نسخه چاپی
ارسال به دوستان
چرا فعالیت‌های محیط زیستی بودجه‌ی مشخصی ندارد؟
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت از محیط زیست در دولت دوازدهم می‌گوید: «نماینده‌های مجلس هیچ وقت نمی‌گویند که قانون حفاظت خاک و تالاب‌ها و آب و... باید با کدام پول اداره شوند؟ در عین حال هر مشکل محیط زیستی رخ می‌دهد سراغ سازمان محیط زیست می‌روند، در حالی که فقط یک سازمان نظارتی است.»
بودجه‌ی محیط زیست به صورت کلی مشخص، اما هنوز جزئیات آن منتشر نشده است. با این وجود بودجه‌ی فعلی نیز چندان مناسب سازمان محیط زیست به این وسعت نیست. سازمانی که اگرچه فعالیت اجرایی دارد، اما همگان از آن انتظار مراقبت و نظارت نیز دارند. فعالان این حوزه معتقدند که به جای اختصاص بودجه به نهاد‌های فرهنگی کم بازده، باید به سوی تقویت بودجه‌های محیط زیستی رفت و نه تنها این سازمان بلکه بودجه‌ی محیط زیست دیگر سازمان‌ها را نیز فعال کرد.
مسعود تجریشی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت از محیط زیست در دولت دوازدهم، درباره‌ی بودجه‌ی محیط زیست در ایران می‌گوید: «برای بررسی بودجه‌های محیط زیست، باید اول آن را دسته‌بندی کنیم. یک وقت راجع به سازمان محیط زیست صحبت می‌کنیم، یک وقت درباره‌ی فعالیت‌های زیست محیطی وزارتخانه‌های مختلف صحبت می‌کنیم. به عنوان مثال در اسناد بالادستی گفته شده که باید اطلس منابع آب تهیه شود. در شورای عالی آب هم مصوب شده که مقدار آب تالاب‌ها باید یک مقدار مشخص باشد. ما برای این فعالیت‌ها هیچ بودجه‌ای نداریم. مشکل ما این است که درباره‌ی مشکلات زیست محیطی صحبت می‌کنیم که تأمین بودجه‌ی آن مبهم است. مثلاً ما قانون آلودگی هوا داریم که در برنامه‌ی توسعه و بودجه‌ها هیچ رد پای مالی ندارد.»
وی افزود: «وزارت نفت یک سری بودجه برای ارتقای کیفیت محیط زیستی دارد. مطمئناً این بودجه باعث افزایش کیفیت هوا می‌شود، اما در چارچوب بودجه‌ی محیط زیستی مجزا اجرا نشده است.»
وی درباره‌ی فقدان بودجه‌ی لازم برای اجرای طرح‌ها و قوانین مربوط به محیط زیست گفت: «نماینده‌های مجلس هیچوقت نمی‌گویند که قانون حفاظت خاک و تالاب‌ها و آب و... با کدام پول اداره شوند؟ به همین جهت هر مشکل محیط زیستی که رخ می‌دهد سراغ سازمان محیط زیست می‌روند. در حالی که این سازمان فقط یک سازمان نظارتی است. در بودجه‌های سنواتی شهرداری هم بودجه‌ای برای افزایش کیفیت هوا ندارید».
معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست در دولت دوازدهم، درباره‌ی وضعیت بودجه‌ی محیط زیست در سال‌های گذشته گفت: «زمانی‌که آقای کلانتری مدیر سازمان شده بود، سازمان از لحاظ دریافتی کارشناس‌ها، وضعیت خوبی نداشت. بعد از دو سال به سازمان‌های هم تراز رسیدیم. سازمان محیط زیست باید به دولت برنامه بدهد و در قالب برنامه بگوید چقدر بودجه می‌خواهد. در سال‌های قبل و امسال این اتفاق رخ نداده است. سازمان محیط زیست باید سازمان برنامه را توجیه کند که بودجه‌ی بیشتری می‌خواهد. ما در دوره کلانتری هزار میلیارد تومان بودجه گرفتیم که برای رفع آلودگی‌ها در صندوق ملی محیط زیست، وام بدهیم. اما الان کسی دنبال تعریف کار جدید و دریافت بودجه نیست».
تجریشی درباره‌ی تفاوت‌های بودجه محیط زیست در ایران و کشور‌های توسعه یافته نیز گفت: «دولت در ایران به قوانین بالادستی توجهی ندارد. در بودجه‌های سالانه اعداد بسیار پایینی برای آموزش و محیط زیست اختصاص می‌دهند. در ۵-۶ سال اخیر، مجلس قوانینی را به دولت ارسال کرده، اما برای تأمین بودجه‌ی آن کار دقیقی صورت نگرفته است. در بسیاری از کشور‌های دنیا، بودجه‌ی مشخصی برای اکوسیستم در نظر می‌گیرند. در شرایط خشکسالی با بودجه‌ی اکوسیستم حقآبه را از کشاورز می‌خرند و به تالاب‌ها میریزند. در ایران اصلاً چنین پولی را نداشته‌ایم.»
تجریشی در رابطه با لزوم پیگیری بودجه‌ی طرح‌های عقب افتاده از سوی سازمان محیط زیست گفت: «مهم این است که سازمان محیط زیست بگوید آن سندی که سال ۹۸ مصوب شد تا برای آلودگی ۹ کلانشهر اقداماتی انجام شود، چه بودجه‌ای دریافت کرد؟ سازمان محیط زیست باید به سازمان‌ها بگوید که بودجه‌ی مشخصی برای این سند اختصاص دهند. در حال حاضر سازمان محیط زیست باید به آن سمتی برود که بودجه‌ی لازم برای قانون موجود کسب کند. باید به این نکته توجه شود که سازمان محیط زیست، چون دستگاه اجرایی نیست، باید آگاه باشد دستگاه‌های اجرایی برای مسائل محیط زیستی چه بودجه‌ای دارند. سازمان محیط زیست یک کارخانه را پایش می‌کند و می‌گوید آلوده است، جریمه‌ای که از آن کارخانه می‌گیرند، سهم محیط زیست نمی‌شود و در اداره مالیات کسب می‌شود.»
