزاجي در آن فرد است.

۲. بافت بدني نرم داريد يا سفت؟
مرحله بعدي براي شناسايي نوع مزاج، بررسي ميزان نرمي و سفتي بافت هاي بدن، عضلات و پوست فرد است. چرا که افراد مختلف در مقايسه با هم بافت هاي بدني متفاوتي دارند که تشخيص و شناسايي دقيق آنها مي تواند جزئيات کامل تري براي شناسايي نوع مزاج در اختيار فرد قرار دهد.

-در صورتي که با لمس بدن فرد گرما احساس کرديد و علاوه بر گرما متوجه شديد بافت بدني او نرم است و با فشار سرانگشتان بافت به راحتي فرو مي رود اين فرد علاوه بر گرمي مزاج داراي رطوبت نيز هست. بنابراين او ويژگي هاي مزاج گرم و مرطوب را دارد.

-اما در صورتي که با لمس کردن بدن فرد احساس گرما کرديد اما خشکي و زبري خفيفي را زير سرانگشتان دست تان احساس کرديد او علاوه بر گرمي، خشکي مزاج نيز دارد. پس او يکي از علائم گرمي و خشکي مزاج که همان حس گرما و خشکي در بافت و پوست بدن است را دارد.

-ممکن است با لمس بدن فرد تجربه ديگري داشته باشيد. در شرايطي که با لمس بدن فرد احساس سردي کرديد اما اين سردي با نرمي پوست و بافت گوشت آلود بدن نيز همراه بود او داراي يکي از علائم مزاج سرد و مرطوب است که در ميان درمانگران طب سنتي با عنوان مزاج سرد و تر نيز معروف است.

-و اما در شرايطي که شما بدن فرد را لمس کرديد و از آن سرما دريافت کرديد و در عين حال با لمس بافت بدن با سختي و سفتي رو به رو شديد و احساس کرديد بافت بدن او خشک است مي توانيد او را داراي ويژگي هاي مزاج سرد و خشک بدانيد.

3- پوست شما چه رنگي است؟
بررسي رنگ پوست در کنار بررسي بافت بدن و سردي و گرمي آن مي تواند سومين گام براي نزديک شدن به نوع مزاج و طبع هر فرد باشد. درمانگران طب سنتي براي شناسايي نوع مزاج علاوه بر بافت بدن و استخوان بندي به رنگ پوست نيز براي شناسايي نوع مزاج افراد توجه مي کنند. از ديدگاه اين درمانگران رنگ پوست مي تواند نشانه خوبي براي بررسي نوع مزاج و طبع باشد.

-در شرايطي که پوست فرد سفيدرنگ و مايل به سفيد باشد مي تواند نشانه خوبي براي تشخيص سردمزاجي فرد باشد. البته اين رنگ علاوه بر اين مي تواند نشانه کم خوني او نيز باشد.

-افرادي که پوست بدن آنها قرمز رنگ يا مايل به قرمز است از جمله افرادي هستند که داراي مزاج گرم هستند. اين افراد پوست مايل به صورتي و قرمز دارند و علاوه بر گرمي مزاج در گروه افراد پرخون نيز قرار دارند.

-کساني که پوست بدن شان زرد رنگ يا مايل به زردي است از جمله افرادي هستند که علاوه بر گرمي مزاج با خشکي مزاج نيز رو به رو هستند. اين افراد در طول زندگي با مشکلات ناشي از غلبه صفرا در بدن رو به رو مي شوند.

-در افرادي که پوست بدن آنها تيره و کدر است و به اصطلاح رنگ لب آنها بادمجاني رنگ است نشانه هاي مزاج سرد و خشک وجود دارد. اين افراد با غلبه سودا نيز در بدن روبه رو هستند.

مردان و زناني که پوست آنها سفيد رنگ و مايل به رنگ گچ است. در گروه مزاج هاي سرد و مرطوب يا سرد و تر قرار دارند. يکي از نشانه هاي بارز وجود اين افراد غلبه بلغم است که بر زندگي روزانه آنها تاثيرگذار است.

۴. عضلاني هستيد يا استخواني؟
يکي ديگر از مواردي که درمانگران طب سنتي به کمک آن براي شناسايي مزاج افراد مختلف اقدام مي کنند، بررسي ظاهر و شکل اندام، عضلات و ميزان عضلاني بودن بدن است.
-افرادي که داراي بلاتنه اي فراخ و پهن هستند داراي گرمي مزاج اند.

-افرادي که اندام هاي بدن آنها بزرگ است و عروق برجسته و نبض قوي دارند هم اصطلاحا داراي گرمي مزاج هستند.

-در صورتي که فردي عضلات کلفت و بزرگ و تاندون هاي ظريف تر داشته باشد اين امر نيز نشانه گرمي مزاج است.

-برخلاف موارد ذکر شده اگر فردي داراي اندام هاي کوچک و بلاتنه کوچک داشته باشد اين امر نشانه سردي مزاج است.

-داشتن نبض ضعيف و عضلات ظريف نيز از ديگر علائم سردي مزاج در افراد است.

-درمانگران طب سنتي افرادي را که داراي چهره لاغر و پوست به استخوان چسبيده دارند، داراي مزاج خشک مي دانند.

