خبر تلخ از همسان سازی| حذف ناباورانه بازنشستگان تامین اجتماعی از همسان سازی حقوق

دو هفته بعد یک فصل از سال ۱۴۰۳ به پایان می‌رسد ولی نگاه بازنشستگان همچنان به خبرهایی بلاتکلیف از زمان اجرای همسان‌سازی حقوق است. متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان و مستمری‌بگیران از محل افزایش مالیات بر ارزش افزوده، تکلیف برنامه هفتم توسعه است …

«داود منظور» رئیس سازمان برنامه و بودجه در تازه‌ترین اظهارنظر درباره همسان‌سازی حقوق بازنشستگان گفته که حقوق یک بخشی از بازنشستگان توسط صندوق‌های دولتی و بخشی دیگر توسط صندوق‌های غیردولتی پرداخت می‌شود. در قانون برنامه توسعه هفتم برای بخش‌های دولتی بودجه‌ای در نظر گرفتیم تا به صورت مداوم و بدون خلل حقوق پرداخت شود طوری‌که در سال اول ۴۰درصد و در دو سال بعد هم ۶۰درصد اجرایی شود که منابع آن در قانون بودجه امسال دیده شده است. به گفته وی، در بودجه امسال یک درصد به مالیات بر ارزش افزوده اضافه کردیم تا از این محل ۵۰هزار میلیارد تومان به حقوق بازنشستگان اختصاص پیدا کند.
منظور همچنین تاکید کرده که با ابلاغ قانون بودجه در حال تنظیم احکام حقوقی بازنشستگان هستیم و جلسات با صندوق‌های بازنشستگی شروع شده که در روزهای آینده تکمیل خواهد شد. مقدمات اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان را انجام می‌دهند و از ابتدای سال اجرایی خواهد شد. رئیس سازمان برنامه و بودجه در مورد بازنشستگان کارگری هم گفت که تامین اجتماعی در ارتباط با صدور احکام همسان‌سازی اقدام می‌کند و در قانون بودجه پیش‌بینی شده که دولت ۱۳۰هزار میلیارد تومان از بدهی خودش را به تامین اجتماعی پرداخت کند تا این موضوع اجرایی شود که در حال برگزاری جلسات هستیم تا نحوه پرداخت به این مبلغ نهایی شود.

همسان‌سازی؛ معطل تامین منابع

پیش از این وزیر کار نیز گفته بود که افزایش حقوق بازنشستگان تامین‌اجتماعی و سایر صندوق‌هایی که تحت پوشش وزارت کار تعاون و رفاه اجتماعی بودند، اجرا، اعمال و پرداخت شد اما در موضوع همسان‌سازی باید تامین منابع صورت بگیرد. به گفته صولت مرتضوی، مجلس مبالغی را در نظر گرفته که نیازمند زمان است اما هرچه که پرداخت شود هم در صندوق بازنشستگی و هم در تامین اجتماعی عملیاتی و اجرا خواهد شد.

وی همچنین در اظهارنظر دیگری در پاسخ به اینکه متناسب و همسان‌سازی حقوق بازنشستگان با توجه به اینکه احکام برنامه هفتم ابلاغ نشده، چه زمانی اتفاق خواهد افتاد، عنوان کرده که قانون باید ابلاغ شود. همسان‌سازی زمانی که قانون ابلاغ شود، اجرا خواهد شد. حال با توجه به اینکه گفته می‌شود اصلاحیه آورده‌اند، آن اصلاحیه هم باید اصلاح شود و قطعا همسان‌سازی حقوق بازنشستگان از تاریخ اجرای قانون انجام خواهد بود. وزیر کار البته متذکر شده که تاریخ اجرایی برنامه هفتم از ابتدای سال ۱۴۰۳ یعنی از اول فرودین سال ۱۴۰۳ خواهد بود و هرگونه اصلاحی در احکام بازنشستگان از اول فرودین ۱۴۰۳ اعمال می‌شود.

پول همسان‌سازی حقوق جمع شده است

در این میان «علی بابایی‌کارنامی» نماینده ساری در مجلس درباره عدم اجرای قانون همسان‌سازی حقوق بازنشستگان گفت که علت عدم اجرای این مصوبه این است که بودجه به تازگی ابلاغ شده و هنوز رفع برخی ایرادات مدنظر هیات عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت در حال انجام است. وی در رابطه با اجرای مصوبه افزایش مالیات بر ارزش افزوده متذکر شد که این پولی که از فروردین و با اجرای قانون افزایش مالیات بر ارزش‌افزوده، جمع‌آوری شده در جای دیگری هزینه نخواهد شد بلکه در یک جایی ذخیره می‌ماند و بعد از تصویب نهایی و اجرایی شدن قانون، پرداخت آن از محل همین درآمدها صورت خواهد گرفت.

