نسخه چاپی
ارسال به دوستان
اگر نسل پشه‌ها منقرض شود چه اتفاقي مي‌افتد؟
فصل تابستان که آغاز مي‌شود، پشه‌ها در طبيعت بيداد مي‌کنند. خيلي‌ها هر شب حتي ساعت‌ها با پشه‌ها نبردي نابرابر مي‌کنند تا راهي براي خلاص شدن از دست‌شان و به خواب رفتن پيدا کنند. متاسفانه واقعيت اين است، پشه يکي از اجزاي زنجيره غذايي براي بسياري از موجودات است که سر آخر آن زنجيره به انسان مي‌رسد.
ما معمولا پشه ها را موجوداتي مزاحم مي دانيم و به شيوه هاي مختلف سعي در از بين بردن آنها از محيط اطرافمان مي کنيم اما اگر نسل پشه ها منقرض شده و به طور کلي از محيط زيست حذف شود، چه پيامدهايي را شاهد خواهيم بود؟ براي بررسي اين پيامدها بد نيست ابتدا به بررسي دقيق تر زندگي و اثرات حضور اين موجود ريزنقش بپردازيم.
پشه ها 3500 گونه مختلف دارند که 200 گونه از آنها انسان را هدف حمله خود قرار مي دهند. در اين گروه آنوفل ها، کولکس ها و آندس ها از جمله گونه هاي مهم به شمار مي آيد. اين سه گونه از طريق نيش زدن، بيماري هاي مزمن و اغلب کشنده اي را به انسان منتقل مي کنند.
به عنوان مثال، مالاريا بيماري بسيار کشنده اي است که اگر پشه آنوفل ماده به انگل آن آلوده باشد، فرد را به آن مبتلا مي کند. تب زرد نوعي ديگر از اين بيماري هاست که به وسيله آندس ماده به انسان منتقل شده و در شرايط حاد مي تواند سبب بروز مشکلات کليوي و خونريزي داخلي شود. شايد به نظر برسد زندگي انسان بدون وجود پشه ها در امنيت بيشتري خواهد بود يا اين که وجود آنها فايده چنداني براي حيات زمين ندارد.
نقش پشه ها در زنجيره غذايي
حيات زمين برپايه زنجيره هاي غذايي استوار است. هر زنجيره غذايي متشکل از موجوداتي است که حيات آنها يا به انرژي يا به گياهان و موجودات ديگر وابسته است. به عنوان مثال، گياهان از نور خورشيد انرژي مي گيرند و بعضي جانوران مانند خرگوش و زرافه گياهان را مي خورند و خود طعمه جانوران ديگر مي شوند.
انسان نيز در اين چرخه سهيم است و از منابع غذايي آن مانند ماهي ها، گياهان و دام و طيور استفاده مي کند.
پشه ها بيش از صد ميليون سال است که در زنجيره غذايي زمين نقش مهمي ايفا مي کنند. به عنوان مثال در زنجيره غذايي آبي، لاروهاي پشه منبع غذايي ماهي ها هستند و بعد از رشد کامل، طعمه پرندگان و عنکبوت ها مي شوند.
تفاوت پشه نر و ماده
محققان همواره در تلاش بوده اند تا به روش هايي براي ريشه کن کردن پشه ها دست پيدا کنند. يکي از اين روش ها، دست بردن در ژنتيک آنهاست، به گونه اي که تعداد پشه هاي نر بتدريج بيشتر از ماده ها شوند.
گفتني است فقط پشه هاي ماده خونخوار و ناقل بيماري اند و نرها از شهد گل و ديگر مواد تغذيه مي کنند.
به اين ترتيب تعداد ماده ها نسل به نسل رو به کاهش مي رود و در نتيجه، نهايتا تنها جمعيت نر باقي خواهد ماند که به تنهايي از بين خواهند رفت و پشه ها منقرض مي شوند. براي اين کار، محققان آنزيمي را يافته اند که کروموزوم ايکس (X) موجود در اسپرم پشه هاي نر را تحت تاثير قرار مي دهد.
تاثير انقراض پشه ها بر حيات زمين
حال اگر پشه ها منقرض شوند آيا اختلالي در زنجيره غذايي به وجود نمي آيد؟ در توندرا که منطقه اي واقع در قطب شمال است، پشه ها فراوان هستند و منبع غذايي اصلي پرندگان مهاجر را تشکيل مي دهند.
با انقراض اين پشه ها، شمار اين پرندگان به طور چشمگيري کاهش پيدا مي کند. ماهي ها نيز به دنبال اين انقراض منبع غذايي خود را از دست مي دهند و مجبور مي شوند براي زنده ماندن، خود را با منبع ديگري سازگار کنند و اين سبب کاهش جمعيت آنها مي شود.
اين کاهش در شمار ماهي ها، علاوه بر جانوران، انسان ها را نيز به طور مستقيم تحت تاثير قرار مي دهد؛ زيرا ماهي ها يکي از منابع غذايي مهم مردم هستند. در حال حاضر حدود 20 درصد از سهم پروتئين حيواني کل جهان از طريق ماهي ها و آبزيان تامين مي شود.
