مذاکرات هسته اي ايران و 1+5 در چند قدمي توافق نهايي

مذاکرات ایران و پنج به علاوه یکتنها چند ساعت تا توافق نهایی فاصله دارد.

 به گزارش پايگاه خبري «تيک»، نووستی در مطلبی با اشاره به این موضوع که وزرای امورخارجه گروه پنج به علاوه یک امروز دوشنبه در وین مرحله پایانی تدوین توافقنامه هسته ای با ایران را شروع می کنند، می نویسند: جان کری وزیرخارجه آمریکا با اعلام خبر ورود همتایانش به محل مذاکرات، اظهار داشت: زمان یقین حاصل کردن در خصوص پایان معامله در زمان مقرر فرا رسیده است.

به گفته وی طی چند روز اخیر پیشرفت کاملی حاصل شده ولی همه باید بدانند هنوز هماهنگی در مورد چند مساله مهم صورت نگرفته وبا وجود این که وی به طور کامل با این اظهارات ظریف همتای ایرانی اش موافق است که طرفین هیچ وقت به این اندازه به معامله نزدیک نبوده اند، در حال حاضر این احتمال وجود دارد که گفت و گوها در جهات مختلفی ادامه پیدا کنند.

وی تاکید کرده طرفین قصد دارند کارشان را در موعد مقرر به پایان برسانند.

فدریکا موگرینی مسول مذاکرات اعلام کرده است قرار نیست تاریخ تعیین شده برای تنظیم توافقنامه همه جانبه تمدید شود و شرایط پایان گفتگو در این موعد وجود دارد.

به گفته وی طی دو روز باقی مانده طرفین باید مشخص کنند آیا امکان به نتیجه رساندن معامله وجود دارد؟ البته به عقیده وی به خاطر مسائل باقی مانده سند هنوز آماده نیست و درحل حاضر باید تصمیم سیاسی گرفت.

موگرینی همچنین یادآور شده است که در صورت هماهنگ نشدن سند در تاریخ مقرر برنامه «ب» وجود ندارد وبا توجه به حل نشدن چند مساله مهم دست نیافتن به هماهنگی محتمل است.

به نوشته تحلیلگران خبرگزاری، گروه پنج به علاوه یک تاکید می کند که ایران باید گام نخست را برای محدودسازی فعالیت هسته ای خود بردارد و تنها پس از آن می توان تحریمهای اقتصادی را لغو کرد. تهران به نوبه خود مایل است ابتدا همه تحریمهای اتحادیه اروپا، آمریکا و شورای امنیت سازمان ملل لغو شوند یا دست کم تعهد کتبی مبنی بر لغو آنها به دست آورد. همانطور که انتظارمی رود نقشه راه لغو تحریمها باید به طور مفصل در یکی از ضمیمه های توافقنامه همه جانبه مربوط به حل مشکل هسته ای ایران قید شود.

پیش از این خبرنگار خبرگزاری نووستی که به روند مذاکرات نزدیک است اعلام کرده بود گروه پنج به علاوه یک و نمایندگان تهران درحال بررسی امکان پذیرش بیانیه شورای امنیت سازمان ملل بلافاصله پس از دستیابی به توافق همه جانبه در هفته آینده هستند.

به گفته این منبع درحال حاضر یکی از اختلافها به این مساله مربوط می شود که آیا بیانیه شورای امنیت بلافاصله پس از انعقاد معامله با ایران پذیرفته می شود یا خیر؟

مهمترین حادثه شنبه گذشته حضور یوکیو آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین بود که به تازگی از تهران بازگشته و حضور خود را در روند تدارک برنامه اقدام همه جانبه مشترک فعال کرده است.