بابایی‌کارنامی تصریح کرد که اجرای این قانون باید از اول فروردین باشد و در واقع از هر ماهی که تخصیص‌ها ابلاغ و افزایش اعمال شود، مبدا اجرای آن اولین روز از سال ۱۴۰۳ خواهد بود. وی تاکید کرد: خط قرمز ما این است که این قانون حتما اجرا شود و جزو بندهایی است که اجرای آن اجتناب‌ناپذیر است چون دولت درآمد آن را اخذ کرده و مجلس هم مشروط به اجرای این قانون با افزایش مالیات بر ارزش‌افزوده موافقت کرد.

بابایی کارنامی: پولی که از فروردین و با اجرای قانون افزایش مالیات بر ارزش‌افزوده، جمع‌آوری شده در یک جایی ذخیره می‌ماند و بعد از تصویب نهایی، متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان از محل همین درآمدها صورت خواهد گرفت
تامین‌اجتماعی سهمی از اعتبار متناسب‌سازی ندارد

در چنین فضایی اما چندی پیش گزارشی منتشر شد در این رابطه که تامین اجتماعی به جز دریافت بخشی از بدهی خود از دولت، سهمی از اعتبار متناسب‌سازی ندارد. بنا به این گزارش، نگاهی به تخصیص اعتبارات صندوق‌های بازنشستگی در سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که تامین اجتماعی به جز احتمال دریافت بخشی از بدهی خود که آن هم نقدی و نقدشونده سریع نیست، سهمی از اعتبارات متناسب‌سازی و حمایتی دولت ندارد و این اعتبارات قرار است میان صندوق‌های بازنشستگی دولتی تقسیم شود.

دولت در حمایت از صندوق‌های بازنشستگی در بودجه ۱۴۰۳ مبلغ ۴۵۳هزار میلیارد تومان اختصاص داد که ۲۵۶.۵هزار میلیارد تومان آن به صندوق بازنشستگی کشوری اختصاص دارد و ۳۲هزار میلیارد تومان از این منابع برای کمک به صندوق تامین اجتماعی نیروهای مسلح در نظر گرفته شده و ۱۴.۳هزار میلیارد تومان بابت صندوق بازنشستگی فولاد و وزارت اطلاعات تعیین شده است. در عین حال، در لایحه دولت ۵۰هزار میلیارد تومان کمک به متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان ۳ صندوق کشوری، لشگری و فولاد از محل مالیات بر ارزش‌افزوده در نظر گرفته شده است.

دولت همچنین مبلغ ۱۳۰هزار میلیارد تومان برای تادیه بدهی قطعی حسابرسی شده خود به تامین اجتماعی و متناسب‌سازی حقوق و نیز حفظ قدرت خرید بازنشستگان تامین اجتماعی اختصاص داده و این تنها اعتباری‌ است که برای این صندوق در نظر گرفته شده است.

متناسب‌سازی بازنشستگان کارگری در هاله‌ای از ابهام

«مجتبی حاجی‌زاده» فعال کارگری در رابطه متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی می‌گوید: در برنامه توسعه هفتم، اجرای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان الزام‌آور شده و از همان ابتدا نمایندگان مجلس این قانون را برای تمام صندوق‌های بازنشستگی کشوری، لشگری و تامین‌اجتماعی لازم‌الاجرا دانستند.

وی بیان کرد: بسیاری از بازنشستگان تامین‌اجتماعی در حال حاضر نگران‌ عدم اجرای متناسب‌سازی برای بیمه‌شدگان صندوق تامین اجتماعی هستند. البته همان زمان هم وزارت کار نسبت به تامین منابع متناسب‌سازی برای بازنشستگان تامین اجتماعی ابراز نگرانی کرد. به هر حال این قانون در برنامه توسعه هفتم گنجانده شده و دولت باید به عدالت برای همه بازنشستگان صندوق‌های اجتماعی رفتار کند.

