نسخه چاپی
ارسال به دوستان
اسرائیل به ایران حمله می‌کند؟
ایران و آمریکا بیش از یک ماه است که در حال مذاکره پیرامون برنامه هسته‌ای ایران هستند. حمله اسرائیل به ایران می‌تواند این تلاش‌ها را به شکست بکشاند، به اعتبار ترامپ ضربه بزند و خطر تشدید جنگ اسرائیل در غزه را به یک درگیری گسترده‌تر منطقه ای افزایش دهد.
جمیله کدیور در یادداشتی در روزنامه اطلاعات نوشت: دور پنجم مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا روز جمعه ۲خرداد/ ۲۳مه در شرایطی برگزار شد که رسانه های جریان اصلی به نقل از منابع مطلع آمریکایی و صهیونیستی از آماده شدن اسرائیل برای حمله احتمالی به تاسیسات هسته‌ای ایران خبر داده اند و مقامات مختلف اسرائیلی هم تهدیدهای خود را علیه ایران و برنامه هسته ای آن تکرار کرده و شدت بخشیده اند. این نخستین مرتبه نیست که مقامات اسرائیلی تهدید به چنین حملاتی می کنند و اولین بار نیست که رسانه های غربی از شنیده شدن «صدای پای جنگ اسرائیل» علیه ایران سخن می گویند.
بنیامین نتانیاهو اصلی‌ترین چهره اسرائیلی سیاست خصمانه علیه برنامه هسته‌ای ایران بوده و هست و اقدامات او از تهدیدات لفظی فراتر رفته و شامل دستور برای ترور دانشمندان هسته ای، دزدی اسناد و حملات سایبری و ... بوده است.
دیگر نخست‌وزیران رژیم همچون آریل شارون (۲۰۰۱–۲۰۰۶) که به ارتش اسرائیل دستور داده بود برای حمله به تاسیسات ایران آماده شود، ایهود اولمرت (۲۰۰۶–۲۰۰۹) که احتمال حمله نظامی را مطرح کرده بود و نفتالی بنت (۲۰۲۱-۲۰۲۲) که دستور به دخالت اسرائیل در اقدامات تروریستی و خرابکاری در خاک ایران داده بود، نیز عملیات و تهدیداتی در این زمینه داشته‌اند، اما شدت و پیوستگی فعالیت‌های نتانیاهو در قیاس با سایر مقامات رژیم بی‌سابقه است.
نتانیاهو، از ۱۹۹۶که به قدرت رسید ایران را تهدیدی راهبردی برای اسرائیل خواند. او در سال ۲۰۰۹در سازمان ملل ایران را بزرگترین تهدید معرفی کرد و در سال ۲۰۱۰آماده‌باش برای حمله به ایران صادر شد، اقدامی که توسط رئیس ستاد ارتش و موساد متوقف شد. او در سپتامبر ۲۰۱۲در مجمع عمومی با نشان دادن تصویر یک بمب ادعا کرد: «ایران به دستیابی اورانیوم غنی شده لازم برای سلاح هسته ای نزدیک است...هیچ چیزی بیشتر از یک ایران اتمی جامعه جهانی را به خطر نمی اندازد.» نتانیاهو در سال ۲۰۱۵مخالفت شدید خود را با توافق برجام اعلام کرد و بالاخره در۲۰۱۸تحت فشار نتانیاهو،آمریکای ترامپ از برجام خارج شد.
نتانیاهو در هفتاد و هشتمین نشست مجمع عمومی در ۳۱شهریور۱۴۰۲/ ۲۲سپتامبر ۲۰۲۳بار دیگر ایران را بزرگترین تهدید منطقه خواند و از کشورهای غربی خواست تحریم‌های ایران باید برگردند و تحریم‌های بیشتری علیه تهران وضع کنند. او همچنین تاکید کرد که «هر کاری» خواهد کرد تا ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نکند. او خواستار وجود «تهدید معتبر هسته‌ای» علیه تهران شد. البته دفترش مدت کوتاهی بعد از سخنرانی، اعلام کرد منظورش از « تهدید معتبر هسته‌ای»، «تهدید معتبر نظامی» بوده، نه هسته‌ای.
