عاشقان گوشی‌ اپل در ایران منتظر خرید آیفون 15

هم‌زمان با رونمایی شرکت اپل از تازه‌ترین مدل گوشی‌های آیفون، خریداران مدل پیشین «آیفون ۱۴» این تلفن همراه در ایران هنوز امکان رجیستری و استفاده از گوشی‌ خریداری‌شده را ندارند.

با وجود آنکه دولت منع واردات و رجیستری گوشی آیفون ۱۵ را هم‌ همانند آیفون ۱۴ رسما اعلام‌ کرده است، برخی شنیده‌ها حاکی از بالا گرفتن تب پیش‌خرید این گوشی در بازار موبایل ایران است.

روزنامه دنیای اقتصاد روز پنجشنبه ۳۰ شهریور در گزارشی نوشت که ادعای منع رسمی واردات و نبود امکان رجیستری گوشی‌های آیفون ۱۴ و ۱۵ در حالی ادامه دارد که گوشی‌های «پرچم‌دار» سایر برندها با قیمتی نزدیک به قیمت رسمی آیفون ۱۴ و‌ ۱۵ در بازار ایران عرضه می‌شوند.

قیمت سامسونگ اس ۲۲ اولترا در بازار ایران ۴۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان و قیمت سامسونگ اس ۲۳ اولترا در حال حاضر ۴۹ میلیون ۹۰۰ هزار تومان است. قیمت هوآوی میت ۵۰ پرو‌ با کاهش نسبی از ۵۱ میلیون و‌ ۹۹۸ هزار تومان در ۱۶ شهریور به ۵۰ میلیون و ۴۹۰ هزار تومان کاهش‌ یافته است.

این در حالی است که با وجود رونمایی از آیفون ۱۴ و ۱۵ در دو سال اخیر، به‌دلیل ممنوع بودن رجیستری قیمت آیفون ۱۳ همچنان بیش از ۱۰۰ میلیون تومان است. شاید ایران تنها کشوری باشد که در آن قیمت آیفون ۱۳، که شرکت اپل تولیدش را متوقف کرده است، از قیمت آیفون ۱۴ گران‌تر باشد.

مهدی عبقری، دبیر انجمن واردکنندگان موبایل، منع واردات آیفون را به‌نوعی اقدام متقابلی که دانسته است که ممکن است واکنشی به منع واردات فرش و پسته ایران از سوی آمریکا تلقی شود. با وجود این، عبقری مسئله خروج ارز ناشی از آزادسازی رجیستری آیفون ۱۴ و‌ ۱۵ را دلیل اصلی موضوع قاچاق اعلام‌ شدن هرگونه واردات این دو مدل تلفن همراه شرکت اپل دانسته است.

اما جلال رشیدی‌کوچی، نماینده مجلس شورای اسلامی، این اظهارات را مقدمه انحصاری شدن بازار موبایل می‌داند و در این‌ خصوص تاکید کرده است: «دبیر انجمن واردکنندگان بهتر است در کاری که به ایشان مربوط نیست دخالت نکند. با توجه‌ به حرکت خطرناک و زیرپوستی برای انحصاری کردن بازار موبایل به بهانه کمبود ارز (همان چیزی که برای خودرو اتفاق افتاد‌) و حفظ کرامت مردم عزیز ایران، این موضوع را در مجلس پیگیری خواهم کرد.»

این وعده که در دو سال گذشته بدل به امید خریداران آیفون ۱۴ شده است تا امروز نه‌تنها عملی نشده، بلکه فرصتی مناسب برای کلاهبردارانی ایجاد کرده است که به بهانه امکان رجیستری، جیب خریداران مشتاق برای داشتن آخرین‌ مدل گوشی‌های شرکت اپل را خالی کرده‌اند.

برخی اعضای انجمن واردکنندگان گوشی‌های موبایل اعلام کرده‌اند که دلیل تمایز قائل‌ شدن میان آخرین‌ مدل‌های سامسونگ با آیفون میزان کم درخواست برای مدل‌هایی مانند اس ۲۲ و اس ۲۳ به نسبت آیفون ۱۴ و ۱۵ است.