دبیر اجرایی خانه کارگر آران و بیدگل تصریح کرده؛ متاسفانه دولت با همراهی مجلس یازدهم برخلاف سیاست‌های ابلاغی تامین اجتماعی، بعد از اعلام مغایرت شورای نگهبان، نسبت به جزء ۱ بند الحاقی ۲ ماده ۲۹ لایحه برنامه هفتم توسعه به جای رفع ایراد آن را حذف کرد و با این کار دولت را تا پایان برنامه از پرداخت بدهی حسابرسی شده معاف کرد. با این کار عملا متناسب‌سازی برای بازنشستگان تامین اجتماعی در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت.
دولت مبلغ ۱۳۰هزار میلیارد تومان برای تادیه بدهی خود به تامین اجتماعی و متناسب‌سازی حقوق و نیز حفظ قدرت خرید بازنشستگان اختصاص داده و این تنها اعتباری‌ است که برای این صندوق در نظر گرفته شده است

حاجی‌زاده بیان کرد: با حذف این موضوع عملا دولت طی پنج ساله هفتم هیچ‌گونه تعهدی نسبت به بازپرداخت بدهی محاسبه شده به تامین اجتماعی نخواهد داشت و کل مصوبات سال گذشته برای متناسب‌سازی این قشر از مستمری‌بگیران که با رقم ۱۷۰همت شروع و در نهایت با ۱۳۰همت مصوب شد، وضعیت نامعلومی پیدا می‌کند.

این فعال کارگری متذکر شد: نیاز بازنشستگان به متناسب‌سازی حقوق، نتیجه سیاست‌های کلان دولت‌هاست و کاهش ارزش پول ملی، وضع را به جایی رسانده که حقوق بازنشستگان سال به سال ارزش خود را از دست داده است. ضمن اینکه مستمری بازنشستگان که باید مطابق با ماده ۹۶ قانون تأمین اجتماعی و با توجه به افزایش هزینه‌های زندگی تعیین شود، همواره با این مولفه فاصله داشته است.

حاجی‌زاده گفت: نیاز به متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان علاوه بر اینکه نتیجه سیاست‌های کلان است، نتیجه بی‌توجهی به ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی و عقب نگه داشتن دستمزد از هزینه‌های زندگی است و مسئول این وضعیت تمام دولت‌ها هستند.

دبیر اجرایی خانه کارگر آران و بیدگل تاکید کرد: دولت باید خود را ملزم به تامین هزینه‌های متناسب‌سازی برای بازنشستگان تامین اجتماعی کند و همچنین بدهی این سازمان را پرداخت کند. باید یادمان باشد که در طول سال‌ها بار هزینه‌های بسیاری روی دوش تامین اجتماعی گذاشته شده، بدون اینکه دولت‌ها مسئولیت خود را برای پرداخت این هزینه‌ها برعهده بگیرند.

حاجی‌زاده متذکر شد: عدم پرداخت بدهی دولت به تامین‌اجتماعی، منابع این سازمان را محدود کرده و اکنون سازمان با ناترازی در هزینه و درآمد مواجه است و برای تامین هزینه‌های متناسب‌سازی به کمک دولت نیاز دارد.
وی تأکید کرد: بازنشستگان، به خصوص بازنشستگان تامین اجتماعی مظلوم واقع شده‌اند. آنها بابت سال‌ها بیمه‌پردازی، در دوران بازنشستگی، نه مستمری خوبی دارند و نه بیمه‌ درمانی‌ای که بتواند هزینه‌های درمان آنها را تأمین کند. بیمه تکمیلی نیز نمی‌تواند به موقع به درد بازنشستگان بخورد! اگر متناسب‌سازی هم برای بازنشستگان تامین اجتماعی اجرا نشود، ظلم مضاعف در حق‌شان می‌شود.

تبعیض بین بازنشستگان قابل قبول نیست

«مروتی» بازنشسته کارگری نیز در واکنش به اظهارات اخیر رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: گویا قرار است متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی باز هم ماه‌ها به تعویق بیفتد و قرار است منتظر بمانیم تا پایان سال که دولت بخشی از بدهی خود به تامین اجتماعی را بپردازد.

به گفته این بازنشسته، اگر قرار است همسان‌سازی اجرا شود باید برای همه بازنشستگان کشور بدون استثنا انجام شود.

مروتی اضافه کرد: حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی عموما زیر خط فقر است و این بازنشستگان بیش از سایر گروه‌ها به ترمیم حقوق و اجرای همسان‌سازی نیاز دارند. انتظار داریم تامین اجتماعی و دولت در این زمینه پاسخگو باشند و اعلام کنند که چه زمانی و براساس چه فرمولی قرار است متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان کارگری کشور اجرایی شود.