خطر فاجعه اقلیمی؛ فقط ۳ سال تا اولین روز بدون یخ!
وسعت یخ دریای قطب شمال از حدود ۶.۸۵ میلیون کیلومتر مربع، امسال به ۴.۲۸ میلیون کیلومتر مربع رسیده است.
پژوهش جدیدی هشدار میدهد قطب شمال میتواند تا سال ۲۰۲۷ اولین روز بدون یخ خود را تجربه کند. درکل، یخهای اقیانوس قطب شمال با نرخ بیسابقه بیش از ۱۲ درصد در هر دهه ذوب میشوند، این رقم یعنی دیر یا زود به روزی میرسیم که تقریباً تمام یخهای این منطقه ناپدید میشوند.
براساس گزارش Live Science، محققان دانشگاه کلرادو بولدر با شبیهسازی روند صعودی دمای جهانی و میزان غلظت یخهای قطب شمال، سناریوهای مختلفی برای ذوب شدن یخهای قطب ترسیم کردند. شمارش معکوس ذوب یخهای قطب بهاحتمال زیاد طی ۳ تا ۲۰ سال آینده به صفر خواهد رسید؛ بهعبارت دیگر، بدبینانهترین پیشبینی محققان این است که ۳ سال آینده قطب شمال بدون یخ خواهد بود.
قطب شمال بدون یخ در سالهای آینده
یخها در دریای قطبهای زمین نقش مهمی در تنظیم دمای اقیانوسها و هوا، حفظ زیستگاههای دریایی و تأمین انرژی جریانهای اقیانوسی ایفا میکند، اما «الکساندرا جان»، از نویسندگان پژوهش حاضر و اقلیمشناس دانشگاه کلرادو بولدر، میگوید: «اولین روز بدون یخ در قطب شمال، اوضاع را بهطور چشمگیری تغییر نخواهد داد، اما نشان میدهد ما اساساً یکی از ویژگیهای تعیینکننده و اساسی محیط طبیعی اقیانوس منجمد شمالی را از طریق انتشار گازهای گلخانهای تغییر دادهایم.»
سطح سفید یخ دریا بخشی از انرژی خورشید را در فرایندی به نام «اثر سپیدایی یا آلبدو» (Albedo effect) به فضا بازتاب میدهد. البته این پدیده میتواند معکوس عمل کند. با ذوب یخ دریا و آشکار شدن آبهای تیرهتر، اشعههای خورشید بیشتری جذب میشود؛ یعنی با گرم شدن سیاره ما و آب شدن یخها، قطب شمال چندبرابر سریعتر از بقیه جهان گرم خواهد شد.
درحالحاضر نیز گرمایش سریع جهانی پیامدهای مشخصی در قطب شمال داشته است. شمالیترین یخهای سیاره ما که سالهای ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۲ بهطور متوسط ۶ میلیون و ۸۵۰ هزار کیلومترمربع وسعت داشت، امسال به ۴ میلیون و ۲۸۰ هزار کیلومترمربع کاهش یافته است. اگر این رقم به یکمیلیون کیلومتر مربع برسد، این منطقه «عاری از یخ» در نظر گرفته خواهد شد.
محققان با استفاده از ۱۱ مدل آبوهوایی و اجرای ۳۶۶ شبیهساز مختلف، دریافتند بیشتر مدلها پیشبینی میکنند اولین روز بدون یخ میتواند طی ۹ تا ۲۰ سال آینده اتفاق بیفتد، بدون درنظرگرفتن اینکه انسان چگونه انتشار گازهای گلخانهای خود را تغییر میدهد، اما برخی مدلها نیز اولین روز بدون یخ در اقیانوس منجمد شمالی را در ۳ تا ۶ سال آینده پیشبینی کردهاند.
یافتههای پژوهش حاضر در مجله نیچر منتشر شده است.