نیروهای ارمنی‌تبار قره باغ با درخواست جمهوری آذربایجان برای خلع سلاح موافقت کردند

بی بی سی: بیست و چهار ساعت پس از آغاز حمله ارتش جمهوری آذربایجان به ناگورنو قره‌باغ، نیروهای ارمنی‌تبار این منطقه با شرایط روسیه برای آتش بس موافقت کردند.

یکی از خواسته‌های کلیدی که نیروهای قره باغ پذیرفته‌اند، پیشنهاد خلع سلاح کامل است.

حدود ۱۲۰ هزار ارمنی‌تبار در این منطقه واقع در قفقاز جنوبی زندگی می‌کنند که در سطح بین‌المللی به عنوان بخشی از جمهوری آذربایجان شناخته شده است.

سه سال پیش جمهوری آذربایجان مناطقی در قره‌باغ و اطراف آن را پس گرفت و روز سه‌شنبه خواستار تسلیم کامل نیروهای ارمنی‌تبار این منطقه شد.

مقامات منطقه قره‌باغ می‌گویند که از آغاز عملیات نظامی جمهوری آذربایجان که این کشور آن را «عملیات ضد ترور» می‌نامد، حداقل ۳۲ نفر از جمله هفت غیرنظامی کشته و ۲۰۰ نفر دیگر زخمی شده‌اند.

ریاست جمهوری آذربایجان اعلام کرده که مقامات این کشور روز پنجشنبه با نمایندگان ارمنی‌تبار قره‌باغ در مورد «مسائل مربوط به ادغام مجدد» در شهر یولاخ آذربایجان دیدار خواهند کرد.

این شهر در ۱۰۰ کیلومتری شمال خانکندی، پایتخت منطقه قره باغ، قرار دارد. ارامنه این شهر را به نام استپانکرت می‌شناسند.

رهبران منطقه قره‌باغ در بیانیه‌ای اعلام کردند که با میانجیگری نیروهای حافظ صلح روسیه، توافقی در مورد توقف کامل درگیری‌ها از ساعت ۱۳:۰۰ به وقت محلی (۰۹:۰۰ به وقت گرینویچ) حاصل شده است.

با این حال، بلافاصله پس از اجرای آتش‌بس، صدای انفجارهای مهیبی در پایتخت این منطقه شنیده می‌شد.

پیش از این تحول تازه، وزارت دفاع جمهوری آذربایجان بامداد امروز (چهارشنبه) در بیانیه‌ای اعلام کرد تجهیزات نظامی نیروهای مسلح ارمنستان از جمله خودروهای نظامی، توپخانه و تاسیسات موشکی ضد هوایی آنها را «خنثی» کرده است.

جمهوری آذربایجان و ارمنستان آخرین بار سه سال پیش وارد جنگ بر سر این منطقه شدند.
چگونگی آغاز حمله تازه

وزارت دفاع جمهوری آذربایجان روز سه‌شنبه نیروهای ارمنستان را به «گلوله باران سیستماتیک» مواضع ارتش متهم کرد و گفت که با به اجرا گذاشتن «عملیات ضدتروریستی محلی ... به منظور اجرای خلع سلاح و تضمین خروج نیروهای مسلح ارمنستان از اراضی خود» به آن واکنش نشان داده است.

جمهوری آذربایجان همچنین گفت که این حمله در واکنش به مرگ شش نفر، از جمله چهار افسر پلیس، در دو انفجار مین در صبح روز سه‌شنبه آغاز شده است.

نمایندگان قره‌باغ این وقایع را «تهاجمی نظامی در مقیاس بزرگ» توصیف کرده‌اند.

نخست‌وزیر ارمنستان گفت که نیروهای این کشور نقشی در این حادثه نداشته‌اند.

نیکول پاشینیان همچنین جمهوری آذربایجان را به شروع یک عملیات زمینی با هدف «پاکسازی قومی» متهم کرد.

سابقه درگیری بر سر قره‌باغ

ارمنستان و همسایه‌اش جمهوری آذربایجان از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، دو جنگ بر سر ناگورنو قره‌باغ داشته‌اند.

جنگ شش هفته‌‌ای این دو بر سر این منطقه در سال ۲۰۲۰ منجر به کشته شدن چندین هزار نفر شد، اما جمهوری آذربایجان با حمایت ترکیه توانست برخی از مناطق اطراف و داخل این منطقه کوهستانی را پس بگیرد.

در نه ماه گذشته، آذربایجان تنها جاده ارمنستان به قره‌باغ را که به کریدور لاچین معروف است، مسدود کرده است. مردم ارمنی‌تبار در این منطقه از کمبود غذا، دارو و لوازم بهداشتی شکایت داشته‌اند.

قرار بر این بوده که حدود دو هزار نیروی حافظ صلح روسیه بر آتش بس در این منطقه نظارت کنند، اما به رغم آن که ارمنستان بخشی از پیمان امنیت دسته‌جمعی «سی‌اس‌تی‌او»است تمایل مسکو به ارمنستان در طول جنگ خود در اوکراین کاهش یافته است.

این پیمان یک ائتلاف نظامی بین دولتی در اوراسیا است که ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، روسیه و تاجیکستان عضو آن هستند.

در ماه مه گذشته به نقل نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان، گفته شد که کشورش آماده است در ازای تامین امنیت جمعیت ارمنی‌تبار این منطقه، قره باغ را به عنوان بخشی از آذربایجان به رسمیت بشناسد. او با اشاره به کل مساحت آذربایجان گفت: ۸۶ هزار و ششصد کیلومتر مربع از خاک آذربایجان شامل قره‌باغ کوهستانی می‌شود.

از طرف دیگر روسیه هم از چرخش آشکار آقای پاشینیان به سوی غرب آزرده خاطر شده است. در این هفته ده‌ها سرباز ارمنی با ارتش آمریکا تمرینات نظامی انجام داده‌اند.

کرملین ادعاهای ارمنستان مبنی بر اینکه به اندازه کافی به متحد خود کمک نکرده است را، رد کرده است.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه هفته گذشته گفت که روسیه هیچ مشکلی با نخست‌وزیر ارمنستان ندارد، اما افزود: «اگر خود ارمنستان می‌گوید که قره‌باغ را به عنوان بخشی از آذربایجان به رسمیت می‌شناسد، ما چه کار دیگری می‌توانیم بکنیم؟»

اگرچه مفاد آتش بس از عقب‌نشینی نیروهای ارمنی نیز صحبت می‌کند، اما ایروان حضور هرگونه نیروهای خود در این منطقه را رد کرده است. در مفاد آتش بس همچنین به خلع سلاح و انحلال کامل نیروهای محلی قره‌باغ اشاره شده است.