-افرادي که مفاصل قابل مشاهده و برجسته دارند و غضروف حنجره و بيني آنها نيز برجسته و واضح است در گروه افرادي که داراي مزاج خشک هستند، قرار مي گيرند.

۵. چند ساعت در شبانه روز مي خوابيد؟
يکي ديگر از روش هاي شناسايي مزاج و طبع هر فرد بررسي ساعت، کيفيت و چگونگي خواب هر فرد است. درمانگران طب سنتي با بررسي کيفيت و کميت خواب و بررسي ديگر ويژگي هاي فردي مي توانند مزاج افراد را شناسايي کنند. از ديدگاه اين گروه افرادي که در طول شبانه روز به اندازه کافي مي خوابند و افرادي که در خوابيدن افراط و تفريط مي کنند طبع و مزاجي متفاوت دارند.

اگر در گروه افرادي هستيد که ساعت خواب شما بيشتر از حد مجاز يعني ۸ ساعت است در اين صورت در گروه افرادي قرار داريد که داراي مزاج سرد و تر يا سرد و مرطوب هستيد.
ولي اگر ساعت خواب شما کمتر از ۸ ساعت است و شما در بيشتر ساعات روز بيدار هستيد و کار مي کنيد يا خود را به کاري سرگرم و مشغول مي کنيد در گروه افرادي که دچار مزاج گرم و خشک هستند، قرار مي گيريد.

۶. به موهاي تان نگاه کنيد
براي تشخيص نوع مزاج نياز به بررسي مو، جنس و کيفيت رشد آن داريد. به اين ترتيب مي توانيد پنجمين فاکتوري را که به شناسايي نوع مزاج شما کمک مي کند، بررسي کنيد. جنس مو و ميزان رشد آن در افراد مختلف که مزاج هاي متفاوتي دارند، فرق مي کند.

-افرادي که سرعت رشد موهاي شان زياد است و در گروه افراد پرمو قرار مي گيرند، از جمله افرادي هستند که به گفته درمانگران طب سنتي در گروه مزاجي گرم جاي مي گيرند.
-اما افرادي که رشد موي آنها کم است به گونه اي که از اين موضوع شکايت دارند در گروه افراد سردمزاج قرار مي گيرند. اين گروه علاوه بر آنکه موي سر و ابروي شان کم پشت است در ديگر اندام هاي بدن شان نيز موي زيادي ندارند.

-اگر رشد مو در مرد يا زني خيلي سريع باشد به گونه اي که او احساس کند موهايش بيش از حد طبيعي زود رشد مي کند و بلند مي شود در صورتي که ديگر علائم را داشته باشد در گروه افرادي قرار مي گيرد که مزاج گرم و خشک دارد. در کنار اين مورد مجعد بودن و حالت دار بودن موها نيز نشانه گرمي و خشکي مزاج است و نبايد از آن غافل بود.

-نازکي مو نيز يکي از دلايلي است که مي تواند نشانه سردي و تري مزاج افراد باشد. بنابراين بايد به اين موضوع نيز توجه کنيد و بهتر است براي بررسي آن از مشورت يک متخصص طب سنتي استفاده کنيد. چون ممکن است کم پشتي و نازکي مو نتيجه يک بيماري باشد. علاوه بر اين داشتن موي صاف و لخت نيز يکي ديگر از علائم مزاج سرد و مرطوب در مردان و زنان است.

-افرادي که موي کلفت دارند نيز در گروه افرادي که مزاج گرم و خشک دارند محسوب مي شود و اين امر يکي از نشانه هاي گرمي مزاج در مردان و زنان است.
-رنگ موي مردان و زنان نيز يکي ديگر از نشانه هاي تشخيص مزاج است. افرادي که رنگ موي آنها سياه است معمولا در گروه افرادي که طبع گرم و خشک دارند قرار مي گيرند.

-افرادي که رنگ موي آنها به سفيدي ميل مي کند و زودتر از بقيه تارهاي سفيد در سر آنها ديده مي شود نيز از جمله افرادي هستند که مزاج سرد و تر دارند.

۷. اجابت مزاج
رنگ مدفوع و کيفيت آن از ديگر مواردي است که توسط درمانگران طب سنتي براي تشخيص نوع مزاج استفاده مي شود. براي اين منظور بررسي کل فضولات بدن شامل ادرار، مدفوع، عرق، مو، ناخن و خون در تشخيص دقيق نوع مزاج و طبع موثر است.

-اگر رنگ مدفوع يا ادرار تيره تر از حد معمول يا بدبوتر از حد نرمال باشد اين امر نشان دهنده گرمي مزاج و غلبه صفرا در بدن است.
-بي رنگ بودن فضولات و کم بودن بوي آن از علائم سردي مزاج است.

۸. ميزان سازگاري شما با محيط چگونه است؟
اگر عضوي در برخورد با گرما، سرما، خشکي و رطوبت خيلي سريع آن را بپذيرد اين موضوع نشان دهنده غلبه آن مزاج است. به عنوان مثال اگر در معرض گرما قرار بگيريد يا خوراکي با طبع گرم بخوريد و زود احساس گرما درشما ايجاد شود اين امر نشان دهنده گرمي مزاج شماست.
  • -گرما
  • -سرما
  • -خشکي
  • -رطوبت