آیا فیلم های ترسناک برای سلامت ضرر دارند؟
آیا فیلمها و نمایشهای ترسناک واقعاً میتواند به سلامت آسیب بزنند؟
آیا تماشای فیلمهای ترسناک که با هدف سرگرمی و ایجاد احساس ترس و استرس سطح کورتیزول بدن را بالا میبرند میتواند بر سلامت روانی و جسمی تأثیر منفی بگذارد؟
به نقل از اِوری گرل، دکتر آزا هلیم معتقد است تماشای فیلمهای ترسناک و هیجانانگیز که باعث تپش قلب میشوند، میتواند اثراتی منفی بر سلامت داشته باشند. دکتر هلیم میگوید: «تماشای فیلمهای هیجانانگیز و ترسناک میتواند سطح کورتیزول و هورمونهای استرس را از طریق برانگیختن واکنش جنگ یا گریز که یک واکنش طبیعی بدن به تهدیدات یا استرس است، افزایش دهد».
حتی اگر فرد آگاه باشد چیزی که مشاهده میکند واقعی نیست، بدن نمیتواند فرق میان فیلم یا یک تهدید واقعی را درک کند و همان پاسخ طبیعی به قرار گرفتن در خطر را ایجاد میکند. تماشای یک فیلم ترسناک، علائم قرار گرفتن در یک موقعیت خطرناک یا استرس زا در زندگی واقعی را بوجود میآورند، مانند تپش قلب، بالا رفتن فشار خون و تنفس سریعتر. این واکنش به نوبه خود میتواند باعث شود سیستم عصبی کورتیزول، آدرنالین و نوراپینِفرین ترشح کند.
کورتیزول هورمونی حیاتی برای بدن است. با افزایش سطح کورتیزول در صبح افراد از خواب بیدار میشوند. این هورمون سطح انرژی بدن در طول روز را حفظ میکند. کورتیزول به هورمون استرس نیز مشهور است، زیرا زمانی که مغز یک تهدید بالقوه احساس میکند کورتیزول ترشح میکند تا عملکردهای مختلف بدن مانند تپش قلب را با شرایط پیش رو تطبیق دهد. این فرآیند بر سیستمهای مختلف بدن از سیستم قلبی عروقی گرفته تا سیستم گوارش و سیستم ایمنی تاثیر میگذارد.
معمولاَ افراد در زندگی روزمره خود با شرایط چندان خطرناکی رو به رو نمیشوند و این عوامل استرس زا کوچک هستند که کورتیزول را تحریک میکنند و میتوانند منجر به ترشح مزمن کورتیزول شود. افزایش بیش از حد سطح کورتیزول تأثیرات منفی مختلفی بر بدن میگذارد از التهاب مزمن گرفته تا اختلال در هضم غذا.
بنابراین، آیا واقعاً تماشای فیلمهای ترسناک برای سلامتی مضر است؟ پاسخ قاطعی به این سوال وجود ندارد و به شرایط فرد بستگی دارد. دکتر حلیم فاش کرد در بیشتر موارد، تماشای یک فیلم ترسناک نمیتواند تأثیرات منفی طولانی مدت بر سلامت بدن داشته باشد. افزایش سطح این هورمونها موقتی هستند و معمولاً تنها تا پایان فیلم ادامه پیدا میکند. چنین افزایش کوتاه مدتی در کورتیزول و آدرنالین میتواند برای برخی افراد لذت بخش باشد، زیرا پس از پایان فیلم بدن به حالت طبیعی خود بازمیگردد.
در حالی که اکثر مردم نباید نگران افزایش کورتیزول ناشی از تماشای فیلمهای ترسناک باشند، برخی دیگر از افراد میتوانند شاهد اثرات طولانی مدتی مانند مشکلات خواب یا اضطراب را تجربه کنند. دکتر حلیم گفت: «اگر فردی به طور خاص نسبت به استرس حساس است یا در حال حاضر سطح استرس بالایی را تجربه میکند، قرار گرفتن مکرر در معرض چنین فیلمهایی میتواند باعث افزایش طولانی مدت سطح کورتیزول و هورمونهای استرس شود.»
از آنجایی که انعطاف پذیری و عوامل استرس زا برای هر شخصی متفاوت است، بهتر است پیش از تماشای فیلمهای ترسناک به بررسی شرایط بپردازید. راهی برای کاهش سطح کورتیزول خود در طول روز پیدا کنید و اگر احساس میکنید دچار اضطراب مزمن هستید با یک مشاور صحبت کنید. اگر در حالت عادی نیز در طول روز استرس زیادی تجربه میکنید بهتر است بجای فیلمهای ترسناک سراغ گزینههای دیگری بروید. فعالیتهایی مانند شرکت در کلاس یوگا، تماشای یک فیلم خندهدار، یا گوش دادن به موسیقی آرامشبخش نیز میتواند باعث افزایش اندورفین و کاهش کورتیزول در بدن شوند.