با اين حال، محققان معتقدند بعد از اختلالاتي که در زنجيره غذايي به وجود مي آيد، موجودات دوباره مي توانند خود را با ديگر منابع غذايي سازگار کنند و به اين ترتيب حيات زمين ادامه يابد. در عين حال، خطر بيماري هاي کشنده و مزمن که از طريق پشه منتقل مي شود نيز انسان هاي ديگر را تهديد نخواهد کرد. گفتني است مالاريا هر ساله جان يک ميليون نفر را در جهان گرفته و 246 ميليون نفر را بيمار مي کند.
*جام جم
پشه ها 3500 گونه مختلف دارند که 200 گونه از آنها انسان را هدف حمله خود قرار مي دهند. در اين گروه آنوفل ها، کولکس ها و آندس ها از جمله گونه هاي مهم به شمار مي آيد. اين سه گونه از طريق نيش زدن، بيماري هاي مزمن و اغلب کشنده اي را به انسان منتقل مي کنند.
به عنوان مثال، مالاريا بيماري بسيار کشنده اي است که اگر پشه آنوفل ماده به انگل آن آلوده باشد، فرد را به آن مبتلا مي کند. تب زرد نوعي ديگر از اين بيماري هاست که به وسيله آندس ماده به انسان منتقل شده و در شرايط حاد مي تواند سبب بروز مشکلات کليوي و خونريزي داخلي شود. شايد به نظر برسد زندگي انسان بدون وجود پشه ها در امنيت بيشتري خواهد بود يا اين که وجود آنها فايده چنداني براي حيات زمين ندارد.
نقش پشه ها در زنجيره غذايي
حيات زمين برپايه زنجيره هاي غذايي استوار است. هر زنجيره غذايي متشکل از موجوداتي است که حيات آنها يا به انرژي يا به گياهان و موجودات ديگر وابسته است. به عنوان مثال، گياهان از نور خورشيد انرژي مي گيرند و بعضي جانوران مانند خرگوش و زرافه گياهان را مي خورند و خود طعمه جانوران ديگر مي شوند.
انسان نيز در اين چرخه سهيم است و از منابع غذايي آن مانند ماهي ها، گياهان و دام و طيور استفاده مي کند.
پشه ها بيش از صد ميليون سال است که در زنجيره غذايي زمين نقش مهمي ايفا مي کنند. به عنوان مثال در زنجيره غذايي آبي، لاروهاي پشه منبع غذايي ماهي ها هستند و بعد از رشد کامل، طعمه پرندگان و عنکبوت ها مي شوند.
تفاوت پشه نر و ماده
محققان همواره در تلاش بوده اند تا به روش هايي براي ريشه کن کردن پشه ها دست پيدا کنند. يکي از اين روش ها، دست بردن در ژنتيک آنهاست، به گونه اي که تعداد پشه هاي نر بتدريج بيشتر از ماده ها شوند.
گفتني است فقط پشه هاي ماده خونخوار و ناقل بيماري اند و نرها از شهد گل و ديگر مواد تغذيه مي کنند.
به اين ترتيب تعداد ماده ها نسل به نسل رو به کاهش مي رود و در نتيجه، نهايتا تنها جمعيت نر باقي خواهد ماند که به تنهايي از بين خواهند رفت و پشه ها منقرض مي شوند. براي اين کار، محققان آنزيمي را يافته اند که کروموزوم ايکس (X) موجود در اسپرم پشه هاي نر را تحت تاثير قرار مي دهد.
تاثير انقراض پشه ها بر حيات زمين
حال اگر پشه ها منقرض شوند آيا اختلالي در زنجيره غذايي به وجود نمي آيد؟ در توندرا که منطقه اي واقع در قطب شمال است، پشه ها فراوان هستند و منبع غذايي اصلي پرندگان مهاجر را تشکيل مي دهند.
با انقراض اين پشه ها، شمار اين پرندگان به طور چشمگيري کاهش پيدا مي کند. ماهي ها نيز به دنبال اين انقراض منبع غذايي خود را از دست مي دهند و مجبور مي شوند براي زنده ماندن، خود را با منبع ديگري سازگار کنند و اين سبب کاهش جمعيت آنها مي شود.
اين کاهش در شمار ماهي ها، علاوه بر جانوران، انسان ها را نيز به طور مستقيم تحت تاثير قرار مي دهد؛ زيرا ماهي ها يکي از منابع غذايي مهم مردم هستند. در حال حاضر حدود 20 درصد از سهم پروتئين حيواني کل جهان از طريق ماهي ها و آبزيان تامين مي شود.
با اين حال، محققان معتقدند بعد از اختلالاتي که در زنجيره غذايي به وجود مي آيد، موجودات دوباره مي توانند خود را با ديگر منابع غذايي سازگار کنند و به اين ترتيب حيات زمين ادامه يابد. در عين حال، خطر بيماري هاي کشنده و مزمن که از طريق پشه منتقل مي شود نيز انسان هاي ديگر را تهديد نخواهد کرد. گفتني است مالاريا هر ساله جان يک ميليون نفر را در جهان گرفته و 246 ميليون نفر را بيمار مي کند.
*جام جم