در ۳۰دسامبر ۲۰۲۳، نتانیاهو با تهدید به استفاده از نیروی نظامی علیه ایران، گفت: «ما همیشه و همه جا علیه ایران در حال اقدام هستیم، وارد جزئیات نخواهم شد... هدفی که سال هاست برای دستیابی به آن کار کرده ام تغییری نکرده و این هدف انجام هر کاری - هر کاری - برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای است.» و این قصه سر دراز دارد.
هنگام مذاکرات منتهی به برجام و نهایی شدن سرنوشت مذاکرات هسته ای، موج اخبار رسانه های اسرائیلی و غربی پیرامون نزدیک بودن خطر حمله اسرائیل به ایران شدت گرفت. در همان ایام نتانیاهو تأکید کرد که «همه خطرها در مقایسه با خطر ناشی از هسته ای شدن ایران، کوچک و بی اهمیت است.» نتانیاهو و ایهود باراک معتقد بودند که ایران به ساخت بمب اتم بسیار نزدیک شده و اگر اکنون اقدام نشود، دیگر بسیار دیر خواهد بود. در همان ایام، گیدئون لوی، روزنامه نگار چپگرای اسرائیلی، در مقاله ای در هاآرتص نوشت: «آهنگ رفتن اسرائیل به سوی یک جنگ دیگر،
شتابان تر از گذشته شده است...و خودبزرگ بین هایی که از تکرار نظرات جنگ طلبانه خود مست شده و مانند «لات محله» فکر می کنند که هر مشکلی را می توان با خشونت حل کرد، در این گمان اشتباه هستند که به آسانی عوض کردن جوراب می توان حکومت ها را نیز تغییر داد... گذشته از انگیزه آنها... همگی تنها یک چیز می خواهند؛ جنگ و جنگ.»
مشابه تهدیدهای گذشته علیه ایران -که بارها بر صلح امیز بودن برنامه های هسته ای خود تاکید کرده- امروز نیز تهدید به حمله با همان شدت از سوی مقامات اسرائیلی اعلام و توسط رسانه های جریان اصلی منتشر می شود. اسرائیل بارها با توافق بین آمریکا و ایران مخالفت و تهدید کرده است که برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، به هر اقدامی، از جمله حمله به سایت‌های هسته‌ای ایران متوسل خواهد شد.
نتانیاهو در آوریل ۲۰۲۵با پیشنهاد مدل لیبی برای حل مساله هسته ای ایران، گفت: «ما راکتورهای هسته ای و تاسیسات غنی سازی ایران را نابود خواهیم کرد.» او در اولین کنفرانس مطبوعاتی خود در شش ماه گذشته، در ۳۱اردیبهشت /۲۱مه با اعلام اینکه ایران همچنان یک تهدید بسیار جدی است، ضمن تاکید بر این که دولت و کشورش در هماهنگی کامل با ایالات متحده در رابطه با ایران است و رایزنی‌ها با واشنگتن را به‌طور دائم ادامه می‌دهد، ابراز امیدواری کرد بتوان به توافقی با حکومت ایران دست یافت که مانع از دستیابی تهران به سلاح هسته‌ای و غنی‌سازی اورانیوم شود.
او تصریح کرد حتی در صورت دستیابی به توافق، کشورش حق دفاع از خود را در برابر ایران محفوظ می‌داند. نتانیاهو گفت: «با اینکه ما به دستاوردهای بزرگی در مقابله با محور ایران دست یافته‌ایم، اما کار هنوز به پایان نرسیده است.» مقامات ارشد اسرائیل بارها اشاره کرده‌اند که در حال بررسی حمله به ایران هستند.
یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، در نوامبر ۲۰۲۴در شبکه ایکس نوشت: «ایران بیش از هر زمان دیگری در معرض حملات به تأسیسات هسته‌ای خود است. ما این فرصت را داریم که به مهمترین هدف خود - خنثی کردن واز بین بردن تهدید وجودی برای کشور اسرائیل - دست یابیم.» در فوریه۲۰۲۵، نهادهای اطلاعاتی آمریکا هشدار دادند که اسرائیل احتمالاً امسال برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران تلاش خواهد کرد. در ادامه این اظهارات، شبکه «سی‌ان‌ان» به نقل از مقام‌های آمریکایی که نامشان فاش نشد ، گزارش داد که در ماه‌های اخیر، احتمال حمله اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. در این گزارش آمده است:«بر اساس اطلاعات به‌دست آمده، اسرائیل برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران آماده می‌شود... تصمیم اسرائیل برای حمله احتمالاً به دیدگاهش درمورد مذاکرات واشنگتن با تهران بستگی خواهد داشت.» سی‌ان‌ان همچنین به نقل از یک مقام صهیونیست که نامش را فاش نکرده، گزارش داد : «اگر واشنگتن با ایران به توافق بدی برسد، ما آماده‌ایم که به تنهایی اقدام نظامی انجام دهیم.»
این در حالی است که ترامپ در فوریه ۲۰۲۵گفت که خواهان یک «توافق صلح هسته‌ای تائید شده» با ایران است که اقدام نظامی مشترک با اسرائیل آن را به خطر می‌اندازد. در۱۸فروردین/۷آوریل، همان روزی که مذاکرات با ایران را اعلام کرد، به نتانیاهو گفت که ایالات متحده با حمله نظامی به ایران مخالف است و در۲اردیبهشت/ ۲۲آوریل با اشاره به اینکه مانع حمله اسرائیل به سایت‌های هسته‌ای ایران نمی شود، گفت:«من این انتخاب را به آنها واگذار می‌کنم، اما توافق را به پرتاب بمب ترجیح می‌دهم.» و اگر توافقی حاصل نشود، «رهبری گروه» را در جنگ با ایران بر عهده خواهد داشت.
گزارش سی‌ان‌ان پس از گزارش ماه گذشته «نیویورک تایمز» مبنی بر جلوگیری ترامپ از حمله برنامه‌ریزی شده اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران که نیاز به حمایت نظامی ایالات متحده دارد، منتشر شد.
«اکسیوس» هم به نقل از دو منبع اسرائیلی مطلع از مذاکرات نوشت: «اسرائیل در حال آماده‌سازی برای حمله سریع به تأسیسات هسته‌ای ایران، در صورتی که مذاکرات میان آمریکا و ایران فروبپاشد، است.
یکی از منابع گفته ارتش اسرائیل معتقد است پنجره عملیاتی برای انجام یک حمله موفق ممکن است به‌زودی بسته شود، بنابراین اگر مذاکرات شکست بخورد، اسرائیل باید سریع عمل کند.» دو منبع اسرائیلی، گزارش شبکه سی‌ان‌ان را تائید کردند که نیروهای ارتش اسرائیل در حال انجام تمرینات و آماده‌سازی برای یک حمله احتمالی به ایران هستند و گفته اند: «نتانیاهو منتظر فروپاشی مذاکرات هسته‌ای و منتظر لحظه‌ای‌است که ترامپ از روند مذاکرات ناامید شود و آمادگی پیدا کند تا به او چراغ سبز بدهد.» یک مقام آمریکایی هم گفته دولت ترامپ نگران است که نتانیاهو حتی بدون دریافت چراغ سبز از ترامپ دست به اقدام بزند.
ایران و آمریکا بیش از یک ماه است که در حال مذاکره پیرامون برنامه هسته‌ای ایران هستند. حمله اسرائیل به ایران می‌تواند این تلاش‌ها را به شکست بکشاند، به اعتبار ترامپ ضربه بزند و خطر تشدید جنگ اسرائیل در غزه را به یک درگیری گسترده‌تر منطقه ای افزایش دهد.