به گفته دبیرکل این انجمن، میزان درخواست خرید آخرین‌ مدل‌های آیفون در بازار ایران ده برابر میزان تقاضا برای خرید مدل‌های پرچم‌دار سامسونگ است که همین امر موجب می‌شود حساسیت کمتری به مدل‌های هم‌محدوده با قیمت آیفون وجود داشته باشد.

اما فارغ از چرایی محدود شدن بهره‌مندی ایرانیان از تکنولوژی‌های روز دنیا، مسئله شائبه نقش و اثر مافیای واردات تلفن همراه بر تصمیم‌های مدیران دولتی مطرح است.

اسفند ۱۴۰۱ اعلام شد در یک بازه‌ زمانی سه‌ ساله، بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار صرف واردات تلفن همراه به کشور شده است، رقمی که می‌تواند چرایی این دخالت و‌ شکل‌گیری مافیا در حوزه واردات گوشی‌های تلفن همراه را معنادار کند.

عرضه گوشی‌های گران‌تر از ۶۰۰ دلار در بازار ایران و رجیستر شدن آن‌ها برخلاف مدل‌های آیفون این سؤال را پیش می‌آورد که با وجود ابطال درخواست واردات بسیاری از شرکت‌های واردکننده، چه افراد یا شرکت‌هایی امکان واردات این گوشی‌ها را دارند. شاید همان شرکت‌هایی که پس از لغو تخصیص ارز نیمایی به تلفن‌های همراه وارداتی، این امکان را یافتند که نه‌تنها گوشی‌های واردشده با ارز ۴۲۰۰ تومانی را به قیمت ارز آزاد بفروشند، بلکه با آگاهی از سهل‌گیری در مورد مدل‌های گران‌قیمت برندهایی غیر از شرکت اپل، واردات این مدل‌ها را افزایش دهند.

همچنین، به گفته فعالان بازار تلفن همراه، با وجود ممنوع بودن واردات، آنچه در میان علاقه‌مندان به گوشی‌های آیفون دیده می‌شود افزایش میزان استفاده از آیفون ۱۴ است که در کنار گوشی رجیسترشده دیگری، بدون نصب سیم‌کارت، از قابلیت‌های آن استفاده می‌کنند. به گفته فعالان بازار، برآوردها حاکی از ورود بیش از ۴۰۰ هزار آیفون ۱۴ به ایران است که برخی به‌صورت مسافری وارد شده و برخی به شکلی نامشخص از سد منع واردات گذر کرده است که کالای قاچاق محسوب می‌شود.

اتفاقی که برای واردات آیفون ۱۴ به ایران افتاده به نظر می‌آید برای آیفون ۱۵ نیز رخ خواهد داد. محمدرضا عالیان، دبیر کنگره موبایل ایران، در این‌ خصوص می‌گوید: «از آنجا که واردات نسل جدید گوشی‌های اپل به ایران به هر روش گمرکی و مسافری ممنوع است، احتمالا از هفته اول مهرماه آیفون ۱۵ قاچاق به‌راحتی در بازار یافت شده و چون در محاسبه قیمت این گوشی‌ها دیگر هزینه‌هایی نظیر تعرفه گمرکی، رجیستری، اضافه نمی‌شود، احتمالا همانند آیفون ۱۴ قیمتی کمتر از آیفون ۱۳ خواهد داشت.»

به گفته عالیان، اگرچه در ابتدای ورود آیفون ۱۵ به بازار ایران «احتمالا شاهد نرخ‌گذاری‌های عجیب‌وغریب هم باشیم، ولی پس از فروکش تب بازار و افزایش رقابت فروش، بعید است که آیفون ۱۵ پرومکس قیمتی بالاتر از ۶۰ میلیون تومان پیدا کند.»

در این میان، شیفتگان محصولات شرکت اپل هنوز امیدوارند لابی‌های پشت پرده بتوانند سد رجیستری گوشی‌های جدید اپل را بشکنند که در این صورت، شاید بازار در تغییری ناگهانی با افزایش قیمت آیفون ۱۴ و‌ ۱۵ و سقوط قیمت آیفون ۱۳ مواجه شود.