سرنخهایی از اولین نشست خبری رئیسجمهور؛ پیشبینی آینده پزشکیان
پزشکیان پاسخ روشن و تفصیلی به مساله گشت ارشاد و طرح نور نداد. صرفاً به دو اشاره بسنده کرد رئیس جمهور در واکنش به نکته خبرنگار نشریه اندیشه پویا که گفت از میانبر و کوچه پسکوچهها آمده بود تا برخوردی با گشت ارشاد نداشته باشد، گفت: «قرار نبود برخورد کنند، موضوع را پیگیری میکنیم که دیگر کسی را اذیت نکنند.» رئیس جمهور همچنین در پاسخ به خبر آنلاین که بخشی از پرسش خبرنگارش مربوط به گشت ارشاد بود، گفت:: «گشت ارشاد را پیگیری میکنیم و دادستانی هم اعلام کرد که حق برخورد ندارند.»
میان سوالات خبرنگاران و پاسخهایی که مسعود پزشیکان ارائه کرد، تا حدودی میشود مسیر پیش رو و اقداماتی که دوت چهاردهم کلید خواهد زد را استخراج کرد.
اقتصاد و سیاست خارجی بیشترین سهم از سوالات پرسیده شده در نخستین نشست خبری رئیسجمهور را به خود اختصاص داده بود. رسانههای داخلی و خارجی به این موضوع توجهی تقریباً یکسان نشان دادند. به نظر میرسد که دولت طی ماههای پیش رو اقداماتی در عرصه سیاست داخلی، خارجی، اجتماعی و اقتصادی را به مرور کلید خواهد زد.
بررسی مجدد FATF
رئیس جمهور در پاسخ به سوال یک خبرنگار مبنی بر اینکه براساس نظر کارشناسان رفع ناترازیهای بودجهای، بانکی و انرژی، بدون سرمایهگذاری خارجی و رفع تحریمها و مسئله FATF حل نخواهد شد، برنامه دولت چهاردهم در این زمینه چیست؟ تصریح کرد: «ما چارهای نداریم جز اینکه موضوع FATF را حل کنیم که بنده در این رابطه نامهای به مجمع تشخیص مصلحت نظام خواهم نوشت، در رابطه با مسائل خارجی نیز تلاش میکنیم ارتباطاتمان را ابتدا و با اولویت کشورهای همسایه بهبود ببخشیم.»
مساله FATF یکی از مسائل پررنگ در مناظرههای انتخاباتی بود که پزشکیان نیز به شدت بر حل آن تاکید داشت. بهانههای مختلفی از سوی جریان تندرو برای سنگاندازی در مسیر خروج ایران از لیست سیاه FATF یا گروه ویژه اقدام مالی وجود داشته و دارد. ایران به خاطر قرار داشتن در این لیست، هزینههای مضاعفی در تجارت خارجی متحمل میشود. یکی از دلایل عدم ارتباط سیستم بانکی ایران و کشورهای دیگر نیز قرار داشتن در این لیست است. با توجه به صحبت رئیسجمهور، احتمالاً مساله FATF بار دیگر مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
بازنگری در سیاست خارجی
درباره مساله صدور انقلاب که پس از انقلاب و بعدتر در دهه ۶۰ مطرح بود، برداشتهای زیادی وجود دارد. برخی منتقدان این سیاست میگویند که باید در این زمینه هزینه - فایده صورت بگیرد. آنها معتقدند که مسائل ایران باید در الویت باشد و ایران و منابع آن فقط صرف این سیاست نشود. اما این مساله به معنای عدم حمایت از نیروهای موسوم به مقاومت برداشت نمیشود.
پزشکیان بارها بر تداوم حمایت از این گروهها و مقابله با اسرائیل تاکید کرده است، اما به نظر میرسد که در سیاستهای پیشین بازنگری صورت بگیرد. پزشکیان در پاسخ به سوال یک خبرنگار درباره اینکه پیام صریح و روشن شما به آمریکا که نشان دهید آمادگی همکاری و تعامل بینالمللی دارید، چیست؟ تاکید کرد: «به حقوق مردم ما احترام بگذارند و برای کشورمان توطئه نچینند، کاری نکنند که این روند به هم بریزد، چرا که نه در فکر کشورگشایی و نه در فکر صدور انقلاب به جهان هستیم و اگر آنها اجازه دهند که در کشور خودمان زندگی کنیم، رفتار و زندگی و برخورد ما میتواند الگو باشد.»
اقدام جهت رفع فیلتر
مساله فیلترینگ سوال مهمی بود که پزشکیان در این خصوص گفت: «بحث رفع فیلترینگ از سوی وزارت ارتباطات در حال برنامهریزی و در دستور کار است تا هر چه سریعتر آن را اجرایی کنیم. وزیر ارتباطات نیز در حال برنامهریزی برای از بین بردن چهارچوبهای فیلترینگ است و پیگیر هستیم در شورای امنیت ملی این مسئله را برطرف کنیم.»
جمعآوری گشت ارشاد؟
پزشکیان پاسخ روشن و تفصیلی به مساله گشت ارشاد و طرح نور نداد. صرفاً به دو اشاره بسنده کرد رئیس جمهور در واکنش به نکته یک خبرنگار که گفت از میانبر و کوچه پسکوچهها آمده بود تا برخوردی با گشت ارشاد نداشته باشد، گفت: «قرار نبود برخورد کنند، موضوع را پیگیری میکنیم که دیگر کسی را اذیت نکنند.» رئیس جمهور همچنین در پاسخ به خبر آنلاین که بخشی از پرسش خبرنگارش مربوط به گشت ارشاد بود، گفت: «گشت ارشاد را پیگیری میکنیم و دادستانی هم اعلام کرد که حق برخورد ندارند.»
برنامهریزی برای مذاکرات
چند خبرنگار داخلی و رسانههای بینالمللی مسئله مذاکرات و برنامه هستهای ایران را مورد توجه قرار دادند. پزشکیان چندبار بر این که ایران به دنبال سلاح هستهای نیست، تاکید کرد. از قصدش برای تعامل با جهان و کشورهای همسایه گفت و به حق ایران برای دفاع از خود اشاره کرد. همچنین عدم پایبندی غربیها به تعهدات خود را نیز یادآوری کرد و محورهای سیاست خارجی دولت چهاردهم را عزت، حکمت و مصلحت دانست. با توجه به صحبتهای پیشین پزشکیان و نیازمندی کشور به رفع تحریمها، احتمالاً برخی تحرکات دیپلماتیک از سوی دولت کلید بخورد.