وی در گفت و گو با خبرنگاران اظهار داشته است: آژانس بین المللی انرژی اتمی مشارکت خود را در مذاکرات پنج به علاوه یک با ایران به منظور تکمیل برنامه اقدام با جزئیات فنی تقویت کرده است. به گفته وی به محض دستیابی به توافقنامه آژانس آماده است طبق درخواست کشورهای میانجی به امور مربوط به فعالیت هسته ای بپردازد.

صحبت بر سر بازرسی محدودیتهای اعمال شده در خصوص برنامه هسته ای ایران است که یکی از پیچیده ترین موضوعات مذاکرات به شمار می رود.

سرگی ریابکف سرپرست هیات روسی پیش از این به خبرنگاران گفته بود: اجرای پروتکل الحاقی توافقنامه ضمانت بین ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی که دسترسی کنترل شده به تاسیسات اعلام نشده را شامل می شود، باید برای تنظیم توافقنامه کافی باشد، ولی طرف روس متوجه است که با توجه به تاریخچه این جریان و سطح پایین اعتماد بین طرفین ممکن است به تدابیر دیگری هم نیاز باشد.

براساس این گزارش، مهمترین موضوع در رابطه با ایران که آژانس بین المللی انرژی اتمی مسئول آنهاست عبارت است از: مشخص کردن جنبه های نظامی احتمالی برنامه هسته ای قبلی ایران. آمانو اعلام کرده است طی دیدار با مقامات این کشور پیشرفت حاصل شده ولی کار بیشتری پیش رو است. آژانس بین المللی انرژی اتمی در صورت همکاری ایران می تواند تا پایان سال جاری گزارشی در خصوص جنبه های نظامی برنامه هسته ای این کشور ارائه کند. آمانو پیش از این بارها اعلام کرده روشن کردن جنبه های نظامی برنامه هسته ای بخشی از برنامه اقدام همه جانبه مشترک است و ضرورتی ندارد که حتما پیش از انعقاد معامله هسته ای پایان یابد.

نویسندگان تحلیل در ادامه به این موضوع می پردازند که بر اساس توافقنامه(بیانیه) مقدماتی که دوم آوریل امسال در لوزان امضا شد، تهران متعهد شده دو سوم فعالیت غنی سازی اورانیوم را به مدت ده سال محدود کند و طی این مدت تنها شش هزار و یکصد و چهار سانتریفیوژ نسل اول به جای نوزده هزارتایی که درحال حاضر فعالیت می کنند در اختیار داشته باشد. ضمنا فقط پنج هزار و شش تای آنها و صرفا در تاسیسات نطنز فعال خواهند بود.

این کشور طی پانزده سال اورانیوم را بیشتر از سه و شصت و هفت صدم درصد غنی سازی نخواهد کرد و ذخایر ده تنی اورانیوم با غنای کم فعلی را به سیصد کیلوگرم کاهش خواهد داد. مرکزغنی سازی فردو به مرکز تحقیقاتی تغییر کاربری خواهد داد ضمن این که به مدت پانزده سال هیچ گونه تحقیقات علمی و تجربی مرتبط با غنی سازی اورانیوم در آن صورت نخواهد گرفت. هم چنین آژانس بین المللی انرژی اتمی طی بیست تا بیست و پنج سال به همه مراحل برنامه غنی سازی ایران دسترسی خواهد داشت.

تهران در عین حال بر اساس توافق(بیانیه) لوزان، پروتکل الحاقی ان پی تی را به اجرا می گذارد که به این سازمان امکان می دهد دسترسی به مراتب بیشتری به اطلاعات مربوط به برنامه هسته ای و از جمله فعالیتهای اعلام نشده یعنی نظامی داشته باشد. رئاکتور آب سنگین اراک تغییر کاربری خواهد داد و تحریمهای ایران پس از عمل کردن به تعهداتش زیر نظر آژانس لغو خواهد شد.

پس از لغو قعطنامه های موجود قطعنامه جدیدی در شورای امنیت تصویب می شود که به تطبیق تدابیر محدود کننده و نحوه لغو تحریمها اختصاص دارد.