نسخه چاپی
ارسال به دوستان
۲۵ سال سکوت؛ چرا اجازه پیاده راه شدن لاله‌زار داده نشد؟
خیابان لاله‌زار تهران که زمانی پاتوق فرهنگی ایران بود و مملو از سینما و تئاتر و مرکز انتشارات هنری و فرهنگی، حالا دیگر حتی همان خیابان هم نیست و تاریخش را از دست داده است. نه دیگر از آن همهمه‌های فرهنگی این خیابان که در فیلم‌های دهه ۴۰ شاهدش بودیم، نشانی مانده و نه از آن سالن تئاتر مشهور و سینما‌های شهرت‌یافته و تاریخی‌اش.
از لاله زار که زمانی پاتوق فرهنگی ایران بود و مملو از سینما و تئاتر و مرکز انتشارات هنری و فرهنگی، حالا دیگر حتی همان خیابان هم باقی نیست. لاله زار تاریخ خود را از دست داد. نه دیگر از آن همهمه‌های فرهنگی این خیابان که در فیلم‌های دهه ۴۰ شاهدش بودیم و نه از آن سالن تئاتر مشهور و سینما‌های شهرت یافته و تاریخی‌اش نشانی مانده است.
دولت‌های گذشته و شهردار‌های قبلی و حال و آینده هم دیگر قادر به انجام کاری برای بازگرداندن این کالبد مرده به زندگی فرهنگی پیشین آن نیستند. از همین رو طرح‌های ساماندهی لاله زار که شهرداران پیشین بودجه‌های هنگفت برایش گذاشتند، راه به جایی هم نبرد و تبدیل به یک شوی فرهنگی شد و لاله زار همان ماند که هست.
لاله زار بیمار در حال موت است
اسکندر مختاری (پیشکسوت میراث‌فرهنگی و متخصص مرمت بافت‌ها و بنا‌های تاریخی) تلاش‌های زیادی برای بازگرداندن لاله زار به زندگی فرهنگی کرد، اما گفت: تا زمانی‌که لاله‌زار همانند یک بیمار در حال موت است نمی‌توان اصرار کرد که مراکز فرهنگی آن از جمله سینما‌ها و تئاتر‌ها زنده شوند و کاربری اصلی خود را پیدا کنند.
این پیشکسوت میراث فرهنگی می‌گوید: قدم نخست احیای لاله‌زار است. ظرفیت لاله‌زار سال‌هاست که تکمیل شده و بهترین کار آن است که صنف الکتریکی‌ها از لاله زار به نقطه‌ای دیگر از شهر تهران نقل مکان کنند. درست مثل مبل‌فروش‌ها و صنف لوازم خانگی فروش‌ها که نقل مکان کردند و فقط شوروم‌هایشان در مکان‌های قبلی باقی ماند. تا زمانی که این اتفاق نیفتد و به موازات این اقدام، کاربری‌های فرهنگی در این خیابان تاریخی پایتخت جاری نشود، لاله زار مرده است.
مختاری تاکید کرد: لاله زار دیگر خیابان نیست. بلکه یک بارانداز بزرگ برای صنف الکتریکی‌ها است. لاله زار خیابانی شده است که غیر از آنها که خریدار و فروشنده لوازم الکتریکی هستند هیچ کس نمی‌تواند وارد این خیابان که زمانی مرکز فرهنگی تهران بود، شود.
بنا‌های دوره پهلوی اول در لاله زار همگی تجارتخانه شدند
به گفته این پیشکسوت میراث فرهنگی و متخصص مرمت بنا‌های تاریخی، ۱۷ سینما در لاله‌زار وجود دارد و تعداد بنا‌های تاریخی هم در این خیابان بسیار قابل‌توجه است. ۸۰ درصد بنا‌هایی که در لاله‌زار و اطراف این خیابان وجود دارد، تاریخی هستند. مهمترین آنها خانه حسن پیرنیا است که مرمت شده و هم‌اکنون تبدیل به مرکز مطالعات تاریخی طب اسلامی شده است. خانه هرمز پیرنیا، خانه سفیر دانمارک، خانه اتحادیه، خانه علاءالدوله حاکم تهران در لاله زار بنا‌هایی هستند که از لایه تاریخی دوره قاجار در این خیابان باقی مانده‌اند.
وی ادامه داد: از لایه تاریخی دوره پهلوی اول نیز بدنه این خیابان است که سینما‌های لاله‌زار و مطبعه فاروس و چند هتل در آن قرار دارند.
مختاری با اعلام اینکه همین بنا‌های دوره پهلوی اول در لاله زار نیز تبدیل به تجارتخانه شده‌اند، افزود: غیر از هتل‌های لاله زار شمالی که کاربری خود را حفظ کرده‌اند و بنا‌های دوره قاجار که کاربری فرهنگی گرفته‌اند، سایر بنا‌های جداره پهلوی اول همگی انبار و دکان و تجارتخانه شده‌اند.
احیای لاله زار نافرجام ماند
این تهران‌شناس اعلام کرد: تاکنون تمام طرح‌های زنده‌سازی و احیای لاله زار تهران برای بازگرداندن این خیابان به کاربری اصلی نافرجام مانده‌اند و میزان موفقیت آنها همچون کاری که برای خانه اتحادیه صورت گرفت بسیار کم بود.
مختاری با یادآوری وظیفه شهرداری‌ها و وزارت میراث فرهنگی کشور در حفظ و نگهداری از بافت‌ها و بنا‌های تاریخی شهر‌ها گفت: باید از سازمان زیباسازی شهرداری تهران و وزارت میراث فرهنگی و مهمتر از آن اداره کل میراث فرهنگی استان تهران و همچنین پلیس راهنمایی و رانندگی شهر تهران پیگیری کرد که و پرسید که چرا ۲۵ سال است که اجازه نمی‌دهد خیابان لاله زار تهران که زمانی پاتوق فرهنگی این شهر بود تبدیل به پیاده راه شود؟
او افزود: از سال‌ها پیش پیشنهاد و طرح تبدیل خیابان لاله زار تهران به پیاده راه و جمع آوری کاربری‌های سنگین از این خیابان مطرح است، اما پلیس راهنمایی و رانندگی شهر تهران اجازه مسدود شدن این خیابان و تبدیل شدن آن به پیاده راه را نمی‌دهد.