به‌نظر می‌رسد این افشاگری ها از سوی رسانه های غربی ، تلاشی از سوی آمریکا برای افزایش فشار بر ایران پیش از دور جدید مذاکرات برای عقب نشینی از مواضعش باشد، یا شاید احتمال حمله اسرائیل واقعاً وجود داشته و مقامات آمریکایی برای جلوگیری از حمله، این برنامه‌ها را افشا کرده‌اند، یا حتی می‌تواند تلاش اسرائیل برای تحت فشار قرار دادن ایران به منظور کنار گذاشتن برنامه هسته‌ای‌اش باشد.
وقوع این حمله می‌تواند خطر گسترش یک درگیری منطقه‌ای وسیعتر را به همراه داشته باشد؛ چیزی که آمریکا از زمان آغاز جنگ در غزه در سال ۲۰۲۳تلاش کرده است محقق نشود. کشورهای منطقه همچنین نگران هستند که ترکش حمله اسرائیل به تاسیسات هسته ای ایران متوجه آنها شود و جنگ به داخل مرزهای آنها کشیده شود. همچنین مواد رادیواکتیو در سراسر منطقه پخش شود. اسرائیل همواره گزینه نظامی را تنها گزینه برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران دانسته است. اسرائیل مدعی است که سامانه‌های پدافند هوایی ایران را از بین برده است و این موضوع می‌تواند هدف قرار دادن سایت‌های هسته‌ای را تسهیل کند.
به باور اسرائیل، ایران در ضعیف‌ترین موقعیت نظامی خود در دهه‌های اخیر قرار دارد، اقتصادش به دلیل تحریم‌ها ضعیف شده، نارضایتی عمومی افزایش یافته و قدرتمندترین متحدین منطقه‌ای خود را از دست داده و همین ها رژیم را به این باور رسانده است که چنین فرصت بزرگی را از دست ندهد. با این وجود، اسرائیل بدون کمک آمریکا، برای سوختگیری هوایی و تامین بمب‌های مورد نیاز برای نفوذ به تأسیسات زیرزمینی، توانایی نابودی برنامه هسته‌ای ایران را ندارد. برای همین به‌دلیل وابستگی واتکای شدید به کمک آمریکا، بعید است نتانیاهو اقدام به حمله‌ای بدون تائید ضمنی ایالات متحده کند و روابط اسرائیل را با آمریکا به خطر بیندازد. به همین دلیل وزیر خارجه ایران از مسئولیت حقوقی آمریکا پیرامون «حمله احتمالی اسرائیل» سخن گفت.
برای نتانیاهو، جلوگیری از برنامه هسته ای ایران موضوعی حیثیتی و ضرورتی برای حفظ میراث سیاسی‌اش است؛ میراثی که با عملیات غافلگیرکننده طوفان الاقصی در ۷اکتبر ۲۰۲۳و شروع جنگ غزه و عملیات ۱۹ماهه نسل کشی مخدوش شد.
تصمیم ترامپ برای مذاکره با ایران خوشایند اسرائیل نبوده و مقامات رژیم نگرانند که آمریکا از ترس گسترش درگیری ها از حمله اسرائیل به تاسیسات هسته ای ایران حمایت نکند. در مقابل، ترامپ هم به دنبال آن است تا میراث سیاسی مطلوبی از خود بر جای گذارد. ترامپ اعلام کرد حمله نظامی به ایران تنها در صورتی انجام می‌شود که مذاکرات دیپلماتیک شکست بخورد. او بارها گفت که می‌خواهد به‌عنوان کسی که خاورمیانه را باثبات کرده است و به درگیری‌های آن پایان دهد، در یادها بماند.
تردیدی نیست که اگراسرائیل اشتباه محاسباتی کند و به تاسیسات هسته ای ایران حمله کند، اسرائیل و منطقه و جهان وارد چاه ویلی می شوند که بیرون آمدن از آن به آسانی و به سرعت میسر نیست.
