نسخه چاپی
ارسال به دوستان
چشم انداز روابط تل آویو و واشنگتن ترامپ یا هریس؛ گزینه مطلوب اسرائیل کدام است؟
با اینکه حمایت ترامپ از اسرائیل در میان جامعه یهودی و راست‌گرایان بسیار بالاست، نگرانی‌هایی نیز در خصوص رویکرد سیاست خارجی او و اختلافات احتمالی با نتانیاهو در مسائلی مانند ایران و صلح با فلسطینیان وجود دارد. در مقابل، گرچه هریس و دموکرات‌ها نیز همواره از حمایت آمریکا از اسرائیل دفاع کرده‌اند، اما تفاوت‌های دیدگاهی با نتانیاهو چالش‌هایی در روابط تل‌آویو و واشنگتن به همراه خواهد داشت.
انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا برای اسرائیل اهمیت زیادی دارد، چراکه نتیجه این انتخابات تأثیرات عمیقی بر سیاست‌های منطقه‌ای و راهبردی این کشور خواهد داشت. اسرائیل با وابستگی شدید به حمایت آمریکا، تحولات سیاسی این کشور را به دقت دنبال می‌کند. در این میان، جامعه سیاسی و شهروندان اسرائیلی تمایلات متفاوتی نسبت به نامزد‌های دو حزب اصلی آمریکا دارند و نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از اسرائیلی‌ها دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق، را به‌عنوان نامزد مطلوب می‌بینند.
گرایش‌های مختلف سیاسی در اسرائیل نیز بر تأثیر انتخابات آمریکا بر سیاست‌های داخلی و منطقه‌ای تأکید دارند و چالش‌ها و فرصت‌های هر کدام از نامزد‌ها را به دقت ارزیابی می‌کنند.
اسرائیل در اولویت رأی‌دهندگان آمریکایی قرار ندارد
انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا به مسئله‌ای داخلی برای اسرائیل تبدیل شده است، زیرا نتیجه آن می‌تواند تأثیرات چشمگیری بر سیاست‌های اسرائیل بگذارد. با نزدیک شدن به زمان رأی‌گیری، در اسرائیل بحث‌های داغی در مورد رئیس‌جمهور بعدی این متحد استراتژیک به راه افتاده است. ایلاتا توتلاند، خبرنگار بین‌المللی روزنامه عبری زبان «معاریو»، با شماری از رهبران احزاب جمهوری‌خواه و دموکرات در اسرائیل گفتگو کرده و دیدگاه آنها را در خصوص نامزد مطلوب اسرائیل جویا شده است.
-
مارک زل رئیس شاخه حزب جمهوری‌خواه ایالات متحده در اسرائیل معتقد است: «انتظار داریم که دونالد ترامپ پیروز شود و امیدواریم علاوه بر کاخ سفید، کنترل کنگره را هم به دست آوریم. البته نمی‌توان قطعاً پیش‌بینی کرد، اما باید نهایت تلاش خود را برای جلب بیشترین تعداد رأی‌دهندگان به صندوق‌ها به کار بریم؛ زیرا هرگونه سستی می‌تواند به ضرر ما تمام شود.»
در مقابل، ایتان کوشنر، رئیس دموکرات‌های آمریکا در اسرائیل اظهار داشت: «نمی‌توانم قطعی بگویم چه کسی پیروز خواهد شد، اما می‌توانید حدس بزنید که ترجیح من کیست. در حال حاضر، رقابت آماری نزدیک است و در نهایت ایالت‌های سرنوشت‌ساز نتیجه را مشخص می‌کنند. احتمالاً نتایج نهایی حداقل یک هفته طول خواهد کشید.»
ایلاتا توتلاند در گزارش خود به اهمیت میزان مشارکت رأی‌دهندگان در تعیین رئیس‌جمهور آینده اشاره می‌کند، حتی در میان آمریکایی‌هایی که در اسرائیل حق رأی دارند. مارک زل تخمین می‌زند که حدود نیم میلیون آمریکایی-اسرائیلی واجد شرایط رأی هستند و از این تعداد، با ۳۰۰ هزار نفر تماس برقرار شده است. او معتقد است که اکثریت آنها رأی داده‌اند و به‌ویژه پس از حمله حماس در هفتم اکتبر، احتمالاً بیش از ۹۰ درصد آنها به دونالد ترامپ رأی خواهند داد. اما ایتان کوشنر بر اساس داده‌های کنگره می‌گوید تعداد واجدین شرایط در اسرائیل بین ۱۲۰ تا ۲۰۰ هزار نفر است.
ایتان کوشنر می‌گوید که هدف از تشویق رأی‌دهندگان آمریکایی مقیم اسرائیل به شرکت در انتخابات، حفظ تأثیر آنها بر سیاست‌ها است، حتی اگر خارج از آمریکا زندگی کنند. او تأکید می‌کند که روابط ویژه بین دو کشور سبب شده تا سیاست‌های آمریکا تحت هدایت دموکرات‌ها برای اسرائیل مناسب باشد. وی در ادامه اظهار داشت: «به‌ویژه با توجه به برخی اظهارات کامالا هریس، اقناع افکار عمومی اسرائیل کار ساده‌ای نیست، اما دلیلی برای نگرانی از حضور دموکرات‌ها در کاخ سفید وجود ندارد. تلاش‌ها برای معرفی هریس به عنوان یک مخالف اسرائیل مغرضانه است. او بار‌ها تأکید کرده که از حق دفاع اسرائیل حمایت می‌کند و خواستار بازگشت گروگان‌ها از غزه است؛ هرچند برخی اسرائیلی‌ها از مواضع او درباره آتش‌بس و کاهش بحران انسانی در غزه ناراضی‌اند» مارک زل نیز بر این باور است که «شخصیت دونالد ترامپ غیرقابل پیش‌بینی است، اما اقدامات او برای اسرائیل آشکار است. هرچند که سیاست او با منافع تجاری شخصی‌اش هم‌راستا بوده، ولی در دوره او هیچ جنگی در جهان آغاز نشد»
با وجود اهمیتی که افکار عمومی اسرائیل برای تأثیر انتخابات آمریکا قائل است، ایتان کوشنر و مارک زل تأکید دارند که اسرائیل در اولویت‌های رأی‌دهنده آمریکایی قرار ندارد. مسائل مهم برای آمریکایی‌ها شامل امنیت مرز‌های جنوبی، مهاجرت غیرقانونی، افزایش جرم و تورم است. کوشنر معتقد است که رأی‌دهندگان آمریکایی عمدتاً به دلیل مسائل داخلی پای صندوق‌های رأی می‌روند.
سیاست خارجی از جمله مسئله اسرائیل برای بیشتر آنها اهمیتی ندارد و تنها گروه‌های خاصی مانند یهودیان و مسلمانان به این مسائل توجه دارند. وی همچنین خاطرنشان کرد که پس از حمله حماس، جامعه یهودیان آمریکا دچار تغییراتی اساسی شده است. بیش از ۷۵ درصد یهودیان به حزب دموکرات رأی می‌دهند و به موضوعات لیبرالی مانند حقوق زنان توجه دارند. اما این حمله باعث شد تا برخی از سازمان‌های چپ‌گرا، یهودیان را به‌خاطر یهودی بودن هدف حمله قرار دهند، نه لزوماً به دلیل حمایت آنها از اسرائیل. این اتفاق باعث تجدیدنظر برخی یهودیان در تصمیمات رأی خود شد. با این حال، تعداد کسانی که به دونالد ترامپ رأی می‌دهند اندک خواهد بود و کاهش آراء دموکرات‌ها در بین یهودیان محدود خواهد بود.
مارک زل بر این باور است که یهودیان نسبت به حزب دموکرات دیگر اعتماد سابق را ندارند و این امر می‌تواند آراء بیشتری را به نفع جمهوری‌خواهان تغییر دهد که به ضرر دموکرات‌ها خواهد بود. شاید همه به دونالد ترامپ رأی ندهند، اما بسیاری ممکن است به خاطر عملکرد کامالا هریس، جو بایدن و باراک اوباما به دموکرات‌ها رأی ندهند.
