اتصال کارت سوخت به کارت بانکی تا آغاز پاییز؟

طرح انتقال سهمیه سوخت به کارت بانکی که نخستینبار حدود سه سال پیش مطرح شد، اکنون با الزام قانون بودجه ۱۴۰۴ وارد مرحله جدیتری شده و آنطور که وزیر نفت گفته این طرح تا پایان شهریور ماه اجرایی میشود.
موضوع اتصال کارت سوخت به کارت بانکی از دولت سیزدهم مطرح و در دولت چهاردهم نیز ادامه یافت. هدف اصلی این طرح، عدالتمحوری در توزیع یارانه سوخت و کاهش هزینههای صدور کارتهای مجزا عنوان شده است. بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۴، وزارت نفت مکلف شده بود با همکاری بانک مرکزی ظرف چهار ماه از ابتدای سال امکان انتقال سهمیه سوخت به کارت بانکی را فراهم کند و آییننامه اجرایی آن نیز تا پایان اردیبهشت به تصویب برسد.
با وجود این الزام قانونی، مسئولان میگویند اجرای طرح به آمادهسازی زیرساختها و رفع ملاحظات امنیتی وابسته است کرامت ویسکرمی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ماه گذشته اعلام کرد که در صورت تصویب آییننامه اجرایی توسط هیئت وزیران، این شرکت آمادگی اجرای طرح را دارد. به گفته او، تاکنون نشستهای متعددی میان دستگاههای مسئول برگزار شده و پیشنویس آییننامه در کمیسیون اقتصادی دولت در دست بررسی است.
اوایل ماه جاری در جریان بررسیهای مقدماتی، حتی اجرای آزمایشی در یکی از جایگاههای تهران انجام و منجر به شناسایی برخی مشکلات بانکی و فنی شد. همین موضوع باعث شد تدوین آییننامه با دقت بیشتری ادامه یابد.
همین ارتباط، عباس باصفا، مدیر سامانه هوشمند سوخت، نیز خبرهای مربوط به حذف کارت سوخت را نادرست خوانده و تأکید کرده که سهمیه فعلی خودروها محفوظ خواهد ماند. او توضیح داده است که در بازطراحی سامانه سوخت، چهار روش برای دریافت بنزین پیشبینی شده کارت سوخت، کارت بانکی، توکن و اپلیکیشن موبایل و در نهایت قانون بودجه بر امکان سوختگیری با کارت بانکی داشت که یکی از این ۴ ابزاری بود که قبل از این در بازطراحی سامانه سوخت مورد توجه قرار گرفته بود.
وزیر نفت نیز اخیراً اعلام کرده با اصلاح زیرساختها، اجرای این طرح تا پایان شهریور به بهرهبرداری خواهد رسید. این اقدام علاوه بر تسهیل خدمات، هزینههای صدور کارتهای جدید را نیز کاهش میدهد.
اگرچه انتقال سهمیه سوخت به کارت بانکی گامی جدی در مسیر اصلاح نظام سوخترسانی محسوب میشود و بهزودی وارد فاز اجرایی خواهد شد، اما مسئولان صراحتاً اعلام کردهاند که کارتهای سوخت فعلی فعلاً حذف نمیشوند. به این ترتیب، مردم باید همچنان کارتهای سوخت خود را حفظ کنند و در عین حال منتظر آغاز دورهای تازه در فرآیند سوختگیری باشند؛ دورهای که امکان استفاده از چند ابزار مختلف از جمله کارت بانکی را فراهم میکند.
با وجود اعلام زمانبندی مشخص برای اجرای طرح، همچنان پرسش اصلی این است که آیا زیرساختهای فنی و بانکی تا پایان شهریور به مرحله بهرهبرداری کامل خواهند رسید یا خیر؟ اجرای آزمایشی اخیر در تهران نشان داد که برخی چالشها در زمینه هماهنگی بین سامانههای بانکی و سامانه هوشمند سوخت وجود دارد و رفع این مشکلات نیازمند زمان و همکاری نزدیک دستگاههای مختلف است. از همین رو، بسیاری از کارشناسان معتقدند که تحقق وعده اجرای طرح در موعد مقرر، منوط به سرعتبخشی در تکمیل آییننامه اجرایی و برطرف شدن نواقص فنی است.
اکنون باید دید آیا وزارت نفت و بانک مرکزی میتوانند در فرصت باقیمانده، تمامی ملاحظات امنیتی و زیرساختی را رفع کنند تا طرح طبق وعده در شهریورماه آغاز شود یا خیر؟ هرچند شواهد نشان میدهد که اراده جدی برای اجرای این برنامه وجود دارد، اما تجربه اجرای آزمایشی و شناسایی ایرادات نشان میدهد که موفقیت طرح وابسته به آمادهسازی کامل سامانهها و هماهنگی میان دستگاههای متولی است؛ مسیری که هنوز نیازمند اطمینانبخشی و نظارت دقیق خواهد بود.