بارشهای اخیر دریاچه ارومیه را احیا میکنند؟

دریاچه ارومیه در سالهای اخیر با بحران کمآبی شدید روبهرو بوده و این بحران تهدیدی جدی برای زیستبوم منطقه ایجاد کرده است. از جمله عوامل کلیدی در احیای دریاچه، میزان بارشهایی است که در حوضه آبریز آن میبارد و حجم بالایی از این بارش به هدر میرود، اما آیا با توجه به میزان قابل قبول بارشهای امسال میتوان امیدوار بود دریاچه احیا شود؟
بارشها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه تأثیرات نسبی بر سطح آب دریاچه گذاشته و میتواند نوید بخش احیای دریاچه باشد بسیاری از کارشناسان معتقدند بارشهای اخیر میتواند در کنار دریافت حقابه و مدیریت الگوی کشت و ایجاد موانع در برداشتهای غیر قانونی به احیای دریاچه کمک کند. هرچند بارشها و دریافت حقابهها میتواند جانی به دریاچه ببخشد، اما با فرا رسیدن فصول گرم و تبخیر آب دریاچه باعثکاهش سطح آب دریاچه میشود.
دریافت حقابه از سد کانی سیب
رضا رحمانی، استاندار آذربایجان غربی با اشاره به بارشهای اخیر و تاثیر مثبت آن در دریاچه ارومیه گفت: رهاسازی حق آبه دریاچه ارومیه از سد کانی سیب آغاز شده و بزودی حق آبه این دریاچه از سد چپرآباد نیز رهاسازی میشود.
در همین راستا قرار بود ۳۰۰ میلیون متر مکعب آب رودخانه زاب به سمت دریاچه ارومیه بیاید و این رقم به ۶۰۰ میلیون متر مکعب در سال افزایش بدهند، اما قرار گرفتن کانال زاب در مسیر زمینهای کشاورزی باعث شده که این حق آبه بارها با شبیخون کشاورزان روبه رو شده و موتورهای ۶ اینچی آب مانع رسیدن حقابه دریاچه شده ا ست.
حمایت از هر حرکت نمادین برای احیای دریاچه ارومیه
مهدی زارع زمین شناس معتقد است: وضعیت بحرانی دریاچه و کاهش بارشها در سال جاری نیازمند اقدامات گستردهتر و منسجمتر برای احیای آن است، همچنین حمایت از هر حرکت نمادین در جهت افزایش آگاهی و تقویت روحیه عمومی برای احیای دریاچه ارومیه امری ضروری است.
زارع میگوید: علیرغم اینکه بارشها و برفها ممکن است تأثیرات چندان بزرگی در کوتاهمدت بر وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه نداشته باشند، اما هر اقدامی که به احیای دریاچه کمک کند، باید مورد حمایت قرار گیرد. حرکتها و اقدامات نمادین، حتی اگر تأثیر مستقیمی بر حجم آب دریاچه نداشته باشند، میتوانند روحیه مثبت اجتماعی و آگاهی عمومی را در خصوص بحران دریاچه ارومیه تقویت کنند. این نوع اقدامات میتوانند به ایجاد اراده عمومی برای تلاشهای بیشتر در راستای احیای دریاچه کمک کنند.
وضعیت برف و بارشها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه
بر همین اساس تا پایان دیماه، حجم آب معادل برف در حوضههای مختلف استان آذربایجان غربی ۲۱۸.۹ میلیون مترمکعب گزارش شده است. از این مقدار، ۱۵۵.۲ میلیون مترمکعب در زیرحوضه دریاچه ارومیه قرار دارد که نشاندهنده حجم قابل توجهی از آب برف در منطقه است. در حالی که این مقدار برف در مقایسه با سالهای گذشته میتواند به طور نسبی تأثیر مثبتی بر سطح آب دریاچه داشته باشد، باید توجه داشت که این مقدار نسبت به سالهای گذشته کاهش داشته است.
بهویژه، کاهش ۳۸ درصدی بارشها در حوضه دریاچه ارومیه در سال آبی جاری نسبت به سال گذشته و ۳۲ درصد نسبت به متوسط بلندمدت، نگرانیها را در خصوص تأثیر این بارشها بر احیای دریاچه افزایش میدهد
حجم برف و بارشها میتواند نقش اساسی در تأمین منابع آبی دریاچه ارومیه ایفا کند. در حال حاضر، حجم ۱۵۵.۲ میلیون مترمکعب آب برف در زیرحوضه دریاچه ارومیه میتواند در صورت ذوب شدن به تأمین آب این دریاچه کمک کند، اما باید توجه داشت که این تنها بخشی از حجم مورد نیاز برای احیای دریاچه است.
وضعیت بحرانی فعلی دریاچه و کاهش سطح آب آن، نشاندهنده این است که بارشها و برفها به تنهایی کافی نخواهند بود. اگرچه در مناطقی مانند دامنههای کوهستانی بارش برف وجود داشته، این مقدار برف بیشتر در مناطق سایهگیر است که تأثیرات آن در سطح وسیع قابل توجه نیست.