حمایت قاطع جناح راست افراطی اسرائیل از پیروزی دونالد ترامپ
چند ساعت پیش از آغاز انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، نتایج یک نظرسنجی جدید نشان داد که بسیاری از اسرائیلی‌ها بر این باورند که پیروزی دونالد ترامپ، نامزد جمهوری‌خواه، بیشترین نفع را برای اسرائیل خواهد داشت. این نظرسنجی توسط «موسسه دموکراسی اسرائیل» انجام شده و سایت «تایمز آو اسرائیل» نتایج آن را منتشر کرده است.
بر اساس این نظرسنجی، ۶۵ درصد از پاسخ‌دهندگان، دونالد ترامپ را به عنوان رئیس‌جمهور مطلوب ایالات متحده انتخاب کرده‌اند، در حالی که تنها ۱۳ درصد از کامالا هریس، معاون فعلی رئیس‌جمهور و نامزد حزب دموکرات، حمایت می‌کنند. حدود ۱۵ درصد از شرکت‌کنندگان گفتند که تفاوتی بین دو نامزد برای اسرائیل قائل نیستند و ۷ درصد دیگر نیز اظهار بی‌اطلاعی کردند.
همچنین، نتایج نشان داد که ۷۲ درصد از یهودیان اسرائیل پیروزی دونالد ترامپ را به نفع منافع کشورشان می‌دانند، در حالی که تنها ۱۱ درصد از آنها از پیروزی کامالا هریس حمایت می‌کنند. در میان اعراب اسرائیلی، ۴۶ درصد اعتقاد دارند که تفاوت چندانی بین دو نامزد وجود ندارد، در حالی که ۲۷ درصد پیروزی ترامپ و ۲۲.۵ درصد پیروزی هریس را ترجیح می‌دهند.
در همین حال، گرایش‌های سیاسی شرکت‌کنندگان نیز تفاوت‌های مشخصی را نشان داد. در میان رأی‌دهندگان احزاب چپ‌گرا، ۴۲ درصد از کامالا هریس حمایت کردند، در حالی که ۲۹ درصد طرفدار دونالد ترامپ بودند. ۵۲ درصد از رأی‌دهندگان احزاب میانه‌رو، پیروزی دونالد ترامپ را ترجیح دادند و تنها ۱۴ درصد از کامالا هریس حمایت کردند. این حمایت در میان رأی‌دهندگان احزاب راست‌گرا حتی به ۹۰ درصد برای ترامپ و تنها ۳ درصد برای هریس رسید.
نتانیاهو و تلاش برای تأخیر در توافق آتش‌بس
امطانس شحاده، نماینده سابق کنست اسرائیل اظهار داشت که بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل تعمدا در توافق آتش‌بس با حماس تأخیر می‌کند تا در صورت پیروزی دونالد ترامپ، این توافق به عنوان امتیازی به او تقدیم شود. به نظرم یکی از اولویت‌های اصلی رئیس‌جمهور جدید آمریکا پایان دادن به جنگ غزه و آزادی گروگان‌ها خواهد بود. وی افزود: بازگشت احتمالی رئیس‌جمهور پیشین آمریکا به کاخ سفید می‌تواند به تقویت طرح‌های جناح راست اسرائیل کمک کند. دونالد ترامپ در تقویت موقعیت و جایگاه نتانیاهو و حفظ بقای سیاسی وی نقش تعیین کننده و کلیدی را ایفا خواهد کرد. نتانیاهو نیز، به منظور تضمین بازگشت ترامپ به قدرت، با به تأخیر انداختن توافقات مرتبط با جنگ غزه، تلاش‌هایی در این زمینه داشته است.
امطانس شحاده توضیح داد که بازگشت ترامپ به ریاست‌جمهوری آمریکا تحولات بنیادین و اساسی در خاورمیانه ایجاد خواهد کرد و به راست‌گرایان اسرائیل انگیزه خواهد داد تا برنامه‌های خود در زمینه شهرک‌سازی و اعمال حاکمیت بر بخش‌هایی از کرانه باختری و غزه را پیش ببرند. او همچنین اشاره کرد که ترامپ ممکن است طرح صلح «معامله قرن» خود را با تغییراتی متناسب با شرایط جدید ناشی از جنگ غزه مجدداً مطرح کند.
وی افزود: «دولت ائتلافی اسرائیل از شکست احتمالی کامالا هریس استقبال خواهد کرد. بازگشت ترامپ می‌تواند شانس سیاسی نتانیاهو را افزایش دهد و به او کمک کند در انتخابات آتی نیز موفق شود. این امر می‌تواند به تصمیمات کلیدی در موضوع برنامه هسته‌ای ایران منجر شود. ائتلاف نتانیاهو در دوران ریاست جمهوری ترامپ از حمایت گسترده‌ای برخوردار خواهد بود و این حمایت به او اجازه می‌دهد تا تمامی طرح‌هایش را پیش ببرد. در حالی که پیروزی هریس می‌تواند به تشدید تنش میان تل‌آویو و واشنگتن منجر شود.»
آیا اسرائیل در اولویت سیاست خارجی رئیس‌جمهور آینده خواهد بود؟
اما مجله آمریکایی «فارن پالیسی» در مقاله‌ای به قلم دیوید روزنبرگ به تحلیل سیاست احتمالی دونالد ترامپ در قبال اسرائیل در صورت پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری پرداخته و این سیاست‌ها را با استناد به دوره اول ریاست‌جمهوری او مورد بررسی قرار داده است. طبق نظرسنجی‌های اخیر در آمریکا، پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری سه‌شنبه آینده، حمایت از کامالا هریس، معاون رئیس‌جمهور و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین، تقریباً برابر است. اما اگر تنها اسرائیلی‌ها حق رأی داشتند، دونالد ترامپ می‌توانست از همین حالا متن سخنرانی پیروزی خود را آماده کند. اسرائیل، با نخست‌وزیری بنیامین نتانیاهو، همیشه از حامیان سرسخت ترامپ بوده است.
با این حال، سوابق ترامپ و شخصیت متغیر او و اظهاراتش درباره اسرائیل در کارزار انتخاباتی کنونی، به‌تنهایی نمی‌تواند توضیحی برای این اشتیاق اسرائیلی‌ها به او باشد. اسرائیل که اکنون بیش از هر زمان دیگری پس از جنگ یوم کیپور در سال ۱۹۷۳ به حمایت ایالات متحده وابسته است، به پشتیبانی قوی رئیس‌جمهور آینده آمریکا نیاز دارد. اما نتانیاهو با نادیده گرفتن نامزد‌های دیگر و تمرکز بر حمایت از دونالد ترامپ، این نیاز را به مخاطره انداخته است.
نتانیاهو پیش‌تر در انتخابات ۲۰۱۲ نیز از میت رامنی، نامزد جمهوری‌خواه در برابر باراک اوباما حمایت کرد و از او در تل‌آویو با تشریفات دولتی پذیرایی نمود. این بار نیز نتانیاهو به همان شیوه بازگشته و رابطه خود با ترامپ را احیا کرده است؛ هرچند ترامپ هنوز هم از نتانیاهو به دلیل تبریک او به بایدن پس از پیروزی در انتخابات ۲۰۲۰ دلخور است. با وجود این اختلافات، هر دو درک کرده‌اند که تظاهر به دوستی برای آنها سودمند است. طبق نظرسنجی شبکه ۱۲ اسرائیل، ترامپ در میان اسرائیلی‌ها بسیار محبوب‌تر از هریس است؛ ۶۶ درصد از اسرائیلی‌ها ترامپ را ترجیح می‌دهند، درحالی‌که هریس تنها ۱۷ درصد از آرا را کسب کرده است.
