نسخه چاپی
ارسال به دوستان
سریال گاف‌های «معمای شاه»
از همان زمان پخش قسمت اول «معمای شاه» به کارگردانی محمدرضا ورزی، حساسیت‌ها نسبت به تحریف‌های صورت گرفته در این سریال تاریخی هم زیاد شده است. این اعتراض‌ها با پخش هر قسمت افزایش پیدا می‌کند. واکنش‌ها به تحریف‌های تاریخی در سریال «معمای شاه» این بار از طرف خانواده سازنده سرود «ای ایران» انجام شده است.
از همان زمان پخش قسمت اول «معمای شاه» به کارگردانی محمدرضا ورزی، حساسیت‌ها نسبت به تحریف‌های صورت گرفته در این سریال تاریخی هم زیاد شده است. این اعتراض‌ها با پخش هر قسمت افزایش پیدا می‌کند. واکنش‌ها به تحریف‌های تاریخی در سریال «معمای شاه» این بار از طرف خانواده سازنده سرود «ای ایران» انجام شده است.
به گزارش پایگاه خبری «تیک»، به دنبال روایت شخصیت حسین گل‌گلاب در سریال «معمای شاه» از شبکه یک سیما برای ساخت سرود «ای ایران»، هما گل‌گلاب به نحوه نمایش و روایتی که از پدرش درباره ساخته شدن این سرود بازگو شده، اعتراض کرده است. در بخشی از این نامه اعتراض‌آمیز آمده است: « سرود «ای ایران»، نخستین بار با همت ارکستر گل‌ها به رهبری روح‌الله خالقی و به دستور کلنل علینقی وزیری در ۲۷مهر ۱۳۲۳ خورشیدی در مدرسه نظامی توسط یحیی معتمد‌الدوله وزیری، که بعد‌ها نام هنری نوذر را برای خود برگزید، اجرا شد.
دومین اجرای این سرود، با همخوانی عبدالعلی وزیری و غلامحسین بنان در بهمن آن سال اجرا شد. سومین اجرای این سرود، بنابر مستندات موجود، دهم اسفند همان سال، با همسرایی دوشیزگان هنرستان عالی موسیقی کلنل وزیری در حضور رئیس هیات دولت وقت و نمایندگان مجلس ملی و پهلوی اول و ملکه فوزیه اجرا شد.
بنابراین اجرایی که در این مجموعه تلویزیونی روایت شده است، نه از لحاظ تاریخی و نه از لحاظ کیفی، صحت ندارد.» هما گل‌گلاب در ادامه با احتمال اینکه ابتدا سرود «ای ایران» را روح‌الله خالقی نوشته و بعد حسین گل‌گلاب، شعر آن را به دعوت روح‌الله مفخم اجرا کرده، آورده است: «تاسف خود را نسبت به بی‌توجهی پژوهشگران و مورخان مشاور مجموعه تلویزیونی «معمای شاه» اعلام کرده و متذکر می‌شوم، بی‌توجهی به پژوهش‌های موجود و سهل‌الوصول برای ساخت آثار تاریخی، جز اتلاف هزینه‌ها و مساعی هنرمندان را به دنبال نخواهد آورد و از همه مهم‌تر، بی‌اعتمادی مردم به تاریخ معاصر و رسانه ملی را در پی خواهد داشت که با هدف میهن‌دوستانه و مقاصد ملی زنده‌یادان بنان و خالقی و کلنل وزیری و پدرم، فرسنگ‌ها فاصله دارد.»
فرزند گل‌گلاب درباره دیگر اشتباه تاریخی سریال معمای شاه متذکر می‌شود: «نکته دیگر، غفلت مشاور تاریخی مجموعه نسبت به شخصیت گل‌گلاب و عدم تطابق سنی ایشان است. به صورتی که، سن ایشان و زنده‌یاد خالقی در آن زمان کمتر از 30 سال بوده است.» چندی پیش نیز عبدالحسن مختاباد نسبت به تحریف در به تصویرکشاندن روح‌الله خالقی در نقش پیرمردی بالای 60 سال واکنش نشان داد و نوشت: «این فیلم، پیرمردی فرتوت را نشان می‌دهد که از دیدن نمایش بیرون آمده و در سرسرای سالن تئاتر عده‌ای تماشاگر دوره‌اش کرده‌اند، در حالی که قد او از همه کوتاه‌تر است. مشکل اینجاست که روح‌الله خالقی در آن تاریخ (سال 1320) بیش از 35 سال نداشت و قالب کردن مردی با گریم بالای 65 سال به جای خالقی عملا نوعی دیگر از تحریف تاریخ است که به سراغ این سریال آمده است.
ضمن آنکه روح‌الله خالقی فردی بلند‌قد بود و استفاده از هنرپیشه‌ای کوتاه‌قد به جای او هم باز تحریفی دیگر است. با چنین وضعیتی که دست‌اندرکاران سریال حتی ظاهر کار را هم رعایت نمی‌کنند، چگونه می‌توان به محتوای آنها اعتماد کرد؟» این واکنش‌ها در حالی نسبت به تحریف‌ها و گاف‌های تاریخی در سریال معمای شاه انجام می‌شود که ورزی در نشستی خبری با اهالی رسانه گفته بود: «تلاش کردیم با چهره‌های آن دوران بالای 90 درصد شباهت ایجاد کنیم. شهرام خلج طراح گریم سریال و گروهش زحمات زیادی برای این موضوع کشیده‌اند. از دیگر شاخصه‌های سریال محتوای دقیق آن است. ما دو سال کار پژوهش و نگارش آن را زیر نظر موسی فقیه‌حقانی مشاور پژوهشی پروژه انجام دادیم و خسرو معتضد نیز به‌عنوان کارشناس تاریخی در کنار پروژه بود. همکاری ما با حقانی ادامه دارد و او تمام سکانس‌هایی را که ضبط می‌کنیم بازبینی می‌کند تا دچار خطای کمتری شویم.»
تاکنون گاف‌هایی از سریال پرهزینه معمای شاه گرفته شده است. از دیگر موارد آن می‌توان به خوشنویسی بیت «یا علی گفتیم و عشق آغاز شد» در سال 1318؛ یعنی زمانی که محمدرضا پهلوی ولیعهد ایران بوده است، اشاره کرد. این در حالی است که سراینده این شعر معروف، محمود اکرامی از شاعران معاصر است که در سال‌های اخیر این شعر را سروده و بارها آن را در تلویزیون و محافل هنری و ادبی خوانده است.
نشان دادن تصویری امروزی از جمع شدن عده‌ای معتاد در قالب صحنه‌ای از گذشته محله مولوی هم موجب شگفتی مخاطبان شد و اهالی قدیمی این محله نسبت به تحریف انجام شده واکنش نشان دادند. تحریف‌های صورت گرفته درباره شخصیت‌های تاریخی در این سریال به حدی است که اعتراض وابستگان به چهره‌های به نمایش درآمده در این سریال را در پی داشته است. از این میان می‌توان به محمود کاشانی، فرزند آیت‌الله کاشانی اشاره کرد که گفته است عوامل سریال معمای شاه در پی بیان حقایق تاریخی نیستند.
واکنش به تحریف‌های سریال معمای شاه به قدری زیاد شده که خسرو معتضد، مشاور تاریخی این سریال در واکنش به خطاهایی نسبت داده شده به خودش گفته است: «مردم دقت کنند! من سناریوی فیلم را ننوشته‌ام و سریال هم بر پایه کتاب‌های من تهیه نشده است، اما هر جا که کارگردان محترم و دستیاران ایشان پرسشی مطرح کرده و با ابهامی روبه‌رو شده‌اند از من سوال کرده‌اند و من هم پاسخ داده‌ام. درباره رخدادهایی چون ازدواج ولیعهد ایران و خواهر پادشاه مصر و جزئیات آن، وقایع شهریور 1320 و استعفای رضا شاه و خروج او از ایران، 17 آذر 1321 ( بلوای نان)، شخصیت‌های سیاسی مثل قوام‌السلطنه، محمد مصدق، محمد‌علی فروغی، علی سهیلی، متین دفتری، محمد ساعد، حکیمی، آیت‌الله سید‌ابوالقاسم کاشانی، ترورهای سیاسی مانند ترور هژیر و رزم‌آرا و نیز به سوء‌قصد به شاه در 15 بهمن 1327و همچنین مناسبات ایران و انگلستان و ایران و آمریکا یا ایران و شوروی و ماجراهای مربوط به نفت از من پرسش شده و من پاسخ داده‌ام اما سناریو را خودشان نوشته‌اند.»