شاید یکی از دلایل این محبوبیت، ناآشنایی نسبی کامالا هریس برای اسرائیلی‌ها باشد، حتی با وجود اینکه او معاون بایدن است؛ بایدنی که با وجود کمک‌های گسترده به اسرائیل در جنگ اخیر غزه، از سوی اسرائیلی‌ها مورد قدردانی چندانی قرار نگرفته است. این محبوبیت ترامپ تا حد زیادی به عملکرد او در دوران اول ریاست‌جمهوری‌اش بازمی‌گردد، زمانی که او سفارت آمریکا را به اورشلیم منتقل کرد، حاکمیت اسرائیل بر ارتفاعات جولان را به رسمیت شناخت، از توافق هسته‌ای ایران خارج شد و توافق‌نامه‌های ابراهیم را برای عادی‌سازی روابط میان اسرائیل و چند کشور عربی برقرار کرد.
بسیاری از اسرائیلی‌ها اقدامات مثبت دونالد ترامپ را به‌عنوان نشانه علاقه او به اسرائیل می‌بینند، در حالی که سوابق او چیز دیگری را نشان می‌دهند. او در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش تنها یک بار به اسرائیل سفر کرد، در حالی که بایدن تاکنون دو بار به اسرائیل رفته و در روز‌های آغازین جنگ غزه در حمایت از اسرائیل حضور فعالی داشته است. در اوایل جنگ اسرائیل و حماس، دونالد ترامپ بار‌ها تأکید داشت که این درگیری باید «به‌سرعت» پایان یابد و در مناظره‌ای در سپتامبر امسال با کامالا هریس بر حل سریع این مسئله تأکید کرد.
مشاوران ترامپ حتی اشاره کرده‌اند که او ممکن است مانند بایدن، اسرائیل را برای پذیرش آتش‌بس و تبادل اسرا تحت فشار بگذارد. تمایل ترامپ به ثبت توافق عادی‌سازی روابط میان اسرائیل و عربستان سعودی نیز احتمالاً او را وادار می‌کند نتانیاهو را برای پیشبرد راه‌حلی برای مسئله فلسطین تحت فشار بگذارد. درباره ایران، ترامپ اگرچه موضعی سختگیرانه داشته، اما نه به اندازه‌ای که نتانیاهو می‌خواهد. رویکرد او بیشتر بر اعمال فشار حداکثری و تحریم‌های اقتصادی تکیه دارد، نه جنگ؛ چراکه به گفته یکی از مشاورانش، ترامپ به‌شدت از جنگ بیزار است.
در صورت پیروزی ترامپ، او دیگر نیازی به جلب رضایت رأی‌دهندگان نخواهد داشت و می‌تواند مطابق میل خود عمل کند. ممکن است او اکنون به دلیل منافع سیاسی با نتانیاهو کنار آمده باشد، اما ترامپ به‌راحتی از چالش‌ها گذشت نمی‌کند. اگر اختلافاتی بر سر ایران، مسئله فلسطین یا شرایط عادی‌سازی با عربستان پیش آید، این دوستی به‌آسانی ممکن است از هم بپاشد. چه ترامپ پیروز شود و چه هریس، به‌نظر می‌رسد چهار سال آینده برای روابط آمریکا و اسرائیل چالش‌برانگیزتر از دوران ریاست‌جمهوری بایدن باشد. بایدن دوستی واقعی برای اسرائیل بود و با پرداخت هزینه‌های سیاسی سنگین از آن حمایت کرد؛ تعهدی که رئیس‌جمهور آینده، چه ترامپ باشد و چه هریس، احتمالاً به این شکل نخواهد داشت.
نتیجه گیری
با اینکه حمایت ترامپ از اسرائیل در میان جامعه یهودی و راست‌گرایان بسیار بالاست، نگرانی‌هایی نیز در خصوص رویکرد سیاست خارجی او و اختلافات احتمالی با نتانیاهو در مسائلی مانند ایران و صلح با فلسطینیان وجود دارد.
در مقابل، گرچه هریس و دموکرات‌ها نیز همواره از حمایت آمریکا از اسرائیل دفاع کرده‌اند، اما تفاوت‌های دیدگاهی با نتانیاهو چالش‌هایی در روابط تل‌آویو و واشنگتن به همراه خواهد داشت. در مجموع، اسرائیل همچنان به حمایت آمریکا وابسته است و هر نتیجه‌ای در انتخابات پیش‌رو می‌تواند آینده منطقه‌ای اسرائیل را متأثر